چەوا کوردستان بوویە وەڵاتێ پێکڤەژیانێ؟!.
January 8, 2019
وتار و بیروڕا
پێکڤەژیان ئەو پێدڤییا هەمی ئاین،رێکخراۆ و کومێن مافێ مرۆڤی تەکەزێ ل سەر گرنگییا وێ دکەن.
ئەگەر د وەڵاتەکیدا پێکڤەژیان سست و لاوازبوو، بێگۆمان ل وی دەمی شەنگەستێ ژیانێ ل وی وەڵاتی هەژیا و ئاڤاهیێ بەختەوەریێ دێ پڕی دەرز بیت و وەڵات دێ مینا دۆزەخێ بیت.
ل ڤێ پارچا کوردستانێ گەلەک رەنگ و دەنگ و بیرو باوەرێن جودا جودا هەنە. لێ رابەرێن دۆزا کوردینییێ هەر ژ شەهید "شێخ عەبدلسەلام بارزانی" تا ئەڤرۆ گرنگییەکا مەزن ب کولتوورکرنا پێکڤەژیانا هەمی ئۆل،نەتەوەو مەزهەبان دایە. نموونەیێن ڤێ چەندێ ژی د زۆرن، میناک هەر ژ دەمێ فەرمانا قرکرنا ئەرمەنان ژ لایێ عوسمانییانڤە، ئەرمەنییان ل سەرانسەری رۆژهەڵاتا ناڤین هەوارو گازیێن خوە گەهاندینە "شێخ عەبدولسەلام بارزانی" و پێ باوەربووینە کو چەوان بەڕەڤانیێ ل کوردەکێ موسلمان دکەت و دپارێزیت،ب هەمان شێوە دێ بەرەڤانیێ ل تاکەکێ ئەرمەن، یان مەسیحی یان ئێزدی...هتد کەت، و هەر ب ڤی رەنگی ژی بوویە.
ل دویڤدا ژی ل سەردەمێن دەستهەڵاتێن دکتاتۆرانە یێن ئێک ل دویڤ ئێک ل عیراقێ، هەر دەمێ فەرمانەکا تەپەسەرکرن،قرکرن و ژناڤبرنا کوردان هاتبیتە دەرکرن، دلۆڤانی ب چ کەسی نەبرییە و نەگۆتییە ئەڤە موسلمانە،ئەڤە مەسیحی یان ئێزدی...هتد. بەلکو ب چاڤێ دوژمن ل دژی هەر تاکەکی بووینە یێ ئەڤ عەردە بۆ خۆ کرییە جهێ ئاکنجیبوونێ و خۆ دایە بەر سیبەرا دۆزا کوردینییێ.
لەوما بارزانیێ نەمر، ل ساڵا "۱۹۷۰" "ئدریس بارزانی" وەک نوونەرێ خۆ دهنێریتە شەنگالێ و دڵنیایێ د دەتە ئێزدیان و پێ رادگەهینیت کو هوون کوردێن رەسەنن، و ل کوردستانێ چ کەس هەڤوەڵاتیێ پلە دوو نینە، ژیان و مرنا مە پێکڤەیە و ئەڤ ئاخە یا مە هەموویانە بێی جوداهی و شەنگال مینا هەمی ناڤچەیێن دی یێن کوردستانی زێدێ باب و باپیرێن مە کوردانە. ئەڤە ژی نموونەکا نەمرە ل سەر گرنگیدانا پێکڤە ژیانێ ل کوردستانێ ژ لایێ سەرکردەیێن راستەقینە.
نڤشێ ڤان رابەران ل پاش نەمانا باب و باپیرێن وان ب هەمان پەروەردە و باوەری، ل سەر رێکا وان بەردەوام بووینە. لەوما ئەڤرۆ پێکڤەژیان ل کوردستانێ د گۆپیتکێ دایە، و(موسلمان،ئێزدی،مەسیحی،کاکەیی، زەردەشتی،...هتد)مینا خێزانەکێ پێکڤە دژین و بەشدارن د هەمی خۆشی و نەخۆشیێن هەڤدوودا، هەر ژ پیرۆزکرنا جەژن و بیرەوریێن ئاینی،تا دگەهیتە بەشداریکرن د تازی و شاهیێن هەڤ.
