siyasetî emirîka le sallî 2020 beramber 'êraq û rojhellatî nawerrast
sallî 2020, sallî hellbijardinekanî serokî emirîkaye, her boye serkewtin û şkstêkî siyasetî îdareyi êstayi emirîka bo 'êraq û rojhellatî nawerrast, fakterî serekîyi şkst û maneweyi komarîyekan û tiremp debêt le naw koşkî spî.
donalld tiremp ke le 20î 1î 2017 buwe serok komarî emirîka, wêrrayi eweyi hemû pêşbînîyekan bew arasteye bûn ke be kesayetîyekî şerrangêz û bazirgan ke dûre le hemû sîfetêkî dewlletmedar, emirîkayi soper pawerî cîhanî berrêwe naçêt û, siyasetekanî tiremp debine hokarî eweyi le hemû rûyekewe şkoyi emirîka bête xwarewe, bellam tiremp le maweyi nzîkeyi 36 mangî îdarekeyda twanî emirîka le şerr dûr bixatewe, herweha twanî pencereyekîş bo danustandin legell koriyayi bakûr bikatewe, ke be gewretirîn û metirsîdartirîn herreşe bo emirîka û hawpeymanekanî dadenran, lemeş ziyatir dwayi eweyi le rêkkewtinî (5+1) hate derewe û szakanî dûbare xistewe ser taran, bo emeş wêrrayi kardanewekanî komarî îslamîyi êran be rêgeyi mîlîşiya hawpeymanekanî supayi pasdaran le ('êraq, sûriya, lubinan, yemen) rastewxo bo ser berjewendîyekanî emirîka û hawpeymanekanî, bellam tiremp kardaneweyekî pîşan neda ke barudoxeke ziyatir hellbikşêt, be pêçewanewe bêdengîyi emirîka wayi krd, mîlîşiya çekdarekanî hawpeymanî supayi pasdaran herreşeyi ziyatir biken û gurizî serbazîyi ziyatir le berjewendîyekanî emirîka û hawpeymanekanî bweşênin, bellam em siyasete le kotayî sallî 2019 nek her gorranikarîyi beserda hat, bellku le cêgeyi ew siyasete kone siyasetêkî tazeyi xisterrû ke zor be tundî pêş eweyi neyarekanî bitirsênêt, partî komarîyekanî emirîkayi be radideyek toqand, ke naçar bûn be rêgeyi zorîneyi perlemanî le naw kongrês prroje yasayek amade biken, bo eweyi desellatekanî serok bo berperçdaneweyi êran sinûrdar bikat.
lêrewe eger serinc le perçekrdarekanî partî dîmukratî emirîka bideyin, ke bo ewanîş em siyaseteyi tiremp bo sallî 2020, siyasetêkî yeklakereweye û eger tiremp lem arasteye serkewtû bêt, ewa partî dîmukratî beşdarîyi hellbijardinêk debêt ke pêşwexte akamekeyi bo berjewendîyi tiremp û partî komarîyekan aşkraye, bemeş debête yekemîn car le mêjuwî hellbijardinekanî serokayetîyi emirîkada, ke akamî hellbijardin bo berjewendîyi partêk dijî partekeyi dîke aşkra bêt.
ewaneyi şareza û çawdêrin leser sallî hellmetî hellbijardinekanî serokî emirîka, agadarî ewen ke le destpêkî sallewe ta yekemîn sê şemeyi mangî november ke rojî dengdanî gelî emirîkaye, partî fermanrrawe siyasetî dereweyi sirr dekat û ziyatir cext leser siyasetî nawxo dekatewe, bellam eweyi le sallî 2020 bote cêgeyi serinc leser îdareyi tiremp, eweye ke donalld tiremp legell destpêkî sallda, siyasetî dereweyi ektîv dekat û siyasetî nawxoyi sirr dekat, emeş bew manayeyi ke partî komarî bo dûrxistineweyi tiremp û sinûrdarkrdinî desellatekanî le kongrês deyken, şexisî tiremp be arasteyekî zor pêçewane hengaw helldegrêt, lemeş ziyatir carêkî dîke lew çwarçêwe tazeyeyi ke le maweyi em sê salleda dayrrşitotewe, carêkî dîke peywendîyekanî emirîka û dewlletanî hawpeymanîyi nato behêztir dekatewe.
