لەساڵی 1983، حكومەتی ئەوكاتی یەكێتی سۆڤیەت ویستی بە رێگەی خۆپیشاندان و مانگرتن لە نێو كارمەندانی كۆنتڕۆڵی ئاسمانیی ئەمریكادا دەستتێوەردان لەناوخۆی ئەمریكادا بكات، بۆ ئەمەش سۆڤیەت بە رێگەی تایبەتی خۆی توانی وابكات 15 هەزار كارمەندی ئەو دامەزراوەیە، مان لەكاركردن بگرن، رۆناڵد ریگان كە ئەو كات سەرۆكی ئەمریكا بوو، تێگەیشت ئەو مانگرتنەی كارمەندانی دامەزراوەی كۆنتڕۆڵی ئاسمانیی ئەمریكا، تەنیا مانگرتن، یان خۆپیشاندانێكی یاسایی نییە، بەڵكو دەستی سۆڤیەتی لە پشتەوەیە و ئامانجیش لەو خۆپیشاندانە دەستێوەردانە لە كاروباری ئەمریكا، بۆیە راستەوخۆ فەرمانی دەركرد، هەر 15 هەزار كارمەندەكە لەكار دووربخرێنەوە و پۆلیسی فیدڕاڵی بچێتە شوێنیان، هەتا كارمەندی دیكە دادەمەزرێننەوە.
بێگومان لە مێژووی سەرۆكەكانی ئەمریكادا، رۆناڵد ریگن لە ریزی باوكانی دامەزرێنەری ئەمریكا لەقەڵەم دەرێت و هەر لەسەردەمی سەرۆكایەتی ئەویشدا بوو دیواری بەرلین رووخا و كۆتایی بە شەڕی سارد هات، ئەمەش مانای ئەوەیە ریگان بە یەكێك لە پارێزەرانی هەموو بەها و بنەماكانی لیبڕاڵیزم لە ئەمریكا و جیهان لەقەڵەم دەدرێت، بەڵام كاتێك تێگەیشت ئامانج لە مانگرتنی ئەو كارمەندانە بۆ خزمەتی توێژێك، یان پەرەپێدانی دیموكراتی نییە، بەڵكو ئەو مافە دیموكراتییە لەلایەن سۆڤیەتەوە بەكارهێنراوە بۆ دروستكردنی ناسەقامگیری لە ناوخۆی ئەمریكادا، ریگان ئەو مافەی وەك مافێكی دیموكراتییانە سەیر نەكرد.
لەم روانگەیەوە پێدەچێت بەشێك لەمانگرتن و خۆپیشاندانەكانی كوردستان دژی سیستمی پاشەكەوتی مووچە، وەك مانگرتنی كارمەندەكانی كۆنتڕۆڵی ئاسمانی ئەمریكا بێت و، مەبەست لێی پێداچوونەوە بە سیستمی پاشەكەوتی مووچە نەبێت و ئامانجی دیكەی لە پشتەوە بێت و دەستی دیكە لە پشتەوە هەڵیان بسووڕێنێت، ئەگەر دوای ئەوەی حكومەتی هەرێمی كوردستان پێداچوونەوەیەكی باشی بە سیستمی پاشەكەوتی مووچە كردو رێژەی پاشەكەوتكردنی تا ئاستێكی باش كەم كردەوە، لەمەش زیاتر بەڵێنی دا كە دوای تەواوی پرۆژەی چاكسازییەكەی ئەو پاشەكەوتەی دیكەش نەهێڵێت، وەك بینیمان ئەنجومەنی خۆپیشاندانەكان لە هەولێر و دهۆك خۆیان هەڵوەشاندۆتەوە و فەرمانبەران و مامۆستایانیش چوونەوە سەر كارەكەی خۆیان، بەڵام لە سلێمانی و ناوچەكانی دیكە بە بیانووی جیاواز و هێنانە پێشەوەی مەرجی تازە، دەستێك دەیەوێت مانگرتن و خۆپیشاندانەكان هەر درێژەیان هەبێت و لەو دەڤەرە پرۆسەی حوكمڕانی رابوەستێت. كەواتە جیاوازیی وەڵامدانەوەی مامۆستایان و فەرمانبەرانی هەردوو پارێزگای دهۆك و هەولێر بۆ پێداچوونەوەكەی حكومەت بە سیستمی پاشەكەوت لەگەڵ وەڵامدانەوەی بەشێكی فەرمانبەران و مامۆستایانی دەڤەری سەوز، ئەوەمان پیشان دەدات، كە لەنێوان ئەو دوو خۆپیشاندانانەشدا جیاوازییەك هەیە و نابێت وەك یەك سەیر بكرێن و وەك یەكیش مامەڵەیان لەگەڵدا بكرێت. بە دیوێكی دیكە ئەگەر خۆپیشاندان و مانگرتن میكانیزمێك بێت بۆ دروستكردنی دیالۆگ و لێكتێگەیشتن لەنێوان خەڵك و حكومەت، یان لە نێوان توێژێك، یان فەرمانبەران و حكومەت، ئەوا لە كردنەوەی دەرگای دیالۆگ و لێكتێگەیشتندا هەردوولا لە شوێنێكدا دەگەنە ئاكامێكی ئەرێنی، بەڵام ئەگەر خۆپیشاندان، یان مانگرتن بگۆڕێت بۆ ئامێرێك و بە كاربهێنرێت بۆ رووخاندنی حكومەت، یان دروستكردنی ناسەقامگیریی سیاسی لە وڵات و پەكخستنی حوكمڕانی، ئەوا حكومەت لەم كاتەدا دەبێت بە یاسا مامەڵە لەگەڵ ئەو بارودۆخە بكات و یاساكەش بەو دەسەڵاتەی لەبەر دەستیەتی جێبەجێی بكات.

