یپلۆماسی كارای بارزانی و پێگەی بەهێز كورد لە ناوچەكە و جیهان

یپلۆماسی كارای بارزانی  و پێگەی بەهێز كورد لە ناوچەكە و جیهان
دوای هەڵوەشانەوەی پەیمانی سایكس پیكۆ، بە تایبەت لەدوای سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگە و دەستنیشانكردنەوەی سنووری كوردستان ، هەروەها بوونی سەرچاوەی نەوت و كانزایی و پێگەی جوگرافی و سیاسی هەرێمی كوردستان ، وایكردووە وڵاتانی ناوچەكە بە تایبەت توركیا و سعودیە بەگرنگییەوە بروانێتە دۆزی كورد . بوونی هاوپەیمانی بەهێزی نێودەوڵەتی لە لایەن كورد و ئەمەریكا و وڵاتانی ئەوروپایی گرنگی و بایەخی زیاتری هەرێمی كوردستان دەردەخات ، ئەمەش وایكردووە كە تادێت پشتیوانی و بایەخدان بۆ گەلی كوردستان زیاتر ببێت .

لە لایەكی دیكەوە تێكچوونی پەیوەندییەكانی نێوان توركیا و دراوسێكانیشی، لەوانەیش سوریا و ئێران و عێراق گرنگیی خۆی هەیە، چونكە ئەو كارە دەبێتە هۆی ئەوەی توركیا چاوپۆشی لە هەر هەنگاوێك بكات كە هەرێمی كوردستان بە تایبەت لە مەرٍ پرسی بریاردان لە سەر چارەنووسی خۆی بدات . وەك چۆن بینیمان كە ئاڵایی كوردستان بۆ یەكەمین جار لە پاڵ وڵاتانی عێراق وەك بە واقیعی ناساندنی میللەتی كورد و هەرێمی كوردستان دانیپێنرا . ئەمەش بۆ سیاسەتی سەركەوتوویی حەكیمانەی سەرۆكی كوردستان لە رووی پەیوەندی دیپلۆماسی دەگەرێتەوە .

سەردانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان ، هێژا مسعود بارزانی ‬بۆ وڵاتی توركیا لە كات و ساتێكی هەستیاردایە كە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوین و بەتایبەت بۆ هەر چوار وڵاتانەی كە كوردستانیان بە سەر دابەشكراوە گرنگ و بایەخی زۆری هەیە ، بە تایبەت كە لە دۆخی ئێستادا پرۆسەی ئاشتی نێوان كورد و تورك بە هۆی سیاسەتە هەڵەكانی پەكەكە ئاڵۆزییەكی زۆری بە خۆیەوە بینیووە و ئەوەش وایكردووە كە چەندین سەركردە و سەدان ئەندام و لایەنگی هەدەپە لە لایەن توركیاوە دەستگیركراون ،ئەوەش كاریگەرییەكی نەرێنی لە سەر دۆزی كورد دروستكردووە و بۆیە سەردانی سەرۆك بارزانی كە خاوەن پێگەیەكی بەهێزە لە ناوچەكەو جیهانیش بۆ توركیا دەتوانێت ئەو گرژی و ئاڵۆزییانە خاو و هێور بكاتەوە .

هەروەها ئەو سەردانە لە كاتی ئێستادا لاپەڕەیەكی‮ ‬دیكەیی‮ ‬سەركەوتنی‮ ‬دیبلۆماسی‮ ‬سەركەوتوە لەسەر ئاستی‮ ‬دەرەوەی‮ ‬هەرێمی‮ ‬كوردستان،‮ ‬هەروەها لەسەردانەكەیدا سەرۆك بارزانی‮ ‬بارودۆخ و شەرٍی موسڵ و دوایین پێشهاتەكانی ‮ ‬سووریاو ناوچە كوردنشینەكانی‮ ‬ئەو وڵاتە تەوەرێكی‮ ‬وتووێژەكانی‮ ‬بارزانی‮ ‬بوو لەگەڵ گەورە بەرپرسانی‮ ‬توركیا،‮ ‬هەروەها بەجۆرێكی‮ ‬دی‮ ‬هێزە سیاسییەكانی‮ ‬كورد لە رۆژ ئاوای‮ ‬كوردستان ببنە بەشێك لە داهاتووی‮ ‬سیاسی‮ ‬و سەربازیی‮ ‬ئەو ناوچانەی‮ ‬كە لەپاش بەهاری‮ ‬عەرەبی‮ ‬لە سووریا لەچەند ساڵی‮ ‬رابردوودا ئازادیان كردووە‮.

‬سەردانەكانی‮ ‬سەرۆك بارزانی‮ ‬بۆ وڵاتی‮ ‬توركیا و كۆبوونەوە گرنگەكانی‮ ‬لەگەڵ سەرۆك كۆمار و سەرۆك وەزیران و كاربەدەستانی‮ ‬تری‮ ‬ئەو وڵاتە،‮ ‬گرنگی‮ ‬تایبەتی‮ ‬خۆی‮ ‬هەیەو لەو چوارچێوەیەدا توركیا وەك سەرۆكی‮ ‬هەرێمی‮ ‬كوردستان پێشوازی‮ ‬لە بارزانی‮ ‬دەكات،‮ ‬لەم كاتە هەستیارەدا رۆڵ و كاریزمایی‮ ‬سەرۆك بارزانی بەرزنرخێنرا لەلایەن گەورە بەرپرسانی‮ ‬توركیاوە‮. سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ تاوتوێ كردنی چەند پرسێكی هەنوكەیی و گرنگ سەردانی توركیا و چەند وەلاتێكی تری ئەوروپی دەكات و له توركیا بەجیا لەگەڵ سەرۆك كۆماری توركیا ئەردوغان سەرۆك وەزیرانی توركیا یلدرم كۆدەبێتەوە، گرنگی ئەم سەردانەی سەرۆك لە چەند رویەكەوەیە بە تایبەت پێش ئازادكردنی موسل و كە بە دیاریكردنی سنوری دەولەتی كوردستان ناوی دەهێنرێت و هەروەها بەردەوامی پرۆسەی بوژانەوەی ئابوری توركیا و كوردستانە لەدوای پڕۆسەی بەدەولەت بوون و رێكخستنی پەیوەندیەكانە وەك دوو دەوڵەتی دراوسێ و هەروەها لەسەر داوای سەرۆك بارزانی دووبارە دەستپێشخەری دەكرێت بۆ دووبارە دەستپێكردنەوەی پرۆسەی ئاشتی لە توركیا و ئازادكردنی بەرپرسانی هەدەپەیە.

شایانی ئاماژەیە لە ماوەی ڕابردوودا سەرۆكی هەرێمی كوردستان چەندین جار پرسی سەربەخۆیی كوردستانی لەگەڵ وڵاتانی جیهان خستۆتە بەر باس و هەمیشە لە لێداوانەكانیدا جەخت لەسەر ئەوە ئەكاتەوە كە شەری ئەمجارە و خوێن ڕاژانی ئەمجارە سنورەكانی دەولەتی كوردستانی دیاری ئەكات. سەرۆك بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كە هاوكات فەرماندەی هێزە چەكدارەكانی كوردستانیشە ماوەی 3 ساڵە لەگەڵ هاتنی شەڕی نەگریسی تیرۆریستانی (داعش) ‌ ڕاستەوخۆ سەرپەرشتی ئۆپراسیۆنەكانی پێشمەرگە ئەكات، هەروەها لەو شوێنانەی كە ئازاد ئەكرێن گوتاری خۆی پێشكەش دەكات و تەئكید لەسەر مافی سەربەخۆبوون و دەولەتی كوردستان دەكاتەوە..
Top