• Sunday, 05 May 2024
logo

rojhellatî nawerrast le naw tsonamîyekî siyasîda kîsincerîş.. kotayî û şkstî sîstme seqetekeyi be çawî xoyi bînî

Gulan Media January 11, 2020 Raport
 rojhellatî nawerrast le naw tsonamîyekî siyasîda kîsincerîş.. kotayî û şkstî sîstme seqetekeyi be çawî xoyi bînî


cozîf baydin cêgrî pêşuwî serokî emirîka û kandîdî çawerrwanikrawî dîmukratekan bo hellbijardinekanî serokî emirîka le emsallda, dwayi hêrşekeyi emirîka bo ser karwanî otombêlekanî fermandeyi feyleqî supayi pasdaran (qasm suleymanî) û cêgrî desteyi ḧeşdî şe'bî (cemal ce'fer nasiraw be ebu mehdî muhendîs) le frrokexaneyi beẍda, le twîtêkda nûsî: donalld tiremp ftîlî dînamîtekeyi xiste naw barûdekewe, herweha nanisî bilusî serokî kongrêsîş raygeyand, em hêrşeyi emirîka êmeyi brde xallî negerranewe (nqطe alla'ude), bellam le beramberda tiremp her yek dû katjmêr dwayi hêrşeke le peycî xoyi le twîter allayi emirîkayi dabezand, mayk pompiyo-ş le peycî xoyi her dwayi yek dû katjmêr parçe vîdiyoyekî grûpêkî 10-12 kesî beẍdayi billaw krdewe ke pêşwazî le hêrşekeyi emirîka deken.
ewca eger hellweste leser em dû hellwêste dijeyi her yek le komarîyekan û dîmukratekan bikeyin û hewllbideyin xallî hawbeş le nêwaniyanda bidozînewe, ewa xallî hawbeşî herdû hellwêste dijeke pêman dellêt, sîstme konekeyi rojhellatî nawerrast ke 50 sall pêş êsta hnrî kîsincer rawêjkarî asayşî nîşitmanî û wezîrî dereweyi ew katî emirîka dayrrşitibû, le rojî 3î kanûnî duwemî 2020 be tewawetî carrî kotayîhatinî draw, rojhellatî nawerrastî xistote naw tsonamîyekî siyasîyi ewtowe ke zor zeḧmete be asanî şepolekanî dabmirkêtewe, yan prrîşkî em agre şwênekanî dîkeyi cîhanîş negrêtewe.
le beramber em hellwêste dijaneyi her yek le dîmukratekan û komarîyekanî emirîka, eger serinc le hellwêstî herdû dewlletî 'êraq û êran û herweha herdû merce'îyetî qum û necef bideyin, dîsan dû hellwêstî ciyawaz debînîn, her bo nmûne dewlletî êran û merce'îyetî qum, dawayi tolleyekî yeklakerewe û rûn û aşkra deken, le beramberda dewlletî 'êraq û merce'îyetî necef dawayi didanbexodagirtin û rêgirtin le hellkşanî ziyatirî tengjeke deken. bellam eger dîsan ew prsiyare bikeyinewe, aya le nêwan hellwêste ciyawazekanî her dû dewlletî ('êraq û êran) û her dû merce'îyetî (necef û qum)da, xallî hawbeş heye? bêguman em dû hellwêste ciyawazeş dîsan ew xalle hawbeşman bo dexenerrû ke sîstme konekeyi rojhellatî nawerrast kotayî hat, kotayîhatinî em sîstmeş ew amanceye ke ziyatir le 40 salle komarî îslamî bangeşeyi bo dekat, dawayi çûne dereweyi emirîka le tewawî rojhellatî nawerrast dekat, berdewamîş le şerrda buwe bo kotayîpêhênan bem sîstme, bellam le dereweyi sinûrekanî xoyi û neyhêşituwe dewlletî êran rastewxo bikewête şerrêkî rastewxowe legell emirîkada, lemeş ziyatir emirîka, yan heta îsirraylîş neyantwaniywe ke şerreke bikene şerrî rastewxoyi nêwan xoyan û dewlletî êran û dewlletî êranîş betaybetî raberî