بە درێژایی زیاتر لە سەدەیەک خەبات و خۆ راگری لە پێناو کورد بوون و پاراستنی ناسنامەی نەتەوەیی، رۆژە سەختەکان لە گەلی کورد دانەبراون.
دوژمنە دێرینەکان بە هەموو شێوەیەک هەوڵی سرینەوەی کورد یان داوە، بە ئاگر و ئاسن وەڵامی پەیامی ئاشتی و پێکەوە ژیانی کورد یان دایتەوە.
بەڵام سەرەرای هەموو ناخۆشیەکان، گەلی کورد خۆراگر بووە، هەست کردن بەو ئەرکە قورسە و بەرپرسیارەتیە نەتەوەیە کراوە کە کورد بیت و چۆن بەسەر پیلانی دوژمنان زاڵ بیت و ناسنامەی خۆت بپارێزی.
قۆناغی ئێستای خەباتی گەلی کورد، دەتوانین بڵێین لە پاش سالی ١٩٩١ زیاتر لە خەباتی چەکداری گواستراوەتەوە بۆ خەباتێکێ زیاتر سەردەمیانە، سیاسی و دیبلۆماسی.
هەرچەندە دوژمنان لە هەردوولایەوە، بەردەوام بوونە لە پیلان گێری، ئەگەر لە سیاسەت سەرکەوتوو نەبوبن، جارێکی تر پەنایان بۆ چەک بردووە، لە چەک شکستیان خواردووە، گەرانەونەتەوە بۆ گۆڕەپانی سیاسەت.
سەرەرای هەموو ناخۆشی و رۆژە سەختەکان و پیلانی دوژمانان، گەلی کورد خۆڕاگر بووە و شکستی بە دوژمن هێناوە، لە ئاست بەرپرسیارەتی نەتەوەیی دا بووە.
لەم قۆناغەدا، دوژمن دانی بەوە ناوە کە ناتوانێت، لە رووی لەشکری و سیاسیەوە، شکست بە هەرێمی کوردستان بێنێت، بۆیە پەنایان بۆ لایەنێکی تری زۆر هەستیار بردووە کە هەوڵی پێ دەدەن درزێک بخەنە ناو ماڵی کورد و پەرتەوازەی بکەن، کە ئەویش کارکردنە لەسەر گەنجان و بنەما کومەڵایەتییەکان.
گەلی کورد هەر لە کۆنەوە بەوە ناسراوە کە کۆمەڵگایەکە خاوەن داب ونەریت وکەلتوری تایبەتی خۆیەتی، زۆر پێگیرە بەم داب و نەریتانەوە، بەشێک لە هێزو و یەکگرتویی نەتەوەیی لەو داب و نەریتانەدایە.
بۆیە ئەمڕۆ دوژمن هەوڵ دەدات درزێک بخاتە ناو ئەو داب و نەریت و کەلتورەوە، بەلکو بتوانێت لە رویەوە شەری کورد بکات.
تەخی گەنجانی ئێستای کوردستان، ژیانی سەخت و دژواری خەباتی چیاو تۆپ و تەیارە و ئاوارەبونیان نەدیوە، نازانن چەندە سەختە کە کورد بیت، چەندیش سەخترە کە ئەو کورد بوونە بپارێزیت.
گەنجان هیچ گوناح یان نیە، چونکە قۆناغی خەبات و ژیانی کورد گەیشتۆتە ئاستیکی تر، لە قوناغی پێشکەوتن و عەولەمەو تکنۆلۆژیا دا دەژی، کە تەواو جیاوازە لە قۆناغی خەباتی چەکداری چیا.
دەبێ کورد گلەیی لە خۆی بکات، کە نەیتوانی نەوەکانی خۆی لەم قۆناغەدا لەسەر بنەما نەتەوەییەکان پەروەردە بکات و بۆ قۆناغێکی تری خەبات ئامادەیان بکات، لەسەر ئاستی پەروەردەیی و کۆمەڵایەتی هیچ پلان و بەرنامە و نەخشە رێکا نەبووە و تا ئێستاش نیە، ئەوەش بووە هۆی پەیدا بوونی نەوەیەکی لاواز لە رووی پەروەردەی نەتەوەیی.
بۆیە دوژمن ئەو هەڵەی قۆزتەوەو ئێستا کاری لەسەر دەکات، هەوڵ دەدات کار لەسەر هزری گەنجان و بنەما کۆمەلاتییەکان بکات.
کار کرن لەسەر هزری گەنجان ترسناکترین رێگایە بۆ تێک دانی شیرازەی کۆمەڵایەتی، پەیدا کردنی روحی رەت کرنەوەو بەرەنگاربونەوە لە لای گەنج دەبێتە هۆکاری تێکدانی پابەند بوونی ناو خێزان و دواتر بۆ ناو کومەڵگا بەگشتی، لە دەست دانی بەها کۆمەڵایەتی و نەتەوەییەکانە.
ئەوەی ئێستا دوژمن کاری لەسەر دەکات، دور خستنی گەنجەکانە لەو پابەند بوونە، جولاندنی هەست و هزری گەنجە بۆ رەتکردنەوەی واقعی ژیان لە کوردستان، هەوڵی بەستنەوەی ئەو واقیعەیە بە گەندەڵی حزبەکان و حکومەت، پەیدا کرنی جیاوازی ناوچەگەری و زەراوە، کە وا لە گەنجان بکەن بەسەر دوو بەرەدا دابەش ببن.
لە لایەکی تریشەوە بە ڕاستەوخۆ و ناراستوخۆ، هەول سەرنجی گەنجان بۆ لایەنێکی تر رابکێشن، ئەوە بخەنە مێشکی گەنجان کە ئەو داب و نەریتە و کەلتورە کوردەواری یە باوی نەماوە و دەبێ گەنج ژیانی ئەو سەردەم بژیت، ئازاد بێت، ئاماژە بە کەیف و سافا و تاقیکردەنەوەی تری بۆ دەکەن، کە مەبەستیان دور خستنەوەی گەنجە لە بیرکردنەوەی نەتەوەیی.
خۆ زۆر ئاسان بوو گانجان بەپێی ئەو زانستە سەردەمیانە کە ئێستا هەن پەروەردە بکرێن و ئاراستە بکرێن، بەڵام نەکرا!؟.
بۆیە ئەوەی ئێستا لەو ناوخۆی هەرێمی کوردستان دەیبینین، پەیدا بوونی تەخێکی جیاوازی گەنجانە، بە کورتی هیوا بە گەرانەوەی هەرێم بۆ سەر حکومەتی مەرکەزی دەخوازێت، ئای چەند مەترسیدارە، گەنجەکانمان توشی چ دەکرێن، ئێمەش دەستەوەستان وەستاوین و لە جیاتی دۆزینەوەی چارەسەری و دور خستنەوەیان و پاراستنیان لە پیلانە ژەهراویانەی دوژمن، زیاتر فشاریان دەخەینە سەر و رخنەیان لی دەگرین.
هەرێمی کوردستان پێویستی بە بەخۆداچونەوە هەیە، لە رووی پەروەردەیێ نەتەوەیی و کۆمەڵایەتی، پێویستیمان بە ئاشتەوایی کۆمەڵایەتی و نەتەوایەتی هەیە، هەرچی زوترە دەبی کاری لەسەر بکرێت، ئەگەر نا ئەو نەوەی پەیدا بووە و پەیدا دەبێت باگی بە هیچ پابەند بونێک نیە و ئەوەی هەشە لە دەستی دادات و دەبێتە کویلەیەکی بەردەستی دوژمن.