تاچەند لە كوردستان، سیاسەت بە ڕاستگۆی و ئەقڵانیی كراوە؟
July 31, 2018
وتار و بیروڕا
پرسیارێكی زۆر سادە و ساكار: تا چەند سیاسیەکانی کورد سیاسەتێکی ئەقڵانەیان کردوە؟
رەنگە زەحمەت بێت زەربێكی راست و چەپ بەسەر تەواوی كارەكتەرە سیاسییەكانی كورددا بهێنین و، بڵێین: نائەقڵانین.
چونکە ئەمە مامەڵەیەکی عادیلانە و قانونیانە نابێ بسەپێنرێ بەسەر تەواوی چینی سیاسی بێگومان باوەرمان هەیە سیاسی ئەقڵانە و لێهاتومان هەیە بەڵام ئەوانە بە پەنجەی دەست دەژمێردرێن.
فەیلەسوف و بیرمەندێكی گەورەی وەكو "هیگڵ"، پێیوایە: "هەمو ئەوانەی واقیعین، ئەقڵانین و، هەمو ئەوانەیشی ئەقڵانین، واقیعین".
یەكێك لە فەیلەسوفەكان، گوتویەتی: "بە بەردەوامی ئەقڵ لەلای مرۆڤ بونی هەبوە، بەڵام مرۆڤ بە بەردەوامی بونەرێكی ئەقڵانیی نەبوە". هەروەكچۆن ئەوانەی گریمانەی ئەوە دەكەن ئەقڵ لە مێشكی مرۆڤ دا بێت، بە هەڵەداچون و لەوە نەگەیشتون ئەقڵ لە واقیع دا بونی هەیە، نەك لە مێشك دا بەتەنها، وەكچۆن نابێت قسە لەسەر خودێك بكەین بە بێ بابەت (موچوع) واتە "ژات"ی بێ "موچوع"، مانای روتكردنەوەی خودە لە بابەت و، مانای لێسەندنەوەی ئەقڵانییەتیشە لە مرۆڤ.
بە بڕوای بەشێكی تیۆریسەنەكانی زانستی سیاسەت، گرنگترین بڕیاری ئەقڵانیی لە سیاسەت دا بەگشتی، جێگیركردنی رۆحیەتی هاوڵاتیبونە (وەكچۆن دەیان ساڵە لە وڵاتانی خۆرئاوادا جێگیركراوە و، ئەو جێگیركردنەیش پاڵپشتە بە روانینە فەلسەفیی و فیكرییەكانی بەشێكی زۆری فەیلەسوف و بیرمەندەكانی دونیای سیاسەت، بەتایبەتی ئەوانەی دوای رێنیسانس)
بەداخەوە، لە ئێستای هەرێمی كوردستان و لە غیابی ئۆپۆزسیۆنێكی كارادا، ئەوەی كاڵبوەتەوە، رۆحیەتی هاوڵاتیبون و هاوكات ونبونی جیاوازییەكانە. لەكاتێك دا لە ئەقڵانییەتی سیاسییدا، پێداگریی گرنگ لەسەر ئەو دو چەمكە دەكرێت.
كەواتە:
ئایا لە غیابی ئۆپۆزسیۆن و جێگیرنەبونی مافی هاوڵاتیبون و كاڵبونەوەی جیاوازییەكان و، هاوكات زاڵبونی رۆحییەتی تائیفیی دا، بەهایەك ماوەتەوە بۆ ئەقڵانییەتی سیاسیی و، سیاسەتی ئەقڵانیی لە كوردستان