قیبلەنامەیا سیاسیا هەرێما کوردستانێ

قیبلەنامەیا سیاسیا هەرێما کوردستانێ
ـ چارسالێن داهاتی ، لژێر سەرکردایەتیا ( نێچیرڤان بارزانی ) قۆناغەکا نوییا خۆشگوزەرانیێ چاڤەڕێیا هەرێما کوردستانێ دکەت ، کو ژلایێ پەڕلەماناکوردستانێڤە ب زۆرینەیا دەنگان هاتە هەلبژاردن و ل رۆژێن داهاتی دێ وەک سەرۆکێ هەرێمێ دەست بکاربیت ، نێچیرڤان بارزانی کو ب کەسەکێ خودان شیان دناڤ سیاسەتێدا بەرنیاسە ، ب دبلوماسیەتا خوە شیا کوردستانێ ژ قۆناغەکا پڕی ئالۆزی و بەرتەنگ رزگاربکەت .
د دانوستاندنێن پێک ئینانا کابیینەیا نوی دا نێچیرڤان بارزانی کو هەردەم کارێزماییا وی مینا قیبلەنامێ رێکا دروست و ئارمانجێن بلند دەست نیشان دکەت گرێیێن سیاسی ڤەدکەت ، ڤێ جارێ ژی ئامادەییا وی دناڤ دانوستاندنان رۆلەکێ مەزن هەبوو ل تێکشکاندنا بەربەستان و گەیشتن ب رێککەفتنێ . ژبلی ڤێ ژی هەلبژاردنا نێچیرڤان بارزانی وەک سەرۆکێ هەرێمێ گرەنتیەکە بۆ مسۆگەربونا سەقامگیری و ئاشتیا نافخۆی ل هەرێما کوردستانێ و ئیراقێ . شک د هندێ دانینە رێککەفتن و هەڤدەنگیا سیاسیا دناڤبەرا ئالیێن هەرێمێ مە بهێز دکەت .
پشتی دەستبکاربوونا نێچیرڤان بارزانی بۆ پۆستێ سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ ،پرسیار ئەوە ، ئەرێ نێچیرڤان بارزانی دشێت چ بکەت ؟ دەسهەلاتێن وی چنە ؟ بکارئینانا دەسهەلاتا سەرۆکێ هەرێمێ دگەل پەرلەمانێ کوردستانێ ، حکومەتا هەرێمێ ، حکومەتا عیراقێ ، پەیوەندیێن دەرڤە ... چاوایە ؟
دڤێ گوتارا خوە دا دێ بزاڤێ کەین بکورتی بەرسڤا ئەڤان پرسان بدەین .
خوەیایە سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ پێکهاتەکێ سیاسی ، ئیداری و یاساییە . لدویڤ مادەیێن ( ئێکێ و دووێ و سێ یێ ) ل یاسایا ژمارە ( ئێک ) یا سالا ( ۲۰۰٥ ) ێ کو هاتیە سەرڕاست کرن . سەرۆکێ هەرێمێ ، سەرۆکێ بلندترین دەسهەلاتا جێبەجێ کرنێ یە ل هەرێما کوردستانێ ، و هەروەسا فەرماندەیا گشتییا هێزێن چەکدارە ل هەرێما کوردستانێ.
سەرۆکێ هەرێمێ ب دەنگدانا گشتی و نهێنی ، ب شێوەیەکێ راستەوخۆ بۆ ماوێ چار سالان ژلایێ هاولاتیێن هەرێما کوردستانێ ڤە دهێتە هەلبژاردن و دشێت بۆ جارا دووێ خوە هەلبژێریتەڤە .
هەر لدویڤ ماددێ ( ئێکێ ) ل یاسایا ژمارە ( ئێک ) یا سالا ( ۲۰۰٥ ) ێ کو بەری چەند رۆژان دووبارە هاتە سەر راستکرن، سەرۆکێ هەرێمێ دێ دوو جێگر هەبن کو هەڤکارێ ویینە د راپەڕاندنا کاروبارێن وەلاتیدا .
سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ لسەر ئاستێ لسەر ئاستێ نافخۆیی و دەرڤە ، نوینەرایەتیا پێکهاتە و هاولاتیێن جودا جودایێن کوردستانێ دکەت ، و نوینەرایەتیا گەلێ کوردستانێ دکەت ل ئەنجومەنێ بالایێ ناڤەندا سیاسیا عیراقێ کو ل ( سەرۆک کۆمار ، سەرۆک پەڕلەمانی ، سەرۆک وەزیران ) پێک دهێت .
سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ ب مەبەستا پاراستنا مافێ گەلێ کوردستانێ کو دناڤ دەستورێ عیراقێدا هاتیە ، بناڤێ گەلێ کوردستانێ دانوستاندنان دگەل ئالیێ عیراقی دکەت و هەماهەنگیێ دناڤبەرا دەسهەلاتا فیدرالی و دەسهەلاتا هەرێمێ دکەت .
لسەر ئاستێ پەیوەندیێن دناڤبەرا سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ و سەرۆکایەتیا پەڕلەمانێ کوردستانێ . سەرۆکێ هەرێمی لدویڤ بڕگا ( ئێکێ ) ل ماددێ (۱۰) ل یاسایا ژمارە ( ۱ )ٚ یا سالا ( ۲۰۰٥ ) ێ کو هاتیە سەرڕاست کرن . سەرۆکێ هەرێمێ دەسهەلاتا دەرکرنا وان یاسایان هەیە کو ل پەڕلەمانێ کوردستانێ دهێنە پەسەند کرن ل ماوێ ( ۱٥ ) رۆژان ، هەروەسا دشێت تانەیێ ل گشت یاسایێ یان بەشەک ژ وێ یاسایێ بدەت و بۆ پەڕلەمانێ بزڤڕینیتەڤە هەتا دووبارە پێداچونێ تێدا بکەن .
رێزدار نێچیرڤان بارزانی کو جێگرێ سەرۆکێ پارتا دیموکراتا کوردستانێیە و سەرۆکێ پتریا کابینێن حکومەتێن بوری بویە ، خودان ئەزموونەکێ باشە د بڕێڤەبرن و پەیوەندیێن دبلوماسی و ئیدارەدانا ئالیێن هەڤدژ .
خوەیایە ئەرکێ داهاتییا سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ ئەرکەکێ گرانە ، لێ نەک ژبۆ کەسەکێ وەک نێچیرڤان بارزانی.
چونکی پارسال پشتی کو سەرۆک بارزانی دەست ژ پۆستێ سەرۆکایەتیا هەرێمێ ڤەکێشای ، پتریا دەسهەلاتێن سەرۆکایەتیا هەرێمێ بۆ نێچیرڤان بارزانی سەرۆکێ حکومەتێ هاتنە ڤەگوهاستن و شیا ب شێوەیەکێ سەرکەفتیانە ئەرکێ سەرۆکایەتیا هەرێمێ دگەل دگەل سەرۆکایەتیا حکومەتێ بڕێڤە ببەت . هەلبەت ئەڤە زێدەباری کو هەرێما کوردستانێ ب دژوارترین دۆخێ سیاسی و ئابوری و جڤاکیدا دەربازدبوو .
هەر ژبەر هندێ پۆستێ سەرۆکایەتیا هەرێمێ بۆ نێچیرڤان بارزانی گران و بزەحمەت نابیت ؛ چونکی د سالێن بوریدا پشتی کو هەرێما کوردستانێ ژلایێ حکومەتا عیراقێ ڤە ب ئابلوقەیەکا سیاسی و ئابوری هاتە دۆرپێچ کرن . رێزدار نێچیرڤان بارزانی شیا ئەوێ ئابلوقەیا سیاسی و ئابوری بشکینیت و ب بکارئینانا پەیوەندیێن دبلوماسی شیا پیلانێن دوژمنان پوچەل بکەت و قەوارەیا سەربەخۆیا هەرێما کوردستانێ بپارێزیت .
هەردوو بەربژێرێن پارتی (نێچیرڤان بارزانی و مەسرور بارزانی ) بۆ هەردوو پۆستێن سەرۆکێ هەرێمێ و سەرۆکێ حکومەتێ ، قوتابیێن مامۆستایەکێ مەزن و ئەزمووندارن د بیاڤێ سیاسەتێدا کو ئەوژی سەرۆک ( مەسعود بارزانی ) ـە .
پارتا دیموکراتا کوردستانێ ب کاندیدکرنا ئەڤان هەردوو سەرکردەێن بهێز مزگینیا بنیاتنانا کوردستانەکا بهێز دا خەلکێ نافخۆ و دەرڤەیێ کوردستانێ .
هەر وەکی چاوا ب ئێک دەستی و ئێک هەلوێستی دناڤ رێزێن پارتیدا ئەڤ بڕیارە هاتەدان ، ب هەمان شێواز لژێر سێبەرا جەنابێ سەرۆک بارزانی پێنگاڤێن جێبەجێکرنا بەلێن و کارنامەیا چار سالێن داهاتی دهێتە دەست پێکرن کو د بەرژەوەندییا خەلک و وەلاتیدانە .
ل چەند سالێن بوری وەک سەرۆکێ حکومەتا هەرێمێ ، نێچیرڤان بارزانی خودان هژمارەکا دەسپێشخەریێن ستراتیژی بویە کو ئارمانج ژێ باشترکرنا ئاستێ بژێوییا جڤاکی و دۆخێ ئابوری ل هەرێما کوردستانێ بویە . ل چار سالێن داهاتی ژی دێ پالنەرەکێ مەزن بیت بۆ سیاسەتا جڤاکی ، رامیاری و ئابورییا حکومەتێ ب ئارمانجا بەرەڤ پێشبرنا هەرێما کوردستانێ .
Top