eger carêkî dîke bigerrêyinewe bo pranisîpî (qazanc û ziyan) ke mezihebî tirempî leser bunyad nrawe, debêt bprsîn: aya maneweyi hêzekanî emirîka, yan kşaneweyan le berjewendîyi emirîkadaye? bêguman wellamî zor bedîhî eweye ke kşaneweyi hêzekanî emirîka le sûriya, carêkî dîke şerrî 'êraq rûberruwî dorranêkî dîke dekatewe, ew şerreyi emirîka nawî lênawe «şerrî 3 tirliyon dolar», bepêyi ew twêjînewaneyi leser serhelldanî rêkxirawî qa'îde lqî 'êraq û herweha serhelldanî da'ş le sûriya û 'êraq, seretayi drustkrdinî rêkxirawî qa'îde lqî 'êraq le sûriyawe destî pêkrduwe, wek beşêk le hêzî mqawemetî 'erebî sunine dijî bûnî hêzekanî emirîka le 'êraq û herweha hawtabûnî em berjewendîye legell hêzî mqawemetî şî'e dijî emirîka le 'êraqda, bellam prsiyar lêreda eweye çon da'ş dijî balladestîyi şî'e le sûriya û 'êraq serîhellda û dewlletî xelafetî îslamî le serxakî 'êraq û sûriya rageyand? wellamî em prsiyare deqawdeq hawşêweyi ezimûnî emirîka le drustkrdinî mucahîdekanî efẍan dijî balladestîyi soviyetî pêşuwe û paşan kşaneweyi hêzekanî soviyet le efẍanistan ew mucahîdane rêkxirawî elqa'îdeyan drustkrd û bûn be bella û karesat bo emirîka.
hewllekanî sûriya û dewlletanî dîkeş bo drustkrdineweyi rêkxirawî qa'îde lqî 'êraq dijî emirîka heman sînariyo bû, ewan qa'îdeyan bekar hêna bo eweyi emirîka le 'êraq paşekşe pê biken, bellam dwayi eweyi hêzekanî emirîka le 'êraq paşekşeyan krd, rêkxirawî qa'îdeyi lqî 'êraq û legell beşêk le qa'îde sûriya yekiyan grt û xoyan lejêr nawî dewlletî îslamî le 'êraq û şam (da'ş) rageyandu lemaweyi çend mangêkda bûn be bella û karesat beser herdû ḧkumetî dîmeşq û beẍda û paşanîş komellgeyi nêwdewlletî.
tiremp le twîtekeyda dellêt: «gewretirîn amancî min le maweyi serokayetî minda ewe bû ke da'ş kotayî bêt.» bellam em qseye le katêkdaye êsta carêkî dîke bas leser helldaneweyi da'ş le 'êraq û sûriya dekrêt û, wek berrêz ms'ud barizanî bem dwayiye le beẍda amajeyi pêkrd, serhelldaneweyi emcareyi da'ş, le şerrî pêşuwî dijî da'ş tirsinaktire, emeş leber eweye pêşitir dezanra pêge û mollgekanî da'ş le kwên, bellam êsta nazanrêt, boye şerrekeyi qurstir krduwe, herweha lelayekî dîke her le rojanî rabrdû û dwayi twîtekeyi tiremp, carêkî dî le naw xakî sûriya, da'ş dije hêrşî dest pêkrdotewe û berprsanî hêzekanî sûriyayi azad raşkawane amajeyan bewe krduwe, eger netwanin ew bendîxaneye bparêzn ke ziyatir le 1100 çekdarî biyanîyi da'şî têdaye, ew bendîyane bendîxaneke deşkênin û bemeş carêkî dîke metirsîyi da'ş le hemû şwênêk dest pê dekatewe, sebaret bem barudoxe ke emirîka nwênerî taybetî xoyi bo şerrî dijî da'ş le sûriya heye be nawî cîms cîfrî, aya agadarî ew rastîyane nîye ke leser zewî guzer deken? bêguman emirîka le her layekî dîke başitir agadare ke barudoxî sûriya û herweha 'êraqîş hî ewe nîn ke hêzekan bikşênrênewe, bellku be pêçewanewe pêwîystan bewe heye ke ziyatir pşitgîrî bikrên û behêztir bikrên, bellam bo lem kateda tiremp, em peyame tunde rûberruwî komellgeyi nêwdewlletî dekatewe? bêguman emeş heman sînariyoyi lêdwane tundekaniyetî beramber derçûnî emirîka le nato û, tiremp amancî eweye ke dewlletanî hawşêweyi ferrenisa û rûsiya û îsirayl û turkiya û dewlletanî s'udiye û îmarat û kendaw ziyatir şan bidene ber berprsiyariyetî le şerrî dijî da'ş le sûriya û erke qurseke be teniya leser şanî emirîka nebêt.
