عێراق دەوڵەتێكی فاشیل كە هەرگیز نابێتەوە یەك
January 4, 2012
وتار و بیروڕا
* سەرانی سوننە و لیستی عێراقیە «هاشمی و موتلەگ» و «عەلاوی»، كە ئێستە وەزیرەكانی خۆیان لە حكوومەت هەڵپەساردووە، ماوەیەكە سەرۆك وەزیرانی عێراق نوری مالیكی بە دیكتاتۆر ناودەبەن و بە خراپتر لە «صدام»ی دادەنێن و داوای ستاندنەوەی متمانەی لێ دەكەن. لەهەمانكاتدا پەنجەی تۆمەت بۆ ئێران رادەكێشن كە گوایا لە پشت پەردەوە كاری خۆی لە عێراقدا دەكات. لەبەرانبەردا سەرباری هاشمی دانە دادگا، مالیكی سەرانی كەمینەی عەرەبی سوننە بە تیرۆریست ناو دەبات و لە جێگەی «حكوومەتی شەراكەتی نیشتمانی»، باس لە حكوومەتی زۆرینەی پەرلەمانی دەكات و بە توندی دژایەتی دامەزرانی هەر هەرێمێكی تر لەناو عێراقدا دەكات بەپێچەوانەی دەستوورەوە. لەم ناوەدا نوجەیفی، وەكو سەرۆكی ئەنجوومەنی نوێنەران، بۆ تاوتوێكردنی ئەو تەنگژە نوێیە، نەیتوانی سەرۆكی فراكسیۆنەكان كۆبكاتەوە.
* سەرۆك بارزانی داوای كرد كۆنگرەیەكی نیشتمانی گرێ بدرێ بۆ هێوركردنەوەی رەوشەكەو دیراسەتكردنی پرۆسەی سیاسی و مەترسییەكانی بەردەم شەراكەت لە عێراقدا. «صەدرییەكان» خێرا هاتنە سەر خەت . لەبەر ئەوە وێناچێ وا زوو مالیكی بەدەم دیالۆگەوە بێت. چونكە بەگوێرەی زانیاری و داتای بەردەست لە دامەزراوەكانی سوپا و پۆلیس و ئیستخباراتدا، مالیكی و شیعەكان باڵادەستیی رەهایان هەیە كە زۆر لە رێژەی ژمارەی شیعە لەچاو پێكهاتەكانی تردا زێترە. بێ لەوە سەرچاوەكانی داهاتیشیان لەبەردەستە. لەبەر ئەوە شتێك نییە پێی بگوترێ شەراكەت، تەنانەت لە هەڵوێست بەرانبەر حكوومەتی سوریا و رووداوەكانی ناوخۆی ئەو وڵاتەدا، شیعەكان بەگشتی و حكوومەتی مالیكی، بەپێچەوانەی هەڵوێستی عەرەبی سوننەوە، تێڕوانینی خۆیان سەپاند و كەوتنە بەرانبەر تەوەرەی ئەمریكا و رۆژئاوا و توركیاو سعودیەوە....
* دوای ئەو تەنگژە نوێیە، پارتی و یەكێتی لە كۆبوونەوەی خۆیاندا، جەختیان لەوە كردەوە كە كورد نابێتە تەرەف لە ململانێی نێوان شیعەو سوننەدا. سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان رایگەیاند كە ئامادە نین هاشمی رادەستی عێراق بكەنەوە. جارێ هاشمی گوتەنی «میوانی تاڵەبانی»یە. بەڵام كورد تا كوێ و تا كەی دەكارێ خۆی لەو تەوەربەندییە بپارێزێ، وەڵامەكەی دیار نییە!
* توركیا كە پێوەندییەكی نزیكی لەگەڵ سوننەكان و لیستی «عێراقیە»دا هەیە و دەستی لە پێكهێنانیدا هەبووە و وەك هێزێكی ئەقلیمیی ركابەری ئێران، چاودێریی رەوشەكە دەكات. بە رای هەندێ لە نووسەرە دیارەكانی ناو ئەو وڵاتە، دوای كشانەوەی ئەمریكا، «بۆشایی دەسەڵات» بەرچاوتر دەبێت و تێكهەڵچوون بەتایبەتی لە ناوچە كێشە لەسەرەكاندا لەنێوان كوردو حكوومەتی عێراقدا روودەدات. هەندێ لەو نووسەرانە لە دیدگایەكی ئەمنییەوە شرۆڤە بۆ رەوشی عێراق دوای كشانەوە دەكەن و ئامۆژگاری حكوومەتی توركیا دەكەن كە هاوكاری عێراق بن لە گەڕاندنەوەی «تەناهی و جێگیریی سیاسی و هەیبەتی دەسەڵات» لە سەرانسەری عێراقدا! و نووسەرانێكی تریش، باس لە هاو بەرژەوەندیی توركیا و سعودییە دەكەن، لەبەرانبەر نفوزی پەرەسەندووی ئێران لە عێراق و ناوچەكەدا..
