چوارقوڕنە.. سایلۆو بانكی تێدا نییەو كتێبخانەكەشی لە بینایەی كۆگای ئاودایە

چوارقوڕنە.. سایلۆو بانكی تێدا نییەو كتێبخانەكەشی لە بینایەی كۆگای ئاودایە
چوارقوڕنە لە سەرەتادا گوندێكی بچووك بووەو پاش دروستكردنی بەنداوی دوكان ژمارەیەك گوندی دەڤەرەكە ژێرئاو كەوتوون و بەشێك لەخەڵكی ئەو گوندانە بۆ چوارقوڕنە ڕاگوازرانەتەوە، لەساڵی 1958-1959 بووە بە ناحیە، بەڵام لە ساڵی 1961 وە بەڕێوەبەرایەتی ناحیەی لێ دەستبەكاربووە.
لە ساڵی 1978 خەڵكی گوندەكانی بناری قەندیل و لەپاشاندا خەڵكی دەڤەری حاجی ئۆمەران و خۆشناوەتی و هەندێ شوێنی تریش ڕاگوازرانەوە بۆ شارۆچكەی چوارقوڕنە، لەئەنجامدا ئەو شارۆچكەیە بۆتە گەورەترین ناحیە لەسنووری پارێزگای سلێمانی. ناحیەی چوارقوڕنە لەپاش ئەوەی ناحیەی حاجیاواو سەركەپكان دروستبوون، سنوورەكەی بچووك بۆتەوەو ژمارەیەك گوند خراونەتە سەر ئەو دوو ناحیەیە، بۆیە ئێستاكە تەنیا (9) گوند لە سنووری ناحیەی چوارقوڕنەدا هەیە، ژمارەی دانیشتووانی چوارقوڕنە (50)هەزار كەسەو زۆربەی خەڵكەكەی جگە لەوەی بەكاری كشتوكاڵییەوە سەرقاڵن، ژمارەیەكی زۆریش لە كارگەكانی قوم و چەوو بلۆك كە لەسنوورەكەدا هەیە كار دەكەن. لە پێش ڕاپەڕینەوە ناحیەی چوارقوڕنە گرنگی پێ نەدراوەو لە زۆر لایەنی خزمەتگوزارییەوە فەرامۆش كرابوو، لەدوای ساڵی (1991)ش دووبارە بەپێی پێویست ئاوڕی لێنەدراوەتەوە. لەسەردانێكماندا بۆ ناحیەی چوارقوڕنە، چەند هاووڵاتییەكمان دواند هەریەكەیان لە بوارێك لە بوارەكانی خزمەتگوزاری گلەیی و گازەندەیان هەبوو، گلەیی و گازندەی هاووڵاتیان و چەند پرسیارێكی ترمان لە(عەبدوڵڵا ئیبراهیم) بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە كرد.
دیاردەی زێدەڕۆیی بەرچاوە
سەرەتا بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە لەوەڵامی پرسیارێكماندا سەبارەت بەنەبوونی ماستەرپلان كە گرنگی خۆی هەیە بۆ فراوانبوون و جوانی و سەركەوتنی پرۆژە خزمەتگوزارییەكان وتی: چوارقوڕنە لەسەرەتادا نەخشەی بنەڕەتی نەبوو، ئەو نەخشەیەی ئێستاش كە هەیە شارۆچكەكەی لەسەر شێوەی بلۆك - بلۆك دابەش كردووە واتە ئەو وردەكارییەی كە لەسەر ئەرزی واقیعەو گرنگی و كاریگەری هەیە، نەخراوەتە ناو نەخشەكەوە، یەكێك لە كێشەكانی دانیشتووانی شارۆچكەكە كە بە دەستییەوە بێزارو گیرۆدەبوون، تاپۆنەكردنی خانووەكانیانە، تەنیا یەك لەسەر سێی خانووەكانی ناو سەنتەری چوارقوڕنە تاپۆیان بۆ كراوە، ئەمەش گرفتە، چونكە نەبوونی تاپۆ وادەكات لە وەرگرتنی پێشینەی خانووبەرە بێبەش بن، لەلایەكی ترەوە ئێمە وەكو هەموو قەزاو ناحیەكانی تر بەدەرنین لەدیاردەی بەزێدەڕۆیی دروستكردنی خانووبەرە، نەبوونی ماستەرپلان و نەخشەی وردو زانستی وایكردووە شارۆچكەكە لەفراوانبووندا بەشێوەیەكی ناڕێك و ناشارستانیانە دەربكەوێت، بۆ كوژاندنەوەی زەوی و تاپۆكردن و ڕێگاگرتن لە زێدەڕۆیی لەم ماوەیەدا سەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیران بڕیارێكی دەركرد بەجێبەجێكردنی ئەم بڕیارە بەشی زۆری كێشەكان چارەسەر دەبێت، بەڵام ئەوانەی كە لەساڵانی (50 ) و (60) خانوویان هەبووە، بەسەریان تاپۆ دەكرێت و بەسوودمەند دەژمێردرێن، ئەمەش پێموایە ڕەوا نییە، ئەگەر ئەو كەسانە وەكو دیاردە زێدەڕۆییەكان، یەك حیسابیان بۆ بكرێت.
