زۆربەی جاران لەگەڵ خۆمدا یان لەگەڵ ئەوانی دیدا ئەو وتەزایە دوپات دەكەمەوە كە لەم زەمەنە ناهەموارەی تێیدا دەژێین وەك حیكمەتێكی لێهاتووە..

ئەویش ئەم وتەزایەیە((ئەوەی بڕیاری لەسەر نەدرێت، تێكست دانان و نووسین لە ئاستیدا چ كەڵكیان دەبێت)) بەڵگەم لەسەر ئەم وتەزایە، زۆرو زەبەندی كۆبوونەوەكان و هەمەجۆرێتی بەیەكگەیشتنەكانی نێوان جەمسەرەكانی پابەندبوو بە پرۆسەی سیاسییە لە عێراقدایە، بە تایبەتیش ئەوانەی پێوەندی ڕاستەوخۆیان بە ناكۆكییەكانی نێوان سەركردایەتی كوردو حكومەتی عێراقی فیدراڵی هەیە تا ئەو ئاستەی هەموو شەقامی عێراقی بە شەقامی كوردستانیشەوە پێی ئاشنا بوونە تا ئەو ڕادەیەش ئێستا بووەتە زنجیرەیەكی ڕۆتینی بۆ هەڵمژینی كاردانەوەی جەماوەری لەسەر بەردەوامێتی ئەو ناكۆكییانە كە لە ئەرزی واقیعدایە!
ئەوەی جێی بایەخ بێت لەو كۆبوونەوە بەردەوامانە ئەو ئاكامانەیەتی كە لە سەر زەمینی واقیع لێی دەكەوێتەوە، بەلای گەلی كوردستانەوە شتێكی نوێ نییە كە حكومەتە یەك لە دوایەكەكانی عێراق بەڵێنەكانی خۆیان دەشكێنن و دەستبەرداری ئەركەكانی خۆیان دەبن، گەلی كوردستان لەم ڕوەوە ئەزموونی تفت و تاڵیان هەیەو بەهۆیەوە قوربانییەكی وایان داوەتەوە كە لەناو گەلانی ناوچەكەدا بێ وێنەیە، ئەوەی تازەبێت خۆلادان و ڕوو وەرگێڕانی ئەو سەركردە عێراقیانەیە لە ئەركەكانی خۆیان كە تا دوێنێ لە كوردستان ئەمانە ژیانیان پارێزرابوو ئێستا دەیانەوێت مافەكانی گەلی كوردستان لە چوارچێوەیەكی گچكە بنێن یان بازی بەسەرا بدەن..
مادەی 140 وێڕای تەواوبوونی ماوەی دەستووری كە بۆی دیاری كرابوو، تا ئەمڕۆش ژێرگۆم خراوەو لە قۆناغی یەكەمیدا لە قوڕدا داچەقیوە، دواخستنی یەك لەسەر یەكی سەرژمێری گشتی دانیشتووانی عێراق بووە بە كارێكی ساناو ئاسان لای هەمووانەوە، تەنانەت ئەو 19 خاڵەی كە لە لایەن فراكسیۆنی كوردستانییەوە وەك بەرنامەی كار پێشكەشكرابوو، دواتر لە لایەن خودی دكتۆر مالیكی ڕەزامەندی لەسەردرا، نەخرایە پێشەنگی كارەكانی پرۆسەی سیاسی عێراق و لە ئەدەبیاتی سیاسیدا بزر كرا!
