• Sunday, 24 November 2024
logo

le germeyi agrî şerrewe bo geşepêdanî abûrî

Gulan Media September 14, 2019 Raport
 le germeyi agrî şerrewe bo geşepêdanî abûrî


leser astî abûrî: serincêk le peresendîyi berhemî nawxoyi xaw le rwanda bideyin bese bo eweyi bzanîn le maweyi 13 sallda emeyan deyan ewende pereyi senduwe, katê le sallî 1994 le 900 miliyon dolar têperrî nedekrd, le sallî 2017 geyşite ziyatir le 9.14 miliyar dolar. herweha abûrîyi rwanda be geşesendtirîn abûrîyi efrîqiya dejmêrdrêt, emeş wayi krd ke rwandîyekan le teḧedîyi pşitibest be komekî derekî derbazbin û pşit be abûrîyi wllatekeyan bibestin.
damezirandinî kompaniyayek teniya pêwîstîyi be 5 katjmêre
leêstada rwanda zortirîn gewre weberehêneran ruwî têdeken, ew wllate keşêkî aram bo weberhênan derrexisênêt, be şêweyek sallane le rwanda 10 hezar kompaniya dademezirêt, bo damezirandinî her kompaniyayek teniya pêwîst be prrkrdineweyi formêk dekat leser mallperrî elîktironî be pşitgîrîyi karmendanî encumenî perepêdanî rwanda, legell hênanî kartî nasinamew diyarîkrdinî nawî kompaniyake.
rêkarekanî damezirandinî kompayina le rwanda le hemû wllatanî dîkeyi efrîqiya asantire, le heman kaltda xizimetêkîş be hawullatiyan dekat lepaê hezaran biyanî ke lêyi sûdemend debin.
berprsanî rwanda dan beweda denên ke em rêkarane le sengafurewe wergîrawn, katê dezgayekî kargêrrîyi damezirand be nawî(encumenî perepêdanî abûrî) le şêweyi encumenekeyi sengafure, bemeş ew teḧedîyeyi berizirkrdewe( damezirandinî kompaniya le kemtir le 5 katjmêr) le rêyi teniya yek pencerewe û be kemkrdineweyi jmareyi bellgenamekanî pêwîst.
geşituguzar le sallî 2020 yekêke le here bwarekanî stiratîcîyetî rwanda, ew wllate hellmetêkî cîhanîyi rageyand bo eweyi geşitiyaran ruwî tê biken be nawî Visit Rwanda, debê eweş lebîr nekeyin ke rwanda sponiserî fermîyi tîpî ersînallî înglîzîye, emeş hokar bû ta bitwanêt le hemû grdbûnewekanî werizşîyi nêwdewlletîda rîklam bo em hellmeteyi bikat. eme wêrrayi eweyi ke rwanda rewac be siruşite dllrrfênekeyi û darstanekanî dedat ke berdewam geşitiyaran ruwî tê deken, be taybetîş bo bînînî meymûnî gorîla ke rwanda take wllate ta êsta ew core meymûneyi têda mawe ke herreşeyi nemanî yekcarekîyi lesere.
kîgalî cwantirîn şarî efrîqiyaye
le kotayî sallî 2015da, netewe yekgrtuwekan kîgalîyi paytextî rwandayi be cwantirîn şarî cîhan û dwatirîş be pakuxawêntirîn şarî em kîşwereyi polênikrd, Luben AHIMBISSIBWE berrêweberî jêrxan le paytextda dûpatîkrdewe ke stiratîcîyetî şareke brîtîye le frawanikrdinî ew rûberaneyi terxanikrawn bo piyadew qedeẍekrawn bo otombîl taku hawullatiyan û geşitiyaran hanbiden be pê birron û rêjeyi pîsbûn kembikrêtewe, mebestîşî ewe bû ke kîgalî bibête şarêkî sewzu pşitiywanîyi le perepêdanî berdewam bikat.
ḧukmirranîyi baş û qellaçokrdinî gendellî
leêstada rwanda be yekem dewlletî efrîqiya dejmêrdrêt le ruwî astî şefafîyetewe, herweha yekeme le bwarî siyasetî qellaçokrdinî gendellî û qazancî takekesî lew kîşwereda, emeş wayi krduwew ke le sereweyi dewlletanî efrîqiyawe bêt le ruwî kemtirîn gendellîyewe, herweha le rîzbendîyi 44 dêt leser astî cîhanda ke eme pleyekî berçawe be berawrd be dewlletanî dîkeyi efrîqiya.
diyare peresendinî rwanda leser astî ew ḧukmirranîye başe û qellaçokrdinî gendellîye bo hewllekanî dewllet degerrêtewe ke komellêk yasayi qursî derkrd bo szadanî gendellan, tenanet szakan ewende tundin geyşite astî lesêdaredan bo ewaneyi le gendellîyewe glawn yan samalinî gşitîyan behederdawe.
kemkrdineweyi mûçeyi gewre berprsan
yekêk lew rêkaraneyi ke pul kagam serokî rwanda grtîyeber kemkrdineweyi mûçeyi gewre berprsan û wezîrekan bû be rêjeyi 20%, lewaneş mûçeyi serok komar, herweha destibeserdagirtinî hemû samanî berprsanî rwanda be serok komarîşewe, emeş wayi krd ke pareyekî çak bo bûdceyi dewllet bigerrêtewew jêrxanî xoyi pê bûjênêtewew beriname dabinêt bo nehêşitinî hejarî û berizkrdineweyi astî xwêndin.
xwêndin le rwanda
eweyi cêgeyi serince le katî baskrdinî xwêndin le rwanda ke rêjeyi bûdce bo em sêktere berdewam ziyadidebêt, dwayi eweyi 17% bû le sallî2013 ke rêjeyekî giring bû be berawrd be dewlletanî efrîqiya tenanet ewrupîş, le sallî 2018 geyşite 22%, ḧkumetîş cextdekatewe ke em rêjeye degate 25% bemebestî serxistinî projekeyi rwanda le sallî 2020da.
herwek pêşitir bînîman rwanda rûberruwî herdû koloniyalî ellmaniyaw belcîka bûbowe, berinamekanî xwêndin be zimanî ferenisî bû, bellam em wllate dwatir birriyarî da xwêndin be înglîzî bêt, ke le polî çwarmewe dexwêndrêt, herweha birriyardra ke kemtirîn maweyi xwêndin be xorrayî le 12 sallan bêt, sîstemêkî hellsengandinîş bo mamostayan leser rêjeyi derçûn peyrrewkra.
hawkat bemebestî tebayî nêwan hozekan le rwanda, berinameyekî xwêndin danrawe ke çend babetêk lexo degrêt sebaret be mêjuwî hawbeşî nêwan hozekan, em bîrokeyeş bo ewe terxan dekrêt ke pêşkewtinî rwanda bende be tebayî û yekgrtuwîyi nêwan sercem layenekanî nîşitman, amancîş eweye xwêndin bo hemuwan bêt.
kompiyuterêk bo her mindallêk

Top