ئەمساڵ جووت سایدی چوارقورنە – دوكان دەست پێدەكات
سەبارەت بەوەی كە بڕیاربوو ئەو جووت سایدەی چوارقوڕنە بە دوكان دەبەستێتەوە ئەنجام بدرێت، هەروەها كە لە دەروازەی چوارقوڕنە نزیك دەبێتەوە لەمبەرو ئەوبەر ژمارەیەكی زۆر كارگەی بلوك و چەوولم بەدی دەكرێت كە ئەمانەش هۆكاری ناشرین كردنی دەروازەكەو پیسبوونی ژینگەیە، بەڕێوەبەری ناحیەی چوار قوڕنە وتی: بڕیارە لەسەر بودجەی 2011 ئەمساڵ جووت سایدەكە دەست پێ بكات، لەبەر پێویستی ناوچەكە و گرنگێتی سنووری چوارقوڕنە قۆناخی یەكەم لە دەروازەی چوارقوڕنەوە دەستبەكارەكانی دەكرێت و ئەم دوو سایدە بە دەرەوەی گوندەكانی سنوورەكەدا دەڕوات، هەروەها بەدەست پێكردنی دوو سایدەكەو گرنگی ئەم ڕێگایە هەندێ لەم كارگانەی هەیە بەر جووت سایدەكە دەكەون و دەگوازرێنەوە بۆ شوێنێكی دوور لە دەروازەو جووت سایدەكە، بۆیە لێرەدا دەتوانم بڵێم بە تەواوبوونی جووت سایدی نێوان چوارقوڕنە و دوكان جگە لە ئاسانكاری هاتووچۆكردن بۆ خەڵك، كۆمەڵێك كێشەی تری پێوەندار بەبوونی كارگەكانی بلۆك و چەو لەدەروازەی ناحیەكە چارەسەر دەبێت، هەر لەبەر پاراستنی ژینگەكەش، لەگەڵ سەرۆكایەتی شارەوانی لە هەوڵی ئەوەداین لەناو شارۆچكەكە و گەڕەك و چواردەوری ناحیەكە ڕووبەری سەوزایی زیاد بكەین.
