ل دوماهیێ زمانێ دیالۆگێ سەرکەفت

ل دوماهیێ زمانێ دیالۆگێ سەرکەفت

دچەند سالێن بوریدا پەیوەندیێن دناڤبەرا هەولێر و بەغدایێ ئالۆز بوون . دەسهەلات وحوکمڕانێن بەغدایێ توشی غرورێ ببون ، ل شوینا زمانێ یالۆگ و دانانوستاندن و لهەڤ تێگەهشتنێ ، زمانێ گەف و توندو تیژی و چەکێ سەربازی لهەمبەر هەرێما کوردستانێ بکار دئینان .حکومەتا ئیراقێ هەمی شایستە داراییێن هەرێمێ بڕین و هەرێما کوردستانێ ئێخستە دبن ئابلوقەیەکا سیاسی و ئابوری . ئەڤەژی بۆ بریڤەبرنا عەقلیەتا حوکمڕانیا ئیراقێ تشتەکێ چاڤەڕێ کرییە . چونکی پرۆسەیا ب دەولەتبونا ئیراقێ ، پرۆسەکێ تایبەت و گرێدایی حالەتێ جەنگ و داگیرکاریێ بوو . ئانکو ئیراق وەک دەولەت ژ دەرئەنجامێ پرۆسەیەکا مێژویی ، جڤاکی ، ئابوری و پێشکەفتنێ دروست نەبوییە ؛ بەلکو ئیراق ژ هناڤێ سیاسەت و داگیرکرن و جەنگ و هێزێ ڤە و دوێر ژ خواستێ پێکهاتەیێن گەلێ ئیراقێ ژ دایک بویە. ژبەرهندێ هەردەم د بڕێڤەبرنا وەلاتیدا هەر لسەردەمێ پاشایەتی وکۆماری و هەتا کۆمارا فیدرالیا ئەڤڕۆ ، سەرەدەریا حکومەتێن ئێک لددویڤ ئێکێن ئیراقێ لهەمبەری یاسایێ و روانگەها پێکڤەژیانێ و دیموکراسیەتێ و کێشەیێن نافخۆیی ... ل شوینا زمانێ دیالۆگ و دانوستاندنێ ، زمانەکێ پڕی گەڤ و هێزێن سەربازی بکارئینایە. هەر ئەڤەژی بو ئەگەرێ هندێ کو ئیراق دناڤخۆیا خوەدا توشی کارەساتێن مەزنێن مرۆیی ، ئابوری ، جڤاکی ، سیاسی و کەلتوری ببیت. د ئەڤڕۆیا ئیراقێدا فەرە ئالیێن سیاسی کار لسەر چارەسەرکرنا شوینەوارێن خراب و زمانێ توندوتیژیێ بکەن . بزاڤێ بکەن بۆ بنیاتنانا قۆناغەکا سیاسی و جڤاکیێ نوی کو د پێشەرۆژێدا ئیراقێ بکەتە دەولەتەکێ پێشکەفتی ، هەرچەندە لگورەی دیتنا مە ئەڤە ئەگەرەکێ لاوازە.
پشتی هەلبژاردنێن ۲۰۱۸/٥/۱۲ ێ و پێکئینانا حکومەتەکا نو ل بەغدا ، حکومەتا هەرێما کوردستانێ وەک نیازپاکی پشتگیریا خۆ بۆ حکومەتا عادل عەبدول مەهدی راگەهاند و جەخت ل زمانێ دیالۆگێ و لهەڤ تێگەهشتنێ بۆ چارەسەرکرنا کێشەیێن دناڤبەرا هەردوو ئالیاندا کر . ل ماوێ چارسالێن بوری هەرچەند گرژی و ئالۆزی دناڤ بەرا هەولێر وبەغدایێ زێدەبون و نەخاسمە پشتی رویدانێن شازدەی ئۆکتۆبەرێ و بکارئینانا هێزێن سەربازی لدژی هەڤ دوو . لێ سەرۆکێ حکومەتێ هەر جەخت ل زمانێ دیالۆگێ دکر بۆ چارەسەریا کێشەیان و ل دوماهیێ ژی هەر زمانێ دیالۆگێ سەرکەفت و پەیوەندیێن هەردوو ئالیان بەرەڤ باشیێ ڤە چوون .
