لەو ڕۆژەوەی نەتەوە یەكگرتووەكان ڕۆژی (22)ی نیسانی هەموو ساڵێكی كردووە بە ڕۆژی زەوی، زۆربەی وڵاتانی جیهان هەموو ساڵێك یادی ڕۆژی جیهانیی زەوی دەكەنەوە، وەك ئاماژەیەك بۆ ئەو ڕاستییەی كە زەوی و سیستمە ئیكۆلۆژییەكەی سەرچاوەی سەرەكیی ژیان و بژێویی مرۆڤ و ڕووەك و گیانلەبەرانە.

جێگەی خۆیەتی لێرەدا جارێكی دیكەش باس لەو مێژووە بكەین كە چیرۆكی ئەم ڕۆژە لەوەوە دەست پێ دەكات، كە لەو ڕۆژەی ساڵی (1970)دا، ملیۆنەها كەس لە تەواوی ئەمریكادا خۆپیشاندانیان كرد بە سەركردایەتیی سێناتۆر (گایلۆرد نیلسۆن)، بۆ دەرخستنی مەترسییەكانی پیسبوونی ژینگە بە هۆی كارگە پیشەسازییەكانەوە. خۆپیشانداندەران داوای دامەزراندنی ئاژانسی پاراستنی ژینگە و دەرچوواندنی یاساكانی پاراستنی ژینگەیان دەكرد، كە لە دواجاردا كۆنگرێس هەر دوو داواكانیانی پەسەند كرد، ئەم ڕۆژەش لە ئەمریكادا بوو بە ڕۆژی زەوی و، لە دواییشدا نەتەوە یەكگرتووەكان ڕۆژی (22)ی نیسانی هەموو ساڵێكی وەك ڕۆژی زەوی بۆ گشت جیهان ڕاگەیاند، ئەم ڕاگەیاندنەش ددانپێدانانێك بوو بەو ڕاستییەی كە زەوی و سیستمە ئیكۆلۆژییەكەی سەرچاوەی سەرەكیی ژیان و بژێویی گشت دانیشتووان و گیانلەبەرانە، هەروەها ددانپێدانانێكیش بوو بە بەرپرسیارێتیی گشتی كە ڕاگەیاندنی كۆنگرەی زەوی لە (ڕیۆدی جانیرۆ) لە ساڵی (1992) داوای كردووە بۆ زیاتر تەبایی و كۆكبوون لەگەڵ سرووشت و زەویدا، لە پێناو دابینكردنی هاوسەنگییەكی دادپەروەرانە لە نێوان پێداویستییە ئابووری و كۆمەڵایەتییەكانی نەوەكانی ئێستا و داهاتوودا. ئەمساڵیش (2022) بە دروشمی: «وەبەرهێنان لە هەسارەكەماندا بكەن»، جیهان یادی ئەم ڕۆژە دەكەنەوە، ئەمڕۆش ساتی ئەو هەڵمەتەیە بۆ گۆڕینی زۆرێك لە ڕەفتارەكان بە ئاراستەی پاراستنی ژیان و ژینگەی خۆمان و نەوەكانی داهاتوومان، چونكە وەك تاك ئەوەندە توانایەمان هەیە بۆ ئەوەی جێدەست و كارمان بینراو بێت، وەك ڕێكخراوەكانیش دەتوانین دەنگمان بیستراو بێت، چونكە ڕۆژی جیهانیی زەوی دەرفەتێكە بۆ دووبارە جەختكردنەوە لە بەرپرسیارێتیی هەموومان بۆ ئاشتبوونەوە لەگەڵ سرووشتدا، لەو كاتەی كە هەسارەكەمان ڕووبەڕووی مەترسیی گۆڕانی كەشوهەوا و خراپ بەكاربردنی دەرامەتەكان و زۆر كێشەی دیكە دەبێتەوە كە دەستكردی مرۆڤەكانن.

بۆیە لەم بۆنەی ڕۆژی زەوییەدا، لە ڕێگەی تیشك خستنە سەر كێشە و ڕێگرییە كۆن و نوێیەكان، بەتایبەت مەسەلەی دەركەوتنی زیانە زۆرەكانی فشارخستنە سەر گۆی زەوی و خراپ بەكارهێنانی دەرامەت و سامانەكانی و، چڕبوونەوەی زۆری دانیشتووان لە شارەكاندا و چۆڵكردنی گوند و لادێیەكان، ئێستا كاتی كاركردنە لەپێناو پاراستن و بووژانەوەی زەوی بە زۆر ڕێگەی جۆراوجۆری وەك:

- وەبەرهێنان لە بواری وزە نوێبووەوەكاندا.

- پێداچوونەوە بە نەخشە و بونیادی شار و شارۆچكەكاندا.

- دەستكردن بە چارەسەركردنی كێشەكانی كەشوهەوا.

- هەڵسوكەوتی هاوڕێیانەی مرۆڤ لەگەڵ سرووشتدا.

- پەرەپێدان بە كەلتووری چاندن و سەوزكردن.

- دابینكردنی هۆكاری گواستنەوەی گشتی.

- باش بەكارهێنانی دەرامەتە سرووشتییەكان.

- پەیڕەوكردنی وەبەرهێنانی ژینگەیی.

- كەمكردنەوەی خاشاك بە گشتی و پلاستیك بە تایبەتی.

- زیادكردنی هۆشیاریی ژینگەیی.

- كەمكردنەوەی بەكارهێنانی وزە بە ڕێگرتن لە زیادەڕەوی.

- بایەخدانی زیاتر بە پاراستنی ڕووەك و گیانلەبەران.

- بەشداربوون لە چالاكی و كاری خۆبەخشی ژینگەیی.

جگە لە هەموو ئەمانەش نموونەی دیكەی زۆر كار و ڕێگەچارەی دیكە هەن كە هەر یەكەمان لەلای خۆیەوە دەتوانێت یەكێك، یان زیاتری لێ پیادە بكات، وەك هەستكردن بە گیانی بەرپرسیارێتی بەرامبەر ئەو زەوییەی كە هەتا ئێستاش تاكە جێگەی شیاوە بۆ ژیانی هەموومان.