aşkraye ferrenisa û s'udiye û îmarat û îsirrayl ta radeyekî baş le peyamekeyi tiremp têgeyşitûn û destibecê wellamiyan dawetewe, beweyi amaden lew kateyi emirîka hêzekanî dekêşêtewe, ew boşayiye prr bikenewe, bellam tiremp rayinegeyanduwe keyi ew hêzane dekêşêtewe û lanîkem sê mang yan 100 rojî dîkeyi dewêt. eger barudoxî sûriya leşerrî dijî da'ş bew şêweye bêt ke hawpeymanekanî emirîka naçar bin xoyan boşayî emirîka prrbikenewe, aya eme dergayekî diyalogî baş nakatewe bo eweyi bibine hawkarêkî ziyatirî emirîka le şerrî dijî da'ş û emirîkaş hêzekanî le sûriya bmênêtewe?
kewate sûdêkî dîkeyi em zimane tundeyi tiremp legell hawpeymanekanî eweye ke debêt hawpeymanekanî emirîka pabend bin bew pabendbûnaneyi dekewête serşaniyan, her bo nmûne dewlletanî endamanî nato le maweyi sallanî 2009-2016 teniya yek dolarîşiyan bo erkekanî nato ziyad nekrduwe û pşkî serekî leser şanî emirîka buwe, bellam le sallî 2017 rastewxo dwayi dest bekaribûnî tiremp wek serokî emirîka dewlletanî nato rêjeyi beşdarîyi madidîyan bo xercîyekanî nato ziyad krduwe û emsallîş (2018) carêkî dîke ziyadiyan krdewe, emirîkaş her le natoda mawetewe, her boye le êstaşda ke herreşeyi ewe dekat ke hêzekanî le sûriya dekşênêtewe û tewaw şerrî dijî da'ş le sûriyaş kotayî hat, ewa wek bînman le yekem kardaneweda hemû ew dewlletaneyi da'ş wek metirsîyekî cdidî seyr deken, hatine serxet û amadebaşîyan derbirrî ke başitir bêne pêşewe. lelayekî dîkewe, leser astî siyasetî nawxoyi sûriyaş, dîsan em qsaneyi tiremp peyamêkî rastewxoye bo rjêmî esed û ew dewlletaneşî ke pşitiywanî le maneweyi esed deken, em peyameş eweye eger maneweyi rjêmî esed ciyawazîyekî ewtoyi legell xelafetekeyi da'ş nebêt, ewa başitire bikşêtewe bo eweyi ew rjême bacî da'ş bidat, nek hêzekanî emirîka, boye lem ḧalleteşda turkiya û êran û rûsiyaş naçar debin guşarî ziyatir bixene ser rjêmî esed bo eweyi be proseyi aşitîyewe pabend bêt û be rêgeyi diyalog û danustandin kêşe nawxoyiyekan çareser biken.

kewate qse û twîtekanî tiremp le maweyi dûsallî rabrdûda eweyan bo cîhan selmanduwe, katêk tiremp twîtêkî zbr û nadîplomatî denûsêt û gomeke deşlleqênêt, îdî becêdehêllêt bo eweyi stafekeyi be akamêkî maminawendî bigeyenin, eweşî le maweyi 10 mangî rabrdû têbînman krduwe, herdû tîrasorkeyi wezaretî derewe û encumenî asayşî nîşitmanî emirîka (mayk pompiyo û con bolton), twaniyuyane ew rolle be başî bigêrrin û lelayek twaniyuyane hawpeymanekan bihêne ser ew qena'eteyi ke emirîka mebestêtî, lelayekî dîkeş twaniyuyane dujminekanîş bigeyenine qena'et ke bêcge lem rêgeye rêgeyekî dîke le berdemiyanda nîye, başitirîn nmûneş lembarewe lutkeyi nêwan kîm con unî serokî koriyarî başûr û donalld tirempî serokî emirîka bû le singafure, herweha pêşêlkrdinî vîtoyi rûsiya bû le ser weşandinî gurizêkî serbazî le sûriya.