نیوەشەوێكی تاریكی مانگی نیسانی 1974 باوكم (كەمال بەگ) كە ئەو كات فەرماندەی لقی خۆشناوەتی شۆڕشی ئەیلوول بوو، خۆی و پۆلێك پێشمەرگە بە پڕتاو هاتەوە ماڵ و بە دایكمی راگەیاند كە خۆتان و منداڵەكانتان كۆ بكەنەوە و بەرەبەیانی سبەینێ رووەو ئێران بەڕێتان دەكەم، چونكە من لە شەڕدام و ئیدی ناتوانم نە بەرگری لە ئێوە بكەم و نە لە رووی ئیدارەدان و سەرپەرشتی كردنتان بەرپرسی ئێوە بم، چونكە هێزەكانی رژێمی بەعس هێرشی فراوانیان لە هەموو قۆڵەكانەوە بۆ سەر كوردستان دەست پێكردووە و لە هەموو قۆڵەكاندا شەڕی دەستەویەخەیە. تاریك و روونی بەیانی، بەر لەوەی خۆر لە دەم كەلی چیای شیشار رووناكی خۆی بە سەر دۆلی بالیساندا بڵاوبكاتەوە، دایكم و سەرجەم خوشك و براكانم بە سەر پشتی وڵاخەوە لە خۆشناوەتییەوە رووەو قەڵادزێ بە رێكەوتین. لەوێ بەرەو بەردەپانی ئەو دیوی ئێران و دواتریش كانی سپی و ئینجا زێوە و سەرەنجامیش لە ئۆردوگای (سەر ئابلە) لەگەڵ دەیان هەزار كەسی تری ئاوارە نیشتەجێ بووین. بە درێژایی ئەو مێژووەی كە لە ئێران، سەرزەمینی ئاوارەیی و غوربەتی وەكو پەناهەندە و غەریبە دەژیان، باوكم تەنها یەكجار سەردانی كردین، لەو سەردانەشدا كە ماوەی یەك شەو لامان مایەوە، نە من (زیرەك كەمال)، نە خوشك و برا بچووكەكانمی نەناسییەوە، ئەو كات من تەمەنم حەوت ساڵ بوو، ئێستا كە ئەو چەند دێڕە دەنووسم تەمەنم (49) ساڵە و (42) ساڵ بە سەر تەمەنی من و (40) ساڵیش بە سەر نسكۆی ئەو شۆڕشەدا تێپەڕ بووە. راستە من كۆمەڵێك نیشانەی پیریم لێ بەدیار كەوتوون و خەریكە وردە وردە پەڕەكانی تەمەنم دەورەن، بەڵام یاد و یادەوەری و رووداو و حیكایەت و سەروەرییەكانی ئەوسای منداڵیم، ئەیلوولیان لەسەر لاپەڕەكانی یادنامە و مێژووم وەكو شۆڕشێكی گەورەی كاریگەر بە زیندوویی هێشتۆتەوە، شۆڕشی ئەیلوول بە یەكێك لە شۆڕشە گەورەكانی مێژووی سیاسی و خەباتگێڕی گەلی كوردستان دێتە ئەژماردن، گەورەیی و كاریگەریی ئەو شۆڕشە لە سەر بەرەوپێشچوونی دۆز و مەسەلەی رەوای گەلەكەمان شایانی ستایش و رێزلێنانە، بەڵام بیریشمان نەچێت شۆڕشی ئەیلوول كە زوڵمێكی گەورەی لە مێژوودا لێكراوە، چ ئەوانەی سەرلەبەر و تەواوی ئەو شۆڕشە بەبێ هەڵە و شایانی رەخنە لێ گرتن پێناسە دەكەن و چ ئەوانەشی بەو پەڕی نابەرپرسیارێتی هێلێكی راست و چەپی سڕینەوە بە سەر شۆڕشی ئەیلوولدا دەهێنن.
