hemû ew psporr û taybetmendaneyi le ser mêjuwî siyasîyi rojhellatî nawerrast begşitî û 'êraq û sûriya betaybetî twêjîneweyan krduwe, cext leser ewe dekenewe, hokarî serekî bo naseqamgîrî û nebûnî çareserkrdinî kêşekan, be pleyi yekem çareserinekrdinî kêşeyi nêwan (îsirrayl û felestîn, yan îsirrayl û 'ereb)ـe, be pleyi duwemîş çareserinikrdinî kêşeyi kurde lew çwar wllateyi ke kurdistanî beserda dabeşkrawe.
sebaret be şêwazî çareserkrdinî kêşeyi (îsirrayl – felestîn), îdareyi donalld tiremp nexşeyekî rêgeyi bo darrşituwe û nawî lênawe: «sefqeyi sede», em sefqeye ke birrî ziyatir le 50 miliyar dolar weberhênan degrêtewe, le mîkanîzimî cêbecêkrdinîda dekewête naw proseyekî siyasî bo çareserkrdinî yekcarekî ew kêşe allozeyi ziyatir le 70 salle lem nawçeye heye, emeş bew manayeyi em prose gewreyeyi weberhênan (sefqeyi sede), eger rêkkewtinî siyasî leser bikrêt, ewa yek miliyon helî kar bo her yeke le (felestîn, mîsir, urdin û lubinan) drust dekat.
ew binemayeyi em proseyeyi (sefqeyi sedey) leser nûsirawe, berencamî ew raprsîyeyi dezgayi (zuẍbî)ye ke sallî 2016 bo raportekeyi (olbrayt – hadlî) bo çareserkrdinî kêşekanî wllatanî rojhellatî nawerrast amadekrawe. lew raprsîyeda ke beşêkî zorî hawullatiyanî wllatanî rojhellatî nawerrast û bakûrî efrîqiya beşdarîyan têda krduwe, derkewtuwe ke hokarî naseqamgîrî le rojhellatî nawerrastda teniya îslamî siyasîyi tundrro nîye, bellku hokarî serekî nebûnî helî kar û nebûnî jiyanêkî şaysteye bo gencanî ew wllatane û eger ḧkumetekanî ew dewlletane bitwanin helî karî baş û jiyanêkî şayste bo gencekan dabîn bikat, ewa teyarî îslamî siyasîyi tundrro nek her kes dwayan nakewêt, bellku bûnîşiyan namênêt, leser em binemaye îdareyi donalld tiremp destpêşxerî krduwe bo proseyi (sefqeyi sede), em proseyeş ke sermayeyekî 'erebîye le felesîtinewe destpêdekat û wllatanî dîkeş degrêtewe, herwek çon şa'ebidullayi urdin le kongreyi dafusî (deryayi mirdû) emsall amajeyi pêkrd û cextî leser krdewe.
sebaret be kêşekanî 'êraq û sûriya ke heta êstaş ziyatir wek kêşeyi mezihebîyi nêwan şî'e û sunine seyr dekrêt, bellam çareserkrdinî kêşeyi kurd legell herdû ḧkumetî 'êraq û sûriya, zeminyekî lebar drust dekat bo eweyi kêşeyi mezihebîyi nêwan şî'e û sunine çareser bikrêt. bo emeş ezimûnî kraneweyi dergayi diyalog lenêwan hewlêr û beẍda lemaweyi nzîkeyi sall û niywî rabrdûda, eweyi derxistuwe, eger zemîneyek bo kêşekanî nêwan kurd û ḧkumetî 'êraq drust bikrêt, ewa çareserkrdinî kêşe mezihebîyekanî nêwan 'erebî şî'e û sunineş asan debêt, herwek çon êsta le 'êraqda astî allozîyi kêşekanî nêwan şî'e û sunine xaw debêtewe û zemîneyek drust debêt bo eweyi bitwanin pêkewe karibiken, emeş manayi eweye kêşeyi serekî le herdû dewlleteke kêşeyi kurd û ḧkumetekanî herdûlaye, nek kêşeyi mezihebîyi nêwan şî'e wsunine.
