ئەو ساتانەی ناسڕێنەوە (كۆڕەوی گەلێك) .... ئەحمەد سالار
هەر كەسەو كەلەی هەرچۆن كورەهەنگی دەمەو بەیانییەكی بەهار، پڕ لە جەنجاڵی و هاژە هاژ بوو.. ناچار روومكردە خوارووی شار و چوومە هۆڵی رۆشنبیری كە بارەگای سەركردایەتی هێزەكان بوو، هیچ پێویستی بە پرسیار نەدەكرد، چونكە بە ئاشكرا گوێم لە گفتوگۆیەكانیان بوو:
- هێرشەكە لەوەدا نییە، خوا رەحمكات.
- فڕۆكەی هەڵساندووە...
- وابزانم، موجاهدینی خەڵكیشیان لەگەڵە .. ئیتر نازانم ...
- هەرگیز پشت بەو سەگبابانە نەبەستین، ئەو زلهێزانە، جێگای موتمانە نین.
- دواجار، هەر چۆن بارزانی نەمر واتانی هەر چیاكان دۆستمانن.
- بەخوای كوڕینە، بەڕاستییەكەی بە قوونە شەڕ خۆمان قوتار كرد.
- ئادەی براكەم، ئەوە سوێچی ئۆتۆمبێلەكەم، منداڵەكانم بۆ دەرباز بكە، هەندێ خۆراكیش لەگەڵ خۆت سەرخە.
- كاكی خۆم، قسە هەزارەو دووانی بە كارە، چەندوچوونی ناوێ، كوڕ ئەو كوڕەیە فریای هەڵهاتنی خۆی بكەوێ.
- .. هەی تڕحێو؟
خۆم گەیاندەوە ماڵەكەم لە (تووی مەلیك)، سەیرم كرد رێ بەر رێبوار ناكەوێ، هەر ماڵەو خزمان خەریكی خۆپێچانەوە و هەڵاتن بوون، بە راستی هەوڵمدا كەسانێ لەو هەڵهاتنە پاشگەز بكەمەوە، بەڵام كار لەكار ترازابوو؟. هەیهوو!
كە سەیری (ئەزمەڕ)م دەكرد، لە قەرەباڵغیی رێگاكە، هەر دەتگوت رووبارێكی رەنگ رەشی سەرەو ژووری سەرهەڵگرتووە.
(كاك بەهادین رەشە)ی زاوام لە لەشكر فەرماندە بوو، كەوتە مشوورخواردنی پاسێك، ئەوەبوو (كاك عەلی ئاغا)ی خاڵۆزام كە ئەویش لە لەشكر ئەفسەر بوو، خێرا پاسێكی گەورەی هێنا، پاسەكە ماركەی (TA . TA)ی هیندی بوو، كاك بەهادین پشتەكەی پڕكرد لە زەخیرە و خزمان كۆكرانەوە.
لەگەڵ (دایكی دیار)ی هاوسەرم چووین بەلای ماڵەوە بۆ هەڵگرتنی هەندێ پێویستی بەتایبەتی جلوبەرگ بۆ منداڵەكان، ئەو بارەش زۆر تەڕ و تووشی و سارد بوو، دەبوو خەمی ئەو بارەش بخۆین، گەیشتینە بەر دەرگاكەمان، وتم تۆ بڕۆ شتەكان بپێچەرەوەو دەرگاكان داخە، منیش ئەچم بەلای ئەو دراوسێیەمانەوە...
- بۆ چیتە؟
- ماڵەكەمی ئەخەمە ئەستۆ، ئاگای لێبێ.
- جا ئەگەر بدزرێ، هەر ئەو ئەیدزێ، كل لە چاو ئەڕفێنێ و كۆرپە بە بەرۆكی دایكەوە دەرفێنێ، سەیرە! چووم سڵاوم لە كابرا كرد و دووسێ هەنگاو بردمە ئەولاوە ..
- بەقوربانە كەسم لە تۆ دەستپاكتر نەبینی، بۆیە هاتووم پێت بڵێم، قوربانە ئامانەتی تۆ ماڵەكەم! بە خوا دەزانم تۆ چۆن پیاوێكی تەنگانەی.
- ئای بەسەرچاو وەك گلارەی دییەكانم دەیانپارێزم، هیچ دڵت بە لایەوە نەبێ.
گەڕامەوە و دایكی دیار پێی وتم: ئەرێ ئەوە بەڕاستت بوو، ئەوە نەبوو لایەك لە خەستەخانەكەی دزیبوو، خۆت كە بینیت سێ قەرەوێڵەی بە شانیەوە بوو، هاوارت لێكرد، ئەی نەخۆشەكانت بۆ نەهێناوە، پێی وتی بۆچی نیازت نییە بمكەیتە لۆرییەكەی حسە دەبۆی خەستەخانە؟
گەلێك پەلەی بوو، بەڵكو خێرا فریای یەك دوو ژمە دزی تر بكەوێ.
