eger arasteyi prroseyi siyasî le 'êraqda bepêyi ew nexşerêgeye berywebiçêt ke merce'îyetî necef çwarçêweyi bo darşituwe, ewa ew sîstmeyi ke pêyi degutirêt ('êraqêkî fîdrrallî û perlemanî û dîmukratî û freyî) kotayî dêt û, merce'îyet sîstmêkî dîke destinîşan dekat, ke êsta pêyi dellêt ḧkumetî ẍeyre cedelî, wate ḧkumetî tekinukrat û beḧîsab xellkî psporr, nek ḧkumetêkî hawpeymanîyi nêwan layene siyasîyekan.
bellam prsiyarî giring lêreda eweye: aya ew ḧkumete (ẍeyre cedelîyey) merce'îyet bangêşeyi bo dekat, be krdeyî ḧkumetêkî medenîyi tekinukrat debêt, yan ḧkumetêk debêt ke merce'îyet hellîdesurênêt û tenanet kandîdekanîşî bo diyarî dekat?.
bo êsta wellamdaneweyi em prsiyare zor asan nîye, bellam ew werçerxane gewreyeyi ke le rîtmî gutarekanî merce'îyet lemaweyi hefteyek bo ewî dîke drust debêt, eweman pê dellêt, ke mebestî merce'îyet le ḧkumetî (ẍeyre cedelî) werçerxanî arasteyi sîstmî siyasîyi 'êraqe le dewlletêkî hawçerxî fîdrrallîyewe bo dewlletêkî îslamîyi siyasîyi şî'e, bellam be hendêk ciyawazîyewe legell ew modêleyi ke êsta raşkawane le komarî îslamîyi êran pêyi degutirêt (wîlayetî feqîh).
ewca le naw em barudoxeda, eweyi çawdêrî siyasî be hestiyariyewe hellwesteyi leser dekat, hellwêstî bêdengîyi tewawî grûpe milîşiyakanî ḧeşdî şe'bîye, leserû emanîşewe bêdengîyi hellwêstî hadî 'amirîyi serokî hawpeymanîyi fetḧ wnurî malîkî serokî hawpeymanîyi dewlletî yasaye, ke dû serkrdeyi behêz û diyarî naw tewawî layenekanî şî'eyi 'êraqn, lemeş ziyatir herdûkiyan ziyatir le bereyi komarî îslamî êran nzîkin, ta bereyi dewlletanî 'erebî, yan eweyi pêyi degutirêt bereyi hawpeymananî rojawa.
maweyi nzîkeyi 20 hefteye ke xopîşandanekanî 'erebî şî'e destî pê krduwe, grûpekanî ḧeşdî şe'bî û hadî 'amirî û nurî malî-kîş, teniya lew ḧalletane hatûne deng ke hêrş krabête ser grûpêkî ḧeşdî şe'bî, yan serok wezîranî îsirayl, yan wezîrî derewe û bergrîyi emirîka lêdwanêkiyan sebaret be barudoxî siyasîyi êstayi 'êraq dabêt, boye her hengawêk legell amancekanî ḧeşdî şe'bî yekî negrtibêtewe, be projeyi zaêonî û emirîkîyan le qellem dawe.
