پێشینان رەحمەت لە بابیان،خەستە ئەزموونەكانی تەمەنیان خەڵاتی نەوەكانی دوای خۆیان كردووە و هەر پیتەیان گەوهەرێكی گران بەهایە و نافرۆشرێ،بەتایبەت ئەوانەی پیرێتی تەنگی پێ هەڵدەچنین و شانیان لە دیواری هەڵچووی تەمەن گیر دەكرد، وەك مەیل سووڕان و گەڕانەو بۆ جاران و بە تایبەت ڕۆژانی منداڵی،ئاخیان بۆ هەڵدەكێشا و خۆزگەیان بۆ زەین ڕوونییەكەی دەبرد، كە چۆن بەردە و سڕینەوەو لەبیرچوونەوەی نیە. جارێ لەجاران خۆم شایەتی عەیان بووم، بەساڵاچوویەك هێندە بەهەورازی ژیاندا هەڵكشابوو لە نەوەد ساڵی تێپەڕاندبوو، گێڕایەوە: منداڵێكی هەروا حەوت هەشت ساڵان دەبووم هاوینەكەی ئەو ساڵە پیاوی دەگەیاندە شەرای مەرگ و بێخود دەبوو، ناچار خۆمان و كەل و پەلی زۆر پێویستی ڕۆژانەمان سەر بەرزە وڵاخ ناو روومان لەماڵی ئامۆزاكانی بابمان كرد كە كوێستانی پشت كێوانی سەر سنوور هەواریان بوو، ڕەشماڵمان لێ هەڵدابوو. هەر كە گەیشتینە جێ، چونكە یەكەم جار بوو لەو جۆرە ماڵە ببینم، دەسبەجێ چاوم ورد بە وردی ئەو شوێنەی قۆزتەوە، بۆ نموونە: گڵوانكەیەكی رەنگینی ئاهەنگیان بە بنمیچی ڕەشماڵەكەدا هەڵواسیبوو،سەد و بیست و یەك گڵوانكەی پیادا شۆڕ ببوەوە، ژەنگی و گرژاڵی و ئیدی لەو چیغە ئەسمەر پێچەم روانی كەهەر تاكێكیان دەگەز دەبوو، دووسەد و حەڤدە قامیشی تیادا چەسپ و جووت بووبوو، مامە سەرحەدیش كەوا و سەڵتەیەكی شیرداخ و چەفتەیەكی خۆڵەمێشی ریشوو رەشی دێزی بەستبوو بەسەریەوە، هەوا بەملا و بەولادا دەیشەكان، گاڵۆكێكی ئەستووریشی پێ بوو، سەرەچەماوەكەی بن هەنگڵی نابوو، بەسەرەكەی تریشی ئاگری ئاگردانەكەی خۆش دەكرد كە مەنجەڵێكی دووكەڵ ڕەشكردووی لەسەر دانرابوو لەتەك حەوجۆشێكی چا لێنان...

بەهەر حاڵ سەرتان نەیەشێنم هەر دەتگوت دوایین مۆدێلی كامێرای سینەمایی گەلێك وردبینی پێبووە و ملیمەترێكی لێ نەپەڕاندووە. ئەوەی جێگای تیا رامان و لەهەمان كاتدا پێكەنین ئەوە بوو پاش ئەو وورد گێڕانەوەیە روویتێكردم و چاوە گچكەكانی هێنایەوە یەك و هێندەی دیكە گچكەتری كرد و باش لێی ڕوانیم و وتی: ئەرێ تۆ كێیت و چیت گەرەك بوو؟

ئەرێ پێشم ناڵێی باس چیم دەكرد؟ بە ئاخێكی حەسرەت كێشانەوە وتم: لالۆ گیان ئا ئەوەیە زەینی سەرد تاو كۆتایی، جەوانی و پیری، زەین ڕوونی و زەین كوێری.

