پەیامی هاوپەیمانیی ناتۆ بە سەرۆكایەتی ئەمریكا و فەڕەنسا و بەریتانیا بۆ ئێران و رووسیا سەبارەت بە داكۆكیكردنیان لەمانەوەی رژێمی ئەسەد ئەوە بوو، كە چیتر رێگەنادەن رژێمی ئەسەد چەكی كیمیایی بەكار بهێنێت بۆ سەركوتكرنی نەیارەكانی و، ئەگەر هەر بشتانەوێت ئەسەد بەمجۆرە لە دەسەڵاتدا بهێڵنەوە، ئەوا دەبێت باجێك بدەن كە رەنگدانەوەی گەورەی سلبی لەسەر سیاسەتی ناوخۆییتان دەبێت، لەمەش زیاتر هاوپەیمانیی ناتۆ بەنیازە هێزێكی عەرەبی لەناوچە سوننەكانی سووریا جێگیر بكات، بۆ ئەوەی عەرەبی سوننە خۆی ئەو توانایەی هەبێت لەبەرامبەر هێرشەكانی ئەسەد بەرگری لە خۆی بكات، ئەمەش بە مانایەكی دیكە، واتە ئەگەر پێشتر لە چوارچێوەی شەڕی دژی داعش ئەمریكا و ناتۆ هێزێكی سەرەكی بووبن بۆ پشتگیریی ئێران و رووسیا و سوپای ئەسەد بۆ ئەوەی بەسەر داعشدا سەربكەون، ئەوا لەمەودوا هێزی ئاسمانیی ناتۆ و ئەمریكا دەبنە رەقیب بە سەر سوپاكەی ئەسەد و میلیشیا شیعەكانی ئێران لە سووریا، رووسیاش، یان دەبێت، رێگەچارەیەك لەگەڵ ناتۆ بدۆزێتەوە، یان ئەویش بە تەواوەتی خۆی دەخاتە زۆنگاوی سووریاوە.


ئەم پەیامەی ئەمریكا و ناتۆ، تایبەت نییە تەنیا بە سووریا، بەڵكو ئەم پەیامە لەسەر بنەمای لۆژیكی (قازانج و زیان)ی ئەقڵی بازرگانانەی ترەمپ داڕێژدراوەو، دەبێت ئەو پارەیەی ئەمریكا خەرجی دەكات لەبەرامبەریدا دەستكەوتێكی وەك خۆی هەبێت، دەنا ئەو خەرجكردنە درێژەی نابێت.
دۆناڵد ترەمپ هەر لەم مانگەدا رایگەیاند: «ئێمە زیاتر لە 7 ترلیۆن دۆلارمان لە ناوچەكە سەرف كردووە، بەڵام لەبەرامبەردا هیچمان دەست نەكەتووە، هەر بۆیە بە زووترین كات هێزەكانمان لە سووریا دەكشێنینەوە.» بەڵام هەر هەفتەیەك دوای ئەم قسەیە و دوای دروستبوونی هاوپەیمانییەكی فراوان لە چوارچێوەی ناتۆ و دەرەوەی ناتۆ، سەرۆكی فەڕەنسا رایگەیاند: «سەرۆك ترەمپ-مان گەیاندۆتە قەناعەت كە پەلە لە كشانەوەی هێزەكانی لە سووریا نەكاتز» ئەم قسەیە سەرۆك ماكرۆن مانای ئەوەیە، ئەگەر پێشتر بە هۆی نەبوونی زەمینەیەك لەدەرەوەی ئەنجومەنی ئاسایش بۆ جووڵەی هاوپەیمانیی ناتۆ و هاوپەیمانەكانی دیكەی رۆژئاوا لە ناوچەكە، لەوانەیە ئەو پارەی خەرج كراوە، هیچ سوودێكی نەبووبێت، بەڵام لێرەوە بەدواوە سوودی دەبێت.
