كاتێك یەكدەنگ بین ، سەركەوتنی گەورە بە دەست دێت و دوژمنانیش بێ‌ ئومێدن ..

كاتێك یەكدەنگ بین ، سەركەوتنی گەورە بە دەست دێت و دوژمنانیش بێ‌ ئومێدن ..
راستە لە سیاسەتدا دۆست ودوژمنی هەمیشەیی نییە و بە پێوەری بەرژوەندییەكان مامەڵە دەكرێت ، بەڵام نابێ‌ ئەوەشمان لە بیر بچێت كە ، ئەو زڵهێرانەی كە خاكی كوردستان دابەشی لە سەر چوار وڵاتی داگیركەر كرد ، چۆن ئەوان بە ئاسانی بۆمان دەگەرێنەوە یانیش دەبنە دۆستمان چونكە زڵهێزان و داگیركەران هیچ كات تموح و بەرژوەندییەكانیان بە ئێمەی كورد كە خاوەنی رەسەنی خاكی كوردستان ناگۆرٍنەوە .وڵاتانی داگیركاری كوردستان هەرگیز نەیانویستووە كورد خاوەنی ئاڵاو دەوڵەت و كیانێكی سیاسی و تایبەت بە خۆی بێت، بەپێچەوانەوە هەمیشە سامانی نەتەوەیی كوردیان بۆ لێدانی ئێمە و توانەوەمان بەكار هێناوە. ئەگەر ئێمە ببینە دەوڵەت، ئەوا لەناو مەحافیلە دوەلییەكان و نەتەوە یەكگرتووەكان وەكو نەتەوەیەكی سەربەخۆ، پێگەیەكی دیكەمان دەبێت. من لەبیرم دێت لە ساڵی 1964 تەنیا مەنگۆلیا لەسەر ئێمە هاتەدەنگ و ئەویشیان كپ كرد بەبیانووی ئەوەی كێشەی كورد كێشەیەكی نێوخۆییە. كاتێكیش چەكی كیمیایی و تۆپ و تەقەمەنی گەورەیان دەدایە رژێمە سەركوتكارەكان و ئێمەی میللەتی كوردیان كۆمەڵكوژ دەكرد، هەر بەهۆی نەبوونی دەوڵەت و كیانێكی سەربەخۆوە بوو. لە دوای رووخانی دەوڵەتی عوسمانی و هاتنی ئینگلیزو فەڕەنسییەكان، پەیماننامەیەك هەبوو بە ناوی پەیمانی سیڤەر كە لەبەندی –62و 63و 64 باس لەدەوڵەت و كیانی كوردستان دەكات و دەڵێت: ئەگەر توانییان خۆیان بەڕێوەببەن ئەوا دەكرێت ئیعترافیان پێ بكرێت، بەڵام بەداخەوە دواتر پەیمانی لۆزان هاتەئاراوە كە ئومێد و ئاواتی كوردی خنكاند و بەستنەوەی هەر بەشێكی كوردستانیش بە عێراق و توركیا و ئێران و سووریاوە بووە هۆی ئەوەی خاكی كوردستان پارچەپارچە بكرێت، هەربۆیە زۆربەی جار كە لە بارزانی-یان پرسیوە، وتوویەتی: «كوردستان یەكپارچەیە و ئەو سنوورانەی لێكی جیاكردۆتەوە، دەستكردە»، تەنانەت هەموو شاعیران و نووسەران و ئەدیبان و هونەرمەندانی كورد هەست و ئینتیمای نەتەوەییان بەرزبووە و خواستی ئەوەیان هەبووە كورد قەوارەی خۆی هەبێت، شیعر و دەقە ئەدەبی و هۆنراوە و سروودە كۆنەكان شاهیدی ئەم قسەیەن كە لەناو تاكی كورددا بەردەوام هەست و سۆز و جۆش بۆ دەوڵەتی كوردستان هەبووە. كە ئەوەش مافێكی رەوای خۆمانە. كورد بڕوای بە برایەتی نێوان كوردو نەتەوەكانی دیكە بووە، بەڵام بڕوای بە برایەتی لەگەڵ داگیركەران