lêreda prsiyarî giring eweye: aya donalld tiremp boçî le sallî hellbijardinda, siyasetî derewe ektîv dekatewe û hewll dedat siyasetî nawxo ta radideyek sirr bikat? wellamî em prsiyare be dû araste dedrêtewe:
yekemiyan: dîmukratekan leser astî siyasetî nawxo û drustibûnî helêkî karî zor û rêgirtin le penaberan ke xwastî beşêkî zorî emirîkaye, hîç wellamêkiyan bo gelî emirîka û serkewtinekanî îdareyi tiremp pê nîye, boye leser astî nawxo kewtine hellmetî eweyi ke tiremp pêşêlî destûrî emirîkayi krduwe û desellatekanî xoyi wek serok beramber behêztirîn kandîdî dîmukratekan xirap bekarhênawe ke ewîş (cuzîf baydin)ـe, ke hewllîdawe le rêgeyi ḧkumetî okraniyawe dosiyeyi gendellîyi leser bikatewe, bellam wêrrayi eweyi hemû hewllêkiyan be pşitibestin be zorîneyi dîmukratekan le kongrês best, bo eweyi tiremp dadgayî bikrêt û pêş eweyi maweyi serokayetîyekeyi tewaw bikat le serokayetî dûrbixirêtewe, bellam hengawekeyan serkewtû nebû.
duwemiyan: tiremp û komarîyekan her le seretayi hellmetî hellbijardinekanî sallî 2016 ـewe eweyan rageyanduwe ke çîtir emirîka ne dewllet derrûxênêt ne hîç dewlletêk bunyad denêtewe, em siyasete ke le maweyi 36 mangî rabrdû lelayen tirempewe zor be wrdî cêbecê krawe, buwe hokarî eweyi kêşekanî cîhan be gşitî û rojhellatî nawerrast betaybetî ziyatir bê çareser bmêninewe, ke buwe kartêkî behêz be dest dîmukratekanewe bo eweyi be rêgeyi şkstî siyasetî derewe bêne naw hellmetekanî hellbijardinekanî serokayetî û le hellbijardinekanda bekarî bihênên, bellam katêk tiremp legell destpêkî sallî nwê siyasetêkî tazeyi grteber, nek hemû cîhan bellku pêş hemuwan partî komarîyekanî duçarî şok û sersurrmanêkî gewre krd, leseruwî hemûşiyanewe herdû serkrdeyi gewreyi partî dîmukratî ke brîtî bûn le (nanisî bîlosîyi serokî êstayi kongrês û cozîf baydin kandîdî çawerrwanikrawî dîmukratekan) bo serokayetîyi dahatuwî emirîka, em şok û sersurrmane geyşitote ew asteyi ke cozîf baydin billêt, tiremp ftîleyi xiste naw barudeke û hellîgîrsand, emeş bew manayeyi agrî şerrêkî ewto dekewêtewe ke kujandineweyi meḧall bêt, herweha geyşite ew asteyi ke nanisî bîlosî billêt, tiremp emirîkayi geyande (xallî negerranewe) emeş bew manayeyi tiremp emirîkayi dûçarî karesatêkî hênde gewre krduwe, ke bwarî eweyi tiya nemawe carêkî dîke emirîka bigerrêtewe bo ew xalleyi ke şkoyi xoyi wek soper pawerêkî cîhanî têda nmayş dekrd. bellam eger serinc le hellwêstekanî tiremp û stafekeyi bideyin le maweyi kemtir le yek hefteda û cext leser ewe bikeyinewe, ke çon hemû pêşbînîyekanî pêçewane krdotewe, ewe degeyine em derencameyi ke be çend xallêk amajeyi pê bikeyin:
1. legell eweyi le rojanî 3-8î 1î 2020, hemû twît û lêdwanekanî tiremp be arasteyi hellgîrsanî şerrêkî gewre û cîhanî bûn leser astî rojhellatî nawerrast, bellam katêk supayi pasdaran le şewî 8 leser 9î 1î 2020 hêrşî krde ser binike serbazîyekanî emirîka le 'êraq, tiremp be yek twît hemû cîhanî aram krdewe û, metirsîyi şerrêkî gewreyi dûrxistewe û bo rojî dwatirîş ke kongreyekî rojnamenûsîyi çend xulekîyi encam da, carêkî dîke egerî şerrîkî dîkeyi dûrxistewe, le hemanikatda skêçekanî siyasetêkî tazeşî bo kêşekanî rojhellatî nawerrast û şêwazî mamelleyi legell êran û 'êraq xisterrû.
