ئەو ناوچەیە کە کوردیی تێدا دەژێت لە دوو دەهەی رابردوودا بە قەدەر هەموو سەدەی رابردوو گۆڕانی بە سەر دا هاتووە.هەلستانەوەی ناوچەی رۆژهەلاتی ناوەراست لە سالانی پەنجاەوە هێزێکی تری بە خۆیەوە بینیوە، و هەتا رووخانی یەکەتی سۆڤییەت لە چوار چێوەی شەری سارد دا جموجۆلی کردوە و چوار چێوەی رووداوەکان لە لایەن پارامێترەکانی شەری ساردەوە دیاریکراون .
لە دوای رووخانی سوڤییەت دەولەتانی ناوچە لە دامەزراندنی بروکراسی کاریگەری بێ لایەنی خزمەتگۆزاردا سەر نەکوتوونە و سەرهەڵدانی گرفت لە دوای گرفت هەم لە نێو خۆدا وهەمیش لە پێوەندییە ناوچەییەکاندا ئەم دەولەتانەی بەرەو ناکارامەیی زیاتر بردوە و ئەمرۆ ناوچە رووبەروویە لەگەل قەیران ئەم دەولەتە فاشل و سەرنەکەوتووانەدا.
کورد لەم ماویەدا لە مەرحەلەیەکدا شەری ئیسابتی بوون و ووجودی کردوە، لە مەرحەلەیەکی تردا شەری بەرگری لە مانی خۆی کردوە و لە دوای رووخانی سوڤییەت و خەلاس بوونی شەری سار هەنگاوی هەڵێناوە بەرو چەسپاندنی دەستەلات بە سەر خاکی خۆیادا و ئیدیعای دابینکردنی سەروەریی نەتەوەیی هەبووە.
- لە ناوچەی رۆژهەلاتی ناوەراستدا پرسی فەلیستین لە پێنج دەهەی رابردوودا پرسێکی سەرەکی بووە لە ناکۆکییەکانی نێوان دەولەتانی ناوچەدا، هەموو لایەک ئێستا ئەوەیان قەبوولە کە ئەم پرسە ئێستا خۆی وەک پرسی یەکەمی ناوچە نیشان نادات.
- هەموو لایەک قەبوولیانە کە زۆربەی ولاتانی عەرەبی پێوەندی تازەیان هەیە لە گەل دەولەتی ئیسرائیلدا و ئەگەر دۆست و هاوکار نەبن دوژمن نین.
-هەموو لایەک هاوران و قەبوولیانە کە ئێران وەک یەکەم ولاتی ئامانجی بەرەنگار بوونەوەی رۆژئاوا خۆی دەرخستوە
-هەموو لایەک قەبوولیانە کە تورکیا لەبەر سیاسەتی پڕي لەگەندەلیی نێو خۆیی دەستەلاتی سیاسی ئەو ولاتە و بە کار هێنانی شۆڤۆنیزمێکی بێ سنور بەرانبەر بەرانبەر بە کورد بۆتە جێ گرفت بۆ سیاسەتی دەرەوەی رۆژئاوا و تەنانەت روسیاش و رۆژ لە دوای رۆژ بەرەو لاوازتر بوونی خۆی هەنگاو دەنێت و تووشی بە تووشی زۆر قەیرانی نێو خۆیی و دەرەکی بووە.
-رۆژئاوا بە تایبەت ئامریکا و تەنانەت روسیاش سیاسەتی بە هێزتر کردن و پاراستنی کوردییان پەیرەو کردوە
ئەمانەی سەرەوە رەوتە گشتییەکانی سیاسەتن لە رۆژهەلاتی ناوەراستدا و گشتیان نەک لاوازتر نابن بەلکوو رەوتەکە ئەوەیە کە رۆژ لە دوای رۆژ بە هێزتریش دەبن. ئەم رەوتانە هەموویان بە قازانجی کوردن. لە بارو دۆخێکی لەم جۆرە دا کورد دەبێ چۆن سیاسەت بکات؟ و تەرکیزی سەرەکی لە سەر کامە خال بێت؟
ئەوەی تەجروبەی چەند سالی رابردوو نیشان دەدات ئەوەیە کە ئەو ئەرکە کە لەم بەستێنە ناوچەیی و جیهانیەدا دەکەوێتە سەر شانی کورد بریتییە لە ، لە سیاسەتی نێوو خۆدا، خۆ رێکسختن و خۆ رێکخستنەوە لە سەر خاکی خۆیدا بە گۆێرەی پێوەرەکانی ژیانی رۆژئاوا( مەبەست لە رۆژئاوا هەر جۆگرافیای ئەوروپا و ئامریکا نییە بەلکوو ژاپۆن و کوریا و تایوانیش مەبەستە) واتە پیادە کردنی بنەماکانی مۆدیرنییتە و بەرێوەبردنی ئابوورییەکی بازارە، دامەزراندنی برۆکراسییەکی بێ لایەنی کاریگەر و خزمەتگۆزارە، سەروەریی یاسایە و هتد.
لە سیاسەتی دەرەوەدا دەستنیشانکردنی هاوپەیمانی لەگەل رۆژئاوا و بە تایبەت ئامریکا وەک خالێکی ستراتێژییک لە سیاسەتی ئاسایشی نەتەوەیی خۆمان.
بە یەکگەیشتنی ئاکتۆرەکانی کورد بە مەبەستی یەکەتی نەتەوەیی بەو رێگۆزەرەدا دەروات و ئامرازی بە واقێع کردنی یەکەتییەکی لەم چەشنەش بریتییە لە پێشکەوتنی کۆنکرێت لە مەیدانی ئیداریی و سیاسییدا بۆیە هەر کەس و لایەنێک کە باوەری بەم ستراتێژییەیە بێ دەبێ لە شۆێنی دەستەلاتی خۆیدا مۆدێلی کار بە گۆێرەی ئەم پێوەرانە جێگیر بکات و نیشان بدات ، ئەمە خۆی دەبێتە هۆکاریی چەسپاندنی هێژمۆنی فیکریی و سیاسی ئەو لایەنە لە پرۆسەی بنا نانی یەکەتی نەتەوەییدا و رێگا خۆش دەکات بۆ ئەوە کە پرۆسەی یەکەتی نەتەوەیی لە شیعاراتی ئابستراکتەوە بکرین کردەی نێو کۆمەلگا.
پۆپۆلیزم و چەپایەتی، مەیدان بۆ دەربرینی زۆرێک لە خواستەکانی نێو کۆمەلگا دەکەنەوە و بۆیە ترێندێکی دێمۆکراتیکی بە هێزییان تێدایە و هەر بۆیە توانای مۆبیلیزاسیۆن – وەگەر خەستنەوەی جەماوەر-یان هەیە بەلام لە هیچ شۆێن و تەجروبەیەکدا نەیاتوانیوە چارەسەر بدۆزنەوە و پرسێک بگەیننە ئامانج، بۆیە دەبێ ئاگادار بین تاکوو فیداکاریی و رنجی میللەت بە خەسار نەدەین. دەبێ بە هۆشیارییەکی مێژووییەوە روو لە دامەزراندنی ژیانێکی سیاسی و ئیداریی و ئابووریی لە سەر بنەمای مۆدێرنیتەدا بکەین.