سیاسەتی ئیدارەی ئۆباما لە ئاست میسردا بە ڕەوتێكی خێرا لە خراپەوە بۆ خراپتر دەچێت. دوایین هەنگاوی هەڵەش بریتی بوو لە بڕیاری فرۆشتنی 10 هێلیكۆپتەری هێرشبەری جۆری ئەپاتچی بە قاهیرە. بە گوتەی چەك هاگڵی وەزیری بەرگری، ئەو فڕۆكە بەهێزانە بۆ بەگژداچوونەوەی تیرۆرستان لە نیمچەدوورگەی سینادا بەكاردەهێنرێن، بەڵام واشنتۆن كۆنتڕۆڵی بەسەر ئەم ئەپاتچیانەوە نییە، كاتێك دەكەونە دەست جەنەراڵەكانی میسرییەوە. ڕژێمە دیكتاتۆرەكان بەوە بەدناون كە ئەم هێلیكۆپتەرانە بۆ ترساندن یان كوشتنی ئەو خۆپیشاندەرانە بەكاردەهێنن كە تەحەددای دەسەڵاتەكە دەكەن.
بە ڕەچاوكردنی ئەو تۆمارەی تا ئێستا گروپە ئەفسەرەكەی جەنەراڵ عەبدولفەتاح ئەلسیسی هەیانە، ئەوا بڕیاری فرۆشتنی ئەم چەكە كوشندەیە بەو حكومەتە لە ڕاددەبەدەر بڕیارێكی نەگونجاوە. ڕژێمەكەی سیسی سەدەها خۆپیشاندەری دڵسۆزی موحەممەد مورسی كوشتووە، ئەو سەرۆكە هەڵبژێردراوەی كە سوپا لە دەسەڵات دووری خستەوەو دادگا ملكەچەكانیشی حوكمی مەرگیان بەسەر سەدانی دیكەدا سەپاندووە. ئەو حوكمانەش لە دوای چەندین دادگاییكردنەوە دەركران كە تەنانەت ڕێز لە بنەڕەتیترین ڕواڵەتەكانی دادگایەكی دادپەروەرانە نەگیرا. ڕاپۆرتەكانی (بی بی سی) كە جێی متمانەو میسداقیەتن، ئاماژە بەوە دەكەن كە ئەشكەنجەدانی زیندانە سیاسییەكان دووبارە بوونەتەوە مۆركی ژیانی میسر.
بەلەبەرچاوگرتنی ئەوەی مورسی و شوێنكەوتووانی ئیخوان موسلمین بە شێوەیەكی زۆرەملێیانە و نیگەران ئاسا ڕەفتاریان كردووە و شێوازی حكومڕانیان پاشماوەی دیموكراسییە ساختەكانی وەك ڤلادمیر پۆتین یان فەنزویلای هۆگۆ شافێز بوو. بە دڵنیاییەوە ئەركی واشنتۆن ئەوە نەبوو، هاوكاری دارایی یان هاوكاری دیكە بۆ حكومەتەكەی مورسی دابین بكات، هەروەها ئەمریكا هیچ ئەركێكی لە ئەستۆ نەبوو كە رێگە لە ڕوودانی كودەتاكەی سیسی بگرێت.
بەڵام بەرپرسانی ئیدارەی ئۆباما ئەركێكی ئەخلاقیان هەیە بۆ ئەوەی ڕێگە نەدەن ئەمریكا ببێتە شەریك لەو سەركوتكارییە دڵڕەقانەی حاڵی حازر كە لە میسردا ڕوودەدات. ڕەفتای واشنتۆن مایەی بێزراوی و ڕەتكردنەوەیە، لەم ڕووەوەش فرۆشتنی ئەپاتچیش دوایین هەنگاوی خراپی ئەو وڵاتە بوو. تەنانەت بەرپرسانی ئەمریكا بوار بە خۆیان نادەن كودەتاكەی سیسی بە « كودەتا» ناو ببەن، و بەرپرسانی ئیدارەكە ئەم حوكمە بە كۆمەڵانەی مەرگیان-كە لەلایەن دادگاكانی میسرەوە دەركراون-، بە دەستەواژەیەكی سارد و سڕی وەك «نەگونجاو» وەسف دەكەن. هاوكارییە دارایی و سەربازییەكانی ئەمریكا بێ پچڕان بەردەوامن.
