ئەو ساتانای ناسڕێنەوە(رووەو چیا، بەرەو شۆڕش)(6)
December 11, 2014
وتار و بیروڕا
لە كەسانی خۆمان ئاساییم پرسی: ئەرێ برالە ئەم شوێن و هەوارە چی پێ ئەڵێن، ناوی چییە؟
وەرام نەبوو خوا كردی قەتارچییەك بەرەو رووم هات: كاكۆ ماندوو نەبی، ئەرێ ئەم شوێنە كوێیە؟ بە خوا ئەگەر زەینم بە هەڵەیدا نەبردبم، وابزانم وتی: ئەمە دەشتێیە. ئیتر دڵم ئاوی خواردەوە و، وتیان با لێرە وچانێكی بۆ بدەین و كەمێك نان و پەنیرمان پێ بوو، ئیدی تێشووەكە كرایەوە، منیش بە دەرفەتم زانی چوومە سەر كانییەكی روون بۆ ئەمەشیان گۆران واتەنی:
(( كانییەكی ڕوونی بەر تریفەی مانگەشەو
لە بنیا بلەرزێ مرواری زیخ و چەو))
لە پاش كارەساتەكەی قەڵادزەوە پەرۆشی بینینی رووخسارم بووم، داخۆ چیم لێ هاتبێ؟ ئاوێنەم نەدیبوو، بیرم لە كوڕو كاڵانی گوندنشین ئەكردەوە، كە ئاوێنەیەكی بازنەیی خنجیلەیان لە تەختی گیرفانیان دەناو، جاروبار لە رووخساری خۆیان ئەڕوانی، بەتایبەت ئەگەر لە چاوەچاوی بینینی دولبەرەكانیاندا بووبن، هەرچۆن كیژانیش ئاوێنەیان لە گیرفانی سوخمە گوڵڕەنگەكانیان دەنا و كە دەچوونە سەر كانی ژنان شانە دارینەكە و ئاوێنە بێگەردەكەیان دەردەهێنا و پرچ و پەرچەم و ئەگریجەیان دادەهێنا...
گوتم: بەر لە ئاوێنەی شووشە كەرەسەی دیكە دروست دەكرا یان هەر نەبوایە ئاوی روون بۆ خۆی ئاوێنەیە، ئەی ئەوە (نەرسیس)ی یۆنانی كە شەیدای خۆی بوو، بووە نموونەی خودپەرستی، نەدەچوو بەرامبەر ئاو لە رووخسار و لەشولاری خۆی ئەڕوانی. ئەی باشە (پیرەمێرد) لە شیعرێكا ئەفەرمووێ:
((ئاوە جوانەكەی بۆن گوڵاوەكە
بۆ سەرچاوەكە كەمێك لاوەكە
توخوا بزانم جامی فۆتۆگراف
نیشانم نادات نازدارانی جاف))
كەواتە با ئاوەكە نەشڵەقێنم، لە رووخسارم روانی، خوێنی مەيبوو و سەرو گوێلاك ئاوسا و چاوی راستم گچكە بووەو .....
لەو ساتەوە گرتەیەكی فیلمی(ئیڤانی ترسناك)م بیر كەوتەوە كەبەری دە پازدە ساڵی لەوەو بەر دیبووم.
نیازم بوو بە قوڕەسووری كەنار كانییەكە لە بری سابوون بە یادی جاران دەموچاوم بشۆم، برادەرێك پارچە سابوونێكی (جەمال)ی لە گیرفانی جانتاكەی كۆڵی دەرهێنا و دایمێ، دوو دەستی سابوونم لێدا، چونكە خوێنەكە وشك بوو بووەوە، بە ئاسانی لێی نەئەبوویەوە.
ئینجا چمكی جامانە چڵكنەكەم تەڕ كرد و كەوتمە لێكردنەوەی قەتماغەكان، لەو دەمەدا ئەوەم بیر كەوتەوە، كە كاتێ لە پۆلی دووەمی ئەكادیمیای هونەرەجوانەكان بووم، مامۆستای وانەی پۆشاك، هەر قوتابییەكی بۆ نووسینی راپۆرتێ راسپارد، بابەتی مێزەری خستە ئەستۆی من، پاش ئەوەی تكام لێ كرد ناوی چەند چاوگێكم بۆ دەستنیشان بكات، ئیدی لە ماوەی هەفتەیەكدا نوقمی جیهانی مێزەر بووم، ئەوە مێژووی رەنگەكان، سوودەكانی، جۆرەكانی، تەنانەت ئەو حەدیسانەی پێغەمبەر(د.خ) . لەو ساتەدا زانیم جامانەش هەرچۆن مێزەر، بۆ سەرماو گەرما و بەستنی زامو شكاویش و، بەكارهێنانی بۆخۆداپۆشینی سەرخەوشكاندن، گشت ئەو كاتەی جامانەكەم بۆ سەلما. پاش ئەوەی جوان جوان ششتم و پاكژ بوویەوە، دام بەسەر دەوەنێكا و كاتێ كە هەستاین بكەوینەوە ڕێ كزر بووبوویەوە.
