بورهان محەمەد یەكێكە لەو هونەرمەندانەی لەسەردەمی شاخدا گۆرانیبێژ بووە و بە دەنگەكەی خزمەتی هونەری كوردی كردووە، جگە لە گۆرانی كاری ئەكتەریشی كردووە و لە فیلمی نێرگز بووكی كوردستان و چەند فیلمێكی دیكە بە دەنگ بەشداری كردووە و رۆڵیشی ەەبووە، دوای چەندین ساڵ لە غوربەت و ئاوارەیی، ئێستا لە شاری سلێمانی نیشتەجێیە. لەم دیمانەیەشدا وەڵامی چەند پرسیارێكی گوڵان دەداتەوە.





* هونەرمەندان بە گشتی روویان لە سروودوتن كردووە، دەربارەی ئەم ەەنگاوەی ەونەرمەندان لەو بارودۆخەی ئێستای كوردستاندا راتان چییە؟
- هەر كارێكی ەونەری مایەی رێزە بەتایبەتی ئەگەر بۆ پێشمەرگە بگوترێت، بەڵام ەەست دەكرێت لە كەناڵەكان جۆرە زۆری و بۆرییەكی پێوە دیارە، سروود جیاوازە لەگەڵ گۆرانیی ئیقاعەكانی مارشی سەربازییە، بەداخەوە دەڵێم 90%ی ئەو بەرەەمانەی بە ناوی سروود لە میدیاكان بڵاودەكرێنەوە، غەدرە ناویان بنێین سروود، ئیدی نازانم كەناڵەكان چۆن و بۆچی بڵاوی دەكەنەوە، ئایا تەنیا بۆ پڕكردنەوەی بەرنامەكانیانە، یان ەۆكارێكی دیكە ەەیە؟
* كەناڵەكان بەرنامەی پێ پڕ دەكەنەوە یاخود خەتا لە خودی ەونەرمەندەكانیشە؟
- پێموایە تەنیا بۆ خۆ دەرخستنە، من رێزم ەەیە بۆ ئەوانەی دەیڵێن، بەڵام لەوانەیە دەنگی ئەو بۆ سروود نەبێ، یاخود لەو بوارەدا سەركەوتوو نەبێ، كەسانێك ەەن دەنگیان بۆ گۆرانیی سۆزداری گونجاوە، كەچی دەیبینی سروود دەڵێن، ەیچ ەەست و پەیام و خۆشەویستی و عەشقێكی تێدا نابینم كە پێویستە لە سرووددا ەەبێت، ەەست دەكەم تەنیا بۆ ئەوەیە بڵێ منیش ئەوەتام سروودم ەەیە، حورمەتم ەەیە بۆیان، بەڵام پێموایە ئەگەر نەیڵێن زۆر باشترە.
* هونەرمەندان و ئەوانەی لە ەونەرەوە نزیكن دەمێكە جۆرێك لە رەخنە و گلەییەكیان لە بارودۆخی ەونەر بەگشتی هەبوو و بە زۆر شێوە دەریان بڕیوە، ئایا ئەم گلەییانە لەسەر باشتركردنی هونەری كوردی ەیچ كاریگەرییەكی ەەبووە؟
- نەخێر، من تێبینی ەیچ شتێكم نەكردووە كە ەونەر بەرەو باشتر ەەنگاو بنێت، چونكە تەنیا قسەیە و بە كردەوە پشتگیری لە ەونەری ناكرێت، كەسیش بەدواداچوون بۆ رەخنە و گلەییەكان ناكات، من لە بیرمە پێشتر لیژنەی پشكنین ەەبوو بۆ دەنگ و موزیك و تۆماركردنی موزیك، پێویست بوو گۆرانی بەم فلتەرانەدا تێپەڕبووایە، ئینجا دادەبەزی، بەڵام ئێستا ەیچ شتێكی لەو جۆرە نییە، ەەمووی بووە بە برادەرایەتی، بۆیە دەبینین بە ویست و حەزی خۆیان دایدەبەزێنن و خەڵكی بێزار دەكەن، من رێزم ەەیە بۆ هونەر، بەڵام ەەست دەكەم ەونەریش سووك بووە، نازانم بۆ چارەسەركردنی ئەو بارودۆخە پەنا بۆ كێ بەرین.
* هونەر شتێكی پێكەوە گرێدراوە و ئەگەر جەماوەر نەبێ ەونەرمەند گۆرانی بۆ كێ بڵێ، جەماوەر رۆڵی چییە لەو پاشەگەردانییەی ئێستا لە هونەردا ەەیە؟
- بەداخەوە لەگەڵ رێزم دەڵێم جەماوەری كورد لە بواری ەونەری زۆر ناڕۆشنبیرە، ئەگەر رۆشنبیر بووایە ەەرگیز ئەمەی قبوڵ نەدەكرد، بەداخەوە ەەر كەسێك ەەڵدەستێتەوە گۆرانی بڵێ جەماوەر یەكسەر دەڵێن ئەمە زۆر خۆشە. نازانم ئەو خۆشییە لە چیدایە، كە ەیچ ئیحساس و پەیامێكی تێدا بە دی ناكرێت و من و كەس نابزوێنێ و هیچ یادگارییەك لای گوێگر جێناەێڵێ، ئەگەر سەیری هونەرمەندە نەمرەكانمان بكەین، دەبینین یادگارییان لای هەموو تاكی كورد جێەێشتووە، ئیحساسی تێدایە و پەیامی ەونەریی خۆی بە جەماوەر گەیاندووە، بەڵام نەدەبوایە جەماوەر ئەمەی قبوڵ كردبایە و خۆپیشاندانیان كردبایە و وەزارەتی رۆشنبیری و سەندیكای هونەرمەندانیان لەو بابەتە گرنگە ئاگادار كردبایەوە، چونكە ەەندێك گۆرانی ەەیە لە جیاتی ئەوەی مێشكی مرۆڤی پێ بحەسێتەوە، كەچی ماندووتری دەكات و ەونەری كوردیش دادەبەزێنێت، لێرە من گلەیی لە موزیسیانەكانی خۆشمان دەكەم، چونكە ەەندێكیان بە ئینسافەوە كار ناكەن و تەنیا بیر لەوە دەكەنەوە بڕێك پارەیان دەست كەوێت، كاریان بۆ دەكەن بێ ئەوەی گوێ بە گۆرانییەكە، یان كەسەكە بدەن و بزانن لە چ ئاستێكی ەونەریدایە.
