لە ساڵی (1978)ـەوە ئەندامی كارای یەكێتی نووسەرانی كورد بووم، لە هەڵبژاردنی لقی سلێمانیدا زیاترین دەنگم هێنا، بەڵام برادەرێك تكای لێكردم پۆستی سەرۆكی لقەكە بدەم بەو، خۆشم بۆ ماوەی چەند ساڵێك سكرتێری رۆشنبیری لقی سلێمانی بووم، هەتا ئەو ئالۆزییەی لە یەكێتیەكەدا رووی دا و جێگرەوەی بۆ دروستكرا، ئەم هەنگاوەی رژێمیش هەر بەردەوامی رەوتی سڕینەوە و قەڵاچۆكردنەكەی كورد بوو.
لەماوەی ئەو چەند ساڵەدا یەكێتییەكەمان چالاكییەكی بەرچاوی لە بوارە رۆشنبیرییەكەدا هەبوو، هەفتانە كۆڕی ئەدەبی و بە بەردەوامی گۆڤاری (نووسەری كورد) دەرئەچوو.
ئەو رژێمانەی لەو رۆژەوەی بە پینە و پەڕۆ ئەم عێراقەیان سرێش لەمیش كرد، واتە لە ساڵی (1916) كە پەیمانی (سایكس پیكۆ) مۆركرا، بۆ دابەشكردنی میراتی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی، لە نێوان بەریتانیا و فەرەنسا و پاشان رووسیای قەیسەری كە بەشدار بوو لە واژووكردنیا. دیارە ئەو رێككەوتننامە رەشەی لەسەر دەستی (سێرمارك سایكس)ی ئینگلیزی و (جۆرج پیكۆ)ی فەرەنسی هاتە ئاراوە، ئەو دوو روو رەشە ریسوایە گەورەترین دژایەتی خواستی گەلی كوردیان كرد و نایانە ناو ئەو جەرتاوەی چڵكاوەی لای عەرەبەكان بۆتە ئەو عێراقەی خوا ئەو كەسە ئەگرێ دەستی بۆ بەرێ، یان ئەگەر كورد بیەوێ كۆت و بەندی ئەو كۆیلەتییە فرێ بدات و ئازادبێ. لە ئاكامی ئەو رەشە رێككەوتننامەیەوە، كوردستان دابەش كرایەوە و كرا بە چوار كەرتەوە، بەمەش رێگا لە پێكهێنانی كوردستانێكی یەكگرتوو گیرا و بە مەبەست لە گشت روویەكەوە زیان بە گەلی كورد گەیەنرا. باشیش ئەزانن ئەو عێراقەی ئەوان تەنها و تەنها لە (بەسرە)وە هاتە (كوفە) بڕی ئەكرد.
لە سەرووی ئەمانەشەوە چاویان بە باڵای كورد و وشەی هەرە پیرۆزی كوردستاندا هەڵنایە، ئەمە ئەو پەڕی كوێرەوەری و كڵۆڵیسیاتە، هەر بۆیە (هەلهەلە) بۆ ئەو دۆزەخەیان لێئەدەن كە پێی ئەڵێن بەهاری عەرەبی!