هێشتا چەندین گەڕەك ماون تا
پڕۆژەی قیرتاوكردن و ئاوەڕۆیان بۆ بكرێت
سەبارەت بە كۆنكرێت و قیرتاوكردنی كۆڵان و شەقامەكانی ناو گەڕەك و سەنتەری ناحیە و تۆڕی رێگاوبانی گوندەكان بەڕێوەبەری ناحیەی چوار قوڕنە وتی: زۆربەی گوندەكانی كە لە سنوورەكەمانە دەكەونە سەر رێگا سەرەكییەكەی كە دێتە ناو شارۆچكەكەوە، بەڵام گوندەكانی لەمبەرن وەكو كڵاوسۆران و قەسرۆك بێگومان گرفتی رێگاوبانیان هەیە، هەر بۆیە لەلایەن وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەوە، دوو پرد خراوەتە بەرنامەوە كە بۆیان دروست بكەن بۆ ئەم پرۆژەیەش ڕەزامەندی وەرگیراوەو تەنیا لەسەر ئەوە ماوەتەوە كە بودجەیان بۆ تەرخان بكرێـت، هەروەها بۆ ناو شارۆچكەش ساڵانە كارلەسەر ئەوە كراوە، بەڵام لەبەرفراوانبوونی شارۆچكەكە ئەندازەیەكی زۆر لە كۆڵان و گەڕەك ماون كە پڕۆژەی كۆنكرێت و قیرتاوكردن و ئاوەڕۆیان بۆ بكرێت، بەبڕی دوو ملیار دینار پرۆژەی شۆستە و كۆڵان و شەقامی هەندێ گەڕەك لەناو سەنتەری ناحیەكە لەژێر ئەنجامداندایە. هەروەها ئەو پردەی كە دەكەوێتە دەروازەی دەڤەرەكەوە بەشێوەیەكی كاتیی چاككرایەوە بۆ هاتوچۆی ئۆتۆمبێلی بچووك و لە لای خوارەوەی پردەكەش ڕێگایەكی بەدیل بۆ لۆری و ئۆتۆمبێلی بارهەڵگر رێكخراوە، تاوەكو پردەكە بەیەكجاری و بەشێوەیەكی باش و سەردەمیانە دروست دەكرێتەوە، دەبێ ئەوەش بزانین ئەم پردە دەروازەیەكی سەرەكییە بۆ هەموو سنوورەكەو بۆ ڕانیە و حاجیاوە و چوارقوڕنە و . .تاد، پێویستە بە زووترین كات چاك بكرێتەوە..
پزیشكی پسپۆڕو ئافرەتان لە چوارقوڕنە نییە
سەبارەت بە گرفتی میلاكات و پزیشكی پسپۆڕو ئافرەتان بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە وتی: بەپێی ئەو رێژە زۆرەی دانیشتووان و ئەو نەخۆشخانانەی لە چوارقوڕنە هەیە كێشە و گرفتی گەورەمان لە كەمی و نەبوونی كارمەند و پزیشكی پسپۆڕ و ئافرەت هەیە، لەبەرئەوەی تەنیا دوو پزیشكی موقیم لە نەخۆشخانەی ناحیەی چوارقورنە هەیە، لە لایەكی تر پزیشكی ئافرەتمان نییە، ئەمەش كێشەیەكی گەورەو بەرچاوە، هەر بۆیە لە كاتێكدا كە وەزیری تەندروستی سەردانی ناحیەی چوارقوڕنەی كرد ئەو كەموكوڕی و پێداویستیانەی هەیە پێمان ڕاگەیاند، لێرەشدا داواكارین كە لە دابینكردنی پزیشكی پسپۆڕو ئافرەتان بۆ ناحیەكەمان لایەك بكرێتەوە.
گوندی هیزۆپی بچوك
گرفتی ئاوی خواردنەوەیان هەیە
