• Sunday, 24 November 2024
logo

Tiremp le niyweyi duwemî çwar sallî îdarekeyda . . . . aya le seretayi sallî dahatû hêzekanî le sûriya dekşênêtewe?

Gulan Media January 7, 2019 Raport
 Tiremp le niyweyi duwemî çwar sallî îdarekeyda . . . . aya le seretayi sallî dahatû hêzekanî le sûriya dekşênêtewe?

neyaranî tiremp, serokayetîyi tiremp wek kesêkî (Dilettante) pênase deken, emeş bew manayeyi hîç lêhatuwîyi û me'rîfeyekî sebaret be dewlletdarî û dewlletmedarî têda nîye, bellam êsta serokî behêztirîn dewlletî cîhane ke emirîkaye, emeş raşkawane xoyi le dûtwêyi ew pende kurdîye cêdekatewe ke dellêt: «serî bê delak detaşêt.»
bellam prsiyarî giring lêreda eweye, aya lemaweyi ew dû salleyi tiremp serokî emirîka buwe, karêkî waykrduwe ke emirîka û cîhanîş duçarî şerrêk, yan karesatêkî gewre bikat? yan aya ew hemû herreşaneyi ke be zimanî zbrî ẍeyre teqlîdî û nadîplomatîyane arasteyi hawpeymanîyi nato û dûbare darrşitineweyi sîstmî bazirganîyi cîhanî û ...htd, krdûn, hîçiyanî cêbecê krduwe? yan çend carêk basî le kşaneweyi hêzekanî le efẍanistan û sûriya krduwe, aya cêbecêyi krdûn? wellamî em prsiyarane heta twîtekeyi hefteyi rabrduwî ke nûsîbuwî: «teniya amancî min le maweyi serokayetîda ewe bû da'ş le sûriya têkbşkênm, êsta ew amance hatotedî û çîtir maneweman pêwîst nîye.»
em twîteyi tiremp carêkî dîke hemû layekî tûşî dllerrawkê û şllejan krd û, leser astî nêwdewlletî ferrenisa hate serxet û bellênî da lew kateyi emirîka hêzekanî dekêşêtewe, ferenisa cêgeyan prrdekatewe û leser astî rayi gşitîyi kurdistanîş herayekî gewreyi drust krd û le çwarçêweyeda xwêndrayewe, emcareş emirîka xiyanetî le kurd krdewe. diyare leser astî ḧkumet û kungrêsî emirîkaş şllejanêkî gewreyi drust krd, lelayek cîms matîs wezîrî bergrîyi emirîka dest lekarkêşaneweyi xoyi pêşkeşî tiremp krd, lelayekî dîkeş leser astî kongrês û encumenî senat, çendîn kongrêsman û sînator dawayan krduwe heta lenaw kongrês û senat danîşitinî gwêgirtin bo ew kese serbazîye psporrane nekrêt ke şarezayî tewawyan leser şerrî dijî da'ş heye, nabêt ew birriyare cêbecê bikrêt.
bêguman eme carî yekem nîye ke tiremp dawayi kşaneweyi hêzekanî le sûriya dekat, her le martî emsallda, carêkî dîke le twîtêkda raygeyand: «herçî zuwe hêzekanman le sûriya dekşênînewe..», bellam ewe sall kotayî hat û hêzekanîşî her le sûriya mawnetewe, herweha dawayi krd, herçî zuwe hêzekanî emirîka le efẍanistan bikşênewe, bellam paşan her xoyi gutî: «danîşitin le pşit mêzî serokayetî le koşkî spî û birriyardan wek serokî emirîka, ciyawaze leweyi le şwênêkî dîkewe qse bikeyt, leber eweyi zor car birriyarekan akamî çawerrwaninekrawî lêdekewêtewe, boye bo êsta başitire hêzekanî emirîka le efẍanistan bmêninewe.»
