با لە وانەكانی ژیانەوە فێر بین

با لە وانەكانی ژیانەوە فێر بین
رووداوەكانی ژیان هەرچەند ئاسایی بن، بەڵام لەنێو دێڕەكانیدا پەند و ئامۆژگاری و ئەزموونی زۆر لەخۆ دەگرن، گێڕانەوەشیان لەوانەیە سوودمەند بێت بۆ هەر كەسێك كە بیەوێت سوودیان لێ وەربگرێت.
دەمەوێت لە خوارەوە ئاماژە بە چەند خاڵێك بدەم، كە دەكرێت لە قۆناغی ئەمڕۆی ژیانی گەلەكەماندا سوودبەخش بن، لەوانە:
یەكەم:
لە مانگی ئاداری ساڵی 2004 وەك وەزیری ژینگەی ئەوسای عێراق، لەسەر داوای خاتوو (یۆریكۆ كۆیكە)ی وەزیری ژینگەی ژاپۆن هاوڕێ لەگەڵ وەزیرانی ژینگەی وڵاتە عەرەبییەكان ئامادەی كۆبوونەوەیەكی فراوان بووم، لەو دیدار و كۆبوونەوانەی كە بۆم رێكخران لەگەڵ هەر یەك لە بەڕێزان:
جۆنشیرۆ كۆیزۆمی سەرۆك وەزیرانی ژاپۆن.
خاتو یۆریكۆ كۆیكە وەزیری ژینگەی ژاپۆن.
خاتوو یۆریكۆ كاواگۆچی وەزیری دەرەوەی ژاپۆن.
سوچی كاتۆ بریكاری وەزیری ژینگەی ژاپۆن.
ساتۆشی تاناكا بەڕێوەبەری نووسینگەی هاوكاریی ژینگەیی لە وەزارەتی ژینگەی ژاپۆن.
ئیشینۆ كۆیا بەڕێوەبەری نووسینگەی نێودەوڵەتیی ژینگەیی لە وەزارەتی ژینگەی ژاپۆن.
موخلیس عەلی رەجەب: كارمەند لە باڵیۆزخانەی عێراق لە ژاپۆن.
ئەم بەڕێزانە جەختیان لەسەر ئەوە دەكردەوە كە ئەزموونی ژاپۆن ئەم سیفاتانەی هەیە:
یەك:
1- بۆ پێشكەوتن رێگەیەكی دیكەیان هەیە جیا لە رێگەی رۆژئاوا، ئەویش رێگەی سێیەمە كە رێگەی پێكەوە گرێدانی (كەلتووری رەسەن) و (ئەزموونە نوێیەكانی جیهان)ـە.
2- گرنگیدان بە پاراستنی زمان و رێنووسی نەتەوەیی خۆیان كە زیاتر لە (3000) پیت و وێنە و رەمز و هێمان.
3- پاراستنی توندوتۆڵیی كۆمەڵایەتی و پێویستیی ئەوەی كە تاك و كۆمەڵگە لە خزمەتی یەكتردا بن.
4- پێكەوە گرێدانی هەر سێ چەمكی كاركردنی ئافرەت و بەختەوەریی خێزان و بایەخدان بە منداڵ.
5- پێناسەكردنی ئایین بە دوو چەمكی سەرەكی كە ئەوانیش بریتین لە رەوشتێكی كرداری لە ژیانی رۆژانە و راستگۆیی لە گوفتار و رەفتاردا.
دووەم:
لە سەردەمی (پۆڵ بریمەر)ی حاكمی مەدەنیی ئەوسای عێراق لە نێوان ساڵانی 2003 – 2004دا، بۆ هەر وەزارەتێك یەك تا دوو راوێژكار لە هاوپەیمانان دانرابوون.
بۆ وەزارەتەكەی من (وەزارەتی ژینگە) هەریەكە لە كۆڵۆنێل (ئەلن ئایرێش و تیمۆسی كڕۆزێل) دانرابوون، لە یەكێك لە رۆژانی ئەو ساڵەدا پرسیارێكم لە كۆڵۆنێل (ئەلن ئایرێش) راوێژكاری هاوپەیمانان كرد و پرسیم كە ئایا ئەوان وەك ئەفسەران و سەربازانی سوپای ئەمریكا، لە دوای هەڵبژاردنەكاندا دەزانن هاوڕێكانیان دەنگیان بە حزبی دیموكرات داوە، یان بە كۆمارییەكان؟
لەوەڵامدا ئەو گوتی: «ئێمە ئێستا سوپایەكی (140) هەزار كەسیین لە عێراقدا، ئەگەر مەیلی حزبیی یەكدی و جۆری دەنگدانمان لای یەكدی ئاشكرا بێت، ئەوسا نابینە سوپایەكی یەكگرتوو، بۆیە هیچمان ئەو پرسیارە لە یەكدی ناكەین لە پێناوی ئەوەی شەڕی سیاسەت، یەكڕیزیی سوپا تێك نەدات.
سێیەم:
لە كتێبی (النكات السیاسیة) كە بە زمانی عەرەبیی نووسراوە و كتێبێكی تەنزئامێزی پڕ لە نوكتەی سیاسییە، ئەم نوكتەیەی خوارەوە زۆر سەرنجی راكێشام: پیاوێك لە پاركێكی نیویۆركدا پیاسەی دەكرد، كاتێك بینی سەگێكی هار پەلاماری كچێكی دا، پاش هەوڵێكی زۆر پیاوەكە سەگەكەی كوشت و كچەكەی رزگار كرد، پۆلیسێك كە ئەم دیمەنەی بینی بە پیاوەكەی گوت: خۆشی لە خۆت سبەی رۆژنامەكانی نیویۆرك دەنووسن، پیاوێكی ئازای نیویۆرك كچێكی لە مردن رزگار كرد».
پیاوەكە گوتی: بەڵام من دانیشتووی نیویۆرك نیم.
پۆلیسەكە گوتی: گرنگ نییە، دەنووسن پیاوێكی ئەمریكی كچێكی لە مردن رزگاركرد.
پیاوەكە گوتی: بەڵام من خەڵكی ئەمریكاش نیم.
پۆلیسەكە گوتی: ئەی خەڵكی كوێی؟
پیاوەكە گوتی: من خەڵكی پاكستانم.
پۆلیسەكە گوتی: بەداخەوە، سبەی رۆژنامەكانی نیویۆرك دەنووسن: توندڕەوێكی پاكستانی سەگێكی بێ زیانی ئەمریكای كوشت.
ئەم نوكتەیە ئەوەی لێ فێر دەبین كە هەمیشە مێژوو لەلایەن نەتەوە و گەلانی سەردەستەوە دەنووسرێتەوە، هەر گەلێكیش ئەگەر مێژووی خۆی بە دەستی خۆی نەنووسێتەوە، ئەوسا مێژووەكەی تووشی شێواندن دەبێت.

Top