سەبارەت بەوەی كە لە زۆربەی قەزا و ناحییەكان بەتایبەتی لە ئەنجامی وشكەساڵی كێشەی كەمی ئاوی خواردنەوە هەیە، بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە وتی: بەهۆی هەوڵی حكومەت و لایەنی پێوەندار لەم لایەنەوە كەمترین كێشە و گرفتمان هەیە، بۆ دابینكردنی ئاوی خواردنەوە لەناو سەنتەری ناحیەدا ژمارەیەكی زۆر بیری ئاو لێدراوە، بەڵام وەكو پلان و پرۆژەی ستراتیژی كە بۆ ماوەی چەندین ساڵ گرفتی ئاوی خواردنەوە نەمێنێت ئەوە لە دەربەندی ڕانیە پرۆژەیەكی گەورەی ئاوی خواردنەوە لە ژێر جێبەجێكردندایە، هەرچەندە پرۆژەكە دواكەوت، بەڵام ئێستاكە قۆناخی باشی بڕیوە و لە ئایندەیەكی نزیكدا تەواو دەبێت و لە ئەنجامدا هەرچی گرفتی ئاوی خواردنەوە لە سنوورەكەدا هەیە چارەسەر دەبێت و تۆڕی شارۆچكەكە بەگشتی ساڵانە نوێ كراوەتەوە، بەڵام ئێستاكەش گەڕەك هەیە پێویستی بە چاككردنەوە هەیە، هەر ئێستاكە پرۆژەیەكی تۆڕی ئاوی خواردنەوە بە درێژی زیاتر(14) كیلۆمەتر لە ناو سەنتەری ناحیەكە بە بۆری و سیستەمی تازە و هاوچەرخ ئەنجام دەدرێت، هاوكات پرۆژەیەكی ئاوی خواردنەوە بە درێژایی دوو كیلۆمەتر و كۆگایەكی گلدانەوەی ئاو بۆ گوندی قەسرۆك ئەنجام دەدرێت، هەروەها لە پلان و بەرنامەی ئەمساڵدا پرۆژەی ئاوی خواردنەوەی گوندی گرجان و ئەسیلانمان بەرزكردۆتەوەو ئەولەویەت دراوەتە ئەو پڕۆژانە بۆ ئەنجامدانانیان، لەلایەكی ترەوە لە گوندی هیزۆپی بچوك گرفتی ئاوی خواردنەوە هەیەو لە هەوڵی ئەوەداین كە بیرێكی ئیرتیوازیان بۆ لێبدرێت، هەروەها بۆ چاككردن و كاروپرۆژەی خزمەتگوزاری لە گوندەكانی سنوورەكەمان كێشەی ئیداریمان هەیە، بۆ نموونە گوندێكی وەكو گرجان و قەرەنیاغەكە پێویستیان بە ئاوەڕۆ هەیە، داوا دەكەین بۆیان ئەنجام بدرێت كە ڕوو لە شارەوانی دەكەین دەڵێن ئەو گوندانە لە دەرەوەی سنووری دیاریكراوی ئێمەیە و ناتوانین بۆیان بكەین و بۆ ئاوی خواردنەوەش بە هەمان شێوەیە.
پاككردنەوەو خۆرزگاركردن
لە زبڵوخاشاك
سەبارەت بە فڕێدانی ئەو زبڵو خاشاكە لە نزیك شارۆچكەكەوە، بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە وتی: یەكێك لە كێشەو گرفتەكانمان پاككردنەوەو خۆرزگاركردنە لە زبڵوخاشاك، پاككردنەوەی گەڕەك و كۆڵانەكانی ناو ناحیەكە بەپێی توانا شارەوانی و كرێكارەكانی هەڵدەستن بە پاككردنەوەو لە پاشان زبڵەكە دەگوازنەوە بۆ دەرەوەی شار لەوێ دەیخەنە ژێر گڵ یا دەسووتێنرێت، بە گشتی سیستەمی پاككردنەوە خۆ رزگاركردن لە زبڵوخاشاك زۆر كۆن و سەقەتە و كاریگەری خراپی لەسەر ژینگە و تەندروستی خەڵكی سنوورەكە هەیە، بەبێ دانانی كارگەی ریسایكلین ئەم گرفتە كاریگەری خراپی دەبێت و چارەسەركردنیشی زۆر ئاسان نییە، لەبەر ئەوەی زبڵوخاشاكەكەی بۆ هەر لایەك و شوێنێك دەبەیت زیانێكی گەورە بە تەندروستی مرۆڤ و ژینگەكە دەگەیەنێت.