* لەم ناوەدا، جارێ دیار نییە كەی سەرۆكایەتیی حكوومەتی هەرێم پاش تەواوبوونی دوو ساڵەكەی د. بەرهەم ساڵح بەگوێرەی رێككەوتننامەی ستراتیجیی نێوان پارتی و یەكێتی، رادەستی پارتی دەكرێتەوەو كێ دەبێتە سەرۆكی كابینەی حەفتەم.
* دیار نییە كە لایەنەكانی ئۆپۆزیسیۆن، بەشداریی لە كابینەی نوێ، ئەگەر پێكبێت، دەكەن یان نا. لێ بە راشكاوانە دەڵێن، بەلای ئۆپۆزیسیۆنەوە ئەوە گرنگە كە داخوا كابینەی تازە، پاكێجە ئیسلاحییەكەی ئەوان وەكو خۆی جێبەجێ دەكات یان نا. لێرەدا پرسیارێك دێتە پێشەوە كە داخوا ئۆپۆزیسیۆن، شتێكی بۆ دیالۆگ تێدا هێشتۆتەوە یان نا؟ بەداخەوە، رووداوەكانی بادینان (2/12/2011)، كۆسپێكی تریان بۆ دیالۆگ و رێككەوتن لەسەر بەرنامەیەكی دیاریكراو، هێنایە پێشەوە كە پێویستی بە شان دانەبەر و لە خۆبوردوویی و دەستپێشكەریی هەیە بەتایبەتی لەگەڵ یەكگرتووی ئیسلامی. وەكچۆن هەم پارتی و هەم یەكێتی، لە هەوڵدان بۆ رێكخستنەوەی ناوماڵی سیاسیی كوردستان و بۆ ئەم مەبەستەش، كۆنتاكتی راستەوخۆ لەنێوان سەركردە باڵاكانی ئەو دوو حزبە و رێكخەری گۆڕان، نەوشێروان مستەفادا هەبووە و هەیە.
* بە تێڕوانینی من، ئەم قۆناخەی ئێستای كوردستان، پێویستی بە سازش و سات و سەودا هەیە. هەرچۆن لێكی بدەیەوە تەجرەبەی دوو ساڵی دوالیزمی «دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن» تەجرەبەیەكی سەركەوتوو نەبوو، ئەوە بەو مانایە نییە كە هیچ ئیجابیاتێكی نەبووە. بەشێكی ئەو سەرنەكەوتنە، بەبەر پارتی و یەكێتی دەبڕێ. كەواتە تەنیا و تەنیا، حكوومەتی شەراكەتی نیشتمانی دەتوانێ لە ئاست چاوەڕوانییەكانی خەڵك بێت و دەكارێ بەرەنگاری پێشهاتەكان ببێتەوە، یان ئامادەكاریی بۆ هەر هەنگاوێكی چارەنووسساز بكات كە بێتە پێشەوە. بۆ ئەمەش، جگە لە گوێ لەیەكتر راگرتن و دیالۆگ و سات و سەودا، هیچ رێگەیەكی تری ساغلەم و دروست نییە. پێموایەو ناكرێ لە روانگەی هێزو سەنگ و قورسایی هێزە سیاسییەكان بەهەموو رەهەندەكانییەوە، ئەو دیالۆگ و سات و سەودایە كوردستانییە سەیر بكرێ، یان لە روانگەی ئەو واهیمەیەوە كە گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە بەگشتی، پارتی و یەكێتی وەكو دوو حزبی سەرەكیی حوكمڕان دەكەن بە ژێرەوە و هەر شەراكەتكردنێك لەگەڵیاندا، تەنیا درێژەدانە بە دەسەڵاتی ئەو دوو حزبە..
* ئەگەر حكوومەتی شەراكەتی نیشتمانی دروست نەبێت و ئۆپۆزیسیۆن هەمان رۆڵی 2010 و 2011بگێڕێ و تەنگژە دوای تەنگژە بێتە پێش، چ چارەیەك لەبەردەمدا دەمێنێتەوە جگە لەوەی كە لەگەڵ هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاكاندا، هەڵبژاردنی پێشوەختە بۆ پەرلەمانی كوردستان بكرێ و لەسەر بنەمای ئەنجامە بەدەستهاتووەكان، لەهەردوو ئاستی لۆكاڵ «پارێزگا» و هەرێمی كوردستاندا، حكومەتایەتی بە ڕیزبەندییەكی تازەوە بكرێ....