میللەتی کورد دەیان ساڵە لە ژێر دەستی دەسەڵاتە نارەوا و دیکتاتۆرەکانی حاکم بە سەر عیراق دا، لە ماڵویرانی و ئاوارەیی و راگواستن و تاڵان و بڕۆ و قڕکردن و ئەشکەنجەو ئازار دا لە چاو بەشەکانی تری کوردستان ، پشکی گەورەی بەرکەوتوە و کارەساتی راگواستن و کاولکردنی زیاتر لە چوار هەزار گوند و بێ سەرو شوێن کردنی هەشت هەزار کوردی بارزانی و ئەنفالی ١٨٢ هەزار ژن و منداڵ و پیر وکاڵی بێتاون و شیمیایی بارانی هەڵبجە و سوێسوێنان و زۆر ناوچە و گوندی تر لەلایەن رژیمی دژی مرۆیی بەعسەوە بەبەر چاوی هەموو جیهانەوە، نموونەی دیار و حاشاهەڵنگرن لە مێژووی ژیانی بێ بەش و لێوانلێو لە مەزڵومییەتی نەتەوەکەمان لەم بەشەی کوردستان دا. لە ئاکامی هەموو ئەوە رەفتارە دوور لە رێ و شوێنی ئینسانیانە و بۆ مانەوەی کوردو کوردستان لەم بەشی نیشتمانی کوردانیش دا، خەباتێکی رەوا لە ئارادابوە و لە دەیەکانی ئاخری سەدەی بیستەم دا ئەم خەبات و تێکۆشانە لەوپەڕی بەربڵاوی و چالاکی خۆیدا گەیشتە لووتکەی تەقینەوە و بوو بە بووڕکانێکی تێکڕایی جەماوەری و لە چوار چێوەی راپەرینێکی یەکگرتووی فیداکارانەدا خەباتی شارو شاخ لێک گرێدارن و لافاوی رق و تۆڵەی جەماوەری کورد دامو دەزگای دەسەڵاتی دڕندەی تێکەوە پێچاو، لە بەهاری ١٩٩١ دا گوڵی ئاوت بەرزگاری و بەختەوەری لە بن بنار و پێدشتەکانی بیتوێن سەری هەڵدا و بە رێژنە بارانی فرمێسکی شادی دایکی شەهیدان و گەرمی خۆری رۆژی رزگاری پشکووت. لەو سەردەمەوە کورد سەرەڕای زۆر نهامەتی و کەموو کوڕی و پلان و کێشەی ناوخۆیی و ناوچەیی و نێونەتەوەیی لە پرۆسەگەلێکی پێویست و جیا جیادا دام و دەزگا و ناوەند بەڕیوەبەری پێکهێنان و یاسا و رێسای لە ژێر دید و نەزەری جەماوەردا داڕشتن و لە دەنگدان و پڕۆسەی هەڵبژادنی دا پاڕلمان و دەولەت و دەسەڵاتێکی هەرێمی لە چوار چیوەی دەوڵەتێکی فیدڕاڵی لە عیراق دا پێکەوە نا کە تا ئێستا ئەم بەشەی کوردستان بەڕیوەدەبا. راستە زۆر کێشەی تیکنیکی و ئەتنیکی لەبەر دەم ئەم دەسەڵات و بەرێوەبەریەدا سەریان هەڵداوە، بەڵام سەرەرای هەموو ئەوانە و داسەپاندنی شەڕی نەخوازرا و هاتنی بەڵاو فەتاێکی وەک داعەش و گیرۆدەبوونی گەلی کورد بە شەڕێکی خوێناوی و کاولکاریەوە، فیداکاری و لیهاتووی و دڵسۆزی رۆلەی کورد( پێشمەرگەی کوردستان ) و کارو چالاکی و هەڵسورانی ماندوویی نەناسانەی بەڕیوەبەرانی ئەم هەرێمە بۆ سەرخستنی بزاڤی رەوای نەتەوەیی و نیشتیمانی کورد و گەیشتنی گەل بە ئاوت و ئامانجە لە مێژینەکانی، دەستیان دایە دەست یەکتر و کورد و شۆڕشە رەوایەیان بە جیهان ناساند و لە سۆنگەی ئەو فیداکاری و هەڵسوڕانانەوە ئێستا دنیا بە جاوێکی ترەوە لە کورد و داوارەوانی دەڕوانێ و خەبات و تێکۆشانی گەلی کورد بۆ بە دەست هێنانی ماف و ئازادیەکانی بە شتێکی سروشتی و مافێکی بێ ئەملاو ئەولای خۆی دەزانێ. بۆیە بە سەربڵندییەوە چووە سەر سەندوقەكانی دەنگدان و مێژووییەكی پرشانازیی تۆمارٍكرد و پەیامێكی بەهێزی دایە هەموو جیهان و داگیركەران كە كورد خاوەنی رەسەنی نیشتیمانی كوردستان و خۆیەتی و دژی ژێر دەستی و كۆیلە بوونە ..
