olrîş bîk bîrmendî ellmanî le ktêbî (komellgeyi metirsîdar - Risksocietiy), cext leser ewe dekatewe: (mirovayetî çon be rêgeyi kraneweyi sinûrekan sûdêkî zor baş le diyardeyi gllobalîzim debînêt, be heman astîş rûberruwî metirsîyekanîş debêtewe û natwanêt sinûrekanî be rûda dabixat), heman bîrmend le ktêbî (desellat û dije desellat), amaje be lafîteyekî xopîşanderanî dije gllobalîzim dekat ke leserî nûsirawe: «fermanrrewakanman helldebijêrîn, bellam natwanin fermanrrewayîman biken.» bêguman em dû nmûneye guncawn bo eweyi bîkeyine derwaze û şroveyi karîgerîye nerênîyekanî arasteyi globallî abûrîyi bazarr le sayeyi şorrşî pîşesazî çwaremda bikeyin.
olrîş bîk ktêbî (komellgeyi metirsîdarî) le sallî 1992 nûsiywe û ktêbî (desellat û dije desellat)î lesallî 2005 nûsiywe û, pêşbînîkrdinî bo metirsîyekanî karîgerîye nerênîyekanî diyardeyi gllobalîzim hawkate legell pêşbînîyekanî samwîl hntingtin bo (pêkdadanî şarstaniyetekan), ewca legell eweyi pêşbînîyekanî herdûkiyan dû arasteyi ciyawazn bo çend derhawîşiteyekî ciyawazî karîgerîye nerênîyekanî diyardeyi gllobalîzim, herweha carêkî dîke le sallî 2004 û dwayi karesatî 11î sêptember, hntingtin ktêbî (ême kêyin?)î billawkrdewe û lew ktêbeda be tundî hoşdarî dedate gelî emirîka, beweyi ke eger bew şêweyi êsta bîrbikenewe, natwanin ḧukmirranîyi xoyan biken û emirîkaşiyan ledest deçêt, boye pêş 15sall dawa dekat, carêkî dî allayi emirîka hemû emirîkîyekan pêkewe kobikatewe. diyare eweyi tiremp le sallî 2016 krdî be druşm û hellbijardinekanî pê brdewe, 12 sall pêş ewe hntingtin hellwesteyi leser krdbû, her leser em diyardeye olrîş bîkîş le sallî 2005 ktêbî (desellat û dije desellat)î billawkrdewe, ciyawazîyi boçûnekanî bîk legell hntingtin eweye, hntingtin le 2004 teniya hoşdarî be gelî emirîka da, wek kardaneweyek bo dûbarenebûneweyi karesatî 11î sêptember, bellam bîk lew ktêbeda hoşdarî dawete hemû gelanî cîhan, beweyi diyardeyi gllobalîzim manayi çemkî ḧukmirranîyi bê mana krduwe.
hellwestekrdinman leser ew arasteye bo ewe bû, billêyin: karîgerîye nerênîyekanî gllobalîzim sercem ḧukmirranîye nîşitmanî û neteweyiyekanî têkrrayi dewlletanî cîhanî duçarî ḧalletî îflîcbûn krduwe, lem ḧalleteşda dewlletmedarî zîrek û nîşitmanperwer, ew dewlletmedare debêt ke didan be ḧalletî îflîcbûnî ḧukmirranîda binêt û hewllekanî xoyi bixategerr bo eweyi be mîkanîzimî guncaw ew îflîcbûne rast bikatewe. cêgeyi amajepêkrdine beşêkî berçaw le dewlletanî yekêtî ewrupa û emirîka, didaniyan be ḧalletî îflîcbûnî ḧukmirranîda nawew mîtod û şêwazî ciyawaziyan grtoteber bo eweyi çareserî ew îflîcbûne biken, beşêkî zorîşiyan xoyan pabendkrduwe be bergrîkrdin le gllobalîzim û be hemû şêweyek gerranewe bo çwarçêweyi nîşitmanî û neteweyî retdekenewe, bellam roj ledwayi roj îflîcbûnî ḧukmirranîyi lîbirrallîzimî globallî derhawîşiteyi xirap û xiraptir leser komellgekaniyan becêdehêllêt û kar geyşitote eweyi ew ḧzbaneyi bergrî le gllobalîzim deken berew dakşan derron û ewaneşî bergrî le nasiyonalîzim deken, berew hellkşan derron.