ئەیلوول پێویستە بەردەوام یاد بكرێتەوە. دەڵێن رابردووی جوان و پرشنگدار چەندە رووداو و حیكایەتەكانی زیندوو گەورەن، ئەگەر بەردەوام یاد نەكرێنەوە، لەسەر تابلۆی یادەوەری و لاپەڕەكانی مێژوودا دەبنە ئەفسانە. شۆڕشی ئەیلوول بە بەرزكردنەوەی (دیموكراتی بۆ عێراق و ئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان) نەك هەر شۆڕشێكی كوردستان، بەڵكو وەكو شۆڕشێكی عێراقیش خۆی بەرجەستە و مانیفێست كردبوو، ئامانجەكانی گوتاری سیاسی ستراتیژی بیركردنەوە و كارنامە سیاسییەكەی وای كردبوو ببێتە مایەی هیوا و ئومێد بۆ سەرجەم گەلانی عێراق، هەر قورسایی سیاسی و مەعنەوی ئەو شۆڕشە وای كردبوو، كە حزبی شیوعی عێراق وەكو گەورەترین حزبی سەر گۆڕەپانی سیاسی عێراق بەشداری ئەو شۆڕشە بكات و بە هێزێكی پێشمەرگەی گەورە و لە چەندین داستانی بەرگری و نەبەردیدا لەو شۆڕشەدا سەروەریی بنوێنێت. سەرجەم ئەدیبان و رۆشنبیرانی كوردستان چەپ و دیموكراسیخوازی عێراق و كوردستان چ راستەوخۆ بێت، چ بە نهێنی لە ئەیلوولدا بەشدارییان كرد. لەژێر گوشار و پێداگریی ئەو شۆڕشە حكومەتی عێراق رێككەوتنامەی (11)ی ئاداری قبوڵكرد، كە یەك لە دەستكەوتەكانی ئەو رێككەوتننامەیە دانپیانانی حكومەتی عێراق بوو بە مافی ئوتۆنۆمی بۆ كوردستان. لە ژێر سایەی ئەو شۆڕشەدا بیر و هوشیاریی سیاسی و نەتەوەیی گەلی كورد چووە ئاستێكی باڵا، خەباتی سیاسی گەلەكەمان لە حزبەوە گواسترایەوە بۆ شۆڕشێكی نیشتمانی نەتەوایەتی فراوان، هەزاران رۆژنامە و گۆڤار و كتێب و نامیلكەی كوردی لە ژێر سێبەری ئەیلوولدا بە چاپ گەیەندراون. ئینتمای نەتەوەیی كوردستان لە لۆكاڵییەوە بوو بە ئینتیمایەكی كوردستانی، پێویستە شۆڕشی ئەیلوول بە وردی بخوێنینەوە، لە كوێ هەڵە و كەموكوڕی هەبووە، لە سەر بنەمایەكی زانستی مێژوویی رەخنەی لێ بگرین، لە كوێ شایانی ستایش و ئافەرینە دەستخۆشی لێ بكەین. ئەیلوول مایەی شانازی و سەروەریی میللەتێكە ژێرخانی رابوون و بەردەومیدان بووە بە بەرز راگرتنی ئیرادە و هەستی شۆڕشگێڕی و بگرە لە ئێستاشدا كە خاوەنی دەیان دەستكەوتی نیشتمانی و نەتەوەیین، بەشێكی زۆری ئامانجەكانی ئەو شۆڕشە بەدی نەهاتووە، شۆڕشی شێخ مەحموود، كۆماری كوردستان، شۆڕشی ئەیلوول و شۆڕشی نوێ، هەموویان مایەی سەروەری و شانازی مێژووی هەموومانن. رابردووی سیاسی ئێمە نە هەمووی ناشیرینە و نە هەمووی جوانە. بە هەموومان وەكو چۆن خۆمان بە خاوەنی جوانییەكان دەزانین، ئاواش دەبێت خۆمان بە خاوەنی ناشیرینەكانیش بزانین. با زیاتر لەوە «ناشیرینی بیركردنەوە»، رابردوو ئێستا و داهاتوومان وێران نەكات. تێپەڕاندنی ئەو دۆخە دژوار و ئاڵۆزە پێویستی بەوەیە بە حیكمەتەوە بیربكەینەوە و لە یەكتری بڕوانین. لە كوردستان بە دەیان تەڵە و كەمین و پلان و مەترسی گەورە تەنراوە، هەڕەشەی جددی لە سەر هەرێمی كوردستان هەیە. با شەهیدانی سەرجەم شۆڕشەكانی كوردستان و ئەنفال و هەڵەبجە رقی دوژمنایەتی یەكتری كردنمان لەبەر دابماڵێت، برادەران ترسم هەیە كوردستان لەسەر لێواری مەترسیی گەورەدایە.