زەمەنێك تێپەڕی بەسەر پرۆسەكەدا، وەختەبوو ململانێی نێوان پارتە براوەكانی هەڵبژاردنەكانی ئازاری پارساڵ بگۆڕدرێت بۆ شەڕێكی ناوخۆیی و تایەفەتگەری و تێیدا تەڕو وشك پێكەوە بسووتێنێت، بەڵام بەهۆی ڕۆڵگێڕانی بەرپرسانەی سەرۆك مسعودبارزانی لیستە براوەكان بە كوردستانیشەوە داخوازییەكانیان وكارنامە 19 خاڵییەكەشیان پێشكەش كرد كە نە تەنیا داوا ڕەواكانی گەلی كوردی تێدا چەسپێنراو بوو بەڵكو نەخشە ڕێگەی دامەزراندنی حكومەتێكی سەقامگیربوو كە هەمووان تێیدا پشكیان هەبێت لە بەشداربوون، گرنگترین بەندی یاسایی ئەو كارنامەیە ئەكتیڤ كردنی مادەی 140ی دەستوور بوو لەگەڵ سەرژمێری گشتی دانیشتووان، گەرچی ڕێڕەوی ڕووداوەكان لەسەرزەمینی واقیعەوە نائومێدییان لێ كەوتەوەو هەندێ باری سەرنجی جیاواز سەرئاو دەكەوتن و داوای هەمواركردنی مادەكەیان دەكرد یان گۆڕینی بۆ نەهێشتنی ململانێ لەسەر سنووری كارگێڕی وەك لە پارێزگاكانی تردا نموونەی هەیە، كەسانی تریش هەن داوای دواخستنی سەرژمێری گشتی دانیشتووان دەكەن وەك لەو ڕاگەیاندنەی ئوسامە نجێفی سەرۆك پەرلەمانی ئێستای عێراق كە لە تشرینی یەكەمی ساڵی 2010داوێتی و دەڵێت((دواخستنی سەرژمێری بۆ باری ئێستا پێویستە بەهۆی چەند فاكتەرێكی سیاسی و هونەری و دیمۆگرافی و ئاسایشییەوە)) لەوەش سەیرتر ئەوەیە كە دەڵێت(( ئەم دواخستنە بۆ ئێستا گرنگترە لە دامەزراندنی حكومەتی عێراقی))
ئێمەش لە هەرێمی كوردستان وەك هەمیشە چاوەڕێین، بە تایبەت كەسوكارمان لە ناوچەدابڕاوەكان، چاوەڕێن هەڤاڵانمان لە بەغدا دڵیان نەرم بێت و وەڵامی داخوازییەكانی مافە ڕەواكان بدەنەوەو بەڵێنەكانیان ببەنە سەر یان ئەوەتا خودا لە ئاسمانەوە موعجیزەیەك بنێرێت!!
سەركردایەتی كوردستان لە هەوڵی بەردەوامدان بۆ نزیك خستنەوەی بۆچوونەكان و وەلانانی ململانێی نێوان جەمسەرەكان كە زۆربەیان لەسەر كورسی و دەسەڵاتن، بەم هەوڵانە دەتوانرێت ئامانجە نەتەوەییە ڕەواكان بەدی بهێنرێن، كاتی ئەوەش هاتووە زاكیرەی مێژوویمان بگێڕینەوە و سوودمەندبین لە ئەزموونە تاڵەكانمان لەگەڵ ئەم هەڤاڵە بەغداییانەو سەركردە هاوبەشانەمان لە دامەزراندن و بونیادنانەوەدا، زەمەن بۆ بەرژەوەندی كێشەی نەتەوەییمان بەكاربهێنین چونكە گەر دەرفەت لەدەست بڕوات پەشیمانی دادی كەس نادات، بەڵێن و پەیمان بەلای زۆرەوە پیرۆزی لەدەست داوەو تەنیا وەك پرد بەكاردەهێنرێن بۆ گەیشتن بەو بەری كەنارەكەو ئیتر خوای دەكرد ئەوانی دی دەخنكاند. لەم بارەیەوە یەكێك لە ئەندام پەرلەمانەكانی لیستی كوردستانی لە تەمووزی ساڵی 2010 لە گۆڤاری (الصوت الاخر)وتی: (بەڵێننامەی دەستخەت هیچ سەنەدێكی یاسایی نییە و ناگاتە تێكستی دەستووری)لە هەمان بارەوە موئەیەد تەیب دەڵێت( بە پێی ئەزموونەكانی ڕابردوومان لەگەڵ حكومەتی عێراقی، ئەوانە پابەند نابن بە ماددە دەستوورییەكانەوە ئێستا چاوەڕێی چی لە بەڵێننامەكانیان بكەین!)

ئەزموونەكان دەیسەلمێنن كە چەندە پشتبەستن بە جەماوەرەوە گرنگە بە تایبەتی كە جەماوەر خاوەنی یەكەمی بەرژەوەندییەكانە لە پرۆسەی سیاسی بە تایبەتیش خاوەن توانا زانستییەكانی بوارەكانی یاسایی و سیاسی و ئابووری كە پێویستە ببنە پشت و پەنا بۆ یەكلاخستنەوەی مەسەلە نەتەوەییەكان لە بەرانبەر لایەنەكانی دژدا تا ئەوانیش دیالۆگی خۆیان بۆ ئەو بابەتانە بسازێنن كە پێوەندییان هەیە بە چارەنووسی ئەم هەرێمەوە..-