چلەی زستانی ساڵی (1959) بوو، ساڵێكی تەڕو تووشی و گەلێك سەخت بوو، بەفرو رەشەبا و چلوورەی شۆڕبووەوە بەگۆێسەبانەو دار ئەلەكتریكەكاندا و زوقم شەختە رێگاو بانی گرتبوو، هەر خەڵك بوو زرمەی لێ هەڵدەساو دەست و قاچی دەشكاو، دەنگ بڵاو بووەوە كە سبەینێ یاری فتبۆڵە لە نێوانی هەڵبژاردەی شاری سلێمانی و هەڵبژاردەی گەلی (جەزائیر)، ئەو دەمە هێشتا یاریگەی (ئیدارە محەلی) دروست نەكرابوو، لە خوارووی رۆژئاوای گەڕەكی (چوارباغ)ەوە، دەشتێكی كاكی بە كاكی بوو، تەنیا گۆڵاكانی هەبوو، خێرا هەر ئەو بەیانییەی یارییەكە دەكرا، چی (كا) لە مەیدانی كافرۆشانی شاردا هەبوو كە بەرامبەر گەرماوی (سوورەت) بوو، گشتی بە پشتە تراكتۆر بۆ یاریگەكە كێشكراو، تا ساتی یاریەكە ئامێری كوتاندنەوە (الحادلە) زەویەكەی بۆ یارییەكە خۆش دەكرد. رەنگە ئەو بینراوی (كا) رشتن و كوتاندنەوەیە یەكەمجار بووبێ، (كا) دیاردەیەكی بەكارهێنانی زستانەی ئەو ساڵانەی (سلێمانی) بوو، دەبوو هەموو ماڵێكیش لە پایزەوە مشووری (كا) و (باگردێن) و (بانگوش) بخوات، پەیتا پەیتاش جگە لەوەی وەك (ئالیك) بەكاردەهێنرا،دەبوو لەو مەیانە بكرێت، بەهەرحاڵ ئەو فتبۆڵێنە لەو رۆژانی بەفرو بەستەڵەكەدا، (كا)ی لەشار بڕی، بەر لە یارییەكە، بەو سەرماو سۆڵە و بەفر بارینە، زۆربەی گەنجان و مێرد منداڵان لە چوار دەوری یاریگەكە گردبوونەوە، یاریزانەكانی سلێمانی بریتی بوون لە (فایەق تایەر، هنود ساڵح، یاسین حەمە ساڵح، عومەر عەزیز، مەلا قادر، فایەق رەشی گوڵچی، قادر كەریم، عەزیز كوردی، ستار كوردی، تالیب سەید عەلی، محەمەد فەتاح) دیارە چەند یاریزانێكی كەركووكیش بەهانای سلێمانییەوە هاتبوون، (موتەسەریف)ی سلێمانی (عەقید عادل جەلال) و بەرپرسانی وەرزش ئامادە بوون وەك خوالێخۆشبووان، كاكە (فایەق سەعید قەساب) خۆشەویستی شارو دڵسۆزی وەرزش و، مامۆستا (ساڵح ئەفەنی) و مامۆستا (عەزیز ئەفەنی)، هێندەی نەبرد هەمووان سەرتاپایان بووبوو بە قوڕو بەفر، بەتایبەت، خوالێخۆشبوو مامۆستا (فایق) كە دەتگووت هەر بە ئەنەقەست، وەستای قوڕكاری سواغی داوە، تەنیا ددانەكانی سپی دەچووەوە. بەڵام جوانی و گەرم و گوڕیی و ئاست بەرزی یارییەكەی كارێكی ئەوتۆی كرد، نە بەفرو نە سەرماو تەرزەش كارمان لێ بكات، جگە لەوە ئێمە ملپێچی خوری ئەستوورمان، بەجۆرێ لەسەرو مل شەتەك دابوو، دەتگوت هەنگ دەبڕین، یان بۆ دزی دەچین، یاری كۆتایی پێ هات، (جەزائیر) بردیەوەو (سلێمانی) یەك گۆڵی لێ كردن، كە بە سەركەوتن دادەنرا، هەرچەندە ئەوان (نۆ) گۆڵیان كردبوو. پاش یارییەكە منداڵانی گەڕەك چووینەوەو بەو ئێوارەیە، جۆشمان سەندبوو، تۆپمان هێناو گەرمبووین بەلاسایی كردنەوەی هەڵبژاردەكەی (جەزائیر)، ئەوان، هەموویان سەریان بە گوێزان سفر كردبوو، بەرگیشیان كەسك و سپی بوو. بە هاوڕێكانم، ئەندامانی تیپە لاكۆڵانەكەمانم گوت : بەیانی هەر زوو هەمووتان كۆبنەوە وەك یاریزانەكانی (جەزائیر)تان لێ دەكەم، دەتانبەم بۆ لای (مام یونس)ی سەرتاش، كە ئێمە سەرمان لا دەتاشی، دوكانەكەی لای (گومرگە سووتاوەكە) بوو، باوكم شیری دایكی خواردبوو، بەیانی هەر هەمووم برد بۆ لای (وەستا یونس) گوتم : مامە یونس، باوكم سەلامی لێ دەكردی، سەری خۆم و ئەم برادەرانەم بۆ سفر بكە. حەپەساو، گوتی: بۆچی؟ بۆ سەربازیتان نابەن! ئێوەش لەوانە نین ئەسپێ و ڕشك لەسەریان دابن و لە قوتابخانەوە ناردبێتیتان ؟