2. legell eweyi le rojî 5î 1î 2020, perlemanî 'êraq birriyarî da ke dawa le ḧkumetî 'êraq bikat bo eweyi kotayî be bûnî hêze biyanîyekan begşitî û hêzekanî emirîka betaybetî le 'êraqda bihênêt, herweha wêrrayi eweyi serok wezîranî kariberrêkerî 'êraq banghêşitî balliyozî emirîkayi le beẍda krd bo eweyi be fermî pêyi rabigeyenêt ke pêwîste emirîka hêzekanî le 'êraq bikşênêtewe, bo emeş wêrrayi eweyi le rojanî 5-9î 1î 2020, twît û lêdwanekanî tiremp beramber 'êraq herreşeamêz bûn bew arasteyeyi ke emirîka szayekî zor gewre û tund dexate ser ḧkumetî 'êraq, bellam her le dwayi rojî 9î 1î 2020, debînîn siyasetêkî nerm beramber ḧkumetî 'êraq piyade dekat û le rojî 10î 1î 2020, wtebêjî wezaretî dereweyi emirîka le beyaninameyekî fermîda raygeyand, 'êraq her hawpeymanî emirîkaye û hêzekanîşiyan her le 'êraqda demêninewe û leser astî abûrî û darayî û asayş û dîplomatî peywendîyekan behêztir dekenewe.
3. legell eweyi le maweyi 36 mangî rabrdûda peywendîyi emirîka legell dewlletanî nato corêk le durrdûngî û bê mtmaneyî tê kewtibû, emeş lew rwangeyewe ke çîtir nabêt ew wllatane be pareyi emirîka bparêzirên, bellam lemaweyi kemtir le hefteyekda û dwayi hellkşanî allozîyekan legell komarî îslamî êranda, carêkî dîke emirîka û dewlletanî nato geyşitine ew rêkkewtineyi ke rollî nato le rojhellatî nawerrastda ziyatir bikrêt û emirîkaş peymanî dawe le dabînikrdinî xercîyekanda beşdarîyekî gewre bikat û rezîlî nekat.
eger wek çawdêrêkî siyasî ziyatir hellweste leser em werçerxane bikeyin, debînîn, em vêrjne tazeyeyi siyasetî dereweyi emirîka leser astî cîhan û rojhellatî nawerrast, barudoxêkî tazeyi le hawkêşe siyasîyekanda drust krduwe, em barudoxe tazeyeş bew coreye ke ḧesen roḧanî (serok komarî êran) le hefteyi rabrdû û dwayi hêrşekanî supayi pasdaran bo ser binike serbazîyekanî emirîka le 'êraq, billêt: «êran hîç hêzêkî bewekaletî nîye, lemeş ziyatir ḧesen roḧanî cextî leser ewe krdewe ke hêzekanî ḧeşdî şe'bî bo debêt hêzî bewekaletî êran bin ke êsta ew hêzane be yasa beşêkin le hêze çekdarekanî 'êraq û le naw ḧkumet û perlemanî 'êraqda beşdarin û rolliyan heye? herweha boçî debêt ḧzbullayi lubinanî hêzêkî bewekaletî êran bin, le katêkda xoyan beşêkin le dewllet û ḧkumetî lubinan, be heman şêwe sebaret be liywakanî fatîme û zeyineb le sûriya û ḧusîyekanîş le yemen.
em gutareyi roḧanî serok komarî êran, amajeye bo mamelleyekî nwêyi komarî îslamî legell emirîkada wek dewllet, be diywêkî dîkeda wellamdaneweyi ew qseyeyi kîsincere ke bem sallaneyi dwayî gutî: «debêt êran xoyi yeklayî bikatewe, beweyi aya wek dewllet mamelleyi legell bikrêt, yan wek şorrş ke deyewêt henardeyi dereweyi bikat..»
em werçerxananeyi ke lemaweyi kemtir le hefteyekda leser astî siyasetî emirîka bo rojhellatî nawerrast hatinearawe, bo hîç layek amajeyi serkewtin û şkst nîn, bellam bo hemû layek amajeye bo xoamadekrdin bo mamellekrdin legell siyasetêkî taze.