لەدوای پرۆسەی ئازادی عێراق بریار وابوو سەرجەم نەتەوەكانی عێراق دۆستانە بژین و برایانە بونیادی دەوڵەتێكی دیموكرات و فیدرالی بنێن. كورد وەك دووەم گەورە نەتەوە لەو دەوڵەتە تێشكاوە دا كەمتەرخەمی نەكردووە بۆ بوژانەوەی دام و دەزگاكانی عێراق بە جۆرێك زۆر جار بەرژەوەندیەكانی خەڵكی كوردستانی كردۆتە قوربانی بۆ درووست بونەوەی ئەو دەوڵەتە، لەكاتێك دا زۆرینەی عەربەكان لەعێراق دا بە (شیعە وسوننە) هەڵگری ئایدیایەكن كە بریتییە لە حوكمی زۆردارانە و چەوساندنەوەی نەتەوەكانی تر.
لەناویشیان دا شیعە دوای دەست بەسەرداگرتنی تەواوی دەسەڵاتەكانی عێراق پەیرەوی هەمان سیاسەتە یەك لەدوای یەكەكانی حكومەتەكانی پێشووی كرد و لەبیریان چوو كە كوردەكان باوەشیان بۆ كردنەوە و سه‌ر له‌نوێ دەوڵەتیان بۆ دامەزراندنه‌وه‌، بەڵام ئەوان لەبەر ئەوەی هەمیشە جگە لەخۆیان كەسی تر بەهاوبەش و حوكمران نازانن بەردەوام لەبیانوو دەگرێن تا جارێكی تر كوردەكان و كەمە نەتەوەكانی تری عێراق بكەنە ژێر دەستەو كۆیلەی خۆیان، كەچی مەرج نیە هەموو جارێك ئەو ئامانجە گڵاوانەیان بپێكن، لە بەرئەوەی كوردەكان بەسەركردایەتێكی حەكیمانە و لەخۆبردووانە دژ بەهەموو پیلان و ئاژاوە گێریەكان دەوەستنەوە و قوربانی و خوێنی شەهیدە سەربەرزەكان تەسلیم بە دوژمنانی نەتەوەكەمان ناكەن.
هەربۆیە ئەوەی ئێستا دەیبینین سەركردایەتی كورد و شەقامی كوردی لەهەمبەر سەربەخۆیی دەینوێنن مافێكی ڕەوا و یاسایی و دەستوری تاك بەتاكی كوردستانیانە، چونكە مانەوە لە دەوڵەتێك كە رێز لە مافی هاوڵاتی بوونی هاونیشتیمانیانی نەگرێت و پارێزگاریان لێنەكات شایەنی مانەوە نیە، بەڵكو بەرنگاربوونەوە و جیابونەوە لێی ئەركە، ئەوەی پێشیەوە پابەند نەبێت شەرمەزارە بەرامبەر به‌ فیداكاری پێشمەرگە قارەمانەكان و خوێنی پیرۆزی شەهیدە سەربەرزەكان و نیشتیمان. لە ئێستادا بەهۆی بەرەوپێشچوونی مافی مرۆڤ و گەلان و مافی چارەی خۆ نوسین سەربەخۆیی لە پێشی پێشەوەیی پارێزراوەكانی یاسای نێودەوڵەتیە هەر بۆیە دەكرێت بڵێن ئەوەی ئێستا له‌ عێراق دا ده‌گوزه‌رێت دەرهەق بە هەرێمی كوردستان و هاونیشتیمانیانی پرەنسیپ و پیلانەكانی بەسەرچوون، لێرە بەولاوە كاتی سەربەخۆیی و درووست بوونی دەوڵەتی كوردستانە.