le kotayî sallî 2010 û le miyaneyi kobûneweyi têkrrayi layene 'êraqîyekan be serperşitî serok barizanî le hewlêr bo pêkhênanî kabîneyi duwemî nurî malîkî, serencam geyşitine ew rêkkewtineyi ke tewawî destûrî 'êraq wek yek sefqe cêbecê bikrêt û tewawî kêşekanî 'êraq be kêşekanî nêwan herêm û beẍdawe çareser bikrêt, em rêkkewtine ke 19 xallî lexo grtibû, tewawî kêşekanî 'êraqî le xoyi grtibû, bo çawdêrkrdinî cêbecêkrdinî em rêkkewtineş serok barizanî, d.roj nurî şaweysî cêgrî serok 'êraqî destinîşan krdbû bo eweyi le beẍda û legell layene siyasîyekanî dîke tewawî rêkkewtineke wek xoyi cêbecê bikrêt, bellam bedaxewe wek bînîman dwayi ziyatir le sall û çend mangêk hîç yekêk le birrgekanî ew rêkkewtine cêbecê nekran û serencamîş seretayi kêşe allozekanî nêwan hewlêr û beẍda destî pêkrd.
le nawerrastî sallî 2012we ta nzîkeyi kotayî sallî 2018 karibedestanî dewlletî 'êraq hemû rêgeyekiyan taqîkrdewe bo eweyi herêmî kurdistan naçar bew şêweyeyi çareserî kêşekan biken ke xoyan deyanewêt, nek destûreke wek xoyi cêbecê biken, bellam neyantwanî lew kareda serkewtû bin.
her boye le kotayiyekanî sallî 2018 û le wtuwêjekan bo pêkhênanî ḧkumetekeyi d.'adl 'ebidulmehdî, serok barizanî raşkawane xallbendîyi pîtekanî krdu be raşkawane pêyi rageyandin, eger berinameyi em ḧkumete nexşeyekî bo çareserî kêşekanî nêwan hewlêr û beẍda têda nebêt, ewa êwe birron, ḧkumetî xotan dabmezirênin û ême wek layenî kurdistanî beşdarî têda nakeyin.
leberamber em hellwêsteyi serok barizanî û hestkrdinî layene 'êraqîyekan be cdidîyetî serok leser em prse çarenûssaze, berinameyi ḧkumetekeyan wek siyasetî ḧkumetî 'êraq beramber herêmî kurdistan bew core darrşit ke serok barizanî birriyar bidat layenî kurdistanî beşdarî le ḧkumetekeyi 'ebidulmehdî bikat.
msirur barizanî serok wezîranî herêmî kurdistan le miyaneyi serdanekeyi bo beẍda û kobûnewekanî legell her sê serokayetîyekeyi dewlletî 'êraq, raşkawane be rojnamenûsanî rageyand: zor be aşkra be hemû layekman wtuwe, be hîç şêweyek sazş le ser mafe destûrîyekanî gelî kurdistan nakeyin û le mafekanî xoşman ziyatir dwayi hîçî dî nakeyin.
em lêdwane raşkawaneyeyi serok wezîranî kurdistan, tewawî nawerokî ew rêkketineman bo aşkra dekat ke şandî kurdistan be serokayetî serok barizanî legell layene 'êraqîyekan krdûyetî, eweşman bo dexaterrû ke rêkkewtinî nêwan beẍda û hewlêr leser binemayi cêbecêkrdinî destûrî 'êraq krawe, bellam nek cêbecêkrdinî destûr wek sefqeyek bo hemû 'êraq, bellku cêbecêkrdinî ew birrge û madidaneyi ke peywendîyekanî nêwan herêmî kurdistan û ḧkumetî fîdrrallîyi 'êraq rêkdexat.