ئیدی رێگامان لە بەهەشتی شارباژێڕ لێ بووە گەشتێكی عەزرەتخوازانەی سەیرانی تامەزرۆ.
لە رێگا تووشی هەمەجۆر رێبوار بووین، هەندێكیان لە شارەوە هاتبوون، چ بۆ سۆراغی بۆم بۆردمانەكەی قەڵادزە، هەر كەسەو بۆ برا و كوڕ و كچ و كەسیان، بەتایبەتی كە لە قەڵادزە زانكۆی سلێمانی كرابوویەوە و ژمارەیەكی دیاری قوربانییەكان لەو قوتابیانە بوون، چەندین كەس لە سلێمانی هەواڵی هەمەجۆریان لە بارەی منەوە پێ گەیشتبوو، گوایە كوژراوم، بەڵام لە هەمووی ناخۆشتر كۆمەڵە قسەیەكی توڕە بوون بوو بە ناوی منەوە كرابوو، بە تایبەت هێرش بردنە سەر سۆڤیەت و مۆڤیەت. راستە بە چەكی سۆڤیەت لە ئێمە دەدرا، بەڵام خوا شایەت كە ئەپرژایە سەر نوكتە و وتاربێژیی و، هەتا چەند مانگێك كاریگەری دەنگی (ناپاڵم) لە گوێمدا هەر ئەزرنگایەوە.
هەندێك ناسیاومان بینی كە بۆ سبەینێ ئەگەڕانەوە ناو شار، ژمارەی تەلەفۆنی ماڵی خۆمانم دانێ، پێیان بڵێن سالار سەلامەتە و خەمیان نەبێ، بەڵام دایكم دڵی ئاوی نەخواردبوویەوە، شەو و رۆژ گریان و خەم، ئەگەر هەر شتێكی بینیبایە پەیوەندی بە منەوە بوایە، شیوەنی نوێ ئەبوویەوە، ناچار (نەوزادی خاڵە نوری بەگ)م هێنابووی بۆ لای من، دایكم كاكە نەوەی هێندەی من خۆش ئەویست. بە هەر حاڵێ بوو گەیشتینە(پێنجوین) كە بارەگای (لقی 4)ی پارتی لێ بوو، هەروەها مەڵبەندی پارێزگای سلێمانی بوو، پاش دوو رۆژ سەردانی (لقی 4)م كرد لە گوندی (هەرگینە)و حاڵ و حیسابەكەم بۆ گێڕانەوە، هەر هەموو ئەندامانی لق ئاشنا و نزیكم بوون، چ شەهید عەبدولی سۆران، مامۆستا مەحمود مەلا عیزەت، و د. كەمال خۆشناو و كاك فەرەج، كاك سمكۆ فەتحوڵڵا، ئاگاداریان كردمەوە كە كاك نوری وەشتی و هونەرمەندانمان لە گوندی (شاناخسێ) گیرساونەتەوە، هەستام بگەڕێمەوە پێنجوین، وتیان هەتا نانمان لەگەڵ نەخۆی ناڕۆیت.
هەر لەوێ شەهیدی نەمر مامۆستا(فەتاح ئاغا)م بینی و بە دەم نانخواردنەوە، كەوتینە دەمەتەقێی هونەری و زمانەوانی، لە دووتۆی ئەم وتووێژەدا مامۆستا(فەتاح ئاغا) فەرمووی:(ئەرێ بە لای تۆشەوە وشەی (كەڵ) ماقووڵ و رەوایە؟
: نەخێر لە جێگای خۆیدا نییە و(كەڵ) تایبەتی ئاژەڵە و بەتایبەتی لە هەندێ وەرزدا ئەڵێن (كەڵەگا) یان (مانگا بە كەڵ)، هەروەها (كەڵە باب، كەڵە شێر و كەڵە كێوی) ... هەندێ جاریش لە هەندێ ناوچە بۆ مرۆڤ بەكاردێت(كەڵەمێرد)، لەڕووی (نێرەكەری)یەوە بۆ مرۆڤیش بەكارهێنراوە، بەڵام باشە ئەو تایبەتییە ئاژەڵییە كە لە بنچینەدا چەمكی سێكسی هەیە چ پەیوەندی بە مرۆڤی جەربەزە و جوامێر و لێهاتووەوە هەیە؟! نەخێر وشە وەسپێكی جوان و شایستە نییە بۆ مرۆڤ.