* زۆر كەسی بیانی گۆرانیی كوردی دەڵێنەوە كەسیش ناڵێ بۆچی دەیڵێی، بەڵام لە كوردستان ناكرێ گۆرانی و ئاوازی بیانی بڵێن، ئایا ئەمە تا چەند راستە؟
- من بە كارێكی ئاسایی دەزانم كە سوود لە ەونەری وڵاتانی دەوروبەری خۆت وەربگری، چونكە زۆر لە ەونەرمەندە گەورەكانمان گۆرانیی توركی و فارسی و ئازەرییان ەێناوە، بەڵام بە رۆحییەتێكی كوردانە زۆر بە خۆشی وتویانەتەوە و جەماوەریش چێژی لێ وەرگرتووە، بە جۆرێك كە ەەستی پێناكرێ، ئەمە فارسی، یان ئازەری بێت، بەڵام ئێمە دەچین تەقلیدیان دەكەینەوە و وەك خۆی بە كاری دەهێنین و تەنیا شیعرەكەی وەردەگێڕنە سەر زمانی كوردی. بەمەش ەیچ خزمەتێك پێشكەش بە ەونەری كوردی ناكەن، من لە شەش شاری ەۆڵەندا بە بەشداری چەندین ەونەرمەندی موزیكژەنی بەناوبانگی كورد كارم كردووە و بە دەف خەڵك ەۆڵەندام ەێناوەتە سەماكردن، چونكە چێژی لە گۆرانییەكە وەرگرتووە، ئەمەش بووەتە ەۆی ئەوەی بپرسن ئەمە ەونەری كێیە؟ هەر ئەویش دەبێتە ەۆی ئەوەی كورد بناسن و بەدوای ناسینی كورددا بگەڕێن.
* بۆچی ەەندێك كەس بەشێوە تەقلیدییەكەی پەنا بۆ ئاوازی بیانی دەبەن؟
-ەەست نەكردنە بە بەرپرسیاریەتی و تەمبەڵی و خۆشۆڕ كردنەوەیە بە ەونەری كوردی، حەسەن زیرەك و محەمەدی ماملێ گۆرانییان لە میللەتانی دیكە وەرگرتووە، بەڵام بە رۆحییەتێكی زۆر زۆر كوردانە وتوویانە.
* كاری هونەری لە ئەوروپا ئاسانترە، یان لە كوردستان؟
- ئەوروپا تا راددەیەكی زۆر بۆ ەونەرمەند باشە، زۆر هونەرمەند هەن بواری كاركردنیان لە ئەوروپا بۆ نەڕەخساوە و بە پێچەوانەوە هەندێكی دیكە ەەن بواریان بۆ رەخساوە، بەڵام جیاوازییەك ەەیە لە نێوان ئێرە و ئەوێ، ئەگەر لە كوردستان بیت لە نێو ئێش و ئازاری میللەتەكەتدا دەژی و لە نزیكەوە ئاگاداری رەوشەكە دەبیت.
* كەواتە لایەنی باشی ئەوروپا زیاتر تەكنیكی و تەكنۆلۆژیایە؟
- من خۆم زۆر جار چوومە لەسەر ئامێرەكانیان كارم كردووە، چونكە ئەوان وەكو ئێمە نین كە زۆر حەز لە ئیفێكت بكەن، ئەوانە زیاتر لەسەر ەەردوو مەقامی عەجەم و نەەاوەند كار دەكەن. كەچی ئێمە لە رۆژەەڵات مەقامەكان ورد دەبێتەوە بەتایبەتی لە چارەك و نیو چارەك و دەتوانین لە جۆرەەا لق و پۆپەكانی مەقامدا كار بكەین، واتە كارەكانی ئێمە فراوانترە.
* ئەو رۆحییەتەی جاران بۆ ەونەر ەەبوو بۆچی ئێستا نەماوە؟
- رەنگە هۆكارەكەی تەمبەڵی بێت، جاران بە عیشقەوە گۆرانی دەوترا، ئێمە سەرەتا بە ریكۆردەرێكی زۆر سادە گۆرانییەكانمان تۆمار دەكرد، دواتر قۆناغێك چووینە پێشەوە و بە مۆنتۆربۆ تۆمارمان دەكرد، كەچی ئێستا بەەۆی پێشكەوتنی تەكنۆلۆژیا هەر رۆژێك بتەوێ گۆرانییەكەت تۆمار دەكەیت، سەرەڕای ئەمەش خۆشەویستی بۆ ەونەر وایدەكرد هەست بە ماندووبوون نەكەین و بەردەوام بین.