بکارئینانا هێزا نەرم د سیاسەتێدا
June 25, 2019
وتار و بیروڕا
دبلوماسیەت و پەیوەندیێن دەرڤە نوینەرایەتیا سیاسەتا دەرڤە یا وەلاتی دکەن ، ئانکو برێڤەبرنا بەرژەوەندیێن وەلاتی دگەل جیهانا دەرڤە و چەوانیا سەرەدەریکرنێ دگەل سیاسەتمەدارێن جیهانێ . ( جوزیف نای ) پسپۆرێ زانستێن سیاسی و سەرۆکێ بەرێ یێ زانکۆیا جۆن کەنەدی ل ئەمریکا دبێژیت : دبلوماسیەت جەنگەکە کو پتر ب هێزا نەرم دهێتە ئەنجامدان و باوەڕ ئینانا کەسێ بەرامبەرە بێی بکار ئینانا هێزا سەربازی یان ئابوری .
خوەیایە کو هونەرێ دبلوماسیەتێ لجەم هەمی کەسان نینە ، ئەم دشێین سیاسەتمەدارەکێ کورد بۆ ڤێ مەبەستێ وەرگرین و خواندنەکێ بۆ دبلوماسیەت و هێزا وی یێ نەرم د سیاسەتێدا بکەین ، ئەوژی سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی یە . ل چەند سالێن بوری هەر کەسەکی پیچەک ئاگەهـ ژ سیاسەتا رۆژهەلاتا ناڤین ب گشتی و ئیراقێ ب تایبەتی هەبیت ، بێگومان شەیدایێ سیاسەتا نێچیرڤان بارزانی بویە ، ئەو خودان هێزەکا نەرمە د سیاسەتێدا و خودان هونەرەکێ دبلوماسیە و دشێت د دانوستاندناندا بگەهیتە وێ ئارمانجێ ئەوا بزاڤێ بۆ دکەت . ، ئەگەر ئەم دوماهیک سەرەدانا وی بۆ بەغدایێ وەک نمونە وەرگرین و هەلوەستەکێ لسەر بکەین .
لدەمێن بوری کەتوارێ ئەم تێدا سەلماندیە ، هەردەمێ پەیوەندیێن سیاسیێن هەرێما کوردستانێ دگەل بەغدایێ باشبن ، خەلکێ کوردستانێ و ئیراقێ تێدا سودمەند بوینە ، و بەروڤاژی ڤێ خەلک توشی زرار و زیانان بوینە ، بێگومان ب گشتی د ڤان چەند سالێن بوری پەیوەندیێن هەولێر و بەغدایێ بەرز و نزمیەکا زۆر بخۆڤە دیتیە و هەردەم رۆلێ نێچیرڤان بارزانی د بەرەڤ پێشبرنا ئەوان پەیوەندییان بەرچاڤ بویە. دوماهیک سەرەدانا سەرۆکێ هەرێمێ بۆ بەغدایێ لدویڤ زانیاریێن د مەدیایاندا بەلاڤ بوین ژبەر چەند ئەگەرەکێن گرنگ بویە . یێ هەرەگرنگ پێدڤیاتیا سەرۆک وەزیرێن ئیراقێ عادل عەبدولمەهدی ب وێ سەرەدانێ بوو ، چونکی د نهادا ل بەغدا نەیارێن عەبدولمەهدی ب تایبەت ئەوێن نێزیکی عەبادی رۆژ ب رۆژ زێدەدبن و عادل عەبدولمەهدی دڤێت ب چارەسەرکرنا ئاریشەیێن دگەل هەرێمێ بهێزتر دەرکەڤیت.هەروەسا هەرسێ سەرۆکایەتێن ئیراقێ دخوازن نێچیرڤان بارزانی سەرۆکێ هەرێمێ ژوان را ببیتە یارمەتیدەر بۆچارەسەرکرنا کێشەیێن نافخۆییێن هەرێمێ و ئیراقێ ، بێگومان سەرۆکێ هەرێمێ دشێت هەڤکاربیت دگەل وان و ب سیاسەت و هێزا خوە یێ نەرم کێشەیێن هەرێمێ دگەل بەغدا چارەسەر بکەت ، ب تایبەت دهێتە چاڤەرێکرن کو کێشەیا دەڤەرێن کوردستانیێن ل دەرڤەی هەرێمێ و زڤڕینا پێشمەرگەی بۆ وان جهان بودجە و چارەسەریا هەڤبەش بۆ دەریخستنا یاسایا نەفت و گازێ ل دەمێن داهاتیدا کو ب رەزامەندییا هەولێر و بەغدایێ بیت .
د نهادا ب خۆشحالیڤە دەرفەتەکا باش هاتیە پێش بۆ هەرێما کوردستانێ کو بشێت پێنگاڤێن باش بۆ چارەسەریا کێشەیان بهاڤێژیت ، بۆ ڤێ ئەگەرێژی هەماهەنگیەکا باش دگەل هەرسێ سەرۆکایەتیاندا هەیە کو بشێت چارەسەریا کێشەیان بکەن و پێگەهێ هەرێما کوردستانێ ل نافخۆ و دەرڤە بهێزتر ببیت .