قەرەباڵغیەكی بەرچاو لە ژمارەی قوتابی ناو پۆلەكان هەیە
پرۆسەی خوێندن و پەروەردە یەكێكە لەو بنەمایانەی كە دەبێتە هۆی پێشكەوتنی هەر كۆمەڵگەیەك، بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە پێی وایە: لە سنووری ناحیەی چوارقوڕنە بەگشتی (25) قوتابخانە هەیە،(11) بینایەی قوتابخانە لەسەنتەری ناحیەكەدایە، یەكێك لەم قوتابخانانە (6) پۆلییە كە ئەمەش لەگەڵ سەنتەری ناحیە ناگونجێت، لەسەنتەری ناحیەی چوارقوڕنە(5) بینایەی قوتابخانە سێ دەوامییەو (6) بینایەش دوو دەوامییە لەبەر ئەوەی نزیكەی(12) هەزار قوتابی لە ناو ناحیەكە هەیە، هەر بۆیە ژمارەی قوتابی لەپۆلەكان زۆرترەو قەرەباڵغیەكی بەرچاویان تێدا هەیە، پێویستە بینایەی قوتابخانەی تر لەناو سەنتەری ناحیەو گوندەكان دروست بكەن، وابڕیارە ئەمساڵ قوتابخانەیەكی(12) پۆلی بۆ سەنتەری چوارقوڕنەو (6) پۆلییەك بۆ گوندی ئەسپریلان دروست بكەن. هەروەها كێشەو گرفتمان لە كەمی میلاكات و مامۆستاشدا هەیە،. لەلایەكی ترەوە لەگەڵ كردنەوەی زانكۆی ڕاپەڕین داوامان لەسەرۆكایەتی زانكۆی ڕاپەڕین كردووە كە كۆلێژی كشتوكاڵ لەسنووری ناحیەی چوارقوڕنە بكەنەوە، لەبەر ئەوەی سنووری ناحیەی چوارقوڕنە گونجاوترین و باشترین شوێنە بۆ ئەو كۆلێژە.
هاوكات لەبینایەی قوتابخانەو گوندەكانی گرجان و قەرەنیاغە كە دوو گوندی گەورەو قەرەباڵغەو ڕێژەی قوتابیان زۆرەو بینای قوتابخانەكانیان بچووك و باش نییە، بۆ نموونە گوندی قەرەنیاغە تەنیا قوتابخانەیەكی شەش پۆلی هەیە لەگەڵ بینایەكی تر كە ڕێكخراوی (كلا) دروستی كردووە،زۆر بچوكە و بۆ خوێندن شیاو نییە، جگە لەوەی كۆنەو لەبەر خراپی زەوییەكەی كە خاكێكی نەرمە دیواری بینایەكە لە زۆر شوێن درزی بردووە، هەر ئەم گوندە لە ساڵی رابردوو(18) پۆلی خوێندنی هەبوو و ئەمساڵ زیاتر لە (20) پۆلی دەبێت، بۆیە نازانین چۆن دەتوانرێت پرۆسەی خوێندنەكە ڕێك بخرێت، بەلایەنی كەمەوە ئەو گوندە پێویستی بە بینایەكی(12) پۆلی هەیە .
جگە لە نەبوونی كرێكاری سەر پەیژە،
سەلەی كارەباییش نییە
سەبارەت بە نەبوون و كەمی ئامێر بەڕێوەبەری ناحیەی چوار قوڕنە وتی: بێگومان ئامێرەكانی وەكو بلدۆزەر و شۆفل و گرێدەر و ئۆتۆمبێلی ئاگركوژانەوە....تاد. و جۆرەكانی تر كە لەلایەن شارەوانییەوە پێویستن زۆر كەمە، هەروەها یەكێك لە كێشە سەرەكییەكانی ناحیەی چوار قوڕنە لە بواری كارەبادا نەبوونی سەلەی كارەباییە بەم هۆیەشەوە چەندین كارمەندی كارەبا لە ئەنجامی بەكارهێنانی پەیژە لە بری سەلەی كارەبا بووینە قوربانی گیانیان لە دەستداوە یا كەمئەندام بووینە. كێشەی سەرەكی كارەبامان جگە لە كەمی كرێكار و سەلەی كارەبا كەمی فیدەرە، هەروەها لۆدەكان زۆرجار لە ئەنجامی بارقورسی و زیاد سەرفكردنی دەدابەزن و كارەبا دەبڕێت یا لە وەرزی زستاندا كە تووشی تەناوب دەبن بەتایبەتی لە كاتی ئیش پێكردنی موەلیدەكانی ئەهلی لە ئەنجامدا گرفت دروست دەبێت، لەلایەكی ترەوە تۆڕی كارەبامان بەپێی پێویست نییە، بەڵام لە ساڵانی رابردوو كار لە مبوارەوەشدا كراوە، هەر بۆیە بڕیارە و لە 7/7/2011 راگەیاندراوە كە تۆڕی كارەبای ناو سەنتەری ناحیەكە چاك بكرێتەوە و هەر لەگەڵ ئەم پرۆژەیەدا ڕووناكی شەقامی سەرەكی ناو سەنتەری شارۆچكەكەش دابنرێت.