: ئافەرین مامۆستا منیش هەمان ڕام هەیە.
بۆمبۆردوان و وێرانكارییەكانی خاكی كوردستان خەست بوویەوە و گشت ناوچەكانی گرتەوە، تەنها ناوچە سنوورییە بە یەكەوەلكاوەكان نەبێ كە كاتی بۆ نەبوو بە شەو و رۆژ، بەڵام سات لە دوای سات ورەی خەڵكەكە بەهێزترو بەرزتر دەبوو، رۆژ بە رۆژ هۆ و رێگای خۆپاراستن لە دەست ئەو تاوانكارییە ئەبینرایەوە، خەڵكەكە پێی راهاتن و شارەزاییان پەیدا كرد، جگە لەوەی شۆڕش دەزگای هوشیاركردنەوە و داكۆكی شارستانیی بەهێزی هەبوو، بەراستی ئەو ماوەیە لە شاری (پێنجوین) هێندەی دۆست و برادەرم ئەبینی وام ئەزانی لە سلێمانیم.
هێندەی نەبرد برادەرانمان لە (شاناخسێ)وە گەیشتنەوە پێمان، لەگەڵ ئەو چەند برادەرە پەرەوازەكانمان ئێمەش پێشوازیمان لێكردن بە گۆرانییەكی (ئیبراهیم فەتاحی): تۆز ئەكا تۆز ئەكا لە شاناخسێ تۆز ئەكا، یارم ئەچێ بۆ حەمام خەڵكم لێ ئاڵۆز ئەكا، جەحێڵان ئاڵۆز ئەكا)، وای لێهات هەمووان ئەیانوتەوە، حەز ئەكەم لە بارەی ئەو گۆرانی و گۆرانیبێژەوە بڵێم:(فەتاحی) هونەرمەندێكی رەسەن و مەزنەو ئەو گۆرانییەشی هەتا بڵێی خۆشەو هەرگیز لە زەینا ناسڕێتەوەو نەمرە.
ئەوەی لەم رۆژانەدا، بووبووە خەم و خولیا و مەراقی سەرەكیم و بیرو هۆشی تەنیبووم تەنها ئەو پرسیارە بوو: چۆن بتوانم و بە چ شێوازێ هونەر و قەڵەمی خۆم بخەمە خزمەتی شۆڕشی چارەنووسسازی گەلەكەم و چۆن چۆنی هاوتایی لە نێوانی پاراستنی پەیام و بایەخەكانی هونەری ئەفراندن و ئەركی شۆرشگێڕی بگونجێنم؟
ئێمە بە گیان قەرداری شۆڕشین، چونكە شۆڕش ئێمەی خستۆتە سەر راستە رێی شەقامی ژیانی راستەقینە، نایشارمەوە لەگەڵ ئەو پەرۆشییەدا، (سێرغی ئینۆنشتاین)ی مەزنە هونەرمەندی سۆڤیەت و رابەری سینەمای شۆرشگێڕی، كە بە تفەنگ و كامێرە لە چەق و گەرمەی شۆڕش دا بووە، كاتێ لە خودی خۆی ئەپرسێ: ( شۆڕش چی پێ بەخشیم؟ شۆڕش مەزنترین شتی بوونمی پێ بەخشیم، زریانە بەهێزەكانی شۆڕش كردمیە هونەرمەند و بتوانم ئازاد بم لە بڕیاری چارەی خۆنووسین دا، ئەو مافەی كە سەربەستی بە رەوای گەلان ئەبینی....)).
راستە گەر لە شاردا ئەركی هوشیار كردنەوەو ورە بەرزكردنەوە و بە هێز كردنی ئەو هەستەی مرۆڤ بە سەروەری ئەتهێڵێتەوە بۆچاككردن و جوانكردنی ژیان، ئەوە لە گەرمەی شۆڕشدا بەو ئەركانەشەوە كۆمەڵە ئەركێكی نوێی لە ئەستۆ ئەنرێ، هونەرێك زەبری لە زەبری هەموو چەكێك بەهێزتربێ.