prsî rîfrandom û bûn be dewlet le herêmî kurdstan lelayen krîstyanekanewe grngîî taybetî heye، çunke ewan pêyanwaye çîtr natwann legel êraqêkî wêran

prsî rîfrandom û bûn be dewlet le herêmî kurdstan lelayen krîstyanekanewe grngîî taybetî heye، çunke ewan pêyanwaye çîtr natwann legel êraqêkî wêran û pr le kêşeda bjîn û kurdstan be penagey xoyan û be pêgey pêkewejyanî aştîyane dezann. herweha umêd deken kurdstan pştîwanyan bêt bo rzgarkrdnî nawçe dagîrkrawekanyan û awedankrdneweyan. bo qsekrdn leser em hawkêşe syasîyane û tawtwêkrdnî çend prsêkî grngî dîke، dîmaneyekman legel romyo hekarî skrtêrî gştî hzbî dîmukratî beyt nehrîn encamda û bemcore welamî prsyarekanî gulan-î dayewe.
* barudoxî kurdstan êsta be qonaxêkî hestyar û naskda têdeperêt، le xoamadekrdndaye bo encamdanî rîfrandom û prosey serbexoyî، aya taçend bûnî kurdstan be dewletêkî serbexo debête nmûney dewletêkî hawçerx wek nmûney pêkewejyanî netewe û eayîne cyawazekan le rojhelatî nawerastda؟
- ême weku aşûrîyekan xoman be beşêkî zîndû û danebrawî herêmî kurdstan û xelkekey dadenêyn، pêmanwaye nakrêt doxî berêwebrdnî kurdstan heta hetaye leser sîstemî herêmêkî fîdralî bmênêtewe û debêt hengaw berew dewletî serbexo helbgrêt، kurd gelêke le pênaw geyştn be mafekanî hemîşe gyanfîdayî krduwe، boye pştgîrîî tewauy xoman bo gelî kurd û sercem netewekanî herêmî kurdstan radegeyenîn، bo euey mumaresey mafî bryardanî çarenûs bken، îdî eu mafe xoy le rageyandnî dewletda berceste bkat، yan her bryarêkî dîke ke be guncawî dezann. êmeş weku beşêkî danebraw lem herêmey êsta û lew dewletey dahatû ke umêdewarîn bem nzîkane rabgeyendrêt، xawen maf û pêgey xoman debîn، wate pêwîste tewauy mafî aşûryekan le çwarçêwey eu dewleteda msoger û desteber bkrên، bo euey sercem netewe û eayîn û eayînzakan carêkî dîke pêkewe û be şêweyekî brayane lenaw eu herêmey ke degwazrêtewe bo kyanî dewletêkî modêrnî dîmukratî û hawçerx، pêkewejyan û lêbûrdeyî bnyad bnêynewe û dahatûyekî baş û prşngdarîş bo sercem xelkî eu dewlete ferahem bkrêt. ême pêmanwaye katî encamdanî rîfrandom hatuwe، herweha le haletî bûn be dewletda le zor kêşey syasî û abûrî û hzbayetî rzgarman debêt û le pîlan û meramî wlatanî drawsê û êraq derbazman debêt، eu êraqey kêşey gewre û helpesêrdrawman legelîda heye. xo eger her çawerêy çareserkrdnî em kêşane bîn، yan helbstîn be dwaxstnî encamdanî rîfrandom، ewa herêmî kurdstan zor dwadekewêt، eweta 11 sale û le 2003we duay rûxanî rjêmî dîktatorî bexda nemantwanîwe hemû eu kêşane çareser bkeyn ke bexda rûberuuy herêmî kurdstanî krdûnetewe، xo nakrêt 11 salî dîke çawerê bîn û hîç hengawêkî bwêrane helnegrîn، ke renge eu kate komelgey nêwdewletî bryar û helwêstî nuêy beramber êraq û herêmî kurdstan hebêt، kewate êsta kat guncawe bo encamdanî rîfrandom، belam pêwîste pêş bryardan û destpêkrdnî prosey rîfrandom xoman bo eu hengawe amade krdbêt، her hîç nebêt çareserêkî cddî kêşe nawxoyyekanî herêmî kurdstan bkeyn û yeklayyan bkeynewe، hawkarî û tebayî le nêwan hêz û layene syasîyekan û netewe û eayîn û eayînzakanî kurdstan zyatr bkeyn، eu kate doxêk drust dekeyn ke debête hoy euey ezmûnî kurdstan serkewtûtr bêt.