راستە ژ لایێ ژماڕەییڤە موسلمان زۆرینەنە، لێ ب چ رەنگان ئەڤە نەبوویە بەهانە کو نەتەوە و ئۆلێن جودا جودا بەشدار نەبن، د رێڤەبرن،ئاڤاکرن وسەرئێخستنا ڤێ وەڵاتیدا. بەرەڤاژی بەلکو هەر ژ هەبوونا نڤیسنگەهـ،سەنتەر و رێکخراوێن تایبەت ب خۆڤە و هەبوونا مامۆستا،ئەندزیار، ئەندام پەرلەمان...هتد، تا دگەهیتە رێڤەبەران و د سەردا، بەشدارن د رێڤەبرن و پێشڤەبرنا ڤی وەڵاتیدا. گەهشتییە ئاستەکی گەلەک جاران مرۆڤ نەزانیت ئەڤ براکوردێ ل هەمبەر مرۆڤی ب سەر چ ئۆل و مەزهەبڤەیە، و هەر تاکەکێ ل کوردستانێ دژیت ڤی وەڵاتی ب مولکێ خۆ دزانیت.
دیسان دبێژین ئەڤە ژ ڤالاهیێ دروست نەبوویە، بەلکو پێنگاڤێن مەزن هاتینە هاڤێتن و د بەردەوامن بتایبەت ژ لایێ بارزانی کو گرنگییەک مەزن ب پاراستنا فەرهەنگا پێکڤەژیانێ ددەت. و د ڤێ چەندێدا رۆلێ حکوومەتا هەرێمێ ژی ل بەر چاڤە کو هەردەم گرنکی ب پیرۆزیێن هەمی تاکێن کوردستانێ دایە و مرۆڤایەتی و هەڤدوو قەبویلکرن ل بەری هەر تشتەکی دانایە و بەشداربوویە د ئاڤاکرن و پاراستنا مەزارگەهێن مەسیحی و ئێزدی و هەمی ئۆلێن دی.
گەهشتییە ئاستەکی،هەر کەس ئازادە ئاینێ خۆ پەیرەو بکەت و هەتا بانگەشێ ژی بۆ بکەت، و چ ئاین ل سەر ئاینان نەهێنە فەرزکرن و چ کەس ژ بەر بیروباوەرێن وان نەهێنە پشتگوهـ هاڤێتن. دیسان حکوومەتێ رێگری کریە کو پەیرەوکەرێن ئاینەکێ هێرشێ بکەنە سەر ئاینەکێ دی.
سەرۆکێ حکوومەتێ ب خۆ بەشداری د پڕانییا خۆشی و نەخۆشیێن ئۆل و نەتەوێن جیاوازدا دکەت و گرنگیێ ب پاراستنا زمان،پیرۆزی و داب و نەریتێن وان ددەت .
نێچیرڤان بارزانی ئێکەم سەرۆک وەزیرێن موسلمان بوویە کو کەنیسەیەک دروستکری، کو ئەڤ کەنیسە ل (٦/۱۱/۲۰۰)بۆ برامەسیحییان هاتییە ئاڤاکرن.
هەردەم پشکداربوویە د ئاڤاکرن و پارستنا پەرستگەهێن ئۆل و نەتەوەیێن جودا جودا یێن کوردستانێدا.