هەموو ئەو كارەسات و ترژاێدیانەی كە بە درێژایی مێژوویی خەباتی رزگاریخوازیمان بەسەرماندا هاتوو لە ئەنجامی پێداگریمان بوو بۆ گەرٍانەوەی خاك و نیشتیمانی داگیركراومان . هەر بۆیە كورد،‮ ‬لە هیچ روویەكەوە كەمتر نییە لەو نەتەوانەی‮ ‬ئێستا خاوەنی‮ ‬دەوڵەتی‮ ‬سەربەخۆیی ‬خۆیانن و ئەندامی‮ ‬كۆمەڵەی‮ ‬نەتەوە‮ ‬یەكگرتووەكانن‮، مێژوو بەدرێژایی‮ ‬ژیانی‮ ‬كورد شایەتە،‮ ‬كورد تینووی‮ ‬هەناسەی‮ ‬ئازادی‮ ‬و پرسی‮ ‬سەربەخۆییە،‮ ‬لەگەڵ هەموو ئەو غەدر زۆردارییەی كە دەرحەق بە میللەتەكەمان كە ‬ئەنفال و كیمیاباران و جینۆسایدەی‮ ‬بەرانبەرمان ئەنجامدراوە،‮ ‬قەدەری‮ ‬ستەمكار و داگیركەر،‮ ‬چۆكی‮ ‬پێدانەداوە و بێ ئەوەی‮ ‬پرس بە هیچ كەس و لایەنێك بكات،‮ ‬بەرخودانی‮ ‬كردووە و شۆڕشی‮ ‬هەڵگیرساندووە‮.ئەمە بێ ئەوەی‮ ‬رەزامەندی‮ ‬حكوومەتە داگیركەرەكانی‮ ‬كوردستان‮: توركیا‮ ‬،‮ ‬ئێران،‮ ‬عێراق،‮ ‬سووریا‮ ‬وەرگرتبێت،‮ ‬خۆی‮ ‬خاوەن بڕیاربووە‮. ‬چونكە ئەوان مافیان زەوتكردووین و هەرگیز ئازادی‮ ‬و سەربەخۆییان بۆ كورد بەرەوا نەبینیوە‮. ‬ئێستاش ئەم بڕیارە نەتەوەییە چۆتەبواری جێبەجێی كردنەوە و بۆتە ئەمرٍی واقیع ، بوون بە دەوڵەت وسەربەخۆیخوازی ‬گوزارشت لەخواست و ئیرادەی‮ ‬هەموو میللەتی‮ ‬كورد و خەڵكی‮ ‬كوردستان دەكات‮.
‬میللەت تەحەدای‮ ‬هەڕەشە و تۆقاندنی‮ ‬حكوومەتە داگیركەرەكانی‮ ‬كوردستان دەكات و هەقە مرۆڤی‮ ‬كورد و هیچ لایەنێكی‮ ‬نیشتمانپەروەر وەك داگیركەر و دوژمنانی‮ ‬كورد بیرنەكاتەوە و هەڵوێست نەنوێنن،‮ ‬بەو هەڕەشە بێ بایەخانەیان كورد نەترسێن و لەپڕۆسەی‮ ‬ریفڕاندۆم و سەربەخۆی‮ ‬پاشگەزی‮ ‬نەكەنەوە،‮ ‬كورد بەبڕوا و گیانفیداییەوە،‮ ‬رووبەرووی هەرٍەشە ومەترسییەكان دەبێتەوە و ئایندەی‮ ‬گەش و سەربەخۆی‮ خوازی چاوەروانی كورد دەكات بۆ بەدەستهێنانی دەولًەتی كوردستان ..
ریفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان،میللەتی کورد و بزاڤەرەواکەی زیاتر بە دنیا ناساند، لەوەش گرینگتر ناوماڵی کوردی تارادەێکی بەرچاو یەکخست و بەگشتی کوردی چ لە ناو خۆ و چ لە هەندەران بەرانبەر بە پیلان و هەڵوێستی شوومی داگیرکەرانی کوردستان و دژمنانی ماف و ئازادیەکانی ، یەک هەڵوێست و یەک دەنگ کرد. بەم بۆنەوە پیرۆزبایی ئەم دەستکەوتە مێژوویە و ئەم یەکگرتن و یەک ریزیەی کوردستانیان بە تێکڕا، بە هەموو بنەماڵەی سەربەرزی شەهیدان دەڵێم. بێ شک ئەم دەستکەوتە بەرهەمی خوینی شەهیدان، رەنج و خەباتی تێکڕای چین و توێژەکانی ئەم گەلەیە و ئەم دەستکەوت و سەرکەوتنە جەماوەریە بەشی هەموو کوردەواریە و رێگەنەدرا بەرهەمی ماندبوونیان بەهەدەر بچێ‌ . سەركەوتنی ریفراندۆمی سەربەخۆیی دەسكەوتێكی هەرە گەورەیە بۆ ئاشتی و ئازادیخوازان، لە پیشمەرگە و پارێزەرانی نیشتمان و دەسکەوتەکانی شۆرشی رەوامان. خەڵكی کوردستان مێژووییەكی پر شانازییان تۆمار كردووە كە هیچ كات لە مێژوودا وێنەی نەبووە .میللەتی کورد سەرەرای هەموو بەربەست و لەمپەرە دەستکردەکان، یەک نەتەوەن و کوردستان نیشتمانیانە و ئازادی و سەرفرازی و سەربەخۆیی ئاوات و ئامانجیانە. بەدڵنییاییەوە بەرێفراندۆم مێژوویی نیشتیمانیی و سەرفرازیمان تۆمارٍكرد وەك ئەستێرەیەكی درەوشاوەیە هیچ كات ئاوا بوونی نییە .بۆیە میللەتی كورد جگە لە كێشەی " خاك و سەربەخۆیی" ، هیچ ناكۆكیی لەگەڵ درٍاوسێیە و نەتەوەكانی تر نییە و دەبێ‌ ئەو مافە بگەرێتەوە و ئێمەش پاشگەز نابینەوە .