زۆرن ئەو هۆكارانەی بوونەتە هۆی ئەوەی جۆرێك لە دابڕان لە نێوانماندا دروست بكەن، كە هەندێك جار هەستی پێدەكەین، هەندێك جاریش هەستی پێ ناكەین.
یەكێك لە هۆكاراەكانی دابڕان هۆكارێكی كولتوورییە، لەنێو كۆمەڵگەی كوردەواریدا زۆرجار كە كێشەیەك دروست دەبێت و ناتوانن بگەن بە چارەسەر، یان ناتوانن بە یەكەوە بژین، پەنا دەبەنە بەر ئەو پەندەی كە دەڵێت: «دووری و دۆستی»، لە كاتێكدا هەقمانە بپرسین: چۆن لە دووریدا دۆستی دروست دەبێت؟ لە كاتێكدا لە دووریدا هەر ئەوەندە هەیە كە بە یەك ناگەین و، ئیدی وادەزانین كێشەمان نەماوە.
ئێمە دەبێت بە یەك بگەین، كە بە یەك گەیشتین، راستە كێشە دروست دەبێت، با كێشە دروست ببێت و چارەسەری بكەین، نەك بۆ ئەوەی كێشە دروست نەبێت، بڵێین با دووربین و هەركەس لە ماڵی خۆی بێت.
هۆكارێكی دیكەی دابڕان هۆكاری ژینگەییە كە تا ئێستاش كاریگەرییەكانی هەر دیارن. بۆ نموونە دەبینیت یەكێك لە مانگەكانمان ناوی رێبەندانە، چونكە كوردستان لە زەمانی دێریندا بە جۆرێك ژیاوە بەفر باریوە و ئەو مانگەش بەفرانبار بووە، كە بەفریش باریوە ئیدی رێبەندان بووە و رێگە نەبووە، بۆیە هەر كەس لە ماڵی خۆیدا دانیشتووە و چاوەڕێی كردووە هەتاوەكو كاتی بەهار دێتەوە.
باپیرانمان لە ژینگەیەكدا ژیاون كە زیاتر دووانەیی بووە، بەرزیان دیوە و نزمیان دیوە، بەهارێكی كورت و پاییزێكی كورتیان هەبووە، سروشتی ئێمە تا رادەیەك شەش مانگی هاوین و شەش مانگی زستانە، ئەم جۆرە بەرز و نزم و ئەم جۆرە زستان و هاوینە، ئەم جۆرە سروشتە دوالیزمەو هەردوو ئەگەری یان ؟ و یان؟ دروست دەكات، وەك دەستەواژەی یان من؟ یان تۆ؟ لە كاتێكدا سروشتی پێكەوە ژیان ئاوا نابێت.
زۆرجار كورد لەیەك دابڕاوە بە هۆكاری سروشتی وەك ئەوەی رووبارەكان سنوورەكانیان دیار كردووە كە ئەمە فڵانە ئیمارەتە و ئەوەش فڵانە ئیمارەت. لە رووی ئاینییشەوە زۆرینەی خەڵكی كوردستان موسڵمانە، بەڵام كاتێك كە تەماشا دەكەیت، دەبینیت كێشەیەك هەیە، كێشەكە ئەوەیە كە هەمیشە دوالیزمییەكی ئایینیی هەیە، زۆر كەم مامناوەندیبوون هەیە. دەڵێن: فڵانە كەس زۆر موسڵمانە، فڵانە كەس بێ باوەڕە، لە كاتێكدا ئایین خۆی وانییە. لە رووی ئایینییەوە كۆمەڵێك پلەبەندیی دیكە هەیە لە نێوان باوەڕ و كوفردا، كەواتە ئەمە بۆچی دەگەڕێتەوە؟
ئەمە سروشتی ئێمەیە كە ئەم سەرو ئەو سەری شتەكان دەبینین، یانی كەمجار دەكەوینە ئەو ناوەندە كە بتوانین رەنگەكانی دیكەش ببینین.
بڕوانە لە رووی سیاسییشەوە دەڵێن: فڵانە كەس نیشتمانپەروەرە، فڵانە كەس خائینە، لە كاتێكدا لە نێوان ئەم دوو چەمكەدا كۆمەڵێك سیفەتی دیكە هەن كە دەتوانرێت بەكاربهێنرێن.
هەمان كێشەمان لە رووی كۆمەڵایەتیشەوە بۆ دروست بووە. كورد زۆر یەكدی دەبینێت، بەڵام كە یەكدی دەبینێت، كەمتر لەیەكدی شت دەبیستن، كەمتر گوێ لەیەكدی دەگرن، یان بە مانایەكی دیكە پەیوەندییەكان لەنێوخۆی خزم و خێڵدا زۆر توندوتۆڵن، بەڵام ئەم لەگەڵ ئەوی دیكەدا زۆر تەبا نین.