پشتی گەنگەشەیەکا زۆر بودجەیا ئەڤسالەیا ئیراقێ هاتە پەسەندکرن . د پەسەندکرنا بودجەیا ئەڤسالەدا فراکسیۆنێن کوردستانی سەرکەفتی بوون ل جێگیرکرنا بەشە بودجەیا تایبەت ب فەرمانبەر و هێزێن پێشمەرگێ هەرێما کوردستانێ . ئەڤەژی کارەکێ باش و بەرهەمێ ئێکڕێزییا نوینەرێن کوردا بوو ل بەغدا . ژ هەمیێ ژی باشتر ئەو بو کو موچێ پێشمەرگە و فەرمانبەرێن هەرێمێ د بودجەیا ئیراقێدا ب هناردن و نەهناردنا نەفتا هەرێما کوردستانێڤە نەهاتیە گرێدان. ئانکو پشتی بورینا چارسالێن سەخت و پڕی قەیران ، ئیدی ب هناردنا بودجەیا ئەڤ سالە قەیران دێ ب دوماهیک هێت . ل رێککەفتی ۲۰۱۹/۲/۷ ێ سەرۆکێ حکومەتا هەرێمێ نێچیرڤان بارزانی دگەل سەرۆک وەزیرێن ئیراقێ عادل عەبدول مەهدی کۆمبوو . هەردوو ئالیان جەخت ل چارەسەرکرنا ئاریشەیان کر. و وەک پیشەیێ هەمیشەییێ خوە نێچیرڤان بارزانی ئامادەییا حکومەتا خوە دیار کر بۆ چارەسەرکرنا کێشەیان پێخەمەت بەرەڤ پێشچونا پەیوەندیێن هەردوو ئالیان. لدویڤ زانیاریان سەرەدانا نێچیرڤان بارزانی بۆ بەغدا ، ژبۆ گوهۆڕینا دوو هاوکێشەیان بوو . یائێکێ : بزاڤەک هەبو کو ل بەغدا ئاستەنگ لپێش هناردنا بەشە بودجەیا هەرێما کوردستانێ بهێتە دروست کرن ب سەپاندنا چار مەرجان . لدویڤ زانیاریان فشار لسەر سەرۆک وەزیرێن عیراقێ هەبوون لسەر پرسا بودجێ ئیراقێ . هەلبەت دڤێ بزاڤێدا گومان لسەر حەیدەر عەبادی هەبوو کو نها بویە سەر مەشقێ ئەوێ بزاڤێ دڤێت هەمان سیاسەتا سەردەمێ حوکمڕانیا خوە لهەمبەری هەرێمێ بهێتە دووبارەکرن .ئەڤەژی بتەمامی بەروڤاژی سیاسەتا عادل عەبدول مەهدییە. یادووێ : ئاراستەیەک هەبوو کوپرسا (رێککەفتنا پێشمەرگە و سوپایێ عیراقێ ) بۆ کەرکوکێ بهێتە پاش ئێخستن . ئەڤ هەردوو هاوکێشە لڤێ سەرەدانا نێچیرڤان بارزانی هاتنە هەلوەشاندن وئاستەنگ ژی هاتنە چارەسەرکرن . هەلبەت د ئاسایی کرن و پێشڤەبرنا پەیوەندیێن سیاسی دناڤبەرا هەولێر و بەغدایێ ، نێچیرڤان بارزانی رۆلەکێ سەرەکی هەبوو ، بێگومان ئەڤێ جۆرە سیاسەتێ ژی پەیوەندی ب پەروەردەیا سیاسی ڤە هەیە . کو کەسەک ب باشی پەیوەندیێن خوە دگەل دەوروبەرێ خوە تێبگەهیت ، و ب شێوەیەکێ هەڤسەنگ ل ماف و ئەرکان بنێڕیت . ئانکو تاکێ خودان پەروەردەیا سیاسی پێخەمەت بەرژەوەندییا گشتیا جڤاک و وەلاتیدا ، دگەل هەڤ بۆچونێن خوەدا ئێک دگریت و کار بۆ ماف ئازادی و پێشکەفتنا جڤاکێ خوە دکەت و گەلێ خوە ل قۆناغا بەرتەنگ رزگار دکەت .
Top