شنگال قەزایەکا مەزنه سەر ب پارێزگەها موسل ڤەیه و جهەکی جیۆپۆلۆتیکی یێ گرنگه ب چیایێ خۆڤه ێی نێزیکی(٧٥) کیلۆمیترا درێژ و زال لسەر دەڤەرێ وهەروەسا هەڤسنۆرە دگەل وەلاتێ سوریا. ئێکه ژجهێن کوردستانی ل دەرڤەی ئیدارا هەرێمێ کو دکەڤیته دچارچۆڤێ ماددا (١٤٠) یا دستورێ هەردەمی یێ عیراقا فیدراڵ و زۆربەیا پێکهاتێ وێ یێ جڤاکی کوردێن ئێزدینه.
بەری هێرشا تیرۆرستێن داعش بۆ سەر ده ڤەرێن دەرڤەی ئیدارا هەرێمێ ب هەر حال بشێوەکی هەڤبەش کار تێدا دهاته کرن ژلایێ ئه منی ولەشکەری ڤه وهەروەسا کارگێریەکا هەلبژارتی هەبوو..بەلێ پشتی شەڕێ داعش بارودۆخ هاته گهۆڕێن کو چەکدارێن بیانی ل شنگال خۆ سەپاندن و پشتی ڕۆدانێت ئکتۆبەرا (٢٠١٧) ێ بارودۆخ ئالۆزتر بوو وچەکدارێن حەشدا شەعبی ژی کەفتنه دەڤەرێ وئێمناهی ب ئێکجاری کەفته د مەترسیێ دا وخەلکێ شنگال ما ڤه دناڤا کەمپان دا ل هەرێمێ و زۆربەیا هەره زۆر لسنورێ پارێزگەها دهۆک ماینه.
دەربارەی تاوانێن داعشێ ئەنجامداین دەرهەقی ئێزدیێن شنگال تاوانێن زۆر د مەزن بوون چونکه کورد وئێزدی بوون وەک نەتەوه وئۆل بهاریکاریا زۆربەیا عەرەبێن دەڤەرێ کو داگیرکرن و کوشتن وڕەڤاندن، ب زۆر گهوڕینا ئۆلا وان و کۆیلەکرن وفرۆتنا کچ وژنان دوور ژهەر بهایەکی مرۆڤایەتی بووینه ئەگەرێ هەڤسۆزیا جڤاکێ نێڤدەولەتی بشێوەکی بەرچاڤ دگه ل ئێزدیان بگشتی ویێن شنگال بتایبەت نەخاسمه کوتا نوکەژی چارەنڤیسێ ب هەزاران دیار نینه و(٦) سال بۆرین ب سەر ژیانا پڕ نەخۆشی یا ئاوارەیێ دا.
وه سا دیاره کو حکومه تا به ڕێز ( موسته فا کازمی) ئێک ژکارێن خویێن سەرەکی کریه هەولا زڤڕاندنا سەروەریێ کو ژدەمێ ڕوخاندنا ڕژێما بەعسا دیکتاتۆر وهێرڤه عیراق بویه گۆڕەپانا ململانێەکا نێڤدەولەتی وهەرێمی نەخاسمه یا ئەمریکا وئیران وبۆ ڤێ چەندێ ودوباره هه بوونا مەترسیا تیرۆرستێن داعش لسەر کەرکوک وناوچێن دی یێن بەر ماددا (١٤٠) دکەڤن وگرنگیا پاراستنا وان ده ڤەرا کو بێ هێزێن پێشمەرگه ئارامی نازڤڕته ڤەوان جها وژبۆ چارەسەرکرنا کێشێن هەلاویستی یێن هەرێمێ وبەغدا دەربارەی مافێن دستووری یێن هەرێمێ کو ماوێ چەندین سالایه دئێنه پێشێل کرن جارێ وەک بنەما بۆ ڕێککەفتنێ لسەر وان هەموو ناوچێن کوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارا هەرێمێ هەولێر و بەغدا لسەر ئاسایی کرنا بارودۆخێ شنگال ڕێککه فتن ل( ٨) ی ڤێ هەیڤێ ب سەرپەرشتیا نوێنەرێ نەتەوێن ئێکگرتی کو خالەکا هەره گرنگه وه ک لایەنێ سیێ یێ نێڤدەولەتی داکو جێبەجێ کرنا خالێن ڕێککەفتنێ مسۆگەر بکەت ب هەڤکاریا هەردوو حکومەتێن هەرێم و بەغدا دگەل حکومەتا خۆجهیا موسل کو گرنگترین ئەڤەنه:
1- نەمانا هێزێن بیانی (چەکدارێن پەکەکێ) لدەڤەرێ.
٢- دەست نیشانکرنا قایمقامەکی بۆ شنگال.
٣- پاراستنا ئێمناهیێ بشێوەکی هەڤبەش ژلایێ دەزگایێن ئەمنی ولەشکەری ڤه.
٤- ئاڤدانکرنا دەڤەرێ وڤەگەڕاندنا ئاواره یان.
٥- دامەزراندنا (٢٥٠٠) گەنجێن شنگال دناڤ هێزێن پۆلیساندا ل گۆرەی مەرج وڕێکارێن یاسایی.
و پشتی ئیمزا کرنا ڕێککەفتنێ ئومێد بۆ خەلکێ شنگال گەش بوویه کو دێ دەڤەرێن ئاڤەدان و ئارام بن کە مەرجێن سەرەکی یێن ژیانێ نە ل هەر جهەکی دگەل خزمه تگوزاریێن پێویست.
باوەر دکەم ل دەمەکی نێزیک هەمان ڕێککەفتن بهێنه ئیمزا کرن بۆ دەڤەرێن دی یێن ڤەقەتیای ب سەرپەرشتیا هەمان لایەنێ سیێ ول ئاییندەکی نێزیک هه موو کێشێن هەلاویستی دناڤبەرا هەرێمێ وبەغدا دا تا ڕادەکی زۆر باش بهێنه چارەسەرکرن وهیڤی خوازین هێزێن بیانی ب خۆشی گوڕەپانێ ل شنگال ڤالا بکەن وبچنه گۆرەپانا خۆیا دروست وجارەکا نەبنه ئەگەر و ئالاڤ کو دوژمن بهیته ناڤ خاکا باشور وباژێڕێن ڕۆژاڤا داگیر بکەت.