perepêdan be kertî pîşesazî û freçeşnikrdinî abûrîyi herêm le amance serekîyekanî karinameyi kabîneyi noyemî ḧkumetî herêmî kurdistane, bo em mebesteş hewll dedrêt le ruwî weberhênan û rakêşanî kompaniya derekîyekanewe pere be kertî pîşesazî lepall kertekanî kşitukall û geşitiyarîda bidrêt, em amanc û rehende abûrîyeş pêwîstî be hewll û karu berinameyi cdidî heye, betaybetî ke le ḧallî êstada barudoxî kertî pîşesazî û berhemî kargekanî nawxo lew asteda nîn ke bitwanrêt kêbirrkêyi berhemî wllatanî dewruber û nawçeke biken, her lew peywendîyeda govarî gullan le dîdarêkîda çend prsiyarêkî arasteyi dara celîl xeyat serokî yekêtî jûre barizganî û pîşesazîyekanî herêm krd.

* hemû dataw zaniyarîyekan ewe rûn dekenewe ke barudoxî kertî pîşesazî le kurdistanda le astêkî başda nîye; wek serokî jûre barizganî û pîşesazîyekanî herêm, waqî'î kertî pîşesazîyi kurdistan çon debînît?
- legell eweyi le kabînekanî pêşitirî ḧkumetî herêmî kurdistan pşitgîrî tewawî bazirganan û pîşesazî karan krawe û lem ruwewe supasî berrêz nêçîrvan barizanî dekeyin, bellam le karinameyi kabîneyi noyemîşda berrêz msirur barizanî le sêkterî amance abûrî û darayiyekanda be raşkawane penceyi leser beriname û stiratîjiyetî karkrdinî ḧukmirranî danawe, bûjaneweyi kertî pîşesazî û freçeşnikrdinî abûrî, xallêkî behêzî karinameyi ḧkumete, emeş hengawêkî giringe û madam ḧkumetêkî behêziman dewêt, her debêt pallpşitîyi bznês û bazirgan û pîşesazîkaran û cûtiyaranî nawxo bikeyin û bedem xwast û dwakarîyekaniyanewe biçîn, lemeşda her weku çon le karinamekeda hatuwe, kar bo nehêşitinî gendellî û rotîn û başkrdinî jêrxanî abûrî û çareserkrdinî kemukurtîyekanî banikî û darayî û handanî rakêşanî weberhênan le kertî pîşesazî dekeyin, emane hemuwî xallî baş û îcabîn bo çareserkrdinî kemukurtîyekan û bûjaneweyi abûrî. sebaret be wellamî prsiyarekeşitan bêguman hîç wllat û herêmêk bê kêşew kemukurtî û grftî abûrî û darayî nîye, herêmî kurdistanîş beder nîye lem kemukurtî û kêşane, betaybetî herêmêkî weku kurdistan ke duçarî gemaroyi abûrî û birrînî beşe budce û daxistinî sinûrekan û şerrêkî sextî weku şerrî da'ş û hatinî ew hemû awarew penahendeye bûbêt, ḧetmen duçarî qeyran û rawestanî zorbeyi prrojekan debêt, betaybetî rawestanî kargekan û kzbûnî pîşew karî destî û daxistinî kargekanî dartaşî û asin û mobîlat û xorakî û drustkrdinî kelupelî laylon û çendîn bwarî dîke, supas bo xwa êsta wrde wrde qonaẍe sexteke berrê dekeyin û pê denêyine dananî beriname û cêbecêkrdinî proje û karekan û emeş seretayekî dllixoşkere.
* basî freçeşnikrdinî abûrît krd, aya pêt wanîye 'êraq û kurdistanîş ziyad le pêwîst le bwarî abûrî û dahatiyanda pşitiyan be derametî newt û ẍazî sirûşitî bestuwe û kertî pîşesazîyan feramoş krduwe?
- kêşe gewrekeyi 'êraq lewedaye abûrîyekî rey'î heye ke be rêjeyekî le seruwî 93%ـewe pşitî be dahatî newt bestuwe, êmeş leçwarçêweyi wllatêkî merkezîda be heman şêwe buwîn, ziyatir pşitman bedahatî samanêk bestuwe ke nrxekeyi cêgîr nîye û kewtote jêr rkêfî siyasetî cîhanîyi bazarrewe û tenanet le wllatanî cîhanî sêyemda komellgeyekî lawazu bê berhemî lê drust debêt, her boye ême le yekêtî jûre bazirganî û pîşesazîyekan zor serqallî peywendî û hênanî weberhêneranî biyanî û handaniyanîn bo begerrxistinî sermaye û karkrdin le kerte berhemhênekan, betaybetî le kertî pîşesazî û pîşesazîyi xorakî. derhênanî newt destkewtêkî gewrew stiratîjî bû, bellam dwayi têperrbûnî ewende sall dekra lebwarî pîşesazîyi newt û drustkrdinî sûtemenî û pîşesazîyi ptirokîmiyawîşda karî cdidîman bikrdaye, tenanet beşêk ledahatî newt bo pallpşitî û drustkrdinî pîşesazîyi xorakî û karxanekan û behêzbûnî jêrxanî abûrî bekar bihênaye, hêşita kateke beser neçuwe, madam xawenî serkrdayetîyekî lêhatuwî nîşitmanperwerîn û jîngeyekî seqamgîr û aramman heye û hemû binemakanî berhemhênan û bazarrman leberdestdaye, dekrêt berew bepîşesazîkrdinî kurdistan hengaw binêyin û hawsengîyi nêwan henarde û hawrde desteber bikeyin.