serhelldanî diyardeyi (tiremp) wek serokî emirîka, diyardeyekî mezndebonekraw buwe, emeş leber eweye qonaxî serokayetîyi tiremp, qonaxêkî nwêyi siyasetî ḧukmirranîye le emirîka û qonaxêkî nwêyi sîstmî cîhanîye leser astî peywendîye nêwdewlletîyekan, egerina, wek îlot ebraham gewre twêjerî dîrasatî rojhellatî nawerrast le amojgayi peywendîyekanî dereweyi emirîka le tazetirîn twêjîneweyda be nawnîşanî (tiremp leberamber ḧkumet)da nûsiyuyetî, eme carî yekem nîye le mêjuwî ḧukmirranîyi emirîkada serok dîduboçûnêkî hebêt û ḧkumet dîduboçûnêkî dîke, leser em prse ebraham nûsiyuyetî: lewaneye tiremp çîrokî serokekanî pêş xoyi dûbare bikatewe, her bo nmûne:
1. le serdemî serokayetîyi con kendî, yekêk lew miywananeyi serdanî koşkî spî krdbû, pêşiyarêkî dabuwe kendî, le wellamda kendî gutibuwî: eme başitirîn pêşniyar û başitirîn fîkre, bellam aya ême detwanîn wabikeyin ḧkumet em pêşniyare qbûll bikat?
2. le serdemî serokayetîyi cîmî karterda, aşkraye karter yekêk le bellênekanî hellmetî hellbijardinî ewe bû ke hêzekanî emirîka le koriyayi başûr bikşênêtewe, bellam ke bû be serok û wîstî bellênekeyi xoyi cêbecê bikat, lelayen CIA û pêntagonewe berhellstîyekî zor kra, boye serencam karter raygeyand: «destman krduwe be parastinî hêllî pşitewe, boye birriyarî kşaneweyi hêzekan dwaxira.»
prsiyarî dîke lêreda eweye ke leser prsî kşaneweyi hêzekanî emirîka le sûriyaş ke ta ew aste lelayen pêntagonewe retdekrêtewe ke wezîrekeyi naçar bêt dest lekaribikêşêtewe, aya boşayî nêwan serok û ḧkumet geyşitote ew asteyi ke netwanin pêkewe kar biken, yan serok hîç î'tubarêk bo ḧkumeketekeyi dananêt? wellamî em prsiyare be radeyek alloze ke êsta bîrmendan û twêjeranî siyasetî nêwdewlletî be dwayi wellamî ew prsiyare degerrên ke (debêt mezihebî tiremp çî bêt? Trump doctirine) emeş bew manayeyi tiremp mezihebêkî nwêyi le mezihebekanî serokî pêş xoyi berhem hênawe, yan tiremp serokêkî asayiye wek serokekanî dîkeyi emirîka û boşayiyekî gewre le nêwan serok û ḧkumetda heye.
lêrewe eger hellwesteyek leser dest lekarkêşanewekeyi cîms matîs wezîrî bergrîyi emirîka bikeyin û bprsîn: aya cîms matîs ktuprr û wek kardaneweyek beramber twîtekeyi tiremp, destî lekar kêşawetewe, yan kêşeyekî dîke le nêwan serok û wezîrî bergrîda hebuwe? wellamî em prsiyare hellwêstî matîs deydatewe beramber twîtekeyi tiremp bo heman mebest le adarî sallî 2018 da, prsiyar eweye boçî matîs le martî 2018 destî lekar nekêşayewe, eme lekatêkda eger le martî 2018 destî lekar bikêşabayewe manaw bayexêkî ziyatir debû, leber eweyi tiremp lew kateda rîks tîlrsonî wezîrî dereweyi û makmasterî rawêjkarî asayşî nîşitmanî nardbûnewe bo mallewe, her boye eger matîs lew kate destî lekar bikêşayetewe, ewa ew manayeyi debexşî ke sê stûne serekîyekeyi darrşitinî siyasetî derewe û stiratîjiyetî asayşî nîşitmanî ke brîtîn le (wezaretî derewe, wezaretî bergrî, encumenî asayşî nîşitmanî) legell serok tiremp hellinaken û eweyi tiremp wek serok deyllêt û birriyarî leser dedat, te'bîr le hellwêstî fermîyi ḧkumetî emirîka nakat.