* sîmay cwanî kurdstan û euey şanazî pêwe dekeyn، eweye ke pêgeyekî berz û cwanî lêbûrdeyî û pêkewejyanî kurd û kldu aşuru sryan û turkman û muslman û mesîhî û êzîdî buwe، em jîngeyeş lelayen vatîkan-ـewe pştgîrî lêdekrêt، aya taçend pştgîrîî vatîkan bo pêgey kurdstan le komelgey nêwdewletî grnge؟
- pştgîrîî vatîkan bo eu sîma cwaney kurdstan grnge، ke eu sîmay cwaneş xoy le bûnî lêbûrdeyî û pêkewejyanî kurd û têkray netewe û eayîn û eayînzakanda berceste dekat، belam min pêmwaye pştgîrîî nawxoyî aşûrî û kurd û turkman û êzîdî û şebek bo pêgey kurdstan zor grngtre lesercem helwêste nêwdewletîyekan، be helwêstî vatîkanîşewe. çunke eger ême le nawxoy kurdstan kok bîn legel yektr û hawkar û teba bîn، ewa vatîkan û hemû komelgey nêwdewletî palpştî û pştgîrîman deken، kewate pêwîste çareserî cddî bo hemû kêşe neteweyî û eayînîyekan bdozrêtewe، egerçî le herêmî kurdstan weku eayîn û eayînzakan hîç kêşeyekman le nêwan muslman û mesîhî û êzîdî û eayînekanî dîkeda nîye û hîç kes û layenêk curetî ewe nakat، tenanet bîr lewe bkatewe ke kêşey eayînî le herêmî kurdstan drust bkat، egerçî renge lêrewlewê hendêk le pyawanî eayînî qsey zbr û nadrust le gutarekanyanda bken، ya hendêk kesanî tundrew be nawî eayînewe hendêk helwêstî naberprsaneyan le djî mesîhîyekan hebuwe، belam eme manay ewe nîye ême le ruuy eayînîyewe natwanîn pêkewe bjîn، yaxud kêşey eayînî le herêmî kurdstan hebêt، pêkewejyanî eayîn û eaynzakan le kurdstanda mêjûyekî konî heye، pêwendîyekî dêrîn le nêwan her eayînî mesîhî û muslman û êzîdî û krîstyan û muslman û êzîdîyekan hebuwe û weku bra pêkewe leser em xake jyaun. le ruuy neteweyyewe zor grng û pêwîste bo serkrdayetî syasîî kurdstan bîr lewe bkatewe ke berewpîrî bçûktrîn kêşe û daxwazî netewekanewe bçêt û pabend bêt be cêbecêkrdnyanewe، betaybetî lem qonaxe hestyareda ke kesanî nahez û grup û taqmî qîn ledl le bosedan bo euey her kêşeyek eger bçûkîş bêt، bo nmûne lenêwan kurd û aşûr، yan kurd û turkman gewretr û zeqtrî bkenewe، cêy daxîşe hendêk car karî cddîî leser deken، boye erkî serşanî hemuwane ke sîmayekî cwan û rasteqîney pêkewejyan pîşanî xelkî derewe bdeyn، nek tenya sîma û rwaletêkî drustkraw، le katêkda ême detwanîn sercem kêşe nawxoyyekan be katêkî zor kem çareser bkeyn، betaybetî ke kêşekanî nawxoy herêmî kurdstan ewende gewre nîn ke nekrêt le rêgay gftugo û danustanewe çareseryan bkeyn، emro katî eweye lem qonaxeda kar bo rûberûbûnewey tehedda û kêşe derekîyekan bkeyn taweku btwanîn bergrî le herêmî kurdstan û mafî xelkekey dabîn bkeyn. herweku çon êsta hemû xelkî kurdstan be sercem netewe û eayîn û eayînzakanyewe rûberuuy tîrorstanî da'ş bûnewe، ewa aşûrîyekanîş le rêgey wezaretî pêşmergewe çend hêzêkyan drust krduwe، weku hêzekanî deştî neynewa ke lelayen hzbî dîmukratî beyt nehreyn-ـewe drustkrawe، legel hendêk hêzî dîkey mesîhî ke lelayen hendêk layenî dîkewe drust krawn، emane şanbeşanî brayanî hêzî pêşmergey kurdstan le sengerekanî pêşewe djî dujminêkî hawbeş bergrî le kurdstan deken، em rohyetî bergrîkrdn û parêzgarîkrdne le kurdstan، lew keltûrey pêkewejyan û lêbûrdnewe serçawe degrêt ke le herêmî kurdstan çuwetepêş û be krdeyî bûnî heye، kewate hemû ewaney beşdarn le rûberûbûnewey dujmine hawbeşeke، debêt hest be dlnyaîî bken ke mafekanyan parêzrawe le herêmî kurdstan.