* yekêk le grft û astengekanî berdem kertî pîşesazî, yasa konekane ke bo em serdeme naguncêt aya weku jûrî bazirganî û pîşesazî lem bwareda çîtan krduwe?
- pêwîste yasa û rênmayiyekanî abûrî û layenî peywendîdar be pîşesazî û damezirandinî kargekan rêk bixirênewe, yasayi weberhênan 13 sall pêş êsta derçû, deyan yasayi dîke heye le wezaretekan bo serdemî soşiyalîstî degerrêtewe, wate lesallanî ḧeftaw heşitakanî rabrdû derçuwe, emane hemuwî erkî perlemane hemwarî bikenewe, yan yasayi nwêyi bo derbiken.
* bellam taçend kertî taybetî kurdistan le ast gorranikarî û qonaẍe nwêyekedaye taweku sûd le yasakan û rênmayî û pallpşitîyekan werbigirin?
- wenebêt kertî taybetîş pêwîstî be rêkxistin û çawdêrî nebêt; erkî êmeye bergrî û pallpşitîyi bazirgan û pîşesazîkaran bikeyin, leheman katda karubarekanîşiyan rêk bixeyin. kertî taybet her le dwayi sallî 1991 begşitî û le 2003 şewe betaybetî, roll û pêgeyekî giringî le sercem sêkterekan hebuwe û be deyan hezar gencî em wllate lew kerteda helî kariyan dest kewtuwe, bellam doxeke û waqî'eke wayi xullqand, ziyatir kertî taybet rû le kertî 'eqarat û bazirganî biken û destiberdarî pîşew kargew pîşesazî bibin, le qeyranî darayîşda le sallanî 2014 taku 2017 be sedan kargew karxaneyi maminawendu biçûk daxiran, kertî taybetîş pêwîstî be sîstemî banikîyi pêşkewtû û destî karî karame û jêrxanî behêz û xizimetguzarîyi heye, eme erkî wezarete peywendîdarekane dabînî biken.
* peywendîyekanî nêwan herêm û beẍda hêwr buwetewe û berew pêşewe deçêt. aya taçend başbûnî em peywendîyane karîgerî leser pêşkewtinî kertî pîşesazî heye?
- peywendîyekanî nêwan herêm û beẍda karîgerî leser ziyadbûnî peywendîyi nêwan bazirganan û pîşesazîkaranî herdû la hebuwe, eweta peywendîyi kompaniyakanman legell kompaniyakanî nawerrast û xwaruwî 'êraq û beşekanî dîke waykrduwe biçîne qonaẍî tewawkarîyi abûrîyewe ke bo herdûla giringe, bûjaneweyi kertî pîşesazîyş pêwîstî be hawkarî û pallpşitîyi herdû ḧkumetî herêm û 'êraq heye, çunike zimanî abûrî û peywendîyi baş xizimetî gelan û ḧkumetekanîş deka. lem maweyeda hemûman bînîman ke çon pallpşitîkrdinî berhemî çîmento û asin be sûdî gewre kompaniyakanî herêm tewaw bû, umêdewarm em prse le bwarekanî pîşesazîyi xorak û pallawtgew karge û karxanekanî dîkeşda bêt. lelayekî dîkewe her peywendîyekanî nêwan herêm û nawend nîye ke cûlleyi başî têkewtuwe û rollî her dû berrêzan nêçîrvan barizanî serokî herêmî kurdistan û msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan giring bû bew kranewe abûrîyeyi lem dwayiyeda ruwîda, eweta rojane şandî bazirganî û pîşesazîkaran û bznês û weberhêneran rû le herêmî kurdistan deken û dîdaru konfranisiyan heye û pêşangayi corawcor dekrêtewe. katêk le nzîkewe legell ew şandaneda dadenîşîn, be sersurrmanewe derrwanine doxî seqamgîrî û aramî û abûrîyi herêmî kurdistan û pêyan waye eger ew seqamgîrîye bparêzîn, ewa derfetêkî zêrrîn heye bo çareserkrdinî kemukurtîyekan.