مامۆستایه‌تى پڕ شكۆترین و پڕ بایه‌خترین پیشه‌یه
بەکر کەریم حەسەن
نوسه‌ر و ڕۆماننوسى به‌ناوبانگی میسری (نه‌جیب مه‌حفوز)ده‌لێ" پیشه‌ى مامۆستا هێنده گه‌وره‌یه هه‌موو پیشه‌كانى تر له ده‌ستى مامۆستا ده‌رده‌چن".
شكی تێدانییه مامۆستایه‌تى گه‌وره‌ترین و پیرۆزترین پیشه‌یه پڕ شكۆترین و پڕ بایه‌خترین پیشه‌یه له ناو و ناوه‌ڕۆك، مامۆستایه‌تى زۆرترین و درێژترین مه‌ودا و نرخی هه‌یه له نه‌مری و مانه‌وه‌ى ناو به زیندوویی له تێكڕای ژیانی مرۆڤایه‌تى، ئه‌وه مامۆستایه گیانى خۆى به‌خت ده‌كات له پێناو په‌روه‌رده كردن و فێركردن و تێگه‌یاندن و پێگه‌یاندنى قوتابی و ئاماده‌ى ده‌كات بۆ ژیان بۆ كۆمه‌ڵگه. مامۆستا دڵى زیندووی كۆمه‌ڵگه‌یه، چونكه گه‌وره‌ترین به‌رپرسیاریه‌تى قورستترین ئه‌رك كاریگه‌رترین ماندوو بوون مامۆستا خاوه‌ندارییه‌تى ده‌كات و به‌رگه‌ى هه‌موو ئاسته‌نگ و گرفت و ته‌نگژه و ئاریشه‌كان ده‌گرێت له پێناو ئه‌وه‌ى قوتابییه‌كی زیندوو نه‌وه‌یه‌كی ووشیار تاكێكى به ئاگا و به‌رهه‌مدار ئاماده بكات و بنیاتى بنێت بۆ كۆمه‌ڵگه بۆ ووڵات بۆ پاشه ڕۆژى نه‌ته‌وه‌كه‌مان و نیشتمانه‌كه‌مان، بۆیه هه‌میشه مامۆستا هیوا و ئومێدی نیشتمانه و هه‌رده‌م مامۆستا ئه‌و كه‌سه‌یه كه زۆرترین كاریگه‌رى و گه‌وره‌ترین به‌رهه‌می هه‌یه له ژیان و دڵى كۆمه‌ڵگه.
له‌و وتاره‌دا ده‌مه‌وێ سه‌رنجی ئێوه‌ى به‌رێز بخه‌مه سه‌ر ئه‌و چیرۆكه ڕاست و دروسته كه وه‌رگیراوه ، زیاتر له (20)بیست ساڵ به‌ر له ئێستا (دكتور ضياءكمال الدین) پزیشكی دڵ و گه‌وره ڕاوێژكاری نه‌خۆشیه‌كانى دڵ له نه‌خۆشخانه‌ى مه‌له‌كی له له‌نده‌ن بانگهێشتى عێراق كرا بۆ ئاماده‌بوونى له ڕێوڕه‌سمی خه‌ڵات كردن و رێزلێنان دكتۆر كاتێك گه‌یشته پێش هۆڵه‌كه كه ڕێورسمه‌كه‌ى لێ ئه‌نجام ده‌درا دیتی وا پیاوێكى به ساڵاچوو ڕۆژنامه له سه‌ر شۆسته له پێش هۆڵه‌كه ده‌فرۆشێ و ئه‌و دیمه‌نه زۆر كاریگه‌رى له سه‌ر دكتۆر هه‌بوو چاوه‌كانى لێك ناو حه‌په‌ساو و ده‌ستى به قسه‌كردن كرد له‌گه‌ڵ خۆى چۆن ده‌بێ چاره‌نووسى مامۆستایه‌ك وابێ كه ئێمه‌ى فێری خۆڕاگری و سه‌ركه‌وتن و كۆڵنه‌دان و جوانترین به‌هاكان كردووه، بیری كرده‌وه شێوه‌ى ئه‌و پیاوه‌ى له بیروهزری نه‌خشێنرا بوو له‌و كاته‌دا هه‌ستى كرد كاته‌كه دره‌نگه ویستى بڕوات قاچه‌كانى سڕ بوون له دواى نه‌هاتن و گوێ ڕایه‌ڵى نه‌بوون، هه‌وڵێ دا به زۆر خۆى گه‌یانده هۆڵه‌كه و دانیشت و دوو دڵ بوو بیرو هزری هه‌ر لاى مامۆستاكه‌ى بوو كه ئێستا بۆته ڕۆژنامه فرۆش خوله‌كه‌كان