* layenêkî dîke ke euyş rûyekî dîkey cwanîî kurdstane، eweye êsta le êraqda hemû krîstyanekan rûdekene kurdstan، kurdstanîş be dlfrawanî pêşwazîyan lêdeken، herweha serok barzanî çendîn car cextî leser ewe krdotewe ke nabêt krîstyanekan rûbkene henderan، amadebaşî derbrîwe bo euey bergrîyan lêbkat، aya ta çend em helwêstey serok barzanî dlnyaîî bo krîstyanekan drust krduwe؟
- her le seretay hatnî da'ş û dagîrkrdnî şarî musl û pêşwazîkrdn le aware û penahendekan zor be berzî helwêste cwan û berzekey berêz msod barzanî serokî herêmî kurdstanman nrxanduwe، em helwêstey cenabyan berz denrxênîn û zor be grngî dezanîn، helwêstî barzanî ewende gewre bû dlnewayî zorî be xelkî êmey da، betaybetî ewaney le şwên û mal û halî xoyan le dest tundrewî û tîrorîstanî da'ş le deştî neynewa û nawerast û xwaruuy êraq aware bûn û rûyan le kurdstan krdû، ke zyatr le200 hezar kes le xelkî ême le şwêne mêjuuyyekanî deştî neynewa rûyan le şar û şaroçkekanî kurdstan krd، le ber ewe le rêgey govareketanewe supas û pêzanînî xoman dûbare dekeynewe bo kak msod barzanî serokî herêmî kurdstan û xelkî kurdstan û hemû eu kes û layen û hawulatyaney kurd û kurdstan ke be teng brayanî êmewe hatn، emeş xalêkî trî mêjuuy pêkewejyan û brayetî nêwan kurd û aşûrîyekan û brayanî muslman û mesîhîyekane ke şanazî pêwedekeyn ke le roje sextekanda xelkî kurdstan û serokekey pêşwazî lêkrdîn û parêzgarî lêkrdîn، dawakarîşm lem palpştî û hawkarîyeî yektr berdewam bîn، çunke ême rûberuuy metrsîyekî dîke buuynetewe ke euyş koçkrdnî krîstyanekan û becêhêştnî wlatekeyane، emeş çendîn hokarî heye lewane dwakewtnî rzgarkrdnî nawçekanî deştî neynewau û musl. krîstyanekan umêdyan be supay êraq nemawe ke ta êsta hîç rolêkî nebuwe bo parêzgarîkrdn le xelkî ême، herboye djî eueyn supay êraq bête nawçe dêrînekanî krîstyanekan le deştî neynewa، belku debêt fşar bxrête ser hawpeymanekan û komelgey nêwdewletî bo euey harîkarî hêzî pêşmerge bken herweku çon şngal û nawçekanî dîke rzgar kran، herwaş pele bkrêt le rzgarkrdnî nawçekanî deştî neynewa، nakrêt deştî neynewa be şarî musl bbestrêtewe، nakrêt deştî neynewa ke şwênî bawk û bapîranî kld û aşûrî û mesîhîyekane be helwêstî erebî sunne û şîekanewe bbestrêtewe ke be drêjayî mêjû djî helwêst û bîruboçûn û mafekanî ême bûn، nakrêt hengawî rzgarkrdnî deştî neynewa be karîgerî û be helwêstî ewan dwabxrêt.