lem bazneyeda eger leser ḧukmirranîyi kurdistan qse bikeyin, ewa ḧkumetî herêmî kurdistanîş wek tewawî ḧkumete dîmukratîyekanî cîhan, ta radideyekî zor hewllîdawe pêrrewî ew binemayane bikat ke ḧukmirranîyi glloballî krdbûnî be pêwer bo ḧukmirranîyi baş, bellam behoyi ew barudoxe taybetîyeyi le dwayi sallî 2014 be birrînî budce û dabezînî nrxî newt û şerrî dijî da'şewe, beser ḧkumetî herêmî kurdistanda hat, eme waykrd ḧkumetî kurdistan zûtir le ḧkumetekanî dîkeyi cîhan bîr lewe bikatewe arasteyi siyasetî abûrî û darayî ḧkumet lejêr karîgerîye nerênîyekanî arasteyi abûrîyi glloballî derbihênêt û be şêwazêkî dîke û leser binemayekî nîşitmanî û neteweyî planêkî stiratîjî bo darrşitineweyi siyasetî darayî û abûrî dabirrêjêtewe, em plane ke le sallî 2016 be krdeyî xiraye bwarî cêbecêkrdinewe, bo maweyi çwar salle û umêd dekrêt le seretayi sallî dahatû kurdistan xawenî siyasetêkî abûrî û darayî nîşitmanî û neteweyî bêt.

sereta umêdbexşekanî em plane stiratîjîye bo siyasetî abûrî û darayî ḧkumetî herêmî kurdistan be tewawetî derkewtûn û ḧkumet twanî le çwarçêweyi em planeda, qeyrane sextekanî abûrî û darayî têperrênêt, waşîkrd ke herêmî kurdistan bitwanêt leser pêyi xoyi rabwestêtewe, emeş manayi eweye ew ḧalletî îflîcbûneyi ḧukmirranî ke kurdistanîşî grtewe, lemaweyi kabîneyi heşitemî ḧkumetî herêmî kurdistanda, zor bwêrane ew ḧalletî îflîcbûne didanî pêda nra û twanra legell ew îflîcbûne mamelle bikrêt û ta radideyekî başîş îflîcbûneke berew çakbûnewe berêt, her leser binemayi em rastkrdineweyeş partî dîmukratî kurdistan berinameyi hellbijardinî xoyi bo kabîneyi noyemî ḧkumetî herêmî darrşituwe, bo partî dîmukratî kurdistanîş cêgeyi serberizîye ke cêgeyi mtmaneyi xellkî kurdistan buwe û xellk dengiyan bew berinameye dawe û umêdêkî zoriyan leser hellçniywe.
kewate geşbînîyi xellkî kurdistan be kabîneyi noyemî ḧkumetî herêmî kurdistan, geşbînîye bew eqll û lêhatuwîyi ew dewlletmedaraneyi ke twanîyan le barudoxêkî zor hestiyar û tirsinakda leser astî şerrî dijî da'ş û şerrî dijî gendellî û rastkrdineweyi proseyi ḧukmirranî, herêmî kurdistan le lêwarî helldêr rizgar biken û bîgêrinewe ḧalletî şêweyi asayî xoy, le êstaşda ke her em dewlletmedarane wek yek tîm lejêr çetirî çawdêrîyi serok barizanî proseyi qonaxî dahatuwî ḧukmirranîyi kurdistaniyan le esto grtuwe, eweş hêndeyi dîke umêd û geşbînî layi xellkî kurdistan drust krduwe, em umêd û geşbînîye be astêke ke zor car dllsuzanî partî dekewne ḧalletêkî ewtowe ke billên: ḧkûmetî dahatûş goçanêkî sîḧrî pê nîye ke bitwanêt hemû kêşekan çareser bikat, bellam ew umêdeyi xellkî kurdistan be kabîneyi dahatû leser binaxeyek serçaweyi grtuwe ke ew îradeyeyi kurdistanî le qeyran û nehametîyekan parast, deşitwanêt bi llênekanî dahatuwî cêbecê bikat.
be her ḧall prrumêdî û çawerrwanîyekanî xellkî kurdistan le kabîneyi dahatû fakterêkî dîkeyi erênîye bo gurcugollîyi ḧkumet le cêbecêkrdinî berinameyi xoyda, bellam eweyi le hemûyan giringtire, eweye berinameyi dahatuwî ḧkumet herêmî kurdistan be çi arasteyek debat.

ewendeyi bedwadaçûnî rojnamenûsîman legell kesanî taybet le bwarî ḧukmirranîyi kurdistan krdbêt, hemûyan le dû xallda dû ewlewîyetî giringî karekanî kabîneyi dahatûyan amaje pê krduwe:
1. biçûkkrdineweyi qewareyi ḧkumet û ziyadkrdinî serçaweyi dahat û kemkrdineweyi budceyi bekariber.
2. behêzkrdinî kertî taybet û krdinî kertî taybet be serçaweyi dozîneweyi helî kar.
bêguman em dû xalle giringe ke dû ewlewyetî giringî karinameyi ḧkumetî dahatuwî kurdistan debin, herdûkiyan peywestin be behêzkrdinî kertî taybet, bellam prsiyarî giring lêreda eweye kertî taybet çon behêz dekrêt?
lewaneye wellamêkî sade û xêra bo em prsiyare giringe ewe bêt, giringe kabîneyi dahatuwî ḧkumetî herêmî kurdistan zor bwêrane mamelle leser ew karîgerîye nerênîyane bikat ke arasteyi abûrîyi globallî dekat, ke beşêkiyan heta êstaş karîgerîyan leser siyasetî (abûrîyi bazarr)î kertî taybet heye, herweha giringe bo nehêşitinî ew karîgerîye nerênîyane ḧkumet hem le ruwî îmkaniyetî darayî û hem le ruwî miroyiyewe pşitgîrî bunyadinanî jêrxanêkî ptew bo kertî taybet le kurdistan bikat, her bo nmûne :
1. eger amancman ewe bêt, kertî kşitukall be rêgeyi siyasetî kertî taybet bikrête serçaweyekî dîkeyi dahat û dozîneweyi helî kar le kurdistanda, ewa em erke be siyasetî êstayi (abûrîyi bazarr) lekurdistan şkst dehênêt, leber eweyi siyasetî (abûrîyi bazarr)î êstayi kurdistan fakterêk nîye bo serxistî erkî lew core, bellku fakterêkî nerênîye bo şkst pêhênanî, ewca bo eweyi ḧkumet lem erkeyi serkewtû bêt, ewa debêt planêkî stiratîjî hebêt bo siyasetî bebazarrkrdinî berheme kşitukallîyekan û rêge nedrêt le werizî berhemhênanda, bazarr îradeyi ew xellkane têkbşkênêt ke le kertî kşitukall karî weberhênan deken, raşkawanetir debêt siyasetî bebazarrkrdin rastewxo lelayen ḧkumetewe araste bikrêt.
2. lebwarî gwastineweyi xizimetguzarîyekan bo kertî taybet, betaybetî xizimetguzarîye serekîyekanî wek (aw û kareba û tendrustî û pakkrdineweyi şarekan w...htd), debêt ḧkumet planêkî hebêt beweyi em gwastineweye debête weberhênan leserçaweyi twanayi miroyî le kurdistanda û nabêt amanceke teniya le dabînikrdinî xizimetguzarîyekan biçûk bikrêtewe, bellku wêrrayi dabînikrdinî başî xizimetguzariyekan, bellam debêt derhawîşiteyi zor erênî bo komellge bedwayi xoyda bihênêt.
3. le bwarî perwerde û xwêndinî balla ke em bware birrbirreyi pşitî her ḧukmirranîyekî baş û serkewtuwe, eweyi heta êsta têbînî dekrêt, weberhênan lebwarî perwerde û xwêndinî balla be pêyi qseyi psporranî ew bware, bêcge le bznisêkî ast nzim nebote bznisîk ke bibête serçaweyi hêzî nerm bo drustkrdinî gorranikarî le kurdistanda, herweha netwanrawe zanist û me'rîfe û komellge be rayelleyek pêkewe grê bidrênewe, boye zor giringe siyasetî weberhênan lem bware giringeda serlenwê çawî pêda bixşêndrêtewe û, em dû bware bikrêt be derwazeyek bo serkewtinî ḧukmirranîyi baş le kurdistanda, emeş bewe dekrêt ke qutabixane û zanikokanî kurdistan betaybetî (zaniko û qutabixanekanî kertî taybet) astiyan berew standerî cîhanî beriz bikrêtewe, emeş leber eweye wek mîşîl foko dellêt: ḧukmirranîyi modêrrin brîtîye le mturbekrdinî me'rîfe û eqllanîyet legell damezirawekanda) be watayekî dîke eger me'rîfe û eqllanîyet legell damezirawekan mturbe nekrên, ewa damezirawekan çend behêzîş bin, hîçiyan pê nakrêt.
4. giringe pşitgîrî bznisman û weberhênerekanî kurdistan bikrêt bo eweyi çînêkî bznisman û weberhêneranî nîşitmanî le kurdistanda drust bêt, em çîne selmandûyane le roje sextekanda wllat û nîşitmanî xoyan xoş dewêt û tenanet amaden be sermayeyi xoyan û benawî qeriz karî berdewam le projekan biken û nehêllîn rewrreweyi perepêdan le kurdistan rabwestêt, herweha giringe ziyatir han bidrên bo eweyi kertî taybet le kurdistanda be manayi wşe kertêkî nîşitmanî bêt bo pêşxistinî wllateke.
ew çend layeneyi be xêrayî amajeman pêkrdin, nmûneyekin bo koyi sêkterekanî ḧkumetî kurdistan bo eweyi kertî taybet be ektîvî rollî xoyi tiya bigêrrêt, bellam eweyi debête tewawkarî hemû proseke û bo eweyi ḧukmirranîyi kurdistan pêyi bigutirêt: «ḧukmirranîyi baş û dewlletî xoşguzeran», giringe ḧkumetî dahatuwî kurdistan karî cdidî bo ewe bikat, kwalîtîyi xizimetguzarîyekan be astêk beriz bikatewe ke şaysteyi xellkî kurdistan bêt, krêyi xizimetguzarîyekan û bacdanîş be astêk kem bikatewe ke karîgerîyi nerênî leser xoşguzeranîyi hawullatiyan drust nekat.