ده‌ڕۆیشت و گه‌یشته بڕگه‌ى رێزلێنان و به‌خشینى مه‌دالیاى داهێنان و خوێندنه‌وه‌ى ناوى دكتۆر، ئه‌ویش هه‌ستا له شوێنى خۆى، به‌ڵام نه‌چووه لاى سه‌كۆكه به‌ڵكو ڕۆیشته ده‌ره‌وه و هه‌موو ئاماده‌بووان سه‌ریان سوڕما، به‌ڵام ئه‌و چووه لاى ڕۆژنامه‌فرۆشه‌كه و ده‌ستى گرت و ڕایكێشا بیباته هۆڵه‌كه، پیاوه به ساڵاچووه‌كه گوتى بمبوره كوڕم چیتر ڕۆژنامه لێره په‌رش و بڵاو ناكه‌م و ده‌ڕۆم، دكتۆر به خه‌مێكى توند و ده‌نگێكى خنكاو گوتی توخوا له‌گه‌ڵم وه‌ره بۆ چه‌ند خوله‌كێك و ڕۆژنامه‌فرۆشه‌كه به‌رهه‌ڵستى ده‌كرد نه‌ڕوات و دكتۆریش ده‌ستى گرتبوو به‌رى نه‌ده‌دا و ده‌یویست بیباته هۆڵه‌كه، كاتێك ڕۆژنامه‌فرۆشه‌كه سه‌رى بڵند كردو ته‌ماشای دكتۆره‌كه‌ى كرد چاوی پڕ بوو له فرمێسك و ڕه‌نگی سور هه‌ڵگه‌ڕاوه گوتى چیته كوڕى خۆم بۆ ده‌گری دكتۆر هیچ قسه‌ى نه‌كرد و به‌رده‌وام بوو له ده‌ست گرتنی تا گه‌یشته لاى سه‌كۆكه هه‌موو ئاماده‌بووان به‌سه‌رسوڕماوی حه‌په‌ساوی ته‌ماشایان ده‌كردن و له پڕمه‌ى گریانى گه‌رم باوه‌شى له پیاوه‌كه‌دا و سه‌رى ماچ كرد و ده‌ستى ماچ كرد و گوتى تا ئێستا منت نه‌ناسیوه مامۆستا خه‌لیل مامۆستاكه‌شى گوتى ناوه‌لا كوڕم چاوم كزبووه، دكتۆر وه‌ڵامى دایه‌وه و فرمێسكه‌كانى سڕى و گوتى من قوتابی تۆ بووم( ضياء كمال الدین) له قوتابخانه‌ى ئاماده‌یی مه‌ڵبه‌ندی له به‌غدا له چاكه و پاڵپشتى توو بوو من یه‌كه‌م بووم كه هه‌میشه منت هان ده‌دا و چاودێریت ده‌كردم له ساڵى 1966 پیاوه‌كه ته‌ماشای دكتۆری كردو گرتیه باوه‌شى دواتر دكتۆر مه‌دالیاكه‌ى به‌خشییه مامۆستاكه‌ى و خستیه ملی ڕووى كرده ئاماده‌بووان گوتى گه‌ر مامۆستا خه‌لیل نه‌بووایه من لێره نه‌ده‌بووم و نه‌ده‌بوومه پزیشك ئه‌و جۆره مامۆستایانه شایانى ڕێزلێنان و ڕێزلێگرتنن به‌خوا ئێمه كاتێك بزربووین دواكه‌وتووین و به‌جێ ماوین دواى ئه‌وه‌ى ئه‌و جۆره مامۆستایانه‌مان زه‌لیل كرد و مافه‌كانیانمان به فیرۆدا و ڕێزیانمان نه‌گرت كه شایانی په‌یام و پێگه‌ى خۆیان بێت دواتر گوتى ئه‌وه مامۆستا خه‌لیله مامۆستاى زمانى عه‌ره‌بی له قوتابخانه‌ى ئاماده‌یى مه‌ڵبه‌ندی له به‌غداد.
له كۆتاییدا جه‌خت له‌وه ده‌كه‌مه‌وه پێویسته گرینگی و بایه‌خ به‌و مامۆستایانه بدرێت كه‌وا ساڵانێك بێ بچڕان له خزمه‌ت پرۆسه‌ى په‌روه‌رده و فێركردن دا درێغیان نه‌كردیه، چه‌نده‌ها نه‌وه له سه‌ر ده‌ستى ئه‌وان خزمه‌تیان به نیشتمان و كۆمه‌ڵگه گه‌یاندووه.
به‌رێوه‌به‌رى گشتى/ وه‌زاره‌تى په‌روه‌رده
ماسته‌ر له كارگێڕى په‌روه‌رده‌یی