rollî nêçîrvan barizanî le xawkrdineweyi kêşekanî beẍda û hewlêr, rollêkî hêcgar gewreye ke twaniyuyetî raşkawane ew rastîyane lelayenî beramber bigeyenêt û pêyan billêt: «eger detanewêt kurd û 'ereb wek dû neteweyi serekî be aşitîyane legell sercem pêkhatekanî 'êraq lem wllate bijîn û hemû pêkewe wllatî xoman awedan bikeyinewe, ewa hîç rêgeyek leberdemî hîç layekmanda nîye, bêcge le yektirî qbûllkrdin û selmandinî mafekanman», ewca legell eweyi hêşitaş betewawetî berencamî ew qena'etkrdineyi layenî beramber bo çaresekrdinî rîşeyî kêşeyi kurd derineketuwe, bellam legell eweşda akame erênîyekanî ew arasteye bediyar kewtûn û xerîke pêkewejiyan le çwarçêweyi destûrî 'êraqda hengawî cdidî bo hellbigîrêt.
kewate be serincdanî ezimûnî nûsîneweyi destûrî 'êraq û diyarîkrdinî çoniyetî çareserkrdinî kêşeyi kurd bepêyi ew destûre, herweha rêkxistinî peywendîyekanî nêwan hewlêr û beẍda dîsan her bepêyi ew destûre, derkewt kêşeke le destûrekeda nîye, bellku îradeyekî xêr bo cêbecêkrdinî ew destûre giringe, le êstaşda ke xerîke ew îradeye bo cêbecêkrdinî destûreke drust debêt, debînîn roj ledwayi roj başitir lêktêgeyşitinî ziyatir le nêwan herdûla drust debêt û mîkanîzimî tazeş bo çaresekrdinî kêşekan dênepêşewe.
bo êstayi dîmeşq ke pêdeçêt hemûlayek leser maneweyi rjêmî esed bo maweyekî dîke kokin bin, ewa rjêmî esed natwanêt be şêweyekî baş ḧukmirranîyi sûriya bikat, eger le nûsîneweyi destûrî taze bo sûriya, sûd le nûsîneweyi destûrî 'êraq werinegrêt, herweha natwanêt serkewtû bêt, eger mafekanî kurd neselmênêt û peywendîyi nêwan kurdistanî rojawa û ḧkumetî dîmeşq bew destûre rêkinexatewe.
leser em binemaye bûnî herêmî kurdistan be (kurdistanêkî behîz) bo bunyadinaneweyi aşitî û seqamgîrî le nawçekeda, raşkawane û bê şardinewe amancî emirîka û ferenisaye û êsta bote amancî encumenî asayşî nêwdewlletî û netewe yekgrtuwekanîş, hemûyan cext lewe dekenewe û dellên: le katêkda 'êraqêkî behêziman dewêt, ewa le hemanikatda kurdistanêkî behêzîşman lenaw ew 'êraqeda dewêt, em behêzîyeyi 'êraq û kurdistanîş bemanayi behêzîyi hêzî serbazî nîye, bellku bemanayi ew aşitî û pêkewejiyane dêt ke be behêzî le nêwan kurdistan w'êraq drust debêt.
diyare le êstada ferenisa û emirîka hewlliyandawe heman sînariyoyi rêkxistineweyi peywendîyi nêwan kurdistanî sûriya û dîmeşq be şêwazî herêmî kurdistan û beẍda rêkbixenewe, herweha kurdistanî sûriya be corêk le peywendîyi abûrî be herêmî kurdistanewe grê bidenewe, bellam serkewtinî em proseyi aşitîye le sûriya zeḧmete bew karaktere siyasîyaneyi êstayi kurdistanî sûriya û dîmeşq bêtearawe, boye cextkrdineweyi emirîka û ferenisa û neteweyekgrtuwekan le ser giringîyi rêkxistineweyi peywendîyekanî hewlêr û beẍda, amajeyi ewen ke berrêwebrdin û werçerxanî tengje hestiyar û allozekan, pêwîstîyan be lojîk û me'rîfe û bîrkrdineweyi dewlletmedarêkî wek nêçîrvan barizanî heye. her emeş hokarî rasteqîneyi serdane çawerrwanikrawekeyi serok makrone le dahatûyekî nzîkda bo 'êraq û kurdistan, ewca eger serdanekanî pêşitirî franiso holandî serokî pêşuwî ferenisa bo ewe bûbêt, sûd le ezimûnî serok ms'ud barizanî û pêşmerge werbigirêt, boserkewtinî ferenisa û hawpeymanan le şerrî dijî da'ş le 'êraq û sûriya, ewa serdanî emcareyi serok makron bo hewlêr amancî eweyi debêt sûd le ezimûn û lojîkî dewlletmedaraneyi nêçîrvan barizanî werbigirêt, le çoniyetîyi gêrraneweyi seqamgîrî û dabînikrdinî aşitî le sûriya û 'êraqda.