• Sunday, 24 November 2024
logo

sûdwergirtin le ezimûnekan û hewllekan bo pênasekrdineweyi ḧukmirranîyi neteweyî û nîşitmanî

Gulan Media August 12, 2019 Raport
 sûdwergirtin le ezimûnekan û hewllekan bo pênasekrdineweyi ḧukmirranîyi neteweyî û nîşitmanî


sînatorî xanenşîn mayk lofgirin ke lesallî 2016 ktêbî (dewlletî qûll)î leser şêwazî berrêweçûnî îdareyi emirîka nûsî, amaje bewe dekat, yek cor (dewlletî qûll) nîye, bellku şêwazî corawcorî heye û le her dewlletêk be şêweyek grûpêk cllewgîrî karubarî dewllet bo bejewendîyi xoyan deken, her lew ktêbeda, lofgirin bas le romanekeyi con lî karî berîtanî be nawî (heqîqetî hestiyar) dekat, ke tiyayda dewlletî qûllî le berîtaniyayi kompaniyakan û rêkxirawe nêwdewlletîyekan û banikekan baskrduwe û, cextî leser ewe krdotewe ke êsta em sê layene ew dewllete qûllen le berîtaniya ke dewlleteke berrêwedeben, sebaret be dewlletî qûllî emirîkaş, lofgirin, dellêt: wêrrayi ew sê layeneyi ke lî karî le berîtaniya amajeyi pêkrdûn, le emirîka beşêk le sînator û kongrêsman û endamanî îdareyi emirîkî bûnete beşêk le dewllete qûlleke û be hîç şêweyek bîr le berjewendîyi gelî emirîka nakenewe. şayenî amajepêkrdine, her em nûsere le sallî 2013 ktêbêkî dîkeyi be nawnîşanî (kotayî partî siyasî- The Partiyi is over) billawkrdewe, emeş manayi eweye em nûsere sê sall pêş eweyi be raşkawî raybigeyenêt ke îdareyi emirîka pşitî le berjewendîyekanî xellk krduwe, raygeyandbû, ke herdû partî komarî û dîmukratî le proseyi siyasîyi emirîkada, hêndeyi beriname bo xudî ḧzbî xoyan daderrêjn, hînde beriname bo xoşguzeranîyi gelî emirîka danarrêjn.
amajekrdinman be karîgerîyi nerênîyi (dewlletî qûll û karaktere serekîyekanî) bo ewe bû, billêyin: eger kompaniya û rêkxirawe naḧkûmîyekan û banikekanî emirîka û berîtaniya, le şêwazî karkrdinyan bîr le berjewendîyi gel û neteweyi xoyan nekenewe, aya katêk deyanewêt legell wllatêkî tazepêgeyşitû, yan rojhellatî karibiken, bîr le berjewendîyi ew wllatane dekenewe? bêguman donalld tiremp le merasîmî swêndxwardinî wek serokî emirîka zor raşkawane wellamî em prsiyareyi dayewe, katêk gutî: «em proseye, proseyi destawdestkrdinî aşitîyaneyi desellat nîye le nêwan dû ḧzbida, bellku eme proseyi destawdestkrdinî desellate lenêwan koşkî spî û gelî emirîkada», em qsaneyi tiremp manayi eweye ew faktere serekîyaneyi dewlletî qûll, gelî emirîka û koşkî spî-yan leyektirî dûr xistotewe, boye pêş hemû şit debêt kompaniyakan le arasteyi globalîyewe bigêrrînewe bo arasteyi neteweyî û nîşitmanî, dwayi eweş şêwazî hawpeymanîyekanî emirîka be (hawpeymanî serbazî û abûrî û barizganî) yewe dûbare çawî pêdabixşêndrêtewe.
em peyameyi tiremp wenebêt teniya peyamêkî lokallî bêt bo gelî emirîka, bellku katêk rexineyan le tiremp grt, sebaret beweyi le arasteyi serkrdayetî globalîzimewe gerrawetewe bo arasteyi bayexdan be naşnalîzim û druşmî (emirîka pêş hemû şitêk), ewîş le wellamda zor raşkawane wellamî danewe û pêyi gutin: «minîş dawatan lê dekem, êwe neteweyi xotan bixene pêş her şitêkî tir, pêş eweyi bayex be globalîzim biden, bayex be netewe û dewlletî xotan biden.»
lewaneye zor lew dewlletaneyi ke ta êstaş pêyan waye (gerranewe bo naşnalîzim, bê behakrdinî dîmukratîye), wabîr bikenewe, ke ew şêwazeyi tiremp emirîkayi pê berrêwedebat, şêwazêke bo bûn be dîktator û pêşêlkrdinî mafekanî mirov, bellam le binerretda, çon katêk voltêr pênaseyi azadî dekat û dellêt: «to her hênde azadî ta azadîyi berambereket pêşêl nekeyt», lewaneye em qseyeyi tirempîş ke dellêt: «çîdîke emirîka leser pêşêlkrdinî mafekanî mirov û pabendinebûn be binemakanî dîmukratî destêwerdan le hîç dewlletêkda nakat», lewaneye be corêk le corekan ew manayeyi hebêt ke ta ewkate emirîka bergrî le mafî mirov dekat, ke mafî mirov nebête bargranî û metirsî bo hawullatiyanî emirîka, herweha heta ew aste rêz le mafî penaran le çwarçêweyi rêzgirtin lemafî mirov degrêt, ke lêşawî penaberan nebine barqursî û metirsî be ser hawullatiyanî emirîkawe. diyare em arasteyeyi tiremp, êsta tewawî ḧzbe rastirrewekanî dewlletanî yekêtî ewrupayi grtotewe, ewca legell hendêk le dewlletanî yekêtî ewrupa em arasteye be metirsî bo ser ayindeyi dîmukratî û beha berizekanî yekêtî ewrupa leqellem deden, bellam em arasteye roj le dwayi roj le şeqamî neteweyî û nîşitmanîyi ew wllatane ziyatir pêşwazî lêdekrêt.
sûdwergirtin lem werçerxane û arasteyi siyaset û ḧukmirranî le astî dewlletanî gewre begşitî û emirîka û berîtaniya betaybetî, eweman pê dellên, pranisîp û pêwerekanî dîmukratî, le pranisîp û beha nîşitmanî û neteweyiyekan giringtir û pîroztir nîn, wata pranisîp û piywerekanî dîmukratî ta ew kate bebeha û giringn ke prenisîp û beha neteweyî û nîşitmanîyekan nexene metirsîyewe.
Top