lêreda prsiyarî dîke ke hellwêstî grûpekanî ḧeşdî şe'bî deyurujênêt eweye, aya em dijayetîye aşkrayeyi ḧeşd be hawşêweyi supayi pasdaranî komarî îslamî bo îsirayl û emirîka, hellwêstêkî 'eqîdeyî şî'eye, yan em dijayetîkrdine be hawşêweyi komarî îslamî êran, perdeyeke bo cêbecêkrdinî siyasetekanî xoyan? wellamî em prsiyare hellwêstî 40 sallî rabrduwî komarî îslamî beramber emirîka û îsirayl deydatewe, emirîka û îsiraylîş baş dezanin ke hergîz komarî îslamî êran hereşekanî xoyi nakate krdeyî dijî berjewendîyekanî ewan, bellku eweyi gutarî aşkrayi komarî îslamî êran lejêr em gutare mebestêtî, eweye ke arasteyekî radîkallîyi zor tundrro le nêw têkrrayi pêrrewanî mezihebî sunine bênête arawe û karêk bikat ke le çawî cîhanda mezihebî sune le nwênerayetîkrdinî îslam dabmallêt û xoyi bibête nwênerî rasteqîneyi îslam le cîhanda, leser em prse mḧemed selmanî cênîşnî padşayi s'udiye raşkawane amajeyi bewekrduwe, ke hellkşanî rewtî tundrroyî îslamî siyasîyi sunine le dwayi drustibûnî komarî îslamîyi êranewe le s'udiye û wllatanî dîkeyi îslamî destî pêkrduwe û, eger seyrî s'udiyeyi seretayi sallanî ḧeftakanî sedeyi rabrdû bikeyin, hergîz ew tundrroyiye îslamîye siyasîyeyi têda nebuwe ke êsta têda debînrêt, bellam prsiyarî dîke lêreda eweye, aya leberamber qseyi berprsanî s'udiye, berprsanî komarî îslamîyi êranîş dan bem rastîyeda denên? bêguman bellê, danî pêda denên, her bo nmûne: le eylûlî rabrdû katêk ḧusîyekanî yemen be frokeyi dron hêrşiyan krde ser damezarweyi petirollî aramko le s'udiye, s'udiye em hêrşeyi be hawşêweyi hêrşî 11î sêptemberî sallî 2001 bo ser senterî bazirganîyi cîhan berawrd krd, leser em prse û lemiyaneyi dîmaneyekî telefziyonî TRTî turkî legell mḧemed cewad zerîfî wezîrî dereweyi êran, katêk bêjereke lêyi prsî : s'udiye, êran be têweglan lew hêrşe tombetibar dekat û raygeyanduwe em hêrşe hawşêweyi hêrşekanî 11î sêptembere? le wellamî em prsiyareda cewad zerîf be xendeyekewe gûtî: s'udiye rast dekat leber eweyi xoyan karesatî 11î sêptemberî 2001 yan drustkrduwe.
lemeş ziyatir le miyaneyi şerrî dijî da'ş legell eweyi rojawa deyuwîst xoyi be dujminî komarî îslamî dabinêt, bellam le berekanî şerda nek hawşan legell çekdaranî supayi pasdaran, bellku legell ew grûpe lokallaneyi mîlîşiyakanî şî'e şerrî dijî da'şî dekrd, ke her emirîkîyekan xoyan nawyan lê nabûn (wekîlekanî supayi pasdaranî êran).
eger lêrewe bigerrêyinewe ser krokî baseke û ew prsiyare bikeyin, katêk merce'îyet, amance siyasîyekeyi ḧeşdî be (ḧkumetî ẍeyre cedelî) pênase dekat, aya ḧeşdî şe'bî lejêr çetirî merce'îyetda deyewêt be fermî ḧkumetî îslamîyi şî'e rabigeyenêt? yan em hewlleşî bo dûrxistineweyi layene îslamîye siyasîyekanî suneye û rexisandinî zemîneyekî tazeye bo eweyi benawî dijayetîkrdinî ḧzb û layene siyasîyekan, amancêkî dîke cê becê bikat, ke ewîş nemanî frelayenîyi siyasîye le 'êraqda.
layene serekîyekanî 'erebî şî'eyi 'êraq, ke wek xoyan basî deken, çend layenêkî serekîn, hemûyan kokin leser eweyi ke sîstmî siyasî le 'êraqda le hawpeymanî û pêkewe sazanewe bigorrdrêt bo zorîne û kemîneyi perlemanî û le naw em perde rûkeşeyi sîstmî dîmukratî perlemanîda şî'e ḧukmiranîyi xoyi le 'êraqda biçespênêt, her boye êsta em proje siyasîyeyi merce'îyetî necef, ke supayi pasdaran serî rezamendî bo deleqênêt, amajeye bo eweyi em proje siyasîye layene serekîyekanî şî'eyi 'êraq le encûmenêkda benawî (encûmenî destinîşanikrdinî sîstem) kodekatewe, be hawşêweyi eweyi êsta le komarî îslamî êran heye, bellam ciyawazîyi em encûmeneyi şî'eyi 'êraq legell eweyi komarî îslamî ewe debêt, ke merc nîye encûmenî destinîşanikrdinî sîstmî siyasî bo 'êraq, raşkawane û be aşkra komarî îslamî rabigeyenêt.