پشتی بڕیارا وەزارەتا نافخۆیا تورکیا کو ب تۆمەتا پشتەڤانکرن ژ تیرۆرێ هەرسێ سەرۆک شارەداریێن ( دیاربەکر ، وان ، مێردین ) هاتنە دوڕئێخستن . هەدەپێ نەڕازیبوون نیشاندا و خۆنیشاندان دەستپێکر و ئەڤ پرۆسە لدژی دیموکراتیێ نیشاندا . لێ حکومەتا تورکیێ لسەر بڕیارا خوە ڕژدە . ل نویترین داخویانیا خوەدا کەجەدێ ڕاگەهاند کو نێچیرڤان بارزانی دشێت کێشەیێن مە چارەسەر بکەت . هەڤسەرۆکا کەجەدێ ژ سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی خواست ، کێشەیا کوردێن باکورێ کوردستانێ چارەسەر بکەت . لەیلا گوڤەن، هەڤسەرۆکا کۆما جڤاکا دیمۆکراتیک، کەجەدێ دەربارەی بریارا حکومەتا تورکیا یا راکرنا شارەدارێن کورد راگەهاند: کوردان د هەلبژارتنان دا مافێ خوە یێ دەستووری بکار ئینا و دەنگ دا بەربژارێن خوە و سۆزییا خوە دیار کر، نها ژی دەستهەلاتا ئاکەپە و مەهەپێ پێ ل وان ماف و سۆزیییان دنیت. لەیلا گوڤەنێ هەروەسا داخوازا پشتەڤانییێ ژ نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ کر و راگەهاند: پێکڤە دێ کێشەیێن کوردان ل تورکیا هێنە چارەکرن.
سیاسەت و دبلوماسیەتا نێچیرڤان بارزانی دگەل وەلاتێن دەوروبەر لجەم کەجەدێ ب ئاشکرایی بۆ برژەوەندیا کوردانهەست پێ هاتیەکرن ، هەر ژبەر هندێ ئەو ئەڤڕۆکە داخوازێ ژ سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ دکەن سیاسەتا خوە بکاربینە ژبۆ چارەسەریا ئەو ئالۆزیا لسەر هەرسێ شارەداریان دروست بوی . ب دیتنا مە ئەڤ بریارا ژ کار لادانا هەرسێ سەرۆک شارەداریێن کورد ژ ئالیێ وەزارەتا نافخۆیا تورکیێ ژ کارڤەدانا دوماهیک هەلبژاردنێن ئەستەمبۆلێ نە کو د وێ هەلبژاردنێدا هەدەپێ پشت ل بانگەوازیا ئۆجەلانی کر کو داخواز کربوو بلا هەدەپە پشتگیریا چ ژ هەردوو بەربژێران نەکە . لێ داخوازا قەندیلێ ئەو بوو کو هەدەپە پشتگیریا بەربژێرێ جەهەپێ ( ئەکرەم ئیمام ئوغل ) بکەت . ل دوماهیکێ هەدەپە کەفتە ژێر فشارێن قەندیلێ و رێککەفتنەکا نهێنی دگەل جەهەپێ ئەنجامدا و ب ئاشکرایی پشتگیریا بەربژێرێ وان کر .
ئەڤڕۆ ئەگەر هەر ررێککەفتنەک دناڤبەرا هەدەپێ و جەهەپێ هەبی ، پێدڤیە جەهەپە ئالیگرێن خوە بهینیتە سەر جادەیان و نەرازیبونێ نیشان بدەن و پێکڤە رایا گشتی دروست بکەن . لێ مە ئەو تشت نەدیت ، ئانکو هەدەپە ب دەست بەتالی ژ وێ رێککەفتنێ دەرکەت . هەرچەندە (سەزای تەمەللی ) هەڤسەرۆکێ پارتا دیموکراتیکا گەلان هەدەپێ بانگەوازیا خەلکێ کر کو لدژی بڕیارا وەزارەتا نافخۆیا تورکیا بهێنە سەر جادەیان لێ ئەوێ مە ل شاشەیێن تیڤییان دیتی تنێ هژمارەکا کێم ژ دەنگدەرێن هەدەپێ پشکداربوون . ئانکو ژ (٥۰۰) هزار دەنگدەرێن هەدەپێ ل دیاربەکرێ ، کێمتر ژ ( ٥۰۰) کەسان ئامادەبوون . ئەڤەژی وێ یەکێ دگەهینیت کو ئیدی خەلکێ دیاربەکرێ پشتی رویدانێن سالا ۲۰۱٥ ێ و درستکرنا خەندەک و بکارئینانا مالێن مەدەنیان ل سوڕا دیاربەکرێ چاڤترس بوینە و ئەڤڕۆ ب وی رەنگی لدویڤ بانگەوازیا هەدەپێ نەچوون . دێ شێین بێژین دەنگدەرێن هەدەپێ پشتی شەڕێ ل سوڕێ دیاربەکرێ هات کرن و مالێن گەلەک ژ خەلکی وێران بوی تنێ ل دەمێ دەنگدانێ و ئاهەنگێن نەورۆزێ ب شێوەیەکێ بەربلاڤ شکدار دبن . ئەگەر نە بۆچیل سالا ۲۰۱٤ێ دەمێ داعشێ ئێرشی سەر کۆبانێ کر ، ئۆردوگانی وەک خۆشحالی دەربڕین گۆت ( ئەڤڕۆ یان سبە ، کۆبانێ دێ کەڤیتە د دەستێ داعشێ )ٚ پشتی ڤێ گۆتنێ کوردێن باکورێ کردستانێ لێ هاتنە دەنگ ب هزارا کەس هاتنە سەر جادەیان گۆتن ئەم وەها قەبول ناکەین . و کۆبانێ نەکەفت . لێ پشتی رویدانێن سوڕا دیاربەکرێ ل سالا ۲۰۱٥ ێ و پشتی سێ سالێن دن و داگیرکرنا عەفرینێ ژلایێ تورکیێ ل ۲۰۱۸ ێ ، ئەر ئەڤ خەلکە ژبۆ عەفرینێ نەشیان خۆنیشاندنێن مەزن بکەنو رایا گشتی لسەر وێ دۆزێ دروست بکەن . ئەڤە وێ یەکێ دگەهینیت کو نها ئالیگرێن هەدەپێ تنێ ل دەمێ دەنگدانێ دگەل هەدەپێ ماینە و هەدەپەژی دناڤبەرا فشارێن قەندیلێ و ئۆجەلانی و سەرکردایەتیا خوە دا ، سەرگەردان مایە .