كاتێ رووبەڕووی ئەو كابرایە چووم هەمووان گوێقولاغ بوون،
: كاكە لەناو هەموواندا بڕوام بە تۆیە، ئەوا ماڵ جێدێڵم ئامانەتی تۆ و ماڵەكەم، ئەزانی تۆ پیاوی تەنگانە و لێقەومانی.
: ئەوە شەرەفە بۆم، هیچ دڵت لای ماڵەكەت نەبێ، خوا شایەتە، وەك گلارەی دیدەم دەیپارێزم، ئەمرئەكەی قوربان.
دراوسێیەك پەلی گرتم و بردمیە لاوە:
:ئەرێ مامۆستا، ئەوە تۆ چیت كرد، پیاوی لەمە باشترت نەدۆزییەوە؟
:ئەزانم تەنیا ئەو جێگای مەترسییە و كەسێكی تریش ماوە رایسپێرم.
: فڵان نەڵێی؟
: ئافەرین، چاكت زانی.
ئەو فڵانە ئەو بوو، (دكتۆر عایدە نوری) خزممان هاوسەری دكتۆر (عەبدولڕەحمان ریس)، ماڵیان نزیكی ئەمنە سوورەكە بوو، شەڕ و هەرای قورس كەوتبووە ئەو ناوە، ماڵەكەشیان ببووە خەستەخانەی فریاكەوتن، هەرچی زامدار بووایە ئەیانبردە ئەوێ، دیارە لە ترسی سەختی شەڕەكە هاتبووە ماڵی خوشكم و هات سەردانی ماڵی ئێمەشی كرد، دڵی زۆر تەنگ بوو، منیش كردبوومە سوعبەت و قسەی خۆش، لەو كاتەدا چاوم لە (فڵانە)ـەوە بوو، دوو فەردە ئاردو دوو كارتۆنی لەسەر كۆڵی دانابوو، لەنگەی بۆ نەدەكرد، وتم دكتۆر فەرموو سەیری ئەو كابرایە بكە، هێندەی پیكابێكی دووتەنی لە خۆی ناوە.
: عەجایەب پاڵەوانێكە.
: بەسەری تۆ ئەوە دایمە ناڵە ناڵی بوو، دەیگوت ئازاری پشتم هەیە، بەخوا رۆژێ بەم دەردە دەمرم، منیش بەزەییم بە ئاشفتەحاڵییەكەدا دەهاتەوە و زۆرجار داودەرمانم بۆ پەیدا دەكرد.
: ئەی ئەوە چییە بەدەستییەوە؟
روانیم توالێتێكی غەربییە، هاوارم لێكرد: ئەرێ فلان، وریابە، ئەوەی پێتە كاشی ماستاو نییە ئەوە هی ئاپخانەیە، تێگەیشتی؟ ئیدی سەیر نەبوو، كاتێك زانیم شڕەخۆر تیپەكەی منیشیان تاڵان كرد، كە بەرهەمەكانم گەواهی هەڵوێستەكانمە و گرنگترین سەنگەر و پێشمەرگەی رۆژانێ بوو، تەنیا چیغە شرێكیان بەجێهێشتبوو، زۆری خەڵات و شتەكانیشیان شكاندبوو، دیارە جاش هەر ئەوەندە لە بەها پیرۆزەكان دەگات، تەواو لە كەللەی دام، هاتمە بەردەرگای تیپەكەم، ئەوەی بەدەمما هات وتم و نەمگەڕانەوە، چەند جارێكیش وتم: ئەمەش بەردەوامی ئەنفال و كیمیا بارانەكەی، ئاخیری خێربێ، كۆلێرا ناوی پێشمەرگەیان لە خۆیان نا ئەمانەە جاشن، بەڕاستی حاشا پێشمەرگە نەبوون، پێشمەرگە پیرۆزە، ئەوانە (جاش مەرگەنی)، كە هەنووكەش بە ئومێدی بە جاش بوونن، بەهەر حاڵ هەندێ ماڵ مانەوەو ئێمەش چووینە ناو پاسەكەمانەوە، ناوی خوامان لێهیناو ملی رێگای نادیارمان گرتەبەر، گەیشتینە پێچەكانی ئەزمڕ، هەر پێچێكی پتر لە دوو سەعاتی دەخایاند، كاتێ گەیشتینە نزیكی (چوارتا) تاریكی كرد، شوێنێكمان بینییەوەو خاوێنمان كردەوە و ئەو شەوەمان بە تاریكی بەسەر برد، بۆ بەیانی گوێم لە دیدەی كچم بوو شەش حەوت ساڵان دەبوو، دەنگی لێهەڵبڕیبوو گۆرانییە بە سۆزەكەی مامۆستا خالقی دەگۆتەوە: «دەگەڕێمەوە بۆ وڵاتەكەم...» بە پەلەپروسێ نان و چایمان خواردو خۆمان پێچایەوە و ژن و منداڵ و پیرەكان سەركەوتن، ئێمەش كەوتینە پاڵنان تا پیرە پاس وەك (ئوتووەكەی حەمەزلە) گەرم بوو...