em rêkkewtineyi nêwan herdûla, ew prsiyare bedwayi xoyda dehênêt: aya lem ḧalleteda herêmî kurdistan wek herêmêkî fîdrrallî debêt le çwarçêweyi dewlletêkî fîdrrallîda? le wellamî em prsiyareda dellêyin: nexêr, herêmî kurdistan wek ew herême fîdrrallîye debêt le 'êraqda ke le 4î 10î 1992 perlemanî kurdistan birriyarî leser dawe, emeş bew manayeyi 11 sall pêş eweyi 'êraqî nwê dabmezirêtewe, perlemanî kurdistan birriyarî dawe peywendîyekanî ayindeyi legell her ḧkumetêkî dahatuwî 'êraq çon bêt, herweha le sallî 2003 ke herêmî kurdistan buwe beşêk le hawpeymanîyi nêwdewlletî bo rûxanî rjêmî sedam ḧusên, dîsan ewe çespênrawe ke herêmî kurdistan bew merce debête beşêk le hawpeymanîyi nêwdewlletî ke le proseyi darrşitineweyi destûrî 'êraqda, koyi ew yasa û birriyarane lenaw destûreke be fermî binasirên ke perlemanî kurdistan le maweyi sallanî 1992-2003 derîkrdûn. lemeş giringtir layenî kurdistanî le darrşitineweyi destûrekeşda, mîkanîzimêkî wayi drustkrduwe ke hemwarkrdineweyi em destûre be teniya le desellatî 'erebî 'êraq nebêt ke zorînen, bellku destûreke mafî kemîneşî parastuwe û eger dû leser sêy, sê parêzga ew hemware retibikenewe, ewa destûreke hemwar nakrêtewe, boye lem ḧalleteda yan eweye kotayî be dewlletî tazeyi 'êraq bêt û bigerrênewe bo xosepandin û dîktatorî, yan ḧkumetî 'êraq bepêyi ew destûreyi êstayi 'êraq debêt bew şêweye mamelle legell herêmî kurdistan bikat ke be yasa û birriyar perlemanî kurdistan le maweyi sallanî 1992 ta 2003 rêkîxistuwe.
em bakgrawendeman bo ewe baskrd, ke herêmî kurdistan teniya le rûyekewe dîfakto nîye, bellku le ruwî yasayî û destûrîşewe dîfaktoye û destûrî 'êraq didanî bem dîfaktoyeda nawe.
lêrewe eger bigerrêyinewe ser şêwazî rêkxistineweyi peywendîyekanî nêwan hewlêr û beẍda û çareserkrdinî koyi kêşekanî nêwan herdûla beweyi ke aya beẍda amadebaşîyi eweyi têda debêt, kêşekanî legell herêm çareser bikat? bo wellamî em prsiyare giringe bigerrêyinewe bo ew lêdwane rojnamewanîyeyi serok barizanî le serdanekeyda bo beẍda, ke be rojnamenûsanî rageyand: «hest dekeyin bîrkrdineweyekî nwê lem ḧkumeteda heye, eger eweman bedî nekrdaye, lewaneye em serdaneşman nekrdaye».
eger leser em lêdwaneyi serok hellweste bikeyin û ew prsiyare le xoman bikeyin, aya debêt ew bîrkrdinewe tazeyeyi naw ḧkumetî 'êraq, yan ew layene siyasîyaneyi ḧkumetî tazeyi 'êraqiyan pêkhênabêt, çî bêt? bêguman layene serekîyekanî şî'eyi 'êraq ke rollî yeklakereweyan le proseyi siyasîyi 'êraqda heye, bewaneyi beşdarîyan le ḧkumetda krduwe û bewaneşî beşdarîyi ḧkumetiyan nekrduwe, geyşitûnete ew qena'eteyi ke teniya rêge bo eweyi le ḧukmirranîda bmêninewe, eweye ke teniya rêge bo çareserkrdinî kêşekanî 'êraq legell herêmî kurdistan aşitî û diyaloge, leber eweyi herêmî kurdistan nek her nebote bar be ser ḧkumetî 'êraqewe, bellku sall le dwayi sall erkî serşanî ḧkumetî 'êraqî sûk krduwe û le êstada geyşitote ew asteyi ke teniya le 50%î ew pşkeyi budceyi 'êraq werbigirêt ke destûreke diyarî krduwe, boye be çareserkrdinî kêşekanî dîkeş betaybetî kêşeyi nawçe kurdistanîyekanî dereweyi herêm le çwarçêweyi madideyi 140î destûrda, hêndeyi dîke erkî serşanî ḧkumetî 'êraq sûk debêt.
lem rwangeyewe hest be corêk le geşbînî dekrêt sebaret be peywendîyekanî nêwan herêm û 'êraq le çwar sallî dahatûda, betaybetîş ke bînîman wek wellamdaneweyek bo serdanekeyi serok wezîranî kurdistan şandêkî ballayi birriyarbedest bo dozîneweyi mîkanîzimî guncaw serdanî herêmî kurdistaniyan krd, dwayi eweş gwêman le lêdwanekanî serok wezîranî 'êraq bû sebaret be pabendbûnî ḧkumetekeyi bew rêkkewtineyi ke le ser mûçeyi fermanberan legell herêm îmzayan krduwe.