حکومەت و چالێن سەر رێکا وێ
November 1, 2018
وتار و بیروڕا
دڤان پێنج سالێن بوریدا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ د سەخترین رۆژێن خودا و شیا ل ھەمبەری ئاستەنگیێن مەزن و مەترسیدار سەرکەفیت، بێگومان لڤێرێژی دێ ئەو پرس دسەرێ مەدا دروست بیت. کو ئەو مەتریسی چووبون.؟ یان ئەو قوناغێن سەخت چ بوون؟. ب چ ئاوایەکێ برێکا کێ چەوا ئەڤ مەترسیە ژناڤچوون؟ ھەلبەتە ئەڤ کارە ئەگەر ب ھەبوونا کەسێن خودان ئەزمونێن سیاسەتەکا وێرەک و شارەزاھیەکا بێ وێنە نەبن لسەر ئەزمونا دەولەتداری و حکومداریێ ھەروەسا شارەزانەبی دبوارێ و پەیوەندیێن نافڤخویی و دەرەکی دا و خودان سەنگەکا تایبەت نەبی، دبیت کارەکێ قورس و بزەحمەت بیت. مە ل ھەرێما کوردستانێ کەسایەتیێن مینا رێزدار نێچیرڤان بارزانی ھەنە کو ل سایێ ئەزموداریا وی دئەڤی بواریدا دشیێن بێژین ھەمی ئەو گەڤ و مەترسیێن لسەر ھەرێما کوردستانێ ھەیی ھاتنە ژناڤبرن. ھەروەسا دگەل ڤێ چەندێژی دڤێت رولێ لایەنێن دیترێن ھاریکار بوسەرکەفتنا حوکومەتێ و گەلێ کوردستانێ بگشتی ژبیرنەکەین. بەلگەیێ مە لسەر ئەڤان دەربرێنێن سەری ئەوە کو دسالێن چویدا مەزنترین رێکخراوا تیرورستی ئەوا بناڤێ داعش ھێرشی کوردستانێ کر کو ئەگەر ب خوراگری و قارەمانیا پێشمەرگێن قارەمان و خودێ جەنابێ سەرۆکی و پالپشتیا حکومەتا ھەرێما کوردستانێ نەبا کو خەرجیێن سەنگەرێن پێشمەرگەی ب ستویێ خوڤە گرتن و بەردەوام ژی ھەرپێتڤیەکا ھەبا ژلایێ مادی و مەعنەوی و لوجستیڤە بو وان دابیندکر. ئەڤە ددەمەکێدا کو بودجێ ھەرێما کوردستانێ ھاتە قوتکرن ژلایێ بەغداڤە، ھەروەسا چەندین ئاوارە لسەر ئاستێ ناڤخویی و دەرەکی ھاتنە ھەرێما کوردستانێ، کورێژەیکا زۆر ژ ئەڤان ئاواران ھەمی خەرجیێن وان وەکو دابینکرن و دروستکرنا کەمپ و پێتڤیێن مینا ئاڤ و کەھرەب و خوراکی و دروستکرنا قوتابخانە و نەخوشخانەیان... ھتد. لسەر بودجێ حکومەتا ھەرێمێ بوون. ئەڤە بونە ئەگەر کو بارێ حکومەتێ ئالوزتر و گرانتر بیت. دگەل ئەڤێ چەندێ ژی سەرۆکاتیا حکومەتێ کول نەدا بەردەوامبوو لسەر دابینکرنا موچەیێ فەرمانبەران ب رێژەک ژ رێژەیان و ھەروەسا راگەھاندنا سەربەخویا ئابوری و کێشنا ھێلاپەترولێ بو بەندەرێ جەیھان ل تورکیا و فروتنا نەفتا ھەرێمێ ب ئاوایەکێ سەربەخو دویر ژ سانسورا بەغدایێ و دروستکرنا باوەریێ ل دەڤ وەلاتێن مینا تورکیا و ئەمریکا کو کرین و فروتن ب نەفتا ھەرێمێ بھێتەکرن ل ھەرجھەکێ. بڤێ چەندێ ژی حکومەت نەراوەستیا بەلکو یا بەردەوامبو کار ژبوی ب ئەلکترونیکرنا حکومەتێ دکر، وەکی دانانا سیستەمێ بایومەتری کو رێگری ل دیاردا دوو موچەییێ کر. ھەروسا کارکرن بو وێ چەندێ کو پاشەکەوتێ موچەی نەھێلن، دیسان کارکرن لسەر پروژێ جاکسازیا میری حەتا کو کەھشتیە پەرلەمانێ ب رێگریکرنا ھندەک لایەنیێن نەرازی ئەڤ پرۆژە ل پەرلەمانی ھێلا ھەلاویستی. دیڤدا لایەنێن نەیارێن حکومەتێ کو دڤیا کار ژبوی لازکرنا ئەرک و ئەدایا وێ بکەت، حەتا ھندەک ژوان خۆ ژ حکومەتێ ڤەکێشا. ھندەکان ب ھەڤکاری دگەل لایەنیێن عەرەبی ل بەغدا کاردکر کو قەوارێ سیاسیێ ھەرێمی نەھێلن، ب بھانەیا ریفراندومێ سانسور ئێخستە لسەر ھەرێما کوردستانێ ژ ھەرلایەنەکێڤە. ئەڤەژی ھەمی ئاستەنگێن مەزن و مەترسیدارن، لێ بو دەربازبون ژ ئەڤان ئاستەنگیان لێزانێ دڤێت. کو ب ھەولێن سیاسەتا حەکیمانەیا رێزدار نێچیرڤان بارزانی و شێوازێ سەردەری کرنا وی دگەل ئەڤان ئاستەنگان شیا تارادەیەکێ زۆر ب سەرکەفتیانە ئەڤان پێنج سالان ھەمی خەونێن نەیارێن مللەتێ کورد ژناڤ ببەت و حکومەتا خوژی بسەرکەفتیانە برێڤە ببەت.