گوتم : نەوەڵڵا، ئێمە تیپی فتبوڵێنانمان هەیەو ئەمانەوێ وەك ئەوانەی (جەزائیر)مان لێ بێت، ئیدی یەكەم كەس، سەری خۆمی (سفر) كرد، هێندەی نەبرد هەر هەموومان بە سەری لووسەوە گەڕاینەوە ماڵێ، ئەوسا مشووری كراسی كەسك و سپی (جەزائیر)مان خوارد، ژنێك ماڵی لای قوتابخانەكەمانەوە بوو، بۆی دورین هەر كە كراسەكانمان وەرگرتەوە، لەو شوێنەوە لەبەرمان كرد وا بزانم شەویش بەو سەرمایە، هەر دەمانویست پێوەی بخەوین، كە لە خۆم دەڕوانی، ئەوانمان وەبیر دەهاتەوە. هەرچەندە ئێمە، ئەو دەستە مێرد منداڵە، بەتایبەت كە بەیەكەوە دەگەڕاین، مایەی سەرنج راكێشانی خەڵكەكە بووین، ئیدی تانەو تەشەرەو توانجیان تێدەگرتین. ئەو دەمە وا باوبوو، كە قوتابیان دەچوونە سەیرانی بەهاران، رۆژی لەوەو پێش لە ترسی باران بارین، نەبادا سەیرانەكەیان لێ تێكدا، ناوی پەنجا كەچەڵیان دەنووسی و بە لقی درەختێكدا هەڵیاندەواسی، گوایە ئەو كەچەڵە لیستە بەفریادیان دێت و بەیانی سایەقەی ساماڵ دەبێت. بۆیە بە شۆخی و لاقرتێ پێ كردنەوە دەیانگوت : بەخوا یەكاو یەكن گەڕان و خۆماندووكردنی ناوێت، كەچەڵە لیستێكیان پێ پێكدێ. بەڵام چونكە خۆمان بەو یاریزانانە دەزانی، هیچ باكمان لێی نەبووە، ئەو بەفرو یارییە بووە وێردی سەر زاری هەمووان، بەتایبەت، مێرد منداڵان و گەنجان و سەرجەم وەرزشوانان. ئەوانە رۆژانێك بوون، بازیان بەسەر، بزربوون و سڕینەوەدا دابوو، رۆژانێ بوو، مامۆستا (یاسین حەمە ساڵح) نموونەی باڵای وەرزش بوو، بە شەهید كردنی لە حوزەیرانی (1963) ئەستێرە گەشەیەكی نازداری گەلەكەمان لە ئاسمانی وەرزشدا ئاوابوو. دەكرێ لەبیر بچێتەوە ؟ هەرگیز لەیاد ناكرێت و لەچوارچێوەی ئەو شتانەدایە كە ناسڕێنەوەو نەخشی هەتا هەتاین لە زەینی من و شارەكەمدا.
هەر لەو ساڵەدا تیپێكی فتبۆڵ لە گەڕەكەكەماندا دامەزرا، منیش بوومە ئەندامی ئەو تیپە ناوی تیپی بروسكە بوو، بەتەمەن لە هەموویان گچكەتر بووم، دوكانێكیان كردبووە بارەگا، دارو دیواریان كردبوو بەوێنەی رابەرانی (كۆمینێست)، لە چەندین وێنەی (ماركس) و (ئەنجلیس) و (لینین) و (ستالین) و (كاسترۆ)، هەتا (خرۆشوف)، منیش لە ماڵەوە وێنەیەكی نازداری (بارزانیی نەمر)مان هەبوو، كە لە (سۆڤیت) بەچاكەت و پانتۆڵەوە گرتبووی دەستی راستی لەسەر دڵی دانابوو، هونەرمەند (حەمە صالح دیلان) كە فەرمانبەر بوو لە گەنجینەو گەراجی (ئیدارە محەلی)، دراوسێمان بوو، دابووی بە كاك حاجی محەمەد سەرداری برام، منیش وێنەكەم هەڵگرت و بردم بۆ بارەگای تیپەكە، كورسییەكم راكێشا و چوومە سەری، وێنەكەم لەسەرووی هەمووانەوە داناو زۆر دڵم بەو كارەم خۆش بوو، بەڵام ئەوەی چاوەڕوانم نەدەكرد، ئەو سزایە بوو كە بۆ رۆژی دوایی دایانمێ، ئەویش دەركردنم بوو لە تیپەكە، ئەوە یەكەم سزا بوو لە ژیانم دا كە دابوویانم، سزا لەسەر خۆشەویستیی (بارزانی)، لەگەڵ ئەوەشدا هەستم بەوە كرد (كە هەم) و، ئەو خۆشەویستییەی مێرد منداڵی گەورەتر بوو منیشی گەورەتر كرد.. ئەو سزایەش چووە ئەلبوومی زەینەوە، كە هەرگیز ناسڕێتەوە ...