ئەگەر لەسەر ئەم بنەمایە هەڵوێستی ئەمریكا و ناتۆ لە هەمبەر عێراقی دوای هەڵبژاردنەكان بخوێنینەوە، ئاشكرایە شەڕی عێراق لە ناوەندەكانی ئەمریكادا بە شەڕی (3 ترلیۆن دۆلار) ناو دەبردرێت، ئەمەش بەو مانایەی ئەو شەڕەیە كە بەتەنیا ئەمریكا زیاتر لە 3 ترلیۆن دۆلاری تیا خەرجكردووە و زیاتر لە (5.000) سەربازی ئەمریكی كوژراون و زیاتر لە (50.000)یش بریندار بوون، بەڵام دەستكەوتی ئەم شەڕەش هەر ئەوەیە كە فەرماندەكانی میلیشیا شیعەكانی عێراق ئاڵای ئەمریكی دەخەنە ژێرپێوە و هەڕەشەی دەركردنی ئەمریكا دەكەن. بەڵام پرسیار لێرەدا ئەوەیە: ئایا ئەمریكا و ناتۆ ئەمە قبووڵ دەكەن، یان چاو بە هەڵوێستی خۆیاندا دەخشێننەوە؟
وەڵامی ئەم پرسیارە هەتا ئێستا بەستراوەتەوە بە ئاكامی هەڵبژاردنەكانی داهاتووی عێراقەوە، گرەوی گەورەی ئەمریكا لەسەر دووبارە هەڵبژاردنەوەی حەیدەر عەبادی-یە، ئەم گرەوەش راستەوخۆ گرێدراوەتە بە بەرژەوەندی و رەزامەندیی ئێرانەوە، بۆیە ئەم ئاڵۆزییە پرسیارێكی دیكە دەورووژێنێت، دوای ئەوەی تیمی سیاسەت دروستكردنی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریكا، لە كۆترەكانەوە گۆڕابن، نەك بۆ هەڵۆكان بەڵكو تیراسۆر، ئایا دەشێت ئەو كاندیدەی ئەمریكا گرەوی لەسەر كردووە، رەزامەندیی ئێران بەدەست بهێنێت؟ یان ئەگەر كۆماری ئیسلامی كاندیدكی دیكەی هەبوو، ئایا رۆژئاوا و ئەمریكا بێدەنگ دەبن؟


دیارە هەموو ئاماژەكانی ستافی تازەی ئیدارەی ترەمپ سەبارەت بە سیاسەتی دەرەوەی ئەمریكا، ئەوەی لێ دەخوێندرێتەوە كە سیاسەتی ئەمریكا بەرامبەر ئێران زۆر توند دەبێت و پێدەچێت هاوكات لەگەڵ ئەنجامدانی هەڵبژاردنەكانی عێراق، ئەمریكا بڕیاری خۆی بە كشانەوە لە رێككەوتنی (5+1) ئەتۆمی لەگەڵ ئێران بهێنێت، كشانەوەی ئەمجارەی ئەمریكاش لەم رێككەوتنە ئەو ئاكامەی نابێت كە پێشتر جون كیری وەزیری پێشووی دەرەوەی ئەمریكا دەیگوت، ئەگەر لەم رێككەوتنە بكشێینەوە، ئەمریكا بە تەنیا دەمێنێتەوە، بەڵكو مەزندەی ئەوە دەكرێت كە كشانەوەكەی ئەمریكا بەتەنیا نەبێت و سێ دەوڵەتی دیكەش بەدوای خۆیدا بێت كە (فەڕەنسا و ئەڵمانیا و بەریتانیا)یە، پێشتر گرەوی ئێران لەسەر پەرتەوازەیی ماڵی رۆژئاوا و ناتۆ بوو، بەڵام ئێستا كە رۆژئاواو ناتۆ توانیویانە یەك هەڵوێست بن لە بەرامبەر رووسیا، ئەوا هیچ گومانی تێدا نییە لەبەرامبەر ئێران و كۆریای باكووریش یەكگرتوو دەبن، بۆیە گۆڕانكارییەكە هێندە گەورەیە كە چیتر كۆماری ئیسلامی نەتوانێت ئەو رۆڵەی لە 2017 لەعێراق و ناوچەكە دەیگێڕا، جارێكی دیكە ئەو رۆڵەی بۆ بگێڕێتەوە.