لەلایەكی ترەوە لە فەرمانگە خزمەتگوزارییەكانی وەكو شارەوانی و كارەبا و ئاو و. تاد، یەكێك لە كێشە سەرەكییەكانی ترمان نەبوونی كرێكار و كارمەندی پێویستە، هەر بۆ نموونە لە بواری كارەبا گرفتمان نەبوونی كرێكار و كارمەندی سەر پەیژەیە، چونكە ئەوانەی خاوەن ئەزموونن ساڵ لە دوای ساڵ بە تەمەن داچووینەو خانەنشین بووینە و بەهۆی نەبوونی دامەزراندنیش كەس نەهاتۆتەوە جێگایان، هەر بۆیە زۆر پێویستمان بە سەلەی كارەبایی هەیە و داواشمان بۆ ئەو مەبەستە بەرزكردۆتەوە .
گەنم لەسەر زەوی كۆ دەكرێتەوە
بەڕێوەبەری ناحیەی چوارقوڕنە ئاماژەی بەو كەموكورتیە كرد كە لەبواری كەرتی كشتوكاڵی هەیەو تاكو ئێستا وەزارەتی كشتوكاڵ هیچ پرۆژەیەكی لەسنووری ناحیەكەیان ئەنجام نەداوە لەمبارەیەوە وتی: وەكو ناحیەی چوارقوڕنە تا ئێستاكە وەزارەتی كشتوكاڵ هیچ پرۆژەیەكی نەكردووەو تەنانەت بینایەی فەرمانگەی كشتوكاڵ لە كرێ دایە، بەڵام لە سنووری قەزای ڕانیە لەسەروچاوە دەریاچەیەكی بچووكی بۆ گلدانەوەی ئاو دروستكردووە و لەسەروچاوەشەوە بە چەندین كیلۆمەتر جۆگەلەی ئاودێری درێژ بۆتەوە بۆ حاجیاوە و تا دەگاتە دەشتی چوارقوڕنە و گوندەكانی گرجان و قەرەنیاغە و.. تاد. بەڵام جۆگەلە ئاودێریەكان كۆنكرێت نەكراون، هەروەها وەكو دەزانین دەشتی بیتوێن كە سنووری چوارقوڕنەش دەگرێتەوە كە بەرفراوانترین زەوی بە پیتو بەرەكەتی دانەوێڵەیە، بەتایبەتی بۆ گەنم ساڵانە ڕێژەیەكی زۆر زەوی دادەچێنرێت و داهاتێكی بەرچاویش لە گەنم بەرهەم دێـت، بەڵام تا ئێستا لە ناحیەی چوارقوڕنە نەبینایەی فەرمانگەی كشتوكاڵ هەیە نە كۆگاو سایلۆ لە سنوورەكە دروستكراوە، ساڵانە لە سنوورەكە رێژەیەكی زۆر گەنم لە جوتیاران وەردەگیرێت، هەر لەسەر زەوی كۆ دەكرێتەوە لە ساڵی رابردوو زیاتر لە (90) هەزار تەن گەنم لە جوتیاران وەرگیرا تا گوازرایەوە بارانیشی بەسەر باری، بۆیە داواكارین پرۆژەی سایلۆیەك لە سنووری ڕانیە و چوارقوڕنە و حاجیاوە ئەنجام بدرێت، هەروەها رێنمایی وەزارەتی كشتوكاڵ و سەرچاوەكانی ئاو بۆ پێشینەو و مۆڵەتی بیر لێدان لە لایەن جوتیاران لەسەر زەویەكانیان كێشەیەكی گەورەیە، بۆیە پێویستە وەزارەت چارەسەری بكات، ئەویش ئەوەیە كە لە ڕێنمایی وەزارەتی كشتوكاڵ هاتووە ئەوەی بیر لەسەر زەویەكەی لێبدات دەبێ رووبەری زەوی كشتوكاڵیەكەی (20) دۆنم زەوی بێت یا بۆ باخ (30) دۆنم زەوی بێت، لە كاتێكدا شێوەی دابەشكردنی زەوی لە سنوورەكەدا( 3 دۆنم 5 دۆنم بۆ 9 دۆنمە).