یەكێتی ئەدەیبان و نووسەرانی عێراقیان هێنایە ئاراوە، ناز و لافی پیاوەتییان بەسەرا لێ ئەداین. نووسەرانی كوردیش كەوتنە دوورەپەرێزی و لێكشكاندنەوە، پاش چەند ساڵێك بارێكی نوێ هاتە ئاراوە و داوای تەبابوون و ئاشتبوونەوە و دووبارە یەكانگیری كرا، كەسانێكی بەڕێز داوایان لێكردم بەشداری كۆنگرەی (هەولێر)ی نووسەران و ئەدەبیان بكەم. ژمارەی دەنگدەران (130) ئەدەبی كورد بوو، سەرۆكی یەكێتییەكەی عێراق (عەبدولئەمیر مەعەلە) بوو، كە ئەو دەمە بریكاری وەزیری رۆشنبیری و راگەیاندن بوو، مینش كە لە پاڵێوراوان بووم، هەر كە ناوم خوێندرایەوە هەمووان هەستانە سەر پێ و كردیانە چەپڵەڕێزان، (مەعەلە) هاواری كرد: ئەوە بە (تەزكیە) و بە دەنگی هەمووان دەرچوو، پاشان دەستكرا بە هەڵبژاردنەكە لە ژمارەی ئەو (130) دەنگە (128) دەنگم هێنا، دوای من، دووەم دەنگی خوالێخۆش بوو (محەمەد بەدری) بوو كە (90) دەنگی هێنا. لەو كۆنگرەیەدا دەستەی سەرۆكایەتی لقی كوردستان دەستنیشان كرا و پاشان لە بەغداد كە بارەگای سەرەكی لە گۆرەپانی (ئەندەلوس) بوو، كۆبوونەوەی ئەنجومەنی باڵای نووسەران و ئەدیبانی عێراق كرا. بۆ رۆژی دوایی پێشوازییان لە شاندی ئەدەبیانی (سۆڤیەت) كرد، بۆ ماوەیەك زۆر بە ئاسایی بەردەوام بوو، بەرەبەرە هەستم بە باڵادەستی دەزگاكانی دەسەڵات كرد، بۆیە دەستبەجێ دەستلەكاركێشانەوەی خۆم راگەیاند، پرسییان بۆچی؟ لە وەڵاما گوتم: ئەوە دەرنەچوو كە بانگەشەی بۆ ئەكرا، بۆیە مەرج بێ جارێكی دیكە نەك هەر سەر بە یەكێتیەكەدا ناكەم، بەڵكو هەتا من هەبم بەو گۆڕەپانی (ئەلئەندە لووس)ـەشدا گوزەر ناكەم. بە هەر حاڵ گەڕامەوە سلێمانی و سەرقاڵی كارە شانۆییەكەم بووم، بەڵام رۆژانە تووشم بە تووشی دەمارگیری ئەو رەگەزپەرستانەوە ئەبوو، ئەوە بوو لە لایەن بەڕێوبەرایەتی رۆشنبیریی سلێمانییەوە ئاگادار كرامەوە كە دەبێ لە رۆژی ئەودا لە سەعات چواری پاش نیوەڕۆ لە هۆڵی چالاكیی قوتابخانەكانی سلێمانی، كە لە گەڕەكی (سەركارێز) بوو، ئامادەبم، لە كاتی خۆی دا ئەو ژمارە ئەدیب و هونەرمەندانە كە پتر لە هەفتا كەس ئەبوون، ئامادە بووین، لەسەر شانۆكە پارێزگاری سلێمانی (محەمەد ئەمین) و جێگری ئەمینداری گشتی رۆشنبیری و وەرزشی (عەبدولغەفار سائغ) و سەرۆكی یەكێتی نووسەران (ئەژی گۆران)و وابزانم بەڕێوەبەری رۆشنبیری دانیشتبوون.
سەرەتا (عەبدولغەفار سائغ)ی كە نەدەزانرا كوردە، یان توركە، یان عەرەبە، بەڵام ئەزانرا چ دڕندەیەكی ریسوای دەستی بەعسە. بە عەرەبی و بە زمانی هەڕەشە و گوڕەشە و چاو زەقكردنەوە، كەوتە قسە بێ سەر و بێ بەر و هەلەق و مەلەقەكانی. بەرەبەرە توندتر و تووڕەتر ئەبوو، پتر خۆی گیف ئەكردەوە، هەر ئەتگوت ئەو عەلەشیشەیە كە خرتەیە و منداڵی گەڕەك فیكەی بۆ لێئەدەن، ئەوسا كەوتە ئاماژە پێكردن بە هەڵسووڕانی هەردوودەستی، دیار بوو هەردوو قاچیشی لە هەمان جرت و فرتدا بوون، چونكە زرمەی مێزەكە لە سەرەوە و لە خوارەوە ئەهات، لە پڕا هەڵوێستەیەكی بۆ كرد و بە شێوازی پرسیار نوتقی دا: ئەمن لە ئێوە ئەپرسم، لە ئێوە ئەی ئەدیب و هونەرمەندانی كورد، هەتا هەنووكە چیتان بۆ شۆڕش كردووە و چ خزمەتێكتان دەرهەقی بیری پیرۆزی شۆڕشی بەعس كردووە؟!