ballayi şorrşî îslamî baş dezanêt ke emirîka û îsirraylîş le şerrî gerîlayî mîlîşiya corawcorekanî hawşêweyi (ḧzbullayi lubinan û liywakanî zîneb û fatîmîye le sûriya û hêzekanî ḧeşdî şe'bî le 'êraq û mîlîşiyayi ḧusîyekan le yemen) ke le layen supayi pasdaranewe pşitgîrîyan dekrêt, şkst dehênin, boye be pşitestûrîyewe pêşwazî lew barudoxe dekat û herreşekanî xoyşî tundtir dekat, leber eweyi dezanêt ew şerre leser xakî êran nabêt û eger emirîka, yan îsirrayl ew mucazefeye biken, ke şerreke bixene naw xakî êranewe, ewa şerrî sêhemî cîhanî drust debêt, ke hîç kes nazanêt akamekeyi çon debêt.
leberamber emeda, eger bigerrêyinewe bo hellwêstî dewlletî 'êraq û merce'îyetî necef, ewanîş didaniyan beweda nawe, ke sîstme koneke be tewawetî kotayî hatuwe, bellam eger didan be xoda negirin û xoyan le kardaneweyi labela neparêzn, ewa şerre gewreke le ser xakî 'êraq debêt û, ziyad lemeş emirîka le çwarçêweyi rêkkewtin û dawayi dewlletî 'êraq, hêzekanî leser xakî 'êraq bûniyan heye, lemeş ziyatir şer'îyetî encamdanî hemû krdeweyekî serbazî leser xakî 'êraq heye, herweha dewlletî 'êraq supayekî nîşitmanîyi behêzî ewtoyi nîye ke bitwanêt cllewgîrî barudoxeke bikat û wek supayi dewllet mamelle legell rûdawekan bikat, eger hêzekanî ḧeşdî şe'bî be rêgeyi merce'îyetî necef kontirroll nekrên, ewa dewlletî 'êraq debête gorrepanî şerrî yeklakereweyi êran û emirîka.
her lem çwarçêweyeda eger seyrî hellwêstî dewlletanî endamî hemîşeyî encumenî asayşî nêwdewlletî û ellmaniya bikeyin, debînîn bêcge le berîtaniya ke hemûkat hellwêstekanî legell hellwêstî emirîka yekangîre, dewlletekanî dîke hellwêstiyan ciyawaze, her bo nmûne: hellwêstî rûsiya le dijî hêrşekeyi emirîka zor tunde û hawxemîyi xoyi bo komarî îslamî pîşan dawe, herweha çîn ciya leweyi çareserî serbazî bo yeklakrdineweyi kêşe nêwdewlletîyekan retdekatewe, lehemanikatda dawayi didanbexodagirtin le herdûla dekat, bo eweyi barudoxeke ziyatir hellinekşêt, leberamberda ellmaniya û ferenisaş wek dû dewlletî gewre û dû endamî giringî hawpeymanîyi bakûrî etllesî (nato) legell eweyi hêrşekeyi emirîka wek kardaneweyekî emirîka le qellem deden, bellam dawaş deken didan bexoda bigirin û hewllekaniyan xistotegerr bo eweyi gêjaweke qûlltir nebêtewe.
eger leser binemayi ew waqî'eyi dwayi hêrşekeyi emirîka le rojhellatî nawerrast drust buwe û, berawrdî bikeyin ke tengjeyi (kendawî berazanî sallî 1962î kuba) û, herweha berawrdî hellwêstî soviyetî pêşan beramber be kuba û hewllwêstî êstayi rûsiya bikeyin beramber be êran, ewa çon tengjeyi (kendawî berazan) cîhanî hênaye ser lêwarî şerrî sêhemî cîhanî, ewa em tengjeyeyi êstayi nêwan emirîka û êranîş eger be xêrayî û leser astî endamanî hemîşeyî encumenî asayş, şêwazêkî taze bo mamellekrdin legell kêşekanî rojhellatî nawerrast nedoznewe, ewa tsonamîyekeyi rojhellatî nawerrast barudoxêkî tirsinaktir le tengjeyi kendawî berazanî kubayi sallî 1962 drust dekat.
Top