* layenêkî dîke qonaxî duay azadkrdnî şarî musle، serok barzanî zor cext leser ewe dekatewe ke nabêt carêkî dîke neynewa wek pêş salî 2014 berêwebbrêt، herweha bas lewe dekrêt le deştî neynewa parêzgayek bo krîstyanekan drust bkrêt û paşan xoyan bryar bden bêne ser herêmî kurdstan، yan ne. aya çend grnge bo selametî krîstyanekanî deştî neynewa bgerênewe ser herêmî kurdstan؟
- qse û daxwazîyekey cenabî serokî herêmî kurdstan bo drustkrdnî parêzga û kyanêk le deştî neynewa bo mesîhyekan heman daxwazî mesîhî û layene syasyekanyanî kld û aşûrîyekane، lem pênaweşda bo qonaxî duay nemanî da'ş û azadkrdnî nawçey deştî neynewa çendeha kobûnewe krawe، ke bo ême le şarî musl grngtre، gerçî be bê rzgarkrdnî eu şare xelkî ême natwanêt carêkî dî bgerêtewe zêdî bawk û bapîranyan. trsêk heye le dlî hemû aşûrî û mesîhîyek، euyş trse le qonaxî duay da'ş، çunke ême grft û kêşeyekî zorman le deştî neynewa hebû، le qerequş û hemdanye û bertle û be'şîqe û tlsqof û tlkêf û sercem nawçekanî mesîhîyekan، euyş ewe bû ke bernameyekî tokme hebû bo gorînî dîmugrafî nawçekanî mesîhîyekan le deştî neynewa، kewate eger rzgarkrdnî nawçekanî ême lelayen supay êraqewe bo dûbare cêbecêkrdnî eu nexşeye bêt، wate bo gorînî dîmugrafî nawçeke bêt، ewa derencamêkî başî lênakewêtewe، herboye dawa le cenabî serokî herêmî kurdstan û serkrdayetî syasîî kurd dekeyn ke le rêgey hêzî pêşmergewe pele bkrêt le rzgarkrdnî deştî neynewa û gorankarî bkrêt le berêwebrdnî eu nawçane. meseley bûnî parêzgayekîş ke cenabî barzanî teekîdî leser krdotewe، eme daxwazî êmeye û hêz û layene syasîyekan daway parêzga û nawçeyekî aram le deştî neynewa le jêr parastnî komelgey nêwdewletî deken، em dawayeşman krduwe ke duay rzgarkrdnî nawçeke komek û hawkarîyekî kurdstanî û nêwdewletî hebêt bo palpştî û yarmetîdan û awedankrdnewey nawçekanî deştî neynewa ke êsta zyatr le 75%î wêran buwe، leher hêrşêkî da'ş bo ser musl û deştî neynewa malî mesîhîyekan sûtêndrawe û talan krawe، bo nmûne le dwahêrşî da'ş le 3î maysî emsalda bo ser şaroçkey tlsqof nzîkey 70 bo 80 mal sûtênran û rûxênran، her boye ême pêwîstîyekî grngman bo awedankrdnewey em nawçane heye. min dlnyam xudî cenabî serokî herêmî kurdstan yekêke lew xemxoraney hewl dedat bo bestnî kongreyekî nêwdewletî bo awedankrdnewey deştî neynewa. sebaret be geranewey em nawçaneş bo ser herêmî kurdstan، dekrêt çawerêy encamî eu rîfrandome bkeyn ke bryare encam bdrêt û têyda eu prse yeklabkrêtewe ke aya kurdstan ke weku herêmêk demênêtewe، yan debête dewletêkî serbexo، ke dekrêt duay rzgarkrdnî nawçekanî mesîhîyekan û awedankrdneweyan، êmeş rîfrandom bkeyn bo euey bzanîn xelkî ême ç bryarêk deden، debêt lemeşda reçawî ewe bkeyn ke mesîhîyekan le nawerast û xwaruuy êraqda derfêndrên û dekujrên û malyan dagîrdekrêt û kenîsekanman desûtênrên û derûxêndrên û hemû mesîhîyekanîş rû le herêmî kurdstan deken، emeş debêt î'tîbarêk bêt bo ême ke herêmî kurdstan û xelkekey û serkrdayetî kurdî palpştîman dekat û berdewamîşn leser em helwêste، eu kat xelkî ême û hêz û layene syasîyekanî mesîhîyekanîş reçawî ewe deken û karîger debêt leser euey bryar bdrêt eu nawçane bgerênewe ser herêmî kurdstan. ta êstaş min hestm bewe nekrduwe ke êraqîm، ême weku hzbî dîmukratî beyt nehrîn û layene syasîyekanî dîkeş legel bryardanî mafî çarenûsîn bo gelî kurd û nakrêt heta mawe her wek herêmêk bmênêtewe û beşêk bêt lew êraqey ke cge le kuştn û malwêranî û natebayî û mlmlanêy xwênawî dj be yektr hîç ştêkî dîke nîye، bepêçewanewe le kurdstan zyatr mafekanman dabîn krawe û keltûrî pêkewejyan û lêbûrdeyî têdaye، herboye pêwîste şêwazî sîstemî hukm le herêmî kurdstan bgordrêt û legel gewrebûnî herêmî kurdstan û bûn be dewlet، debêt seqfî mafekanî ême û bra turkman û hemû netewe û eayînza cyacyakanî kurdstan berz bbêtewe.