کی دلسۆزی پێشمەرگەیە؟( خواندنەک سایکۆلۆژیک بۆ کەساتییا تاکێ کوردی)

کی دلسۆزی پێشمەرگەیە؟( خواندنەک سایکۆلۆژیک بۆ کەساتییا تاکێ کوردی)
ل ماوی بۆری و د سەروبەندێ چاکسازیێن د وزارەتا پێشمەرگەی دا دھێنەکرن، و ئاماژە ب گھۆڕینا ڕیّژەیا مووچێ پێشمەرگەی دھێتەکرن، ھندەک کەناڵ بێی ئێک و دوو، و وەکی ھەرجار و زڕنا لێدانا ھەمیشەیی و تێکڤەدانا خابیرێ کوردستانێ و شێل و بێلکرنێ و ماسیگرتنەکا باشتر بۆ خۆ، ھەمی تشتەکی دبێژن و تشتەک نینە پێنەئاخڤن. دبیتن ئەز کەسەکێ سیاسی و د ستافێ وێ وزارەتێ و حکومەتێ دا نەبم و ئاگەھداری گەلەک ھویرکاری و ئەگەر و چەوانیا وان گھۆڕینان نەبم، لەما نەشێم وی مافی بدەمە خۆ و لسەر وێ بئاخڤم، لێ دێ شێم لدۆر وان کەس و لایەنان بئاخڤم و سایکۆلۆژیایا وان ژ دویرڤە بخوینم. بەری ئەڤێ چەندێ و وەکی ھەرجار تاوانە ھەکەر بھێـەگۆتن ل کوردستانێ ھیچ گەندەڵییەک نینە و ڤێجا ل ھەر جھەکێ ھەبت و بەلکۆ ژی ڤێ وەزارەتێ، و جەنابێ سەرۆک بارزانی ئێکە ژ ھەری ئەوێن بەری نۆکە و نۆکە ژی کەس ھندی وی ناخوازیتن ئەڤ دیاردا نەشرین و نەشارستانی و تاوانا مەزن لدژی کوردستانیان نەمینیتن. بەلێ پا ئەڤ کارە نەیا ڤالەیە ژ زەحمەتی و ئاستەنگان.
بەلێ ئەوێن "رۆھندکێن تیمساحی" بۆ پێشمەرگەی دڕێژن و لسەر سایتێن کەنالێن راگەھاندنێ و بۆ وەرگرتنا مافێن پێشمەرگەی داخازێ ژ خەلکێ دکەن رابن و راپەرینێ بکەن، گەلەک رەفتار و گۆتارەک سەیرە و پنییەکە نە ژ وی کراسی و فیستانی تێتن یا وان دوری و کرییە بەر خۆ و نەش وان ھزرانە یا د مەژیێ وان کەس و لایەنان دا. ھەمی کوردستانیان دزانن تنێ ئەو تشتێ ژ ھەمیا کێمتر د ھزر و پرۆگرام و مەژی و پلان و پیلانێن وان دا، پێشمەرگەیە. بەلۆک ژ وێ ژی کمباخترە ئەوە ئەو پێشمەرگەی ب ئاستەنگی ھەرە مەزن بۆ پیلانێن خۆ دبینن و ھەکەر ئەو شەڤ و رۆژا ( دۆعایا) ژناڤچۆنا ھێزا پێشمەرگەی نەکەن، ئەو چ جاران داخازی و ( دۆعایا ) بۆ قەنجییا وان ناکەن.
بەڵگە ژی بۆ ڤان گۆتنا ھندن ھەکەر بێنە تۆمارکرن ھزاران بەرپەڕ تێرا ناکەن، لێ تنێ ئەو چەندێن ڤان دوو سێ ھەیڤێن بۆری لدژی کوردستانێ و پێشمەرگەی کرین نە کێمن بۆ ڤێ چەندێ.
دەمێ ل (٢٥/٩) نەتەوێن ماندیێن کوردستانێ بڕیارا سەربخۆیێ و ریفراندۆمێ وەک بچویکترین دیاری بۆ وان پێشمەرگا و شەھیدێن پێشمەرگە و زارۆک و خێزانێن وان کرین، تنێ ئەو بەرەیە و یێن خۆ ب نڤشێن نوی ددەەزانین لدژی وێ کریارا دیمۆکراسی راوستان بێی ھندێ ھیچ نرخ و بھایەکی بدنە قۆربانیا وان پێشمەرگێن قەھرەمان، و وان بخۆ، بۆ ڤێ کوردستانێ چ ماندیبوونەک وەسا نەدیتیە، و بەلگە ژی تەمەنێ وانێ بچویکە. د ھەمی پرۆژێن بازرگانیێن خۆ دا وان نانەک ژی بخێرا پێشمەرگەی نەدا خێر و بەلاڤ نەک، نەکۆ خێرا وێ پێشمەرگە سەربکەڤیتن و پیلانێن وان تێکبچن. ئەو مەزنترین پشت و پەنا و ھێز و بزۆتک بین بۆ وان کەس و لایەنێن رابین ب خیانەتا مەزنا گەندەلکارانەیا (١٦) ئۆکتۆبەر، کۆ کەرامەتا تاکێ کوردی و پرستیژ و نامیس و شەرەفا کورد و کوردستانیان و ئالا و دەستەکەفت و پیرۆزیێن وان کەتنە بن گەفێن شێعە و سۆننەیێن خوینمێژ و ئەنفالکرنا تاک و زمان و ئالا و کەلتوور و فەرھەنگێ رەسەنێ کوردەواری، و ژ ھەمیا ژی خەبات و قۆربانیدانا پێشمەرگێ قەرھەمان و سیمبۆلێ بەرخۆدانێ ل ھەمی جیھانێ و شکێنەرێ ئەفسانەیا داعشا کۆ رۆژھەلات و رۆژئاڤایێ د ئافراندنا وێ دا ھەمی ھۆنەرێ خۆ مەزاختی. سەدان پێشمەرگە و ھاولاتی بێ گۆنەە و بێ تاوان بدڕندانەترین شێوە ھاتنە شەھیدکرن و ژن و کچێن خەلکێ ھاتنەکرێتکرن، و مالێن وان ھاتنەسۆتن، تنێ دا ریفراندۆم نەگەھیتە ئارمانجێن خۆ، و ئەڤە ژی ھەر ئەو تشتن یێن ڤی بەرەی و بەرەیێ (١٦)ئۆکتبەر دڤیا، و مرادا وان ئەو بی پەترۆلا کوردستانێ بۆ ھندەک لایەنان و مووچەیێ کوردستانیان نەبیتن، بەلێ بلا بۆ شێعە و سۆننەیێن دڕندە بیتن دا دیسان پێ ھار ببن و کێمیاباران و ئەنفالان بکەن، و ئەو ژبەر پەترۆلا برایێ وان یێ مەزن، سەدامێ گۆڕ بگۆڕ، یێ کۆ بەری وان ژ بەھرا سیسەد-چھارسەد سالان ب بیست سیە سالان دەرئێخستی، و ل شوینا ھندێ بکەتە زێڕ و لبن پێیێن مە رائێخیتن، ھەمی کرنە چەک و د مە و خەلکی وەرکرن، ژی بکەنە د پاخلا دوژمنێن شێعە و سۆننەیان. ئەڤرۆکە ئەو بۆ پێشمەرگەی خۆ خەمبار نیشانددەن! داخازا راپەرینان بۆ وەرگرتنا مافێن وان دکەن، لێ بەلێ ھەر ئەو بخۆ مەزنترین دوژمنێن پێشمەرگەی و کوردستانیانە، چونکی ئەو باش دزانن ھەر راپەرینەکا وەکی ئەو دخوازن، ژ بلی مالوێرانیێ و خوەلیسەریێ تشتەک پێڤەنەھاتیە. ئەو ئەڤرۆکە یێن بووینە دارێ دەستەکێ چەند وەلاتەکا ل دەڤەرێ و رۆژئاڤا، و بۆ بجھئینانا پیلانێن وان و تۆلڤەکرن ل راپەرینا بارزانیێ نەمر و پێشمەرگێ وی یێ قەھرەمان ل بەھدینان و دەڤەرا زاخۆ ل دەستپێکا سەدێ بیستێ، بۆ ژناڤبرنا بھایێ ریفراندۆمێ و دەستکەفتێن وێ ل نۆکە و ئاییندەی، ھەر دار و گۆرزەکی ل ڤی وەلاتی و نەتەوەی و کوردستانیان دجەڕبینن. رۆھندکین وان تاخمان بۆ پێشمەرگەی تنێ رۆندکێن تیمساح و کۆرۆکۆدیلانە و نە ژ دلسۆزی و ڤیانە، بەلکۆ مەزنترین نەڤیانا یا د ناخ و دەروونێ وان یێ بێھنگەنی و ھەڕمی دا، و ئەڤا ئەو دکن تنێ ریکلامن بۆ خۆ شرینکرنێ و کڕینا سۆزدارییا خەلکێ، لێ خەلک و کوردستانی ژ ھندێ ھشیارترن ب وان رۆندکان بسەردا بچن، چونکی ئەو دلسۆزێن پێشمەرگەی ژی دنیاسن. د دەروونناسیێ دا، ئەڤ کریارا وان تاخمان بناڤ و نیشانێن وەکی میکانیزمێن بەرگرییا دەروونی یان فرت و فێلێن سایکۆلۆژی (psychological defense mechanism) دھێتە نیاسین، کۆ فرۆید و ئانا فرۆید و لایەنگرێن قوتابخانا شرۆڤەکارییا شرۆڤەکرنا دەروونی گەلەک بەحس دکەن. ئەڤ نڤشێن نوی فەرە بزانن نە ھەر نوییاتییەک پێشکەفتن، نە ھەر پێشکەفتنەک بەختەوەریێ دئینیت، و نابیتن ھەمیشە "نوی ھاتن کەڤنی خەلاتن" بسەر مێنتالیتەیا وان زال بیتن چونکی زیانێن وان پترترن ژ مفایێن وان.
*پرۆفیسۆرێ ە. /بسپۆرێ زانستێن سایکۆلۆژی و پەروەردەیی/فاکۆلتییا پەروەردە/ زانینگەھا زاخۆ
Top