سەبارەت بە عێراقی پۆست داعشیش، دیارە هەر لەدوای هێرشی هێزەكانی عێراق و میلیشیاكانی حەشدی شەعبی بە پشتیوانیی سوپای پاسداران بۆ سەر كوردستان، هەڵوێستی ئەمریكا و فەڕەنسا و بەریتانیا و ناتۆ لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان و حكومەتی عێراق، زۆر راشكاوانە پێداگیریكردن بووە لەسەر هێوركردنەوەی بارودۆخەكە و بەردەوامیدان بە دیالۆگ و پابەندبوون بەدەستووری عێراقەوە، هەموو ئەمانەش لە ژێر چەتری چاوەڕێكردنی ئەنجامدانی هەڵبژاردنەكانی عێراقدا هیڵدراونەتەوە، بۆ ئەوەی دوای ئەم هەڵبژاردنە بە شێوەیەكی دیكە قسەیان لەسەر بكرێتەوە.
كەواتە لێرەوە، بایەخ و گرنگیی ئەم هەڵبژاردنەی عێراق هەر ئەوەندە نییە كە لایەنێكی شیعە هەڵبژاردنەكان دەباتەوە، یان لەگەڵ چەند لایەنێك هاوپەیمانی دەكات بۆ ئەوەی حكومەتی داهاتوو پێكبهێنن، نەخێر، پرسەكە زۆر لەوە قووڵتر و گرنگترە. خاڵی جەختكردنەوە لەسەر ئەم هەڵبژاردنە ئەوەیە، ئایا ئەو لایەنەی گرەویان لەسەر كردووە، یان هەر لایەنێكی دیكەی شیعە ئەگەر هەڵبژاردنەكان بباتەوە، نییەت و تێڕوانینی بۆ حوكمڕانیی داهاتووی عێراق چۆن دەبێت و تاچەند پابەند دەبێت بەو دەستوورەی كە ئەمریكا و یەكێتی و ئەوروپا و ناتۆ جەخت لەسەر پابەندبوونی هەموولایەك دەكەنەوە.
لایەنە شیعەكانی عێراق بەگشتی و ئەو لایەنانەی نوێنەرایەتی میلیشیاكانی حەشدی شەعبی دەكەن، گرەویان لەسەر ئەوەیە كە ئەو هێز و لایەنە سیاسییانەی كوردستان وەك (كۆمەڵ و گۆڕان و هاوپەیمانی و نەوەی نوێ و باڵێكی یەكێتی) زۆرینەی نوێنەرانی كوردستان لە پەرلەمانی عێراق پێكبهێنن، بۆ ئەوەی بەرەی داكۆكیكار لە مافە دستوورییەكانی خەڵكی كوردستان كە (پارتی و لایەنە نیشتمانییەكان و نوێنەرانی پێكهاتە جیاوازەكان) نوێنەرایەتی دەكات، لاواز بێت و خۆیان چییان دەوێت، بەوجۆرە جێبەجێی بكەن، ئەمەشیان دەكەوێتە سەر ویژدانی خەڵكی كوردستان، كە ئەوەی لەبیربێت و رێگە نەدات بەرەی (داكۆكیكردن لە مافەكانی خەڵكی كوردستان) لاواز بێت، كەواتە دەنگدان بە پارتی دیموكراتی كوردستان لەناو ئەم بارودۆخە ئاڵۆزەی ناوچەكە و ئەو گۆڕانكارییە چاوەڕوانكراوانەی دوای هەڵبژاردنەكانی عێراق دێنە ئاراوە، تەنیا دەنگدان نییە بە حزبێكی سیاسی و بەس، بەڵكو دەنگدانە بە هێزێك كە ئەو توانایەی لەسەر هەموو ئاستەكانی (سیاسی، دیپلۆماتی، سەربازی) هەیە، كە بەرگری لە مافەكانی خەڵكی كوردستان بكات، بەتایبەتی كە ئێستا گۆڕانكارییەكان گەورە و خێران و ئەگەر هێزێكی راستەقینەی وەك پارتی بە پشتیوانی گەلی كوردستان لە گۆڕەپانەكەدا بوونی نەبێت، بۆ ئەوەی ئەم دەرفەتە بۆ بەرژەوەندیی خەڵكی كوردستان بقۆزێتەوە، ئەوا لەوانەیە خەڵكانی دیكە بۆ بەرژەوەندیی دوژمنان و زیانی خەڵكی كوردستان بیقۆزنەوە