هێشتا بە ڕەسمی واشنتۆن بە توندی دەست بەو بیرۆكەیەوە دەگرێت كە سیسی و هاوەڵەكانی دیموكراسییان بۆ میسر گەڕاندەوە. ئەم تێڕوانینە لە باشترین حاڵەتدا خەیاڵئامێز و لە خراپترین حاڵەتدا بەدنیازیی لە خۆدەگرێت. هاوەڵێكی پایەدارم لە بواری سیاسەتی دەرەوە لە كۆتایی نیساندا سەردانی میسری كرد و سەرنجی ئەو ڕاستیەی دا كە لە ڕاستیدا نزیكەی سەرجەم دەزگاكانی ڕاگەیاندن، ئیدی ئەوانەی بە شێوەیەكی ڕەسمی لەلایەن حكومەتەوە بەڕێوە دەبردرێن یان ئەوانەی لە ڕواڵەتدا لە ژێر كۆنتڕۆڵی كەرتی تایبەتدان، نزیكەی هەمان كار دەكەن، ستایشكردنی سیسی و ڕەشكردنی مورسی و ئیخوان بە وروژێنەرترین شێوازی سۆزداری كە مومكین بێت.
چاودێران سەرنجی ئەو شكۆ شەخسییەیان داوە كە بۆ ئەلسیسی دروست كراوە كە ئەمەش بە مانای سەركەوتنی پێشوەخت دێت لە هەڵبژاردنەكانی داهاتوودا. كۆنتڕۆڵی توندی پرۆسەی هەڵبژاردن زەمانەتی ئەو دەرئەنجامە دەكات. كۆمەڵە ئەفسەرە حكومڕانەكە نیازی خۆیان نەشاردەوە، كاتێك دەستورە نوێیەكەیان خستە ڕاپرسییەوە و بە زۆرینەی لە سەدا 98یش پەسەند كرا. واشنتۆن ڕاهاتبوو كە بە زمانێكی گاڵتەجاڕی باس لە هەڵبژاردنی ساختەی لەم شێوەیە بكات لە وڵاتە كۆمۆنیستەكانی سەردەمی شەڕی سارددا، هەروەها سەركردەكانی ئەمریكاش بەم دواییە بە گاڵتەجاڕیەوە باسی ڕاپرسی جیابوونەوەی ئۆكرانیایان كرد. لەگەڵ ئەوەشدا، گومانبردنێكی ئاشكرامان نەبینی، چ جای ڕەخنەیەكی بێ پەردە، لە ئاست شەرعییەتی ڕاپرسییەكەی دەستووری میسردا.
دووبارە واشنتۆن پیشانی دایەوە كە ئامادەیە پاڵپشتی لە دیكتاتۆرە بەڵتەجییەكان بكات، تا ئەو كاتەی كە بە ئامانجەكانی سیاسەتی ئەمەریكا دۆست بن.
ئیدارە یەك لە دوای یەكەكانی ئەمریكا ئەم كارەیان لەگەڵ حوسنی موبارەكدا كرد لە ماوەی سی ساڵی حكومڕانیدا لە قاهیرە، هەمان شتیش ڕاست بوو لە ڕەفتاركردنیاندا لە ئاست شای ئێران و فێردیناند ماركۆس لە فیلیپین، هەروەها پارگ چانگ هی لە كۆریای باشوور و زۆرێك لە «دیكتاتۆرە دۆستەكان»ی دیكە. كردەوەكانی ئیدارەی ئۆباما لە ئاست بارودۆخی میسردا ئاماژەیە بەوەی سەركردەكانی ئەمەریكا پەشیمانییەكی كەمیان هەیە لە ئاست ئەو ڕووداوە نامۆراڵیانەدا.

* تۆژەری باڵا و جێگری سەرۆكی پرۆگرامەكانی ئامۆژگای كاتۆ و نووسەری گۆڤاری (زە ناشناڵ ئینتریست) و (وەرزنامەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست) و (گۆڤاری گوڵان).