نەبووە، داگیركارانی كوردستانیش بڕوایان بەو برایەتییە نەبووە و تەنیا بۆ فریودان بەكاریان هێناوە. چونكە برایەتی كاتێك دەبێت كە كورد مافی هاووڵاتیبوون و یەكسانی و دادپەروەری هەبێت، نەك بكوژرێت و خاكەكەی زەوت بكرێت. كەواتە دەوڵەتبوون مافێكی رەواو شەرعی خۆمانەو پێداگیری لەسەری و خەباتكردن بۆی ئەركێكی نیشتمانی و نەتەوەییە، بەدیهێنانی ئەم مافەش پێمان نابەخشرێت، بەڵكو لێمان زەوت كراوە و دەبێت وەریبگرینەوە. ئەمرٍۆ ئەو كاتەیە ، كە تەنها یەكبوونی كورد و بوونی رابەرێكی حەكیمی وەك سەرۆك بارزانیی دەتوانێت داكۆكیكار و پارێزەری دەستكەوتەكان بێ‌ ، نەك زڵهێزان و داگیركەران كە جگە لە بەرژوەندییە تایبەتییەكانیان هیچ كات لە خەمی مافەرەواكانی كورد و كوردستان نەبوونە ..سەرۆك بارزانیی ئەو رابەرەیە چۆن لە پردێ و سحێلاو مەخموور فریادرەسی ھەولێر و دھۆک بوو،چۆن پێشتر بۆعەفرین فریادرەسی نەکەوتنی بوو . ئێستایش دەبێتە فریادرەس وبەربەست و رێگر لەبەردەم گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەکە لە رۆژئاوا و گشت هەوڵەكانی خستۆتەگەر تا هەردەم پێداگری و داكۆكیكاری مافەرەواكانی كورد و كوردستان بێ‌ و دەبێ‌ هەموو كوردێك پشتیوانیی ئەو هەڵوێستە نەتەوەییە بێ‌.. ئەگەر هەڵوەستەیەك لە سەر رووداو و پێشهاتەكانی چەند رۆژی رابردوو بكەین ، دەبینین كە دوو رووداو و پێشهات یەك لە دوای یەك روویاندا ،یەكەكەمیان ئەو خۆپیشاندانانە بەغدا و ئینجا ونەخشەی رووخاندنی حكومەتی ئێستا و دواتر هێرشی و پەلاماری توركیا بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان كە دەركەوت كە چۆن سەركردایەتی كوردستانێكی بەهێز و بەتایبەت سەرۆك بارزانیی هاتە سەر هێڵ بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ ئەو پێشهاتە نوێیانە بە تایبەت پاراستنی گەلی كورد لە رۆژئاوای كوردستان و گەیاندنی دەنگی كورد بە هەموو وڵاتای جیها بەتایبەت ئەمەریكا و رووسیا .لە پاش ساڵی 2003 گەندەڵی زیاتر بووە، لەلایەكی دیكەوە هەر زرووفێكی ناهەموار دێت، دەستێوەردان هەیە، عێراق وەكو باغێكی بێ پەرجین وایە، هەموو وڵاتان بوونیان هەیە، كە بوونیان هەیە بە پێی بەرژەوەندییەكانی خۆیان دێن ئەو رووداوانە دەجووڵێنن، یەكێك لەو رووداوانە رووداوی خۆپیشاندانە، بێگومان لەلایەن وڵاتانی هەرێمی، هەتا وڵاتانی زڵهێزەوە دەجووڵێنێت، بۆ گەیشتن بە ئامانجی خۆیان، یاخۆد پاراستنی بەرژەوەندیەكانی خۆیان لە عێراقدا، عێراق پاروویەكی چەورە، وڵاتانی هەرێمی و زڵهێز چاویان بڕیوەتێ، بۆ ئەوەی پشكی خۆیان هەبێت، بێگومان دەستیشی لە پشتەوە دەبێت. ئەو بارۆخەی كە ئێستا لە عێراق گوزەر دەكات ،زۆر روون نیە، ئەو دەستەی كە لە پشت خۆپیشاندانەكانەوە هەیە تا ئێستا زۆر روون و ئاشكرا نیە، چ دەستێكە و چ ئامانجێكە، ئەو دەستەی كە لە پشت خۆپیشاندانەكانەوە بڕیار دەدات كە پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا چۆن دەبێت، بەڵام هەر چەندە گفتوگۆ بەردەوامە، بەڵام رێگری لەبەردەمی ئەو پەیوەندیانە هەیە، كێشەكانی هەرێمی كوردستان و كێشەكانی حكوومەتی عێراقی كێشەی كەلەكەبوونە، چارەسەریان بە بێ رێككەوتنی سیاسی ئەستەمە، رێككەوتنی سیاسی چۆن دەكرێت، دابەشبوونی نفووسی عێراق بەسەر وڵاتانی هەرێمی دا بێگومان بەبێ رێككەوتن، یان بەبێ لێك تێگەیشتن، لەگەڵ وڵاتانی هەرێمی ناگەیە ئەنجام، یان ئەو وڵاتانەی هەژموونیان هەیە بەسەر عێراقدا ئەوە ئەمریكایە، ئێرانە، كاریگەری و رەنگدانەوەی دەبێت بە سلبی و بە ئیجابی، بەڵام باشترین رێگا بۆ هەرێمی كوردستان ئەوەیە نەفەسی درێژ بێت، ئەگەر لەگەڵ ئەو حكوومەتەی ئێستاش نەگەینە ئەنجام، دەبێت لەگەڵ حكوومەتی دوای ئەو هەر بگەینە ئەنجام، چونكە هیچ رێگەیەك چارەسەر نیە لە نێوان ئێمە و عێراق جگە لە رێككەوتن و لێك تێگەیشتن نەبێت، چونكە نە ئێمە دەتوانین خاكی خۆمان بگوازینەوە، بینە جیرانی وڵاتێكی دیكە، نە ئەوان دەتوانن خاكی خۆیان بگوازنەوە و ببنە جیرانی گەلێكی تر، لەلایەكی دیكەشەوە ئێمە تەجروبەمان كرد، رێگەی ریفراندۆمان گرتەبەر واقعی نێودەوڵەتی رێگەی بە ئێمە نەدا بتوانین خاوەنی كیانێكی سەربەخۆ بین، خاوەن ئابوورییەكی سەربەخۆ بین، بۆ ئەوەی گەلی عێراق بەشێوەیەكی گشتی، بە ئاسوودەی بژیت و ئیستقرار لەناوچەكە پەیدا بێت، پێویستمان بە رێككەوتنێكی كۆنكرێتی هەیە. بۆ ئەوەی ئەو پێشهاتانەی كە رووبەڕووی هەرێمی كوردستان دەبنەوە رێگریان لێ بكرێت، عێراق ئێستا كێشەی شیعە بە شیعەی هەیە، كێشەی سوننە بە سوننەی هەیە، كێشەی مەزهەبی هەیە، هەموو ئەوانە كێشەن لە عێراقدا، جگە لە كێشەی ئیداری و كارگێڕی و كێشەی گەندەڵی و نەبوونی عەداڵەتی كۆمەڵایەتی، قەوارەی هەرێمی كوردستان دەمێنێت، بەڵام لەگەڵ ئەوەش پاراستنی ئەو هەرێمە بە یەكڕیزی دەبێت، یەكڕیزی بە كێ دەكرێت بەتایبەتی ئەوانەی لە دەسەڵاتن، كە ئەزموونیان هەیە لە سەرۆكایەتی هەرێم، لە سەرۆكایەتی حكوومەت،لەرابردوو،توانییان رووبەووی هەموو ئەو كێشە و قەیرانانە بوونەتەوە .كوردستانیان پاراست و دواتر قۆناغێكی نوێ هاتەپێشەوە بەرەو كوردستانێكی بەهێزتر..
Top