ڕۆژئاوای كوردستان لهدیدی ڕۆژئاوا.
November 23, 2019
وتار و بیروڕا
به دیاركه وتنه ی سیاسیه كانی ئه مریكا سه رو دڵی توركیایی توند گرتووه و بۆته مایه ی شۆك بوونی ده سه ڵاتدارانی تورك له هه مبه ر تاكتیكه چركه ساته كانی ئه مریكا كه هه ر كاتێ به جۆره ئاواز و مۆسیقایه ك به رامبه ر به ناوچه كه و توركیا ئهچڕی .
له دونیای سیاسه ت و گه وهه ری سیاسه ت، به رنامه ی سیاسه ت هیچ كاتێ جێگیر نیه ، تاكو مرۆڤ بیرو بۆچوونهكانی جێگیرو نه گۆڕبن ، واته هه میشه به هه میشه یی بمێنێته وه له بواری سیاسه ت .
هه ڕه شه كانی تورك، به ر له په لاماردانی بۆ كوردستانی ڕۆژئاوا هه میشه ئه مریكا بێ ده نگی و هه لوێستی ته م و مژاوی به رامبه ر به كه تواری شوێنه كه ئه خسته ڕوو ئه مه ش جۆرێك بوو، له بێزاری و هه راسانی كوردستانیانی لێ كه وتهوه به تایبه تی خه ڵكی ڕه ش و ڕووت كه بێ ئاگابوون له ژێر شاباڵی په ڵه هه وره كان چه جۆره به رنامه وڕه نگ ڕێژه ی سیاسه ت گوزه ر ئه كات .
بڕیاری له ناكاوی گه ڕانه وه ی ئه مریكاو تووڕه بوونی خه ڵكی كوردستان و گه رم بوونی ئه نقه ره له سه ر ههڵوێسته نه گۆڕه كانی بۆ هێرش بردن بۆ سه ر كوردستانی ڕۆژئاوا به نیازی خاپووركردنی بارهگاوبنكه ی سه ره كییهكانی په یه ده و باله كه ی تری، كه ههمیشه مایهی ههڕهشهن بۆسهر ئهمن وئاسایشی توركیا و ئاڵۆزبوونی بارودۆخی ناوهخۆی توركیا.
ئهم بڕیارهی گهڕانهوهی هێزهكانی ئهمریكا گهورهترین حزمهتی سیاسی گهیانده كوردهكانی سوریا، چونكه كۆدهنگیهكی نێو دهولهتی بهرامبهر بهدهستدرێژیهكانی توركیا دروست بوو. بریارهكه زیاتر توركیای هاندا بۆ ئهوهی هێرشه سه خت و دژواره كانی له ئاسمان و زه مینه وه ده ست پێكرد ، بۆ ئه وه ی مه رامه گڵاوه كانی جێ به جێ بكات و بوونی خۆی ئیسپات بكات له مه یدانه كه دا .
چونكه ناكرێت له ڕوانگه ی توركه كانه وه سنوره كانی له به رده م هه ڕه شه ی مه ترسی گه وره و قه به دابێ و ئه من و ئاسایشی بكه وێته به رده م هه ڕه شه نه خوازراوه كانه وه چونكه ئه و هه میشه تێكچوونی دۆخی ناوه وه ی خۆی به ده ست تێوه ردانی ده ره كی و ڕێك په یه ده كه باڵێكی زه قی په كه كه یه به دوژمن و به تیرۆرست و به هۆكاری ئاژاوه گێڕی له قه له م ئه دات له سه ر سێكته ره كانی بواری ئه من و ئاسایش.
توركیا هه میشه سنوره كانی كوردستانی ڕۆژئاوای به هێلی سوور داناوه لهسه رحكومه تی خۆی چونكه ئه م شوێنانه ی به ئاخێزگه ی تیرۆری له قه له م داوه ، كه له م شوێنه دا ئیرهاب و ئاژاوه ڕه وانه ی توركیا كراوه .
ڕامالینی هێزه كوردیهكان لهڕۆژئاواو بهرهو سنورهكانی كوردستانی باشور، بۆئهوهبوو، قوولایی ستراتیژی بۆ سنورهكانی دروستبكات ، لهههمان كاتدا، دهستی ڕابگات بهسهر ههموو چاڵه نهوتهكانی باكورو باكوری رۆژههلاتی توركیا، بۆ ئهوهی كونترؤلی ئابوری شلهژاوی خۆی بكات و نههێلێ بوومه لهرزهی داتهپینی ئابوری رووبدات و جهنگی كزبوون و لاواز بوونی ئابوری سهرههلبدات و توركیا بهرهو ئایندهی نادیار ببات و هاوسهنگی ئابوری سهنگهلا بكات و ئالۆزی تر، بۆسێكتهرهكانی تر دروستبكات و دۆخێكی تهواو شێواو هاوتای دۆخی عیڕاق و یهمهن سهرههلبدات و كونترؤلی ئهستهمبێت و توانای رووبهروو بوونهوهی نهبێت،
گهوههرهێرشهكانی توركیا بهپلهی یهكهم، دابین كردنی ناوچهی ئارام بوو، بۆ ئهو سێ ملیون ئاوارهی سوری كه لهنێو دهولهتی توركیایه، كهبارگرانێكی بههێزو كاریگهر بوو، بهسهر شانی توركیاوه، وه ناوچهی ئارامیش ڕاستهوخۆ لهژێر چاودێری توركیا بێت، تاكو بهههوهسی خۆی مامهی سیاسی وههوالگهری و لابردنی قورسایی ئابوری لاببات و زیاتر جومگهكانی ئابوری و لایهنهكانی تر بههێزبكاتهوه.
بهبیروبۆچوونی خهلكی كوردستان توركیا ههمیشه مهترسیداربووه، بۆ سهر كانتۆنهكان، توركیا كوشتار ئهكاوچۆن ئهتوانێ ناوچهی ئارام دروستبكات، سهرپهرشتی ڕاستهوخۆبكات.
رهنگه بۆ دواجار ناوچهی ئارام دروستبكرێ و لهژێر كونترۆلی هیزهكانی نێو دهولهتی بێت و ئهم ناوچهیهش ببێته ناووكی بنیانتنانی دهولهتی كوردی كه ئهم دهولهته پێگهی جیوسیاسهی بههێز ئهبێتو چونكه ههژمۆنی ئهم دهولهته دهگاتهسهر دهریای ناوهڕاست و بههێزترین هاوپهیمانی سنوری لهگهل چهندین دهولهتی ناوچهكه دێتهكایهوهوئارامی بۆ ههمیشه دێتهكایهوه و گهلهپهرتهوازهكان بهیهك ئهگهنهوه، وه سنوره سروشتیهكان یهكدگرنهوهوهیواو ئاواته دادهڕێژنهوهسهر لهنوێ.
توركیا لهچوارچێوهی بیردۆزكانی پیلانگێڕی تووشی داوهكهی صدام حسین بوو، له كاتی پهلاماردانی بۆسهر كوێت، ئێستا توركیا كهوتۆته نێوان ناڵ وبزمار، بگهڕێتهوه نهگهڕێتهوه، تازه تووشی داوهكه بوو. دهرچوون و رزگار بوونی زۆر ئهستهمه،لهم تهپكهیه. ئهم بۆچوونهم ئاینده بڕیاری لهسهر ئهدات.