ئەم هۆكارانە بەسەریەكەوە پێمان دەڵێن ئێمە دەبێت پردێك دروست بكەین، تا پەیوەندیمان لەگەڵ یەكدا هەبێت، بۆیە رۆژهەڵاتناسێكی وەكو (نیكیتین) دەڵێت: «كورد زۆر تێكەڵن، بەڵام زۆر كەم تەبان»، یانی بە تەنیشتی یەكەوە دەژین، یەكتر دەبینن، بەڵام نەچوونەتە ناو ناخی یەكدی.
جۆرە دابڕانێكی دیكە هەیە لەنێوماندا كە لێكدابڕانە لە رووی تەمەنەوە، لە كۆمەڵگەی ئێمەشدا وەك هەر كۆمەڵگەیەكی دی، بەساڵاچووان هەن و گەنجان و لاوانیش هەن، ئەم دووانە پردێكیان پێویستە، یانی ئەم ئەزموونانەی كەوا بەتەمەنەكان هەیانە پێویستە بگوازرێتەوە بۆ ئەو كەسانەی گەنجن، بەتەمەنەكان دەڵێن: ئێمە ئەزموونمان هەیەو، گەنجەكان گوێمان لێ ناگرن. گەنجانیش دەڵێن: بەڵێ، لای ئێوە ئەزموون هەیە، بەڵام لەلای ئێمەش شارەزایی سەردەمییانە هەیە، لەلای ئێوە خزمەت هەیە، لەلای ئێمەش خیبرە هەیە.
كەواتە لەنێوان ئەو ئەزموون و ئەو خزمەتەی كە بەساڵاچوویەك هەیەتی، لەگەڵ ئەم شارەزاییەی كە گەنجێك هەیەتی، پێویستیمان بە بەیەكگەیاندنی ئەو دوو زەمانە هەیە.
زەمەنێك هەیە لە پشتمانەوەیە، بەڵام زەمەنێكیش هەیە وا لە پێشمانەوەیە هێشتا پێی نەگەشتووین، لە نێوان ئەم دوو حاڵەتەدا ئێمە دەبێت شتێك دروست بكەین، چاوێكمان لەسەر ئایندە بێت و چاوێكیشمان لەسەر رابردوو بێت. سوود و پەند وەربگرین لە رابردوومان، چونكە دەڵێن هەر كەس هەڵەكانی رابردووی خۆی جوان نەناسێت، جارێكی دیكە تێیان دەكەوێتەوە.
كەواتە پرد هەر وەكو بەیەكگەیاندنی دوو زەمەنە، بەیەكگەیاندنی دوو شوێنیشە، رووبارێك كە هەر دوو بەری شارێكی لەیەكدی جیاكردۆتەوە، مرۆڤ بیری لە دروستكردنی پردێك كردۆتەوە لە نێوان ئەم دوو بەشەی شارێكدا، یان لە نێوان دوو شاردا، تەنانەت پردێك بەسەر دەریاوە لەنێوان دوو وڵاتیشدا دروست دەكرێت، ئەمە دەبێتە هۆی ئەوەی كە دوو شوێن بەیەك بگەیەنێت، لە بەیەكگەیاندنی دوو شوێنیشدا، ئەزموونەكان تێكەڵاو دەبن، جۆرێك لە موتوربەكردنیان لێ دروست دەبێت.
لەوانەیە چەندین بیرۆكەو بیردۆزمان لە مێشكدا هەبن، بەڵام دەبێت پردێكیان بۆ دروست بكەین لەگەڵ واقیعدا، دەبینین زۆر بیرمەند هەن كتێب دەنووسن، بەڵام بۆچی ژیانیان پێ ناگۆڕێت، چونكە قسەكانیان تەنیا قسەی نێو كتێبن، لەبەرئەوە دەبینیت وڵاتانێك كە پێشی ئێمە كەوتوون، پردێكیان دروست كردووە لەنێوان كتێب و واقیعدا، كتێب دەبێت لەواقیعدا جێگەیەكی هەبێت، هەتا بتوانرێت تێست بكرێت.
ئەمڕۆ كێشەی ئێمە لەوەدایە كە پرد دروست ناكەین، دابڕانمان دروست كردووە، دەبێ دروشممان ئەمە بێ: (پرد دروست بكە، دیوار دروست مەكە)، چونكە كێشەی سیاسەتمەدارو بیرمەندو حزبەكانمان كێشەی گۆشەنیگایە، گۆشەنیگاكان جیاوازن، لەوانەیە هەموویان راست بكەن، چونكە لە گۆشەنیگای خۆیانەوە تەماشای كێشەكان دەكەن، بەڵام ئەگەر شوێنەكانیان بگۆڕنەوەو لە گۆشەنیگاكانی یەكدییەوە تەماشا بكەن، ئەوسا دەبینن ئەمان راست دەكەن و ئەوانیش راست دەكەن.