د مێژوویا رۆژهەلاتا ناڤیندا ( عەرەب ، تورک ، فارس ) سێ گەل و سێ شارستانیەتێن ژ هەڤ جودا بوینە ، چ جارا گەلێ کورد وەک گەلێ چارێ و شارستانیەتا چارێ لجەم وان قەبول نەبویە . هەر چەندە ئەم کورد ب هەمی پێوەران مللەتەک خودان دیرۆکەکا کەڤنار و شارستانیەتەکا مەزنین . هەر ژبەر هندێ نە د نها و نە د هاتیدا بێی چارەسەرکرنا دۆزا کوردان رۆژهەلاتا ناڤین ئارام نابیت .
پشتی لاواز بونا رژێما بەشەر ئەسەد ل سوریێ سەرهەلدانا بوهارا عەرەبی و دروست بونا شۆرەشا سوریێ ، دەرفەتەکێ زێڕین ژبۆ کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست بوو، کو بشێن خەونێن سەدان سالان بکەنە راستی و خودان کیانەکێ سیاسیێ سەربەخۆبن . پشتی شەڕ و وێرانی و دەردەسەریەکا زۆر و ئاوارە بونا سەدان هزار کوردێن رۆژئاڤا ، ئایندەیا سیاسیا روژ ئاڤا بەرەڤ وێرانیێ دچیت . پەیەدە کو بالێ سەربازیێ پەکەکێ یە ل رۆژئاڤا ، د بڕێڤەبرنا رژئاڤایێ کوردستانێ سیاسەتەکێ ئالۆز پەیرەو کریە . هەر ئەڤ سیاسەتەژی بو ئەگەرێ هندێ کو ئەڤرۆ مەترسیەکا مەزن لسەر رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست بویە .
د نهادا پرسا ڤەکشیانا هێزێن ئەمریکا ل رۆژ ئاڤایێ کوردستانێ گەرمترین پرسێن میدیا وناڤەندێن ڤەکۆلینێن ستراتیژینە . و پێشبینی دهێتە کرن ب ڤەکشیانا هێزێن ئەمریکا ، رۆژ ئاڤایێ کوردستانێ توشی کاودانەکێ سەخت ببیت . ب دیتنا چاڤدێرێن سیاسی ، ئیدارەیا ترامپ دوێ بوەڕێ دانە کو شەڕێ لدژی داعشێ ب داوی هاتیە . هەر ژبەر هندێ پێدڤی ناکەت ئەو ل سوریێ بمینن . لڤێرێ بۆ مە دیار دبیت کو پەیوەندیێن دناڤبەرا دەسهەلاتا رۆژئاڤایێ کوردستانێ کو ژ لایێ پەیەدێ دهێتە بڕێڤەبرن دگەل ئەمریکا ، پەیوەندیەکا ستراتیژی نەبویە ، بەلکو ئەمریکا بۆ بدەستڤە ئینانا بەرژەوەندیێن خۆ مفا ژ چەکدارێن هەسەدێ وەرگرتیە . ژلایەکێ دیڤە بەرژەوەندیێن ئەمریکا دگەل تورکیا مەزنترن ژ بەرژەوەندیا دگەل پەیەدێ . هەر ئەڤە بوو ئەگەرێ هندێ ترامپ پێخەمەت کو تورکیا ل هەڤپەیمانیا روسیا و ئیرانێ دوربئێخیت ، بریار دا دگەل تورکیا رێک بکەڤیت و هەڤپەیمانیا تورکیا و ئەمریکا بەرەڤ قۆناغەکا نویتر ببەت .
ئەڤە دەمەکە تورکیا ئامادەکاریان دکەت کو مەترسیا لسەر سنورێن خوە دوور بێخیت ، و هژمارەکا مەزن ژ هێزێن سەربازی لسەر سنورێن خوە جێگیر کریە ؛ چونکی مە پێخۆش بیت یان نەخۆش ، تورکیا پەکەکێ وەک دوژمنێ خوە دزانیت . ئایدۆلۆژیا پەیەدێ هەمان ئایدۆلۆژیا پەکەکێ یە کو ل رۆژ ئاڤا دهێتە پەیڕەو کرن . هەر چەندە گەلەک جاران داخواز ژ پەیەدێ هاتە کرن خوە ژبن سیبەرا پەکەکێ رزگار بکەت ، لێ نەشیا ئەڤێ چەندێ بکەت . و ئەڤ سیاسەتا ئالوز یا پەیەدێ بو ئەگەرێ هێرشکرنا تورکیا بو سەر عەفرینێ و ئەڤرۆکەژی ئامادەکاریان دکەت بۆ داگیرکرنا بەشێن دن یێن رۆژئاڤایێ کردستانێ . هەلبەت ئەڤ رەوشا نها ل رۆژ ئاڤایێ کوردستانێ ژلایێ سیاسەتمەدارێن خودان ئەزموون ژ مێژە هاتبوو پێشبینی کرن . رێزدار نێچیرڤان بارزانی سەرۆکێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ سێ سالان بەری نها د پانێلەکێ دا ل زانکۆیا ئەمریکی ل دهۆکێ راگەهاندبوو (( ئەگەر دەسهەلاتا رۆژئاڤایێ کوردستانێ خۆ ژ سیاسەت و ئایدۆلۆژیا پەکەکێ قورتال نەکەت ، تورکیا دێ ڤێ یەکێ کەتە بەهانەیەک و دێ هێرشی رۆژئاڤا کەت ...))
