رەوشەنبیریا سیاسی بەشەکە ژ رەوشەنبیریا گشتی ، ئێک ژ ئامرازێن سەرەکی یێن کار و چالاکیێن سیاسی یە ، پیڤەرەکە ژبو پێگەھاندنا سیاسەتێ ، کارتێکرنێ دکەت لسەر پلەیا بەشداریا سیاسی یا ھاولاتیان ل کومەل و پارت و یەکەیێن جوراوجور دناڤا کومەلگەھێ دا ، رەوشەنبیریا سیاسی نەشێت ل دەرڤەی چارچوڤێ گشتی یێ کومەلگەھێ دا بیت ئانکو رەوشەنبیریا سیاسی ل ھزر و بیرێن کومەلگەھێ دا دزڤریت کو د کومەلگەھێ دا یا بالا دەست بیت و کاریگەریێ لسەر ئەندامێن خو بکەتن ، رەوشەنبیریا سیاسی ل ھەر کومەلگەھەکێ دھێتە جوداکرن و د گوھورینەکا بەردەوام دایە ، قەبارە و رادەیێ گوھورینا وێ گرێدای ھوکارێن دناڤا کومەلگەھێ دایە وەک (ئاستێ خاندنێ – بارێ ئابووری – بارێ سیاسی – بارێ کومەلایەتی – ئاینی .. ھتد ) .
رەوشەنبیریا سیاسی دھێتە دابەشکرن بو چەند جورەکان :-
١-رەوشەنبیریا سیاسی یا سەرەتایی : ئەڤ جورێ رەوشەنبیریا سیاسی ل کومەلگەھێن سەرەتایی دا یا بەربەلاڤە یێن کو ئاستێ گەشەکرنێ تێدا یێ لاوازە ، و ئاراستەیێ رولێ ھاولاتیان بەرامبەر پرسێن سیاسی گەلەکا کێمە ، د ئەڤی جوری دا خەلکی چ کاریگەری لسەر سیستەمێ سیاسی و رێڤەبرنا کار و چالاکیان نینە .
٢-رەوشەنبیریا سیاسی یا بابەتی : د ئەڤی جوری دا ئەم نەشێن بێژین رەوشەنبیریا سیاسی یا نیشتیمانی ھەیە ، بەلێ لڤێرێ ھاولاتی یێ ھشیارە لسەر سیستەمێ سیاسی و ئەو کارێن حکومەت ئەنجام ددەتن ، تاکەکەس د ئەڤی جوری دا جاران یێ دلخوشە و جاران یێ دلگرانە ، ژبەرکو ئاستێ حکومەتێ لڤێرێ یێ لاوازە بەرامبەر دابینکرنا پێدڤیێن تاکە کەسان .
٣-رەوشەنبیریا سیاسی یا پشکداریکرنێ : د ئەڤی جوری دا خەلک دبینیت کو دەرفەتا پشکداریکرنێ د ژیانا سیاسی و سیستەمێ سیاسی دا گەلەک یا بەربەلاڤە ژبەرکو خەلک د ئاستەکێ بلند یێ ھشیاربونێ دایە بەرامبەر کاروبارێن سیاسی ، رولێن کاریگەر دگێرن کو کاریگەریێ لسەر سیستەمێن سیاسی دکەن ھەروەسان شیان ھەنە سیستەمێ سیاسی بگھورن درێکا کارو چالاکیێن جوراوجورێن کارێ سیاسی وەک (ھەلبژاردن – خوپیشاندنێن ئاشتیانە – ئازادیا رادەربرینێ – کاریگەریا گروپێن گڤاشتنێ - ....... ھتد) .
گرنگترین ئالاڤێن بلندکرنا ھشیاریا سیاسی د کومەلگەھێن دیموکراسی دا (پارتێن سیاسی – رێکخراوێن جڤاکێ مەدەنی – دەزگەھێن راگەھاندنێ – پەروەردە )

دماوێ چەندین سالێن رابردووی دا تایبەتی دوماھیا سالێن نوتان دا رەوشەنبیریا سیاسی ل کوردستانێ بەرەڤ زێدەبوونێ ڤە چوویە وەک دامەزراندنا پارتێن سیاسی و رێکخراو و سەندیکا و کومێن گڤاشتن و بەرژەوەندیان کو ئەڤە بوینە دەرگەھەک ژبو ھشیاربون لسەر سیستەمێن سیاسی و ب تایبەت دیموکراسیەتێ و گەھشتنا جیھانگیریێ و پەیدابونا ئامرازێن گەھاندن و پەیوەندیکرنێ کو ئەڤە زێدەتر رێخوشکەرەک بوینە ژ بو پێگەھاندنا رەوشەنبیریا سیاسی ل کومەلگەھا کوردی دا ھەروەسان ل ڤان دوماھیکان ل تورێن چڤاکی کو دشیان دایە ب باتەکی کارتێکرن و گڤاشتنێ لسەر دەستھەلات و سیستەمێ سیاسی بکەی و ب سەرنج راکێشانا رایا گشتی لڤینان دناڤا کومەلگەھێ دا پەیدابکەی ، بەلێ ئەڤە ھەمی نە ل ئاستێ پێدڤی دایە !
رولێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ تایبەتی سەروکێ حکومەتێ ( نێچیرڤان بارزانی) گرنگیدانەکا مەزن دایە ب سەنتەرێن ڤەکولین و رێکخراوێن جڤاکێ سڤیل و دەزگایێن راگەھاندنێ ژ پێخەمەت بەرزکرنا رەوشەنبیریا سیاسی ل کومەلگەھا کوردی دا .
بەراورد دناڤبەرا ژینگەھا کوردستانێ و کومەلگەھێن دیموکراسی دا ، لاوازی یا پارتێن سیاسی و رێکخراوێن جڤاکێ مەدەنی و دەزگەھێن راگەھاندنێ ئەگەرن ژ دروست پێ نە گەھاندنا رەوشەنبیرا سیاسی و ھەروەسان لاوازیا سیستەمێ پەروەردێ ئەگەرەکێ مەزنە ل ھەمبەر پێنەگەھشتنا سیاسی و رەوشەنبیریا سیاسی ل دەڤ ھاولاتیێن کوردستانی ، لەورا ئەڤ گشت خالە دبنە ئەگەر کو ھاولاتیێ سیاسی چ ڤیان بو فێربون و تێگەھشتن د کارێ سیاسی دا نە بیتن .