sebaret bem hellwêsteyi cîms matîs, psporran û berprsanî ballayi pêşuwî îdarekanî pêşitirî emirîka, cext leser ewe dekenewe ke hokarî serekîyi dest lekarkêşanewekeyi cîms matîs, peywendîyi rastewxoyi be twîtekeyi tirempewe lebareyi kşaneweyi hêzekan le sûriya nîye, bellku hokarî rasteqîneyi dest lekarkêşanewekeyi matîs eweye ke twanayi frrînî legell dû dayinasore balldareke (Pterosawrs)î dîkeyi nîye, ke ew dû tîrasoreş brîtîn le mayk pompiyoyi wezîrî derewe û con boltonî rawêjkarî asayşî nîşmanîyi emirîka. wek îllut ebraham-îş le nûsînekeyda amajeyi pêkrduwe, cîyms matîs lemaweyi yek dû mangî rabrdûda çend carêk le çendîn boneyi ciyawazda amajeyi bewe krduwe ke bîrkrdineweyi ew legell bîrkrdineweyi tiremp naguncêt, her bo nmûne le gutarekeyda ke le ahengî derçûnî kolîjî deryayî emirîka pêşkeşî krd, zor raşkawane amajeyi bewe krd ke emirîka natwanêt be teniya şkoyi xoyi bparêzêt û hêzî emirîka legell hawpeymanekaniyetî. le sêptemberî rabrdûşda dîsan carêkî dîke le konfrasêkda lebeḧrên raygeyand: «maweyi çl salle bergî serbazîyi emirîkam leberdaye, bellam hergîz beşdarîyi hîç operasiyonêkm nekrduwe, ke be teniya emirîka beşdar bûbêt.» emeyi wek amajeyek dijî tiremp bekar hêna ke xerîke le hawpeymanîyi nato paşekşe dekat, yan pşit dekate dostekanî le asiya û rojhellatî nawerrastda, kewate eme be raşkawî pêman dellêt, eger matîs legell dû tîrasorekeyi dîke (pompiyo û bolltin) hawrra bwaye, ewa destî lekarinedekêşayewe, bellku serencam tiremp naçar debû bête ser heman boçûnî ew sê layene (wezaretî derewe û bergrî û encumenî asayşî nîşitmanî), bellam leber eweyi matîs legell pompiyo û bollton rayi ciyawaz buwe, ewa dllinya buwe legell destpêkî sallî sêhemî serokayetîyi tiremp, ewîş wek tlîrson û makmaster rewaneyi mallewe dekatewe û wek le dwayi dest lekar kêşanewekeşî, tiremp raygeyand, matîs le şubatî sallî dahatû xanenşîn dekrêt.
em bakgrawende giring bû bo eweyi derwazeyek bikeyinewe û bprsîn: aya le seretayi sallî dahatû tiremp, qsekeyi xoyi cêbecê dekat û tewawî hêzekanî le sûriya dekşênêtewe? lewaneye başitirîn wellam bo em prsiyare ewe bêt, katêk donalld tiremp le lutkeyi wllatanî G7 dawayi eweyi le serokekanî ew wllatane dekrd ke debêt rûsiya lem lutkeye bûnî hebêt, her heman kat hêzekanî emirîka le bakûrî polenda le gewretirîn manorrî hêze taybetekanî nato beşdarbûn, emeş eweman pêdellêt, eweyi tiremp le twîtekanî deyllêt, şitêke û eweşî debête birriyarî fermî be nawî ḧkumetî emirîkawe şitêkî dîkeye.
Top