لەلایەكی ترەوە لە سنووری ناوچەی ئێمە زەوی و گوند هەیە ژێر ئاوی دەریاچەی دوكان دەكەون، ئەمەش هێڵێكی دیاریكراوە لە بیتوێن پێی دەڵێن قەتارە ڕێی، بەڵام هەندێ شوێن هەیە لە زمنی ناو هێڵەكەشە گەرچی ژێر ئاو ناكەون، بۆیە پێویستە چاو خشاندنەوە بەم هێڵە بكرێت، هەروەها لە ناحیەی چوار قوڕنە یەكێك لە گرفتەكانی ترمان نەبوونی بەیتەرەیە.
هاوكات قەسابخانەیەك لەچوارقوڕنە هەبوو، بەڵام بەهۆی فراوانبوونی شارۆچكەكە بەرە بەرە كەوتە ناو سەنتەری شارو گەڕەكەكان، ئەمەش مەترسی لەسەر تەندروستی خەڵك هەیە، بۆیە بە كەڵكی كاركردن نایەت.
دابەزاندنی دەسەڵات تەنیا
بە دەركردنی بڕیار نابێت
سەبارەت بەوەی كە بڕیارێك لەسەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیران دەرچوو كە دەسەڵاتی ئیداری بۆ یەكە ئیدارییەكان دابەزێتە خوارەوە ئەمە تا چەند كاری پێكراوە، بەڕێوەبەری ناحیەی چوار قوڕنە وتی: بڕیاری ئەوە دەرچووە كە دەسەڵات بەرەو لامەركەزیەت بچێت، بەڵام دابەزاندنی دەسەڵات تەنیا بە نووسراوو دەركردنی بڕیار نییە، بەڵكو دەبێ بە فیعلی بكەوێتە بواری كاركردن لە كارگێڕیدا و بەبێ دەسەڵاتی دارایی و بەبێ بودجە تەرخانكردن دەسەڵاتی ئیداری هیچ كاریگەری و سوودی نابێت.
كەس ناتوانی نكۆڵی لە بێكاری بكات
سەبارەت بەدۆزینەوەی هەلی كارو چۆنیەتی چارەسەركردنی گرفتی بێكاری بەڕێوەبەری ناحیەی چوار قوڕنە وتی: گرفتی بێكاری لە ناحیەی چوارقوڕنە كێشەیەكی گەورە و بەرچاوە و كەسیش ناتوانێ نكۆلی لێ بكات، لەلایەكی تر وڵاتی ئێمە رێژەیەكی زۆر گەنجی هەیە، هەموو ئەمانەش پێویستیان بە ژیان و هەلی كاركردن هەیە، هەر بۆیە ئێستا لە چوارچێوەی ئەو چاكسازیەی لەلایەن جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بڕیاری لەسەر دراوە و دەست بە چاكسازی كراوە، هەوڵدەدرێت هەلی كار بۆ بێكاران بدۆزرێتەوە یا لەلایەن سەرۆكایەتی ئەنجوومەنی وەزیران بڕیاردراوە بیمەی بێكاری بە دەرچووانی زانكۆ و پەیمانگاكان بدرێت تا ئەوكاتەی كاریان دەست دەكەوێت، بەڵام تا ئێستاكە هیچ پرۆژەیەكی گەشتوگوزاری و نیشتەجێبوون و پیشەسازی و كشتوكاڵی لە سنوووری ناحیەی چوارقوڕنە ئەنجام نەدراوە، تاوەكو لەم رێگایانەوە هەلی كار بۆ بێكاران و لاوان دەستەبەر بكرێت. لەلایەكی ترەوە ئێمە گرفتێكی ترمان هەیە كە خانەی كازێوەی رۆشنبیری منداڵان سەرتاپای ستافەكەی گرێبەستن پێویستە چارەسەرێكی بۆ ئەم خانەیە بكرێت و كارمەندی هەمیشەیی بۆ دابمەزرێت.
Top