یاران ئەو كورتە سەربووردەیەم بۆ سەرگوزشتەی هەنووكەی خۆم هێنایەوە. سەرەتای پەنجاكانی سەدەی رابردووی سەدەی بیستەمی قاڵ و جەنجاڵی شۆرش و پاشان شەڕ و ئاشووب و هەرا و هوریا و گەلەگورگێ لەسەر جەستەی پارە پارە و گۆش و گۆشكراوی گەلان، بەر لەهەمووان گەلی كورد،دیارە تەمەنم گەیشتبووە وادەی چوونە قوتابخانە. بەیانی زوو هەڵیانساندم و دەست و برد دەم و چاویان شوشتم و پۆشاكی نوێیان لەبەركردم و لەماڵەوە بە كۆڵانە كەمێك تەنگەبەرەكانی گەرەكەكەمان لە شاری هەڵەبجە كە بە گەڕەكی جوولەكان ناسرابوو، دەستم توند بە دەستی باوكمەوەبوو،گەیشتینە سەر شەقامە سەرەكییەكە كە شارەكەی كردبوو بەدوو بەشەوە، لەخوارە واتە لەخوار (پیر محەمەد)ەوە بەرەو ژوور، رووەو (عەبابەیلێ)بەدەم ڕێگاوە پەیتا پەیتا باسی خۆشی قوتابخانەی بۆ دەكردم و كەچۆن چۆنی پێم ناوەتە قۆناغێكی دیكەوە، كاتێكم زانی چووینە خانوویەكی حەوشێ بەرینەوە، منداڵان هەڵبەز و دابەزو راكە راكەو جرت و فرت و ژاوە ژاویان بوو،دەرگای ژوورەكان لەسەر پشت بوون و تەختە ڕەشی شەق و شڕ بە رووبەندی دیواری تەنیشت دەرگاكاندا هەڵواسرابوو، بۆنی تەباشیر و لاستیكی سڕینەوە و دادانی قەڵەم دەهات. گەیشتینە ئاستی دەرگای بەڕیوبەر، باوكم هەنگاوێ پێش خۆی دام و گووتی: كاكە سالار ئەمە ئەو شوێنە پیرۆزەیە هۆش و گۆشی مرۆڤی تیادا پەرە دەسێنێ و ساز دەكرێ بۆ چوونە ناو ژیانی راستەقینەوە. بەڕێوبەر و ئەو سێ چوار مامۆستایەی لە ژوورەكەدا بوون ئاشنا و دۆستی باوكم بوون، خێرا هەستانە سەرپێ و تەوقەیان لەتەكدا كردوو دەستەملانی بوون و لەلای سەرەوە دایان نا و منیش توندتر دەستی باوكم گرتبوو، زانیم لەوێ بەجێم دێڵێ و تەنها دەمێنمەوە، بە چاكی گوێم لە وتوو وێژ و گفتووگۆكەیان بوو، زەنگێكی دەنگ گەورە لێی دا، كە هەرگیز ئەو دەنگە زەنگە پڕ لە زرنگانەوەیەم لەگوێدا ناسڕێتەوە، مامۆستاكان خواحافیزیان لە باوكم كرد و ئەوسا هەرخۆی و بەرێوبەر مانەوە، هەردووكیان لە مەنگی و مەلوولی و لارەملیەكەمدا بار ئاڵۆزییان خوێندمەوە. ئەوسا هەردووكیان بەروویەكی خۆشی لێواو لێوی میهرو نەواوە تێیان ڕووانیم و منیش ئاهێكی سەرفرازیم پیادا هاتەوە، بەڕێوبەر دەستی برد و لە پاكەتێكی تەباشیری ناو دۆڵابەكەی پشتمەوە حەوت كڵۆ تەباشیری دەرهێنا و نایە هەردوو مشتی دەستەكانمەوە، هەردوو دەستم چونكە مناڵ واتەنی(چەچەكانم) بەهەردووكیان دەیتوانی لەخۆیان بگرێ، پاشان خستمە هەردوو گیرفانەكەمەوە بۆ ئەو ڕەنگە جوانانە دڵم هات. ئەو ڕەنگانە ڕەنگی ئەو پەلكە زێڕینانەی دەهێنایەوە بەرچاوم كە بەهاران پاش شەستە باران و لێزمەی هەڵرژانی، هەرچۆن كونە و گڵێنەی سەر بەرەو خوار كراو، كە ئەو دەمانەش حەزم دەكرد لە هەیوانی باڵە خانە دوو نهۆمییە سەردارە راكراوەی بەقوڕە سوور سواغ درابوو، كە پلیسكە تەنەكییەكانی ئاوی بەسەر سەرپەنجەرە سەر بە كڵاودار و تەنەكییەكاندا و بەسەر حەوشە تاشە بەرد ڕێژراوەكەدا دەڕژان و چەشنەها ئاواز سەری لێوە هەڵدەدا و هەر كەخۆشی دەكردەوە پەلكە زێڕینە لەژوور باڵامبۆ و خوار گوڵان دیلانی ڕەنگاڵەی لەو ئاسمانەدا دەكرد و جاروبارە هەتاو نمەی باران دەستەملان دەبوونەوە و دەیان گووت ئەوە گورگە زێیە، ئەوسا هەموو جارێ لەتەك تەمەن هەڵكشاندا و لە وادەی پەلكە زێڕینەدا یەك بەیەك دەمبژاردن و دەمناسینەوە، ئاوا بوون ئەو حەوت تەباشیرەی كە گشت ڕەنگەكانی بوونم لێوە ناسیون و تەنانەت ئەو زانستەش كە پێی وایە چاوی مرۆڤ دەتوانێ پتر لە (700)رەنگ ببینێ و لەیەكدی جیابكاتەوە، بۆیە هەر لە زەینی ئەو منداڵییەمەوە و بەو پەڕی بڕواوە دەڵێم: هەر هەموومان ئەو ڕەنگانەش كە هێشتا نەبینراونەتەوە لە ڕەنگی ئەو حەوت كڵۆ تەباشیر گەچینەوەوە و بەو ڕەنگانە چاوی بەڕوو (ئەلف و بێ)یەكەی كوردیدا كردمەوە و بووە سورمەی دییەكان و ڕشتنێ پێم ڕشتووە، كەواتە چۆن چۆنی سوور و نارنجی و زەرد و سەوز و شین و نیللی و وەنەوشەیی لێم دوور دەكەونەوە ئەوانە سەر لەوحەی زەینی ژیانمە.