به پێى دوا ئاماره‌كانى بومه‌له‌رزەكەی وان 370 كه‌س گیانیان له‌ده‌ست داوه و 1301 كه‌سیش بریندارن
روونیشیكرده‌وه كه له ئێستادا خه‌ڵكی وان و ئه‌رجیش به‌ده‌ست برسیه‌تی و نه‌بوونی شوێنی حه‌وانه‌وه ده‌ناڵێنن به‌ڵام حكومه‌ت هێشتا به هانای ئه‌و خه‌ڵكه‌وه نه‌هاتووه، و هه‌ر یه‌كێكمان لێپرسراوین به‌رامبه‌ر به‌و خه‌ڵكه لێقه‌وماوه و ده‌بێت له زوترین كاتدا هاوكاری بگه‌یه‌ندرێته ئه‌و خه‌ڵكه.
هه‌روه‌ها وه‌كه نوچه‌گه‌هانێ كوردستان تى ڤى راگه‌هاند دكاره هه‌ژمارا قوربانیان هێ ژى بێتر ببه و پرۆسه‌سا خواندن و گه‌هاندنێ ژى راوه‌سته. هه‌ر ب سه‌ده‌ما ئه‌ردهه‌ژێ كو هێلا په‌یوه‌ندی و گه‌هاندنێ قوتكریه؛ لێقه‌ومی راستى گرفتارایا كێمیا خوارن و ده‌رمان و هه‌وجه‌داریان هاتنه و ب ئاواكى باشى هاریكارى ناگه‌هن وانا.
ل ئالیێ دن لگۆر چاڤكانیان سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش هه‌ڤ سه‌رۆكێ به‌ده‌پێ ره‌خنه ل هوكومه‌تا تركیێ گرت ب وێ یه‌كێ كو تركیێ وه‌كه پێویست د هه‌وارا وه‌لاتى یێن لێقه‌ومى یێن ئه‌ردهه‌ژێ نه‌هاتیه و هوكومه‌ت ل باژارێ وانێ نایێ دیتن د ده‌مه‌كێ ده كو وه‌لاتى راستى كاره‌ساته‌كه خوه‌زایى هاتیه و نابه كاره‌ساتێن وه‌ها ب پرسێن سیاسى ڤه بێنه گرێدان.
خوه‌یا ژى كر كو نها وه‌لاتى یێن باژارێن وان و ئه‌رجیش راستى گرفتاریا برچیبوون و نه‌بوونا دهێن لیمانێ هاتنه؛ لێ هێ ژى هوكومه‌ت د هه‌وارا وان نه‌هاتیه و گوت ژى هه‌ر یه‌ك ژ مه ل هه‌مبه‌ر لێقه‌ومیان به‌رپرسیاره و دڤێ بله‌ز هه‌وجه‌دارى بگه‌هن وانا.
ل ئالیێ دن به‌كر كایا سه‌رۆكێ شاره‌داریا وانێ راگه‌هاند كو هه‌ژماره‌كه باژارێن وه‌كه ماردین و دیاربه‌كر و موش و به‌دلیس و ئاگرى و قه‌ره‌س و سێرت و شرناخ و جوله‌مێرگێ هاریكاریا وه‌لاتى یێن لێقه‌ومى یێن كاره‌ساتێ كرنه و هه‌ژماره‌كه مه‌زنا وه‌لاتیان لسه‌ر جاده‌یان بێ جه مایه و هوكومه‌ت ژى د هه‌وارا وان نه‌هاتیه.
د هه‌مان ده‌مێ ده سایتا ئه‌له‌كترۆنیا حوڕیه ده‌یلى نیۆز یا تركى به‌ڵاڤكر كو سنێله‌كێ سێزده ساڵى ب ناڤێ یونس كو ژبۆ هن ده‌مژمێران د ناڤا ته‌رمان ده و لژێر دار و به‌رێن خانى یێن روخیای ده بوو؛ ژ بال تیمێن دهه‌وارهاتنێ هاته رزگاركرن؛ لێ پشتره ژبه‌ر مه‌زنیا كاره‌ساتێ و سستبوونا قوتینا دلێ وى؛ جانێ خوه ژده‌ستدا و كۆچباربوو.