جوداهی نەکریە د ناڤبەرا چ ئۆل و نەتەوەیاندا و ب ئێک چاڤ تەماشەیی هەموویان کریە و دکەت. هەر ئەڤ کولتوورەیە کوردستان کریە ناسنامەیا پێکڤە ژیانێ ل سەرانسەری رۆژهەڵاتا ناڤین. و تا گەهشتییە وی ئاستی پاپا یێ ڤاتیکان،مەترانێن مەسیحییان،شێخێن ئێزدیان،پیرێن زەردەشتیان،مەڵایێن موسلمانان... کەسێن رۆحانی یێن تەڤایا ئاینان پەسنا پێکڤەژیانا ل کوردستانێ بکەن. و هەر ئەڤ ئازادی،ئارامی،
پێکڤەژیان و هەڤدوو قەبویلکرنا ل کوردستانێ یە بوویە ئەگەر کو هەردەم دوژمنێن کوردان و مرڤایەتییێ پیلانان ل دژی ڤی گەلێ زۆڵم لێکری بگێڕن، و بزاڤا تێکدان و داگیرکرنا کوردستانێ بکەن، و چاڤ ب ڤێ پێکڤەژیانێ رانەبن. و هیچ جارەکێ ژی بەرهەڤ نەبووینە ب شێوەیەکێ راستەقینە و دادپەروەرانە مینا کوردستانێ مافێن کێمەنەتەوەو ئۆل و مەزهەبان دابین بکەن.
ئەگەر دویر نەچین و ل عیراقێ بنێرین و دگەل هەرێما کوردستانێ کو ب نەخۆشحالیڤە هێشتا بەشەکین ژ وێ عیراقێ بەراورد بکەین، دێ بینین وەکی گورگ و پەزان بەربووینە کێمەنەتەوان. دووماهیک شەهمزاری ژی حەرامکرنا پیرۆز راگرتنا جەژنا سەرێ ساڵێ بوویە، ژ لایێ مفتیێ سوننە مەزهەب ل عیراقێ. کو ئەڤە ژی ژ بلی ژ بەرئێکبرنا شیرازا جڤاکی چ دەستکەفتێن دی ل دویڤ خۆ نائینیت. ئەگەر ڤێ نموونێ دگەل کوردستانێ هەڤبەر بکەین کریستیانێن کوردستانێ ب هەمی ئازادیڤە رێورەسمێن خۆ گێڕان و ل شوونا حەرامکرنێ، ژ لایێ هەمی سەرکردایەتیانڤە پیرۆزباهی لێ هاتە کرن و پشکداربوون د خۆشیا واندا. دیسان دبێژین ئەگەر ژ بەر ئارامی، پاراستن و هەڤدوو قەبویلکرنا ل کوردستانێ نەبایە، بۆچی ب هزاران ئاوەرە دا ژ ناڤچەیێن جودا جودا یێن عیراقێ و وەڵاتێن هەڤسوی،بەرێ خۆ دەنە کوردستانێ و بۆ پاراستنا خۆ کوردستانێ ب باشترین پەناگەهـ بینن و ل تەنگاڤی و نەخۆشیاندا ئاوەرەی وەڵاتێ پێکڤە ژیانێ بن؟!
لەوما ئەگەر مە بڤێت ب لایێ ئاینی ل ڤێ مەسەلێ بنێرین ،هەمی ئاین (براینی،پێکڤەژیان و هەڤدوو قەبویلکرن)ێ ب پەیاما خۆ دادنن. ئەگەر ژی ژ لایێ چارنامەیا مافێ مرۆڤی لێ بنێرین ئەو ژی ب هەمان شێوە تەکەزێ ل سەر نەبوونا جیاوازیێ دناڤبەرا رەنگ و ئۆل و نەتەواندا دکەت و مرۆڤبوونێ ل بەری هەر تشتی دادنیت. واتە سەرکەفتن و بەرژەوەندیا مە یا گشتی هەردەم یا د پێکڤەژیانەکێدا کو بناخەیێ وێ هەڤنیاسین،براینی،هەڤدوو قەبویلکرنا نەتەوە و ئۆل و مەزهەبان بیت، لەوما گرنگە ئەم هەموو مل ب مللێ حکوومەتا خۆ پارێزەرێن ڤێ ئێکێ بین.