لای هەموو لایەك ئاشكرایە كە بەهۆی بڕینی بودجە و مووچەی كوردستانەوە، ماوەی زیاتر لە چوارساڵە هەرێمی كوردستان بەدەست قەیرانێكی گەورەی داراییەوە دەناڵێنێت و، فەرمانبەران و خەڵكی سەربەزری كوردستان پشوودرێژانە پشتگیری حكومەتی خۆیان كردووە بۆ ئەوەی ئەو قەیرانە تێپەڕێنێت، لە ئێستاشدا كە لە ئاكامی گوشاری نێودەوڵەتی و هەوڵەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان، جۆرێك لە رێككەوتنی سەرەتایی لەنێوان هەولێر و بەغدا هاتۆتە ئاراوە، سەرەتای رەوینەوەی قەیرانەكە دروست بووە و هەر لە یەكەم رۆژی ئەو كرانەوەیەشەوە، حكومەتی كوردستان راشكاوانە بە خەڵكی كوردستانی راگەیاندووە كە هەموو هەوڵێك دەخرێتەگەڕ بۆ ئەوەی باری بژێوی خەڵك و مووچەی فەرمانبەرانی كوردستان باش بكرێت و لەكاتی خۆیشیدا بدرێت، ئەم هەنگاوەی حكومەت بەشێكی باشی گرفتی هاووڵاتیانی كوردستان چارەسەر دەكات و جووڵەی بازاڕ دەبووژێنێتەوە، ئەمەش دەبێتە فاكتەرێكی ئەرێنی بۆ دووبارە گێڕانەوەی سەقامگیریی سیاسی و ئاشتیی كۆمەڵایەتی لەكوردستاندا.
دیارە ئەم وەرچەرخانە لە بەرژەوەندی ئەو حزب و لایەنە سیاسییانە نییە كە خەو بە رووخانی حوكمڕانی و قەوارەی سیاسیی هەرێمی كوردستانەوە دەبینین، بۆیە هەموو هەوڵیان بۆ ئەوەیە كە ئەو وەڵامدانەوەی حكومەت بۆ فەرمانبەرانی كوردستان بێ بایەخ بكەن، یان هەوڵی ئەوە دەدەن بە هەر شێوازێك بووە، سەقامگیری لە كوردستاندا بشێوێنن، ئەمە لەكاتێكدایە هەر یەك لەو حزبانە باش دەزانن كە هۆكاری راستەقینەی نەدانی مووچە، یان بەناچاری پەنابردن بۆ سیستمی پاشەكەوت، هۆكارەكەی حكومەتی عێراقە، نەك حكومەتی هەرێمی كوردستان، بەڵام كۆستی گەورەی ئەو حزبانە بەوە كەوتووە، كە حكومەتی بەغدا ناچار بووە راستەوخۆ و بەپێی دەستوور مامەڵە لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان بكات، بەمەش ئەو حزبانە هەم لە ناو پرۆسەی سیاسیی هەرێم و هەمیش لەناو پرۆسەی سیاسیی عێراق دەكەونە پەراوێزەوەو هیچ ئیعتوبارێكیان بۆ نامێنێتەوە، بۆیە لەو كاتەوەی كە ئەو رێككەوتنە سەرەتاییە لە نێوان بەغداو هەولێر هاتۆتەئاراوە، كادر و بەرپرسانی ئەو حزبانە بە دەنگی بەرز هێرش دەكەنە سەر ئەو عەبادییەی كە پێش كەمتر لە مانگێك هەر ئەو عەبادییەیان وەك فریشتە پیشانی خەڵكی كوردستان دەدا و لەناو خۆپیشاندانەكانی سلێمانییەوە لافیتەیان بە زمانی عەرەبی دەنووسی و داوای مووچەیان لە حەیدەر عەبادی دەكرد.

لە واقیعی سیاسیی ئێستای كوردستاندا، خەڵكی كوردستان لە ماهییەت و نییەت و ئامانجی ئەو حزبە سیاسییانە بە باشی تێگەیشتوون و دەزانن لەپێناوی چ ئامانجێكدا هەوڵی ناسەقامگیری لەكوردستاندا دەدەن، لەمەش زیاتر چۆن خەڵكی كوردستان بە درێژایی چوار ساڵی رابردوو خۆراگر و بە ئارام بووە لە تێپەڕاندنی ئەو قەیرانە ئابوورییەی عێراق بۆ كوردستانی دروست كردبوو، لە ئێستاشدا ئامادەیی هەیە كە پشتگیری حكومەتی خۆی بكات و لەگەڵ حكومەتی خۆی بگاتە ئاكامێكی باش، بۆیە دەبێت حكومەتی هەرێمی كوردستانیش بەبێ گەڕانەوە بۆ حزبە سیاسییەكان و بەبێ گوێگرتن بۆ هاشوهوش و موزایەدە سیاسییەكانیان، راستەوخۆ لەگەڵ هاووڵاتیانی خۆی قسەبكات و بە جێبەجێكردنی یاسا، پرۆسەی حوكمڕانی لە سەرتاسەری كوردستان بە گڕوتنێكی تازەوە بخاتەوەگەڕ، لەم حاڵەتەشدا كە بەشی هەرە زۆری خەڵك و فەرمانبەران حەزیان لە ئاشتی و سەقامگیرییە لە كوردستاندا، چیدیكە بە قسەی باق و بریقی ئەو حزبانە هەڵناخەڵەتێن و خۆیان دەبنە پەرژین بۆ ئەوەی ئاشتی و سەقامگیریی كوردستان بپارێزن.