هۆڵەكە كش و مات بێدەنگ بوو، ورتە لە كەسەوە نەهات.
هەرچەندە پاش ئەو كۆڕەی بەغدا، كە كەس پشتگیری لێنەكردم، جگە لە شەهید (شاكیر فەتاح)، بۆیە بڕیارم دابوو نەیەمە قسە، بەڵام ناچارمام هەستام و چوومە بەردەم شانۆكە و پشتم لە جەنابی جانەوەر و زۆر لەسەرخۆ و بە باشی دانم بە پیت بە پیتی قسەكا نا و پرسیارم لێكرد: باشە جەناب ئێمەش بۆمان هەیە بپرسین، ئایا شۆڕشەكەتان چی بۆ ئەدەب و هونەری كورد كردووە؟ ئەی نابێ حسابێ بۆ هەق بەرامبەر هەق بكرێ؟
جەنابی بەرپرس ئێشگیر بوو، خەریكبوو پرچ و گودلەی خۆی بڕنێتەوە، منیش زۆر لەسەرخۆ گەڕامەوە شوێنەكەی خۆم و مێش میوانم نەبوو.
نەخێر دەنگی شیڕەشیڕی لەسەر شەقامەكەش خەڵكی رائەوەستان، ئەی ناران: كێ ئەڵێ (جەیبی عەمیل) نەماوە، ئەوەتا لەبەر دەماندایە، ئەمەیە توخمی بارزانی.. ئەوەی ناشێ و ناگوترێ رشاندییەوە، بۆگەنی زێرابەكانی خوار جوولەكان لە زار و وشەكانیەوە ئەهات، كورد واتەنی (سەگ بۆنی پێوە ئەكرد).
وچانێكی بۆ دا و پەرداخی ئاوی هەڵقوڕاند و كەوتەوە قروسكە قروسك.. و وتی: ئەوەی بۆنی بارزانی لێوە بێت، سەری پان ئەكەمەوە.
سەیری دەرگای هۆڵەكەی ئەكرد، وەك چاو بۆ پاسەوانەكانی بگێڕێ، دیار بوو ئەیویست بۆ چاوترسێنی ئەوانەی ناو هۆڵەكە بە باڵبەسراوی كێشم بكەن، بەڵام دیار بوو پارێزگار ئەیویست هێدی بكاتەوە و بە هێواشی لە دەستی ئەدا. سوپاس بۆخوا پۆزلێدانە تاغوتییەكەی لێكرا قوزەلقورت و خواحافیزی بۆ دەرەوە تێیتەقاند. هەر بۆ رۆژی دوایی بەسەر گشت لایەنە پەیوەندارەكان بڕیاریدا، كە ناوم رەشبكرێتەوە و هیچ بەرهەم و كارێكم بۆ رایی نەكەن، ئەم بڕیارەی ساڵێكی نەبرد و خوا كردی لە شاری هەولێر لە شوێنێكی بەرباددا بە كەتنەوە گیرا و بە دەیان پۆلیس حەسیرمەیدانی شەقشەقێنیان بەو جەنابە كردبوو، بە دەرپێ قوتەوە لە پشت موسەلەحەدا بۆ پۆلیسخانەیان بردبوو، هەرچەندە وتبووی (ئەمین عام)م پولێكی قەڵبی نەكردبوو. ئیدی لە حیزب و حكومەت تڕۆ كرا و پاش دووساڵ لە سووریاوە پاڕانەوە نامیلكەیەكی ئاراستەی (سەدام) كردبوو، ئەویش بەخشیبووی، ئیتر ئەوە بزانم بە حەتاڵ و بەتاڵی رۆژانی بەسەر ئەبرد. ئێمەش بەدڵ پێكەنین (خوا لە خێری دەرنەكات).