هەلبەت ئەڤ دووربینیا جەنابێ نێچیرڤان بارزانی و خواندنا وی بۆ دۆخێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ ، ببورینا دەمی ئەڤ پێشبینیە دوروست دەرکەفتن . وەک ئاشکرایە تورکیا پەکەکێ بمەترسی لسەر سنورێن خۆ دبینیت ، و چەندین جاران ڕاگەهاندییە کو ئەم چ جوداهیا دناڤبەرا پەکەکێ و پەیەدێ نابینین و هەردووک ئێکن . هێرشا تورکیا بۆ سەر عەفرینێ و داگیرکرنا وێ هەر لژێر وێ بەهانەیێ بوو کو دێ مەترسیێ لسەر سنورێن خوە دویر ئێخن . ئەڤرۆکەژی جارەکادی ڕۆژئاڤا دیسان کەفتیە ژێر گەفێن تورکیا . ئەگەر پەیەدێ ئەڤ ئاخافتنا رێزدار نێچیرڤان بارزانی بەرچاڤ وەرگرتبا و کار لسەر کربا .ئەڤرۆ دۆخێ وان دا گەلەک باشتر بیت .
هەر ل دەسپێکا رویدانێن سوریێ ، هەرچەندە ژلایێ نێڤدەولەتیڤە لسەر حکومەتا هەرێمێ ب گران راوەستیا ، لێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ بڕیاردا ب ڤەکرنا دەروازەیا سنوریێ سێمالکا بۆ خزمەتا کوردێن رۆژئاڤا .ئەوێ د شیاندا هەبیت حکومەتا هەرێمێ بۆ رۆژئاڤا کریە و دکەت . و هەردەم ب ئەرکەکێ نشتیانی زانیە ، هەر ژلایێ دارایی و خزمەتا ئاوارەیان ، و ژلایێ سیاسیڤە بەردەوام هەڤکارێ هەمی ئالیێن سیاسیێن روژئاڤا بویە . سەرۆکێ هەرێمێ رێزدار ( مەسعود بارزانی ) ئەو هەمی ل هەولێرێ کۆمکرن ، و پاشی ل دهۆکێ بزاڤا رێککەفتن و ئێک دەنگیا وان کر. پارتا دیموکراتا کوردستانێ هەر ل دەسپێکێ هەمی بزاڤێن وی ئەو بوینە لایەنێن سیاسین رۆژئاڤا دگەل پەیەدێ ژ هەڤدوو نزیک بکەت . ئەڤەژی لسەر بنەما و مەبدەئەکێ نەتەویی و ستراتیژی بوو . ژبەر هندێ پارتی قەت دوو دل نەبویە ژ پشتگیریا رۆژئاڤا . لێ دەمێ پەیەدە چ هەماهەنگی و هەڤکارێ یەکڕێزیا لایەنێن سیاسیێن رۆژئاڤا نەکەت ، دروست ئەڤ دۆخێ نها دستۆیێ واندایە . پارتی ژ پەرۆشی و خەمخۆریا خۆ رەخنێ ژ بڕێڤەبرنا رۆژئاڤا دگریت ، و نەڤەشارتیە کو هەتا هەمی ئالیێن سیاسی پێکڤە تەوافوقق نەبن ، نەشێت تنێ سەرەدەریێ دگەل حزبەکێ بکەت . پارتی ل روانگەهەکا ستراتیژی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دنێڕیت نەک تەکتیکی ، ژبەرهندێ دەمێ پشت راست بیت و بزانیت پرۆسەیەک سەرکەفتی نابیت ، ب ئاخفتنێن بریقەدار مللەتێ خۆ بسەردا نابەت .ئەڤە هەمان هەلوێستێ راست و دروستێ نشتیمانی یە کو حکومەتا هەرێمێ پەیڕەودکەت .
پرسیار ئەوە پشتی خیانەتا (۱٦) ی ئۆکتۆبەرێ باشورێ کوردستانێ کەفتە ژێر مەترسیەکا مەزن ژلایێ ئابوری و سیاسی و سەربازیڤە . لێ سەرۆکێ حکومەتێ نێچیرڤان بارزانی ب ئەزموونا خوە شیا باشورێ کوردستانێ ب رێکا پەیوەندیێن خوە یێن دبلوماسی ژوان ئاستەنگان دەربازبکەت . گەلۆ ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ مە سیاسەتمەدارەک هەیە ئەڤ ئەزمونا حوکمڕانیا رۆژئاڤا ژڤان گەفێن لسەر وان دەربازبکەت ؟