حكومەتی كوردستان تێكشاندنی ئاستەنگەكان بەرەو كوردستانێكی بەهێز و ئاوەدانتر
September 7, 2020
وتار و بیروڕا
حوكمرانی كارێكی ئاسان نییە، بەتایبەت لە نێو ژینگە و جوگرافیاییەكی پر لە كێشە و قەیراناوی ئاڵۆزدا، لەو هەموو قەیران و ململانێ و تەنگەژەیدا بەڕێوەبردن و ئیدارەدان قورستر دەبێت و بێگومان پێویستی بە كەسایەتەتییەكی مەعنەوی و خاوەن دیدێكی دەوڵەتداری و حوكمرانی دەبێت بۆ بەڕیوەبردنی ژینگەیەكی قەیراناوی.روون و ئاشكرایە ،كە قەیرانی ئابووری و دیپڵۆماسی و ئاوەدانكرنەوە و نێوخۆیی و ئەمنی نەبێت، بەڕێوەبردنی كۆمەڵگاش ئاسان دەبێت، بەڵام هۆنەری بەڕێوەبردن لەوەدایە كۆمەڵێك كێشە هەبن، هۆكارەكەی هەرچی بێت گرنگ نییە، لەو قۆناغەدا بەڕێوەبەری كۆمەڵگا دەبێ بەرپرسیاریەتی هەڵگرێت و خاوەنی ڕوئیایەكی دووربین و دەوڵەتداری بێت.
لە رٍاستیدا سەرۆكی حكومەتی كوردستان بەرێز مەسروور بارزانی بڕیاری داوە ئابووری وداهاتی هەرێمی كوردستان تەنها پشت بە یەك داهات نەبەستێت و پێوایە كە پێویستە داهات هەمەچەشن بێت. لە ڕۆژهەڵاتی ناوەرٍاست قەیران و ئارٍیشە گەورە هەن هەندێك ناوچەین و ژمارەیەكی تریشیان جیهانی و دارایین، هەمووان پێكەوە گرێ دراون كە هەموو ئەمانە ڕاستەوخۆ كارتێكەرییان لەسەر سیاسەتی عێراق دەبێت و ئێستاش كوردستان بەشێكە لە خاكی عێراق، هەربۆیە كارتێكردنیان لەسەر هەرێمیش دەبێت.
ئەگەر هەڵسەنگاندنێك بۆ ئەو سیاسەتانەی وڵاتان بكرێت، بەتایبەت لە سەردەمی ئابووریی كۆرۆنادا ئەوا پەیوەندیی ڕاستەوخۆی بە ئابووریی هەرێمی كوردستانیشەوە دەبێت. دابەزینی نرخی نەوت و زۆربوونی رێژەی بێكاری و وەستانی ئاڵوگۆڕی ئابووری و گازیش لە بازاڕە جیهانییەكانیدا كەم دەفرۆشرێت و بەرهەمە نێوخۆییەكان هەر لە كەمبوونەوەدان، هەمووی ئەمانە پەیوەندییان بە هەرێمی كوردستانەوە هەیە و، هەرێمیش بەدەر نییە لە جیهان."
بەتایبەت دوای گۆرانكاریی و خۆپیشاندان و نارٍەزاییەكان و گۆرٍینی عادل عەبدولمەهدی سەرۆك وەزیرانی پێشوو و هاتنە سەركاری مستەفا كازمی وەك ئەوەی دەبینرێت عێراق بە پاساویی بێ بنەما جارێكی تر كاری لە سەر بڕینی مووچە و شایستە داراییەكان كە جارێكی تر دەستی پێ كردووەتەوە و ئەمەش وای كردووە هەرێمی كوردستان لە دەستپێكی خۆئاوەدانكردنەوەدایە و خواستەكانی خەڵك لەسەر حكوومەت زیادن و لە تاقەتی حكوومەت زیاترن." شەریف وا دەڵێت.
دوای ساڵێك دەستبەكاربوونی سەرۆك وەزیرانی كوردستان رێزدار مەسروور بارزانی هاتووەتە سەرۆكایەتیی حكوومەت لە رووبەرووی جەنگی كۆرۆناو قەیرانی دارایی و دابەزینی نەوت بۆتەوە ئەوەش كاریگەی لە سەر داهاتەكان هەبووە ، چونكە لەلایەك لە ماوەی 5 ساڵی رابردوو هەرێمی كوردستان چەندین شەڕی داعشی كردووە و حكوومەتی عێراق هاوكاریی نەكردووە و بوودجەی كوردستانی بڕیوە و فرۆشتنی نەوتیشی بەپێی میكانزمێكی مەرجدار بووە و زیاتر لە دوو میلیۆن ئاوارەی زۆریش لە هەرێمی كردووە، كە هەمووی ئەمانە لەم یەك ساڵەدا بەرێز مەسروور بارزانی توانیویەتی كۆنترۆڵیان بكات و ئیدارەی ڕەوشەكە بكات و لە سەردەمی كۆرۆناشدا توانی سیاسەتێكی باش دابڕێژڕێت و دنیاش ددان بەو سیاسەتەدا بنێت، سەرەڕای هەموو ئەمانەش توانیی ئیدارەی ڕەوشەكە بكات.پرسی مووچە، پرسێكی جیهانییە هەموو وڵاتانی گەورەی دنیا و هەرێمی كوردستانیشی گرتووەتەوە و ئەو وڵاتانە سندووقی گەورەیان هەیە و دەتوانن قەرزیش بكەن، بەڵام هەرێمی كوردستان هەرێمێكە و لەو شتانە بێبەشە.''
دیدی وستراتیژی رێزدار مەسروور بارزانی بۆ ئایندەی كوردستان دیدێكی واقعبیانەیی دەوڵەتدارییە، نەك بەتەنها دیدێكی ئیدارەكردن و توانیی سەرۆكایەتی بكاتە وەزیفەیەك و بەرپرسیاریەتی بەرامبەر خەڵك هەڵبگرێت و خەڵكیش پەرسیار بن لە حكوومەتەكەیان، دەیەوێ لە ڕێگایی پرۆژە ستراتیژییەكانەوە بنیاتی ئابووریی سەربەخۆ دابنێت و سەرەڕای قەیرانی دارایی و ئابووری، بەڵام دەیەوێ ئەم پرۆژانەی پێشەسازی بكاتە بناغەی ئابووریی كوردستان و ئەمەش دەتوانێت كوردستان لە ڕووی ئابوورییەوە بیباتە ئاستی باڵاوە. ناكرێت لە كاتە هەستیارەكان و قەیرانەكاندا هێزە پشكداربووەكانی حكوومەت لە بەرپرسیاریەتی ڕا بكەن و شكست بۆ پێكهێنەری سەرەكی حكوومەتی كوردستان جێ بهێڵن و پشتی تێبكەن و لە كاتی دەستكەوتەكانیشدا وا پێشان بدەن كە ئەوان شەریكی ئەو دەستكەوتەن، ئەمەش لە هونەری سیاسەت و دیموكراسیدا هەڵەیەكی گەورەیە، هێزە ئۆپۆزسیۆنەكانیش شتی وا ناكەن، دەبێ هەموویان پاڵ بە بەرپرسیارییەتییەوە بدەن.