لدەمەکێ کۆ خەما ھەری مەزن ل جیھانا ئەڤرۆ و کوردستانێ تیرۆر و قەیرانا ئابووری بی و ھەردوو ل خەلکێ ببینە فۆبیا، ئاشتی ھەورامی ژی ئێکا دیتر ئیناندەسەر. ڤەدگێڕن پاشایەکێ خەونەکا نەخۆش دیت و وەزیرێن خۆ گازیکرن دا وێ خەونێ (تەفسیر) بکەن. ئێکی گۆتێ قۆربان ھەمی مرۆڤ و کەس و کارێن تە دێ مرن پاشی تو دێ مری. ئینا پاشا گەلەک پێ تێکچۆ و قەھری. پاشا ئەو پاشانە ئەوێن تیگەھێ مرنێ د فەرھەنگۆکا ھزری و مەژیێ وان دا جھێ خۆ نەھەی. فرمانا کۆشتنا وەزیری دا و وەزیرەک دیتر گازی کر بۆ ڤێ مەبەستێ. ئەڤێ دی گەلەک زانا بی و خەون ھۆسا شرۆڤەکر:" قۆربان دێ تە ژییەکێ درێژ ھەبیتن". پاشا گەلەک خۆشحال بی و خەلاتەک باش دایێ.
دیارە ئاریشێن خەلکێ ھند مەزنن و گەلەک ڤەکێشان ھەتا خەلک تووشی کاودانێ دەروونیێ مەرجیبوونێ (إشتراگ) ببیتن ئەو تێگەھێ پاڤلۆڤی، زانایێ مەزنێ ڕۆسی ل چەرخێ بیستێ بۆ شرۆڤەکرنا لایەنێ دەروونیێ کەسان داھێنای و باب و باپیرێن مە بەری ھزار سالان بناغێ وێ تیۆرییا سایکۆلۆژی د ھزرێ دا یا ھەبووی و دبێژن" مارگەستی ژ وەریسێ ڕەش و سپی دترسیتن". ئاشتی ھەورامی فۆبیایەک دیتر ھاڤێتە سەر فۆبیایێن خەلکێ. وی دشیا وەکی وەزیرێ دووھەم بکەتن بەلێ وەنەکر و چۆ چاڤ ل یێ ئێکەم کر. بەلێ پا کی دێ سەرێ وی فڕینیتن؟ ئەوا ئەو دزانیتن پیر و شیر ل کوردستانێ دزانن. وی ڤیا بێژیتن گەندەلیێ کوردستان یا داعویرای. بۆچی ئەوی لیستەک ژ وان گەندەلکاران نەدا سەنتەرێ مێری دا پاشا و دەستھەلاتدارێن کوردستانێ گەلەک یان ھندەک یان ژی دوو سێیەکا سەربڕی بکەن دا بۆ خەلکێ ببنە وانە و ( عێبرەت)؟ بۆچی ئەوی لسەرێ لیستێ ناڤێ ژنکا خوە نەدنڤێسی؟ چونکی نەگاڤا ھندێ و ئاخفتنا وی یە. ئەڤرۆ کوردستان پێدڤی ب ھێز و دەست و باسکێن پێشمەرگە و فەرماندێ وان یێ گشتی جەنابێ سەرۆک بارزانییە، کە پشتی ژناڤچۆنا تیرۆرێ و دەیناندنا دەولەتا کوردستانی ئێکەم ستوینێن بھێزکرنا وێ دەولەتێ لسەر قڕاندن و فڕاندنا گەندەلیێ و گەندەلکاران بیتن، ئەوێن لسەر ملێن خەلکێ گەھشتینە وان تشتێن ب خەون ژی باوەر نەدکر دێ گەھنێ. ھنگی دێ خەونا ئاشتی ھەورامی ڕاست دەرکەڤیتن، و نۆکە نەگاڤا بەلاڤەکرنا فۆبیایێن وەسایە. ئاشتی ھەورامی ل شوینا وان گۆتنا بلا چۆبایە و ھندەک بابەتێن گرێدای ب زانستێ سایکۆلۆژی بخوینیتن، باشترە، ھیچ نەبیتن دا بزانیتن خەم و فۆبیا چەند بارگرانییا سایکۆلۆژی لسەر مرۆڤان دروست دکەن و وان بەرەڤ نەساخیێن دەروونی پالددەتن. ئەڤە نە ڕەنگێ دلسۆزییا گۆنجایە دگەل ڤی کاودانی و نەچارەسەرکرنا گەندەلیێە و ڕاستی ژی ھۆسا ناھێنەگۆتن. *بسپۆرێ ئەکادیمی د زانستێن سایکۆلۆژی